მთავარი გვერდი
Jump to navigation
Jump to search
ანა ბრეტონელი (ფრანგ. Anne de Bretagne, ბრეტ. Anna Breizh, გერმ. Anna von Bretagne, იტალ. Anna di Bretagna; დ. 25 იანვარი, 1477, ნანტი, ბრეტანის საჰერცოგო — გ. 9 იანვარი, 1514, ბლუა, საფრანგეთის სამეფო) — მონფორთა დინასტიის უკანასკნელი წარმომადგენელი. ბრეტანის ჰერცოგინია და ეტამპის გრაფინია 1488-1514 წლებში როგორც ფრანსუა II ბრეტონელის ასული. ავსტრიის ერცჰერცოგინია 1490-91 წლებში როგორც მაქსიმილიან I-ის მეუღლე. საფრანგეთის ორგზის დედოფალი 1491-98 და 1499-1514 წლებში, ნეაპოლის დედოფალი 1501-03 წლებში და მილანის ჰერცოგინია 1499-1512 წლებში როგორც ჯერ შარლ VIII-ის, ხოლო შემდეგ ლუი XII-ის მეუღლე. საფრანგეთის დედოფალ კლაუდია დე ვალუას დედა. ანა დაიბადა ბრეტანის საჰერცოგოს დედაქალაქში და იზრდებოდა თავის უმცროს დასთან, იზაბელთან ერთად. იგი იყო ბრეტანის ჰერცოგ ფრანსუა II-ისა და მისი მეორე მეუღლის, ნავარის პრინცესა მარგარიტა დე ფუას უფროსი ქალიშვილი და მათი ტახტის მემკვიდრე. 1488 წელს ჰერცოგი ფრანსუა ბრძოლაში დაიღუპა, რის გამოც ტახტზე 11 წლის ანა ავიდა, რომელსაც მაშინვე უამრავი ხელისმთხოვნელი გამოუჩნდა. თავდაპირველად იგი დანიშნული იყო ინგლისის მეფე ედუარდ V-ზე, თუმცა იგი მალევე დაიღუპა, რის გამოც ანამ ახალი საქმროს ძიება დაიწყო. იგი საბოლოოდ 1490 წელს ცოლად გაჰყვა ავსტრიის უკვე დაქვრივებულ ერცჰერცოგ მაქსიმილიან I-ს. ჯერ კიდევ დამოუკიდებელი, თუმცა უმწეო ბრეტანის ასეთმა დაახლოვებამ ჰაბსბურგებთან, შეაშინა საფრანგეთის მეფე შარლ VIII და დიდი არმიით შეიჭრა ბრეტანში. მან დაიკავა ძირითადი ბრეტონული ციხესიმაგრეები და 1491 წელს ანა იძულებით შეირთო ცოლად. რომის პაპმა მისი და მაქსიმილიანის ქორწინება გააუქმა და იგი შარლის ცოლად და შესაბამისად საფრანგეთის ახალ დედოფლად გამოაცხადა. იგი გარდაიცვალა 1514 წელს, 36 წლის ასაკში. მასთან ერთად არსებობა სამუდამოდ შეწყვიტა მონფორების დინასტიამაც, რომელიც ორას წელზე მეტხანს მართავდა ბრეტანს.
ინდონეზია (ინდო. Republik Indonesia) — ქვეყანა არქიპელაგი სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიასა და ოკეანეთში. ქვეყანა 17 508 კუნძულს მოიცავს და 33 პროვინციად იყოფა. 2011 წლის შეფასებით ინდონეზიაში 238 მილიონი ადამიანი ცხოვრობს. ქვეყანამ ნიდერლნდებისგან დამოუკიდებლობას 1945 წლის 17 აგვისტოს მოიპოვა.
ამერიკელი ნოველისტი ტონი მორისონი (სურათზე) 88 წლის ასაკში გარდაიცვალა.
ინდოეთის მთავრობამ გააუქმა ჯამუ და ქაშმირის სპეციალური სტატუსი და ორი მოკავშირე ტერიტორია ჯამუ და ქაშმირი და ლადაქი ჩამოაყალიბა.
ტუნისის პრეზიდენტი ბეჯი კაიდ ეს-სებსი 92 წლის ასაკში გარდაიცვალა.
დიდი ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრის თანამდებობაზე ტერეზა მეის ბორის ჯონსონი შეცვლის.
ევროპის პარლამენტმა ევროკომისიის პრეზიდენტად ურსულა ფონ დერ ლიაიენი აირჩია.
საქართველო ჩეხეთთან, გერმანიასთან და იტალიასთან ერთად ევრობასკეტ 2021-ს უმასპინძლებს.
1903 : ჯოზეფ პულიცერმა (სურათზე) პულიცერის პრემია დააწესა, რომელიც ყოველწლიურად გაიცემა საუკეთესო ჟურნალისტური ნაშრომისთვის.
1970 : ვენერა-7 პირველი კოსმოსური აპარატი გახდა, რომელმაც სხვა პლანეტიდან ინფორმაციის გადაცემა შეძლო.
1998 : მონიკა ლევინსკის სკანდალი — აშშ-ის პრეზიდენტმა ბილ კლინტონმა აღიარა, რომ „შეუფერებელი ფიზიკური ურთიერთობა“ ჰქონდა თეთრი სახლის პრაქტიკანტთან.
1998 : გაღრმავებული ეკონომიკური კრიზისის ფონზე რუსეთის ფედერაციის მთავრობამ დეფოლტი გამოაცხადა.
1999 : 7,4 მაგნიტუდის მიწისძვრა მოხდა თურქეთის ქალაქ იზმირში; 17 000 ადამიანი დაიღუპა, ხოლო 44 000 მძიმედ დაშავდა.
2005 : ებრაელი ახალმოსახლეების პირველი იძულებითი ევაკუაცია განხორციელდა ოკუპირებული მიწებიდან ისრაელის ცალმხრივი გამოსვლის გეგმით.
| ||||
რჩეული სტატია
.jpg)
დღის სტატია
დღის სურათი
სიახლეები
იცით თუ არა, რომ?
ვიკიპედიის ახალი მასალებიდან:
- მოზამბიკის დროშა (იხ. სურათზე) ერთადერთი დროშაა მსოფლიოში, რომელზეც გამოსახულია თანამედროვე საბრძოლო იარაღი — კალაშნიკოვი.
- თურქმენეთის პრეზიდენტი გურბანგული ბერდიმუჰამედოვი პირველი დანტისტია, რომელიც პრეზიდენტი გახდა.
- ამერიკულ ტბის კუზე დაბერების პროცესი არ მოქმედებს და შთამომავლობას მთელი სიცოცხლის განმავლობაში იძლევა.
- იტალიის ქალაქ ჩეზენაში დაიბადა სამი პაპი — პიუს VI, პიუს VII და პიუს VIII, რის გამოც ხშირად მას სამი პაპის ქალაქს უწოდებენ.
- 1883 წლის კრაკატაუს ამოფრქვევისას, მესამე აფეთქება იმდენად ძლიერი იყო, რომ მისი ხმა 3110 კმ-ის მოშორებით, ქალაქ პერთში (დასავლეთი ავსტრალია) და 4800 კმ-ის მოშორებით კუნძულ როდრიგესზე (მავრიკთან ახლოს) ისმოდა.
- აზიური სპილო, სახელად მერი ადამიანის მკვლელობისათვის ჩამოახრჩვეს.
- სახეობის კონსერვაციის მიზნით, მობუდარი ავსტრალიური რეგვენები სატყუარებითა და ჩაწერილი ხმებით მიიზიდეს იანგ-ნიკის კონცხზე, სადაც ფრინველებმა მოგვიანებით კოლონია დააარსეს.
- იავური მარტორქა დიდი ზომის ძუძუმწოვრებში ყველაზე იშვიათია, დღეს მისი მხოლოდ 58–61 ინდივიდია დარჩენილი უჯუნგ-კულონის ეროვნულ პარკში (კ. იავა, ინდონეზია).
 |
ვიკისაწყობი მედიაფაილების თავისუფალი საცავი |
 |
ვიკისიახლენი თავისუფალი სიახლეები |
 |
ვიქსიკონი ლექსიკონი და თეზაურუსი |
 |
ვიკიციტატა ციტატების კოლექცია |
 |
ვიკიწიგნები თავისუფალი სახელმძღვანელოები |
 |
ვიკიწყარო თავისუფალი ბიბლიოთეკა |
 |
ვიკისახეობები ჯიშთა და სახეობათა საცავი |
 |
ვიკივერსიტეტი საგანმანათლებლო მასალები |
 |
მეტა-ვიკი ვიკიმედიის პროექტების კოორდინაცია |
 |
ვიკივოიაჟი თავისუფალი გზამკვლევი |
 |
ვიკიმონაცემები მონაცემთა ბაზა |
 |
მედიავიკი უფასო პროგრამული უზრუნველყოფა |
