მთავარი გვერდი

მოგესალმებით ვიკიპედიაში ეს არის თავისუფალი ენციკლოპედიის ქართულენოვანი პროექტი ამჟამად ქართულ ენაზე ხელმისაწვდომია 125,274 სტატია. გეოგრაფია · ისტორია · მეცნიერება · რელიგია · საზოგადოება · სამართალი · სპორტი · ხელოვნება · საქართველო მეგზური · ხშირი შეკითხვები · ქართული კლავიატურის დაყენება · ფორუმი · მოთხოვნილი სტატიები

რჩეული სტატია

ჩეჩნებისა და ინგუშების დეპორტაცია (რუს. Депортация чеченцев и ингушей) ასევე ცნობილია, როგორც აარდახი (ჩეჩ. Aardax), ოპერაცია ოსპი (რუს. Чечевица) — საბჭოთა ხელისუფლების მიერ ჩეჩენ-ინგუშეთის ასსრ-დან ჩეჩნებისა და ინგუშების დეპორტაცია შუა აზიაში, კერძოდ ყაზახეთსა და ყირგიზეთში. დეპორტაცია განხორციელდა საკმაოდ ხანმოკლე პერიოდში და მიმდინარეობდა 1944 წლის 23 თებერვლიდან 9 მარტის ჩათვლით. საერთო მონაცემებით გადაასახლეს 500-650 ათასი ჩეჩენი და ინგუში. გადასახლების პერიოდში და პირველ წელს დაიღუპა 100 000 ჩეჩენი და 23 000 ინგუში, ანუ ორივე ერიდან ყოველი მეოთხე ადამიანი. დეპორტაციაში უშუალოდ იყო ჩართული 100 000 სამხედრო მოსამსახურე, ხოლო ერთი ამდენი საბრძოლო მზადყოფნაში იყო მეზობელ რაიონებში. გადასახლების შედეგად 180 დეპორტირებულებით სავსე ეშელონი გააგზავნეს შუა აზიაში. ჩეჩენ-ინგუშეთის ასსრ გაუქმდა, ხოლო მის ტერიტორიაზე შეიქმნა გროზნოს ოლქი, ხოლო რაიონების ნაწილი შევიდა ჩრდილოეთ ოსეთის, დაღესტანისა და საქართველოს შემადგენლობაში. საქართველოში მცხოვრებ ქისტებსა და წოვათუშებს, რომლებიც ეთნიკურად ახლოს დგანან შესაბამისად ჩეჩნებთან და ინგუშებთან, აღნიშნული დეპორტაცია არ შეხებიათ. დეპორტაციის ოფიციალურ მიზეზად სახელდება მასობრივი თანამშრომლობა ოკუპანტებთან, ანტისაბჭოთა მოქმედება და ბანდიტიზმი, თუმცა ინგუშებს ფიზიკურად არ შეეძლოთ თანამშრომლობა ოკუპანტებთან ოკუპაციის არ არსებობის გამო. ფაშისტებმა დაიკავეს მალგობეკის რაიონის უმნიშვნელო ტერიტორია და მალევე უკან გაბრუნდნენ აღნიშნული ტერიტორიიდან. ანტისაბჭოთა მოღვაწეობის მასშტაბი და რესპუბლიკაში ბანდიტიზმი ასევე არ აღემატებოდა მეზობელ რეგიონებში მსგავს მაჩვენებლებს. აღნიშნული მონაცემები გაყალბებულია ხელისუფლების ქმედებების გასამართლებლად. დეპორტაციის რეალური მიზეზები დღემდე არაა დადგენილი. ხალხთა დეპორტაცია, მათი სახელმწიფოს გაუქმება და საზღვრების შეცვლა იყო არაკანონიერი, რომელიც არცერთ სამართლებრივ აქტში არაა გათვალისწინებული.

სრულად...

კანდიდატები

სხვა რჩეული სტატიები

დღის სტატია

ჰიპნოზი (ძვ.-ბერძნ. ὕπνος - ძილი) — ცნობიერების შეცვლილი მდგომარეობა, რომელი ხასიათდება ღრმა მოდუნებით, შთაგონებისადმი მიმღებლობით, აღქმის, მეხსიერების, მოტივაციის და თვითკონტროლის ცვლილებებით. ჰიპნოზში მყოფი ადამიანი გარეგნულად ძილის მაგვარ მდგომარეობაში იმყოფება, თუმცა ძილი მასში საერთოდ არ მონაწილეობს. ჰიპნოტურ მდგომარეობაში მყოფი ადამიანები მომატებული შთაგონებადობით ხასიათდებიან ჰიპნოტიზიორის შთაგონების მიმართ. ისინი გრძნობენ, რომ მათი ქცევა ყოველგვარი ცნობიერი განზრახვისა და ძალისხმევის გარეშე ხორციელდება.

სტატიები

დღის სურათი

Euphydryas aurinia.

რჩეული სურათები

სიახლეები

ამერიკელი კომიქს-წიგნების შემქმნელი სტენ ლი (სურათზე) 95 წლის ასაკში გარდაიცვალა.

ინდოეთში მსოფლიოში ყველაზე მაღალი ძეგლის, ერთიანობის ქანდაკების (სურათზე) დამონტაჟება დასრულდა.

ბრაზილიის პრეზიდენტად ჟაირ ბოლსონარუ აირჩიეს.

უკრაინელი რეჟისორი ოლეგ სენცოვი სახაროვის პრემიის ლაურეატი გახდა.

საჰლე-ვორკ ზევდე ეთიოპიის პირველი ქალი-პრეზიდენტი გახდა.

ამერიკელები უილიამ ნორდჰაუსი და პოლ რომერი ეკონომიკის დარგში ნობელის პრემიის ლაურეატები გახდნენ.

პორტალი

კანდიდატები

13 ნოემბერი — ამ დღეს...

1002 : წმინდა ბრაისის დღის ხოცვა — მეფე ეთელრედ II-მ ინგლისში ყველა დანიელის მოკვლა ბრძანა.

1841 : ჯეიმზ ბრეიდი პირველად აკვირდება ცხოველთა მაგნეტიზმს, მოვლენას, რომელსაც მან მოგვიანებით ჰიპნოზი უწოდა.

1954 : ბრიტანეთმა საფრანგეთი დაამარცხა რაგბის ლიგის პირველ მსოფლიო ჩემპიონატში პარიზში 30 000 მაყურებლის წინ.

1971 : მარსის ირგვლივ ტრაექტორიის შემოწერით ამერიკული კოსმოსური ზონდი „მარინერ 9“ პირველი ხომალდი გახდა, რომელმაც სხვა პლანეტას შემოუფრინა.

1985 : ვულკანის ნევადო-დელ-რუისის (სურათზე) ამოფრქვევამ კოლუმბიის ქალაქი არმერო მიწაში ჩაფლო და 23 000 ადამიანი იმსხვერპლა.

1994 : შვედეთის ამომრჩევლებმა რეფერენდუმით ევროკავშირში გაწევრება გადაწყვიტეს.

2003 : ჩინეთის მთავრობამ ფართომასშტაბიანი პრივატიზაციის პროცესი დაიწყო.

სხვა მოვლენები

იცით თუ არა, რომ?

ვიკიპედიის ახალი მასალებიდან:

• ჰასეკურა ცუნენაგა (იხ. სურათზე) პირველი იაპონელია, რომელიც ევროპაში ჩავიდა დიპლომატიური მისიით 1613 წელს სავაჭრო და პოლიტიკური კავშირების დასამყარებლად.
• იოანე პავლე II-მ უფრო მეტი ადამიანის ბეატიფიკაცია მოახდინა, ვიდრე მისმა წინამორბედებმა ერთად უკანასკნელი 400 წლის განმავლობაში.
• ერთ-ერთი ვარაუდის თანახმად ისრალეში კიბუცების დაარსებაში მონაწილეობა მიიღო ქართველმა ივანე კოლელიშვილმა, რომელიც 1910-17 წლებში იმყოფებოდა პალესტინაში და რომელსაც საქართველოში, სოფელ გულგულაში კომუნის დაარსების გამოცდილება ჰქონდა.
• ცნობილი ლატვიელი მხატვარი რომან სუტა 1941-1943 წლებში იყო ქართული ანტისაბჭოთა ორგანიზაცია „თეთრი გიორგის“ წევრი, რის გამოც გაასამართლეს და დახვრიტეს.
• სპარსეთის ყურის არაბულ ქვეყნებში არსებული ერთადერთი სინაგოგა მდებარეობს ბაჰრეინის დედაქალაქ მანამაში.
• გალაქტიკა ირმის ნახტომის ცენტრში მდებარე შავი ხვრელი მზეზე 4.3 მილიონჯერ მძიმეა, ხოლო მეზობელ — ანდრომედას გალაქტიკაში არსებული შავი ხვრელის მასა 100 მილიონჯერ აღემატება მზის მასას.
• ნურ ჰასანალი პირველი მუსულმანია, რომელიც სახელმწიფოს მეთაური გახდა დასავლეთ ნახევარსფეროში.

არქივი

მოგვაწოდეთ ფაქტი

	ვიკისაწყობი მედიაფაილების თავისუფალი საცავი		ვიკისიახლენი თავისუფალი სიახლეები		ვიქსიკონი ლექსიკონი და თეზაურუსი
	ვიკიციტატა ციტატების კოლექცია		ვიკიწიგნები თავისუფალი სახელმძღვანელოები		ვიკიწყარო თავისუფალი ბიბლიოთეკა
	ვიკისახეობები ჯიშთა და სახეობათა საცავი		ვიკივერსიტეტი საგანმანათლებლო მასალები		მეტა-ვიკი ვიკიმედიის პროექტების კოორდინაცია
	ვიკივოიაჟი თავისუფალი გზამკვლევი		ვიკიმონაცემები მონაცემთა ბაზა		მედიავიკი უფასო პროგრამული უზრუნველყოფა