შხელდა
შხელდა | |
---|---|
მწვერვალი შხელდა ჩრდილოეთი მხრიდან | |
კოორდინატები: 43°08′54″ ჩ. გ. 42°38′42″ ა. გ. / 43.148528° ჩ. გ. 42.645056° ა. გ. | |
ქვეყანა | საქართველო რუსეთი |
ტერიტორიული ერთეული | სამეგრელო-ზემო სვანეთის მხარე ყაბარდო-ბალყარეთი |
სიმაღლე | 4310 მ |
ქედი | სვანეთის კავკასიონი |
ამგებელი ქანები | გრანიტი და კრისტალური ფიქალი |
შხელდა (რუს. Шхельда) — კლდოვანი მასივი საქართველოსა და რუსეთის (ყაბარდო-ბალყარეთი) საზღვარზე, სამეგრელო-ზემო სვანეთის მხარეში, მესტიის მუნიციპალიტეტში. მდებარეობს სვანეთის კავკასიონის მთავარ ქედზე, იალბუზის სამხრეთ-აღმოსავლეთით, მდინარეების დოლრაჭალისა (ენგურის მარჯვენა შენაკადი) და ადილსუს (ბაქსანის მარჯვენა შენაკადი) აუზში, უშბის მყინვარის სათავეებში. შხელდას აქვს ხუთი მწვერვალი: აღმოსავლეთის — 4322 მ, ცენტრალური — 4310 მ, დასავლეთის მე-3 — 4280 მ, დასავლეთის მე-2 — 4300 მ, დასავლეთის — 4129 მ. უმაღლესია აღმოსავლეთის შხელდა. შხელდის დასავლეთით მდებარეობს შხელდის უღელტეხილი (3950 მ). აგებულია პალეოზოური გრანიტებითა და კრისტალური ფიქლებით. აქვს შვეული ქარაფები, კალთები ნაწილობრივ დაფარულია დაკიდებული მყინვარებით. ჩრდილოეთ ფერდობზე ეშვება მყინვარი შხელდა. საბჭოთა ალპინისტები შხელდაზე პირველად ავიდნენ 1936 წელს. 1977 წელს ცენტრალურ შხელდაზე ასვლისას დაიღუპა ალპინისტთა ჯგუფი ლენინგრადიდან.
ლიტერატურა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ხაზარაძე რ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 11, თბ., 1987. — გვ. 65.