მთავარი გვერდი

ეს არის თავისუფალი ენციკლოპედიის ქართულენოვანი პროექტი

ამჟამად ქართულ ენაზე ხელმისაწვდომია 138,690 სტატია.

გეოგრაფია · ისტორია · მეცნიერება · რელიგია · საზოგადოება · სამართალი · სპორტი · ხელოვნება · საქართველო

მეგზური · ხშირი შეკითხვები · ქართული კლავიატურის დაყენება · ფორუმი · მოთხოვნილი სტატიები

რჩეული სტატია

დიდი ოყარი, დიდი თეთრი ყანჩა (ლათ. Ardea alba) — ფრინველი ყანჩისებრთა ოჯახისა. ადრე შედიოდა ოყარის გვარში. დიდი ზომის ფრინველია. სხეულის სიმაღლეა 94–104 სმ, ფრთების შლილი 131–145 სმ, მასა 912–1140 გრამი. აქვს თეთრი ბუმბული, გრძელი შავი ფეხები და ყვითელი ნისკარტი, რომელიც შეჯვარების პერიოდში მოყვითალო უხდება. გავრცელებულია დასავლეთ და აღმოსავლეთ ნახევარსფეროს ზომიერ და ტროპიკულ სარტყლებში. ბინადრობს წყალსატევებთან ახლოს, როგორც სანაპირო ზოლთან, ისე კონტინენტის შიდა ადგილებში. საქართველოში გვხვდება როგორც მობუდარი გადამფრენი ან, ზოგჯერ, მობინადრე ფრინველი. აღწევს ზღვის დონიდან 1800 მეტრამდე. ჩრდილოეთით მობუდარი პოპულაცია გადამფრენია, დანარჩენის დიდი ნაწილი — მკვიდრი. დროს ხეებზე ატარებს. ფრენისას (საშუალოდ ავითარებს 28–51 კმ/სთ სიჩქარეს) უკან სწევს თავს და კისერს ლათინური S-ის ფორმას აძლევს. სეზონურად მონოგამური ფრინველია; სქესობრივ სიმწიფეს 2 წელში აღწევს. ბუდობს კოლონიებად, ხშირად სხვა ყანჩებთან ერთად. ბუდეს, ერთ ადგილზე შეგროვილ ჯოხებისა და ტოტების გროვას, აგებს ნაყარ ლერწამზე, მიწაზე ან ხეზე. დებს 3–6 მოცისფრო-მწვანე კვერცხს. ორივე მშობელი კრუხობს 23–26 დღის განმავლობაში. ბარტყები 42–49 დღეში ბუმბულით იმოსებიან, 7 კვირაში ფრენას სწავლობენ. ძირითად შემთხვევაში მხოლოდ ერთი ბარტყი აღწევს ზრდასრულობამდე. ზომიერ განედებში მრავლდება გაზაფხულზე ან ზაფხულში, ტროპიკებში — ნებისმიერ სეზონზე; ჩვეულებრივ წელიწადში ერთხელ, იშვიათად — ორჯერაც. იკვებება თევზებით, ამფიბიებით, ქვეწარმავლებით, კიბოსნაირებით, მღრღნელებითა და მწერებით. ბუნებაში — 15, ხოლო ტყვეობაში 22 წლამდე ცოცხლობს. მისი ლამაზი თეთრი ბუმბულის გამო დიდი რაოდენობით ანადგურებდნენ XIX –XX საუკუნეებში, რამაც დიდი ოყარის რაოდენობა მნიშვნელოვნად შეამცირა. დღეისათვის მდგომარეობა გაუმჯობესებულია. განირჩევა 4 ქვესახეობა, რომელთაგან საქართველოში გვხვდება ჩრდილოური დიდი თეთრი ყანჩა.

სრულად...

კანდიდატები

სხვა რჩეული სტატიები

დღის სტატია

ოპერაცია „ბაგრატიონი“ (რუს. Операция «Багратио́н») — მეორე მსოფლიო ომის დროს საბჭოთა ჯარების შეტევის ოპერაცია ბელორუსიის ფრონტზე (23 ივნისი —29 აგვისტო, 1944), რომელსაც სახელი რუსეთის მხედართმთავრის, პეტრე ბაგრატიონის (რუსეთის 1812 წლის სამამულო ომის მონაწილე) პატივსაცემად დაერქვა. ოპერაცია ერთ-ერთი უმსხვილესი იყო კაცობრიობის ისტორიაში.

სტატიები

დღის სურათი

მარიამ ღვთისმშობლის სახელობის კათედრალი კანადაში.

რჩეული სურათები

სიახლეები

კორონავირუსის პანდემია საქართველოში
კორონავირუსის პანდემია მსოფლიოში
დეზინფორმაცია პანდემიის ირგვლივ

ლაზარუს ჩაკუერა მალავის პრეზიდენტად აირჩიეს.

ბურუნდის პრეზიდენტი პიერ ნკურუნზიზა (სურათზე) 55 წლის ასაკში გარდაიცვალა.

ილონ მასკის SpaceX-ის ხომალდმა Crew Dragon-მა NASA-სთან ერთად პირველი ეკიპაჟიანი გაფრენა განახორციელა.

ისრაელის პრემიერ-მინისტრი ბენიამინ ნეთანიაჰუ (ლიკუდი) და ქნესეთის სპიკერი ბენი განცი (კახოლ-ლავანი) კოალიციური მთავრობის ჩამოყალიბებაზე შეთანხმდნენ.

ქართველი მსახიობი და კინორეჟისორი რეზო ესაძე 86 წლის ასაკში გარდაიცვალა.

„ტომი და ჯერის“ 13 სერიის რეჟისორი ჯინ დეიჩი 95 წლის ასაკში გარდაიცვალა.

პორტალი

კანდიდატები

3 ივლისი — ამ დღეს...

324 : ადრიანოპოლის ბრძოლაში კონსტანტინე I (სურათზე) ლიცინიუსს ამარცხებს, რომელიც ბიზანტიიდან გაქცევით შველის თავს.

987 : ჰუგო კაპეტი საფრანგეთის მეფე ხდება, პირველი კაპეტინგების დინასტიიდან, რომელიც საფრანგეთს 1792 წლის რევოლუციამდე მართავდა.

1608 : პირველი ევროპული ქალაქი არაესპანურენოვან ჩრდილოეთ ამერიკაში - კვებეკ-სიტი - დააარსა სამიუელ შამპლენმა.

1863 : აშშ-ის სამოქალაქო ომი - გეტიზბერგის ბრძოლის ბოლო და ყველაზე სისხლიანი დღე.

1866 : პრუსიელებმა ავსტრიის არმია დაამარცხეს კიონიგრაცის ბრძოლაში, რომელიც გადამწყვეტი გახდა ავსტრო-პრუსიის ომში.

1928 : პირველი ფერადი სატელევიზიო ტრანსლაცია განხორციელდა ლონდონში.

1944 : მმო - საბჭოთა ძალებმა ნაცისტებისგან მინსკი გაათავისუფლეს ოპერაცია ბაგრატიონში.

სხვა მოვლენები

იცით თუ არა, რომ?

ვიკიპედიის ახალი მასალებიდან:

მოზამბიკის დროშა (იხ. სურათზე) ერთადერთი დროშაა მსოფლიოში, რომელზეც გამოსახულია თანამედროვე საბრძოლო იარაღი — კალაშნიკოვი.
თურქმენეთის პრეზიდენტი გურბანგული ბერდიმუჰამედოვი პირველი დანტისტია, რომელიც პრეზიდენტი გახდა.
ამერიკულ ტბის კუზე დაბერების პროცესი არ მოქმედებს და შთამომავლობას მთელი სიცოცხლის განმავლობაში იძლევა.
იტალიის ქალაქ ჩეზენაში დაიბადა სამი პაპი — პიუს VI, პიუს VII და პიუს VIII, რის გამოც ხშირად მას სამი პაპის ქალაქს უწოდებენ.
1883 წლის კრაკატაუს ამოფრქვევისას, მესამე აფეთქება იმდენად ძლიერი იყო, რომ მისი ხმა 3110 კმ-ის მოშორებით, ქალაქ პერთში (დასავლეთი ავსტრალია) და 4800 კმ-ის მოშორებით კუნძულ როდრიგესზე (მავრიკთან ახლოს) ისმოდა.
აზიური სპილო, სახელად მერი ადამიანის მკვლელობისათვის ჩამოახრჩვეს.
სახეობის კონსერვაციის მიზნით, მობუდარი ავსტრალიური რეგვენები სატყუარებითა და ჩაწერილი ხმებით მიიზიდეს იანგ-ნიკის კონცხზე, სადაც ფრინველებმა მოგვიანებით კოლონია დააარსეს.
იავური მარტორქა დიდი ზომის ძუძუმწოვრებში ყველაზე იშვიათია, დღეს მისი მხოლოდ 58–61 ინდივიდია დარჩენილი უჯუნგ-კულონის ეროვნულ პარკში (კ. იავა, ინდონეზია).