მთავარი გვერდი

ეს არის თავისუფალი ენციკლოპედიის ქართულენოვანი პროექტი

ამჟამად ქართულ ენაზე ხელმისაწვდომია 129,578 სტატია.

გეოგრაფია · ისტორია · მეცნიერება · რელიგია · საზოგადოება · სამართალი · სპორტი · ხელოვნება · საქართველო

მეგზური · ხშირი შეკითხვები · ქართული კლავიატურის დაყენება · ფორუმი · მოთხოვნილი სტატიები

რჩეული სტატია

აშილ კლოდ დებიუსი (ფრანგ. Achille-Claude Debussy; დ. 22 აგვისტო, 1862 — გ. 25 მარტი, 1918) — ერთ-ერთი ყველაზე გავლენიანი ფრანგი კომპოზიტორი გვიან XIX და ადრეულ XX საუკუნეებში. მოკრძალებული მატერიალური შესაძლებლობების და ძალზე მცირე კულტურული ჩართულობის ოჯახში დაბადებული დებიუსი საკმარისად ნიჭიერი აღმოჩნდა იმისათვის, რომ ათი წლის ასაკში ჩარიცხულიყო საფრანგეთის წამყვან მუსიკალურ სასწავლებელში — პარიზის კონსერვატორიაში. ის თავდაპირველად ფორტეპიანოს სწავლობდა, მაგრამ თავისი მოწოდება ინოვაციურ კომპოზიციაში დაინახა, მიუხედავად იმისა, რომ ამას კონსერვატორიის კონსერვატორი პროფესორები არ ეთანხმებოდნენ. თავისი მომწიფებული სტილის განსავითარებლად მრავალი წელი დასჭირდა და თითქმის 40 წლის იყო, როცა 1902 წელს საერთაშორისო აღიარებას მიაღწია თავისი ერთადერთი ოპერით „პელეასი და მელისანდე“. 1881 და 1882 წლებში იყო რუსეთში. კონსერვატორიის დამთავრების შემდეგ მიიღო რომის პრემია (კანტატისთვის „უძღები შვილი“. 1885 –1886 წლებში ცხოვრობდა რომში. 1887 წელს პარიზში დაბრუნდა და დაუახლოვდა სიმბოლიზმისა და იმპრესიონიზმის წარმომადგენელ პოეტთა და მხატვართა ჯგუფს, რომელსაც სტეფან მალარმე ხელმძღვანელობდა. დებიუსი ზოგჯერ მოიხსენიება პირველ იმპრესიონისტ კომპოზიტორად, თუმცა თავად ამ ტერმინის წინააღმდეგი იყო. ადრეული, მათ შორის რუსული და შორეული აღმოსავლეთის მუსიკის გავლენით შეიმუშავა ჰარმონიის და საორკესტრო ფერის საკუთარი სტილი, რომელსაც მაშინდელი მუსიკალური ისტებლიშმენტი დასცინოდა და უშედეგოდ ეწინააღმდეგებოდა. მან გადაახალისა მუსიკალური გამომსახველობის ფორმები, გაამდიდრა ბგერითი, საორკესტრო და საფორტეპიანო პალიტრა. კოლორიტისათვის იყენებდა ბუნებრივ კილოებს, პენტატონიკას, პოლიტონალობისა და ატონალობის ელემენტებს.

სრულად...

კანდიდატები

სხვა რჩეული სტატიები

დღის სტატია

თავისუფლების დიდი ქარტია, ასევე მაგნა კარტა (ლათ. Magna Carta Libertatum) გამოიცა ინგლისში 1215 წელს და იყო ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი წინაპირობა ხანგრძლივი ისტორიული პროცესისა, რომლის შედეგად თანამედროვე კონსტიტუციური სამართალი ჩამოყალიბდა. თავისუფლების დიდი ქარტია თავდაპირველად შეიქმნა რომის პაპს, მეფე იოანე უმიწაწყლოს და მის ინგლისელ ბარონთა შორის მეფის უფლებების შესახებ უთანხმოების გამო. ქარტიის თანახმად მეფეს გარკვეული უფლებები უნდა დაეთმო, დამორჩილებოდა სამართლებრივ პროცედურებს და ეღიარებინა, რომ მეფეც შეზღუდული იყო კანონით.

სტატიები

დღის სურათი

ცელნამგალა ვეშაპი

რჩეული სურათები

სიახლეები

იტალიელი კინორეჟისორი ფრანკო ძეფირელი 96 წლის ასაკში გარდაიცვალა.

მოლდოვის რესპუბლიკის ორ უმაღლეს თანამდებობას ქალები იკავებენ: მაია სანდუ (სურათზე) მოლდოვის პრემიერ-მინისტრად, ხოლო ზინაიდა გრეჩანი პარლამენტის თავმჯდომარედ აირჩიეს.

დანიის საპარლამენტო არჩევნებში მემარცხენე-ცენტრისტული პარტიები მეტე ფრედერიკსენის ხელმძღვანელობით იმარჯვებენ.

ბრიგიტე ბირლაინი ავსტრიის პირველი ქალი-კანცლერი გახდა.

საფეხბურთო კლუბმა ლივერპულმა უეფას ჩემპიონთა ლიგის ფინალში ტოტენჰემ ჰოტსპური დაამარცხა და ევროპის ყველაზე პრესტიჟულ ჯილდოს მეექვსედ დაეუფლა.

ესპანელი ფეხბურთელი ხოსე ანტონიო რეიესი ავტოავარიის შედეგად 35 წლის ასაკში გარდაიცვალა.

პორტალი

კანდიდატები

15 ივნისი — ამ დღეს...

ძვ. წ. 763 : ასირიელებმა მზის დაბნელება დააფიქსირეს, რამაც შესაძლებელი გახადა მესოპოტამიის ისტორიის ქრონოლოგიის დადგენა.

1215 : ინგლისის მეფე ჯონ უმიწაწყლო (სურათზე) თავისუფლების დიდ ქარტიას ამტკიცებს.

1667 : ადამიანის სისხლის გადასხმა პირველად დოკუმენტურად აღწერა ექიმმა ჟან-ბატისტ დენიმ.

1752 : ბენჯამინ ფრანკლინმა დაამტკიცა, რომ ელვა ელექტრობა იყო.

1846 : ორეგონის ხელშეკრულებით დამტკიცდა საზღვარი აშშ-სა და კანადას შორის 49-ე პარალელზე როკის მთებიდან ხუან-დე-ფუკას სრუტემდე.

1954 : უეფა (ევროპული ფეხბურთის ასოციაცია) ჩამოყალიბდა ბაზელში, შვეიცარია.

2015 : საქართველოში გამოცხადდა გლოვის დღედ.

სხვა მოვლენები

იცით თუ არა, რომ?

ვიკიპედიის ახალი მასალებიდან:

მოზამბიკის დროშა (იხ. სურათზე) ერთადერთი დროშაა მსოფლიოში, რომელზეც გამოსახულია თანამედროვე საბრძოლო იარაღი — კალაშნიკოვი.
თურქმენეთის პრეზიდენტი გურბანგული ბერდიმუჰამედოვი პირველი დანტისტია, რომელიც პრეზიდენტი გახდა.
ამერიკულ ტბის კუზე დაბერების პროცესი არ მოქმედებს და შთამომავლობას მთელი სიცოცხლის განმავლობაში იძლევა.
იტალიის ქალაქ ჩეზენაში დაიბადა სამი პაპი — პიუს VI, პიუს VII და პიუს VIII, რის გამოც ხშირად მას სამი პაპის ქალაქს უწოდებენ.
1883 წლის კრაკატაუს ამოფრქვევისას, მესამე აფეთქება იმდენად ძლიერი იყო, რომ მისი ხმა 3110 კმ-ის მოშორებით, ქალაქ პერთში (დასავლეთი ავსტრალია) და 4800 კმ-ის მოშორებით კუნძულ როდრიგესზე (მავრიკთან ახლოს) ისმოდა.
აზიური სპილო, სახელად მერი ადამიანის მკვლელობისათვის ჩამოახრჩვეს.
სახეობის კონსერვაციის მიზნით, მობუდარი ავსტრალიური რეგვენები სატყუარებითა და ჩაწერილი ხმებით მიიზიდეს იანგ-ნიკის კონცხზე, სადაც ფრინველებმა მოგვიანებით კოლონია დააარსეს.
იავური მარტორქა დიდი ზომის ძუძუმწოვრებში ყველაზე იშვიათია, დღეს მისი მხოლოდ 58–61 ინდივიდია დარჩენილი უჯუნგ-კულონის ეროვნულ პარკში (კ. იავა, ინდონეზია).