მთავარი გვერდი

მოგესალმებით ვიკიპედიაში ეს არის თავისუფალი ენციკლოპედიის ქართულენოვანი პროექტი ამჟამად ქართულ ენაზე ხელმისაწვდომია 138,822 სტატია. გეოგრაფია · ისტორია · მეცნიერება · რელიგია · საზოგადოება · სამართალი · სპორტი · ხელოვნება · საქართველო მეგზური · ხშირი შეკითხვები · ქართული კლავიატურის დაყენება · ფორუმი · მოთხოვნილი სტატიები

რჩეული სტატია

დიდი ოყარი, დიდი თეთრი ყანჩა (ლათ. Ardea alba) — ფრინველი ყანჩისებრთა ოჯახისა. ადრე შედიოდა ოყარის გვარში. დიდი ზომის ფრინველია. სხეულის სიმაღლეა 94–104 სმ, ფრთების შლილი 131–145 სმ, მასა 912–1140 გრამი. აქვს თეთრი ბუმბული, გრძელი შავი ფეხები და ყვითელი ნისკარტი, რომელიც შეჯვარების პერიოდში მოყვითალო უხდება. გავრცელებულია დასავლეთ და აღმოსავლეთ ნახევარსფეროს ზომიერ და ტროპიკულ სარტყლებში. ბინადრობს წყალსატევებთან ახლოს, როგორც სანაპირო ზოლთან, ისე კონტინენტის შიდა ადგილებში. საქართველოში გვხვდება როგორც მობუდარი გადამფრენი ან, ზოგჯერ, მობინადრე ფრინველი. აღწევს ზღვის დონიდან 1800 მეტრამდე. ჩრდილოეთით მობუდარი პოპულაცია გადამფრენია, დანარჩენის დიდი ნაწილი — მკვიდრი. დროს ხეებზე ატარებს. ფრენისას (საშუალოდ ავითარებს 28–51 კმ/სთ სიჩქარეს) უკან სწევს თავს და კისერს ლათინური S-ის ფორმას აძლევს. სეზონურად მონოგამური ფრინველია; სქესობრივ სიმწიფეს 2 წელში აღწევს. ბუდობს კოლონიებად, ხშირად სხვა ყანჩებთან ერთად. ბუდეს, ერთ ადგილზე შეგროვილ ჯოხებისა და ტოტების გროვას, აგებს ნაყარ ლერწამზე, მიწაზე ან ხეზე. დებს 3–6 მოცისფრო-მწვანე კვერცხს. ორივე მშობელი კრუხობს 23–26 დღის განმავლობაში. ბარტყები 42–49 დღეში ბუმბულით იმოსებიან, 7 კვირაში ფრენას სწავლობენ. ძირითად შემთხვევაში მხოლოდ ერთი ბარტყი აღწევს ზრდასრულობამდე. ზომიერ განედებში მრავლდება გაზაფხულზე ან ზაფხულში, ტროპიკებში — ნებისმიერ სეზონზე; ჩვეულებრივ წელიწადში ერთხელ, იშვიათად — ორჯერაც. იკვებება თევზებით, ამფიბიებით, ქვეწარმავლებით, კიბოსნაირებით, მღრღნელებითა და მწერებით. ბუნებაში — 15, ხოლო ტყვეობაში 22 წლამდე ცოცხლობს. მისი ლამაზი თეთრი ბუმბულის გამო დიდი რაოდენობით ანადგურებდნენ XIX–XX საუკუნეებში, რამაც დიდი ოყარის რაოდენობა მნიშვნელოვნად შეამცირა. დღეისათვის მდგომარეობა გაუმჯობესებულია. განირჩევა 4 ქვესახეობა, რომელთაგან საქართველოში გვხვდება ჩრდილოური დიდი თეთრი ყანჩა.

სრულად...

კანდიდატები

სხვა რჩეული სტატიები

დღის სტატია

აფრიკის კავშირი — საერთაშორისო ორგანიზაცია, რომელიც აერთიანებს აფრიკის 54 სახელმწიფოს. აფრიკის კავშირი დააარსეს 1999 წლის 9 სექტემბერს. აფრიკის სახელმწიფოების ლიდერებმა ლიბიაში გადაწყვიტეს ორგანიზაციის შექმნა. 2002 წლის 9 ივლისს აფრიკის ერთიანობის ორგანიზაცია დასახელდა აფრიკის კავშირად.

ორგანიზაციაში შედის აფრიკის ყველა სახელმწიფო გარდა მაროკოსი, რადგანაც კავშირში გაერთიანებულია დასავლეთი საჰარა, რომელსაც მაროკო თავის ტერიტორიად თვლის. 2009 წლის 20 მარტიდან კავშირის წევრობა დროებით შეუჩერდა მადაგასკარს ქვეყანაში გამეფებული პოლიტიკური კრიზისის გამო. 2012 წელს ორ ქვეყანას შეუჩერდა ასევე დროებით წევრის სტატუსი: 23 მარტს მალის და 17 აპრილს გვინეა-ბისაუს სახელმწიფო გადატრიალებების გამო.

სტატიები

დღის სურათი

დენალის ეროვნული პარკი აშშ-ში.

რჩეული სურათები

სიახლეები

კორონავირუსის პანდემია საქართველოში

• კორონავირუსის პანდემია მსოფლიოში
• დეზინფორმაცია პანდემიის ირგვლივ

ლაზარუს ჩაკუერა მალავის პრეზიდენტად აირჩიეს.

ბურუნდის პრეზიდენტი პიერ ნკურუნზიზა (სურათზე) 55 წლის ასაკში გარდაიცვალა.

ილონ მასკის SpaceX-ის ხომალდმა Crew Dragon-მა NASA-სთან ერთად პირველი ეკიპაჟიანი გაფრენა განახორციელა.

ისრაელის პრემიერ-მინისტრი ბენიამინ ნეთანიაჰუ (ლიკუდი) და ქნესეთის სპიკერი ბენი განცი (კახოლ-ლავანი) კოალიციური მთავრობის ჩამოყალიბებაზე შეთანხმდნენ.

ქართველი მსახიობი და კინორეჟისორი რეზო ესაძე 86 წლის ასაკში გარდაიცვალა.

„ტომი და ჯერის“ 13 სერიის რეჟისორი ჯინ დეიჩი 95 წლის ასაკში გარდაიცვალა.

პორტალი

კანდიდატები

9 ივლისი — ამ დღეს...

455 : რომაელი სამხედრო მეთაური ავიტუსი დასავლეთ რომის იმპერატორი გახდა.

1357 : საღვთო რომის იმპერატორი კარლ IV საფუძველს უყრის კარლის ხიდს პრაღაში.

1762 : იძულებით გადაყენებულ პეტრე III-ს რუსეთის მეფის ტახტზე ცვლის მისი მეუღლე ეკატერინე II.

1900 : დედოფალი ვიქტორია ხელს აწერს ავსტრალიის თანამეგობრობის შექმნის აქტს, რომელმაც კონტინენტის ყველა ცალკეული კოლონია ფედერალური მმართველობის ქვეშ გააერთიანა.

1955 : ლონდონში ბერტრან რასელმა გამოაქვეყნა „რასელ-აინშტაინის მანიფესტი“ ბირთვული იარაღის გამოყენების საწინააღმდეგოდ.

2002 : ადის-აბებაში (ეთიოპია) აფრიკის კავშირი (რუკა სურათზე) ჩამოყალიბდა.

2006 : იტალიის ნაკრები ფიფას მსოფლიო საფეხბურთო თასის მფლობელი ხდება (ოთხგზის).

სხვა მოვლენები

იცით თუ არა, რომ?

ვიკიპედიის ახალი მასალებიდან:

• მოზამბიკის დროშა (იხ. სურათზე) ერთადერთი დროშაა მსოფლიოში, რომელზეც გამოსახულია თანამედროვე საბრძოლო იარაღი — კალაშნიკოვი.
• თურქმენეთის პრეზიდენტი გურბანგული ბერდიმუჰამედოვი პირველი დანტისტია, რომელიც პრეზიდენტი გახდა.
• ამერიკულ ტბის კუზე დაბერების პროცესი არ მოქმედებს და შთამომავლობას მთელი სიცოცხლის განმავლობაში იძლევა.
• იტალიის ქალაქ ჩეზენაში დაიბადა სამი პაპი — პიუს VI, პიუს VII და პიუს VIII, რის გამოც ხშირად მას სამი პაპის ქალაქს უწოდებენ.
• 1883 წლის კრაკატაუს ამოფრქვევისას, მესამე აფეთქება იმდენად ძლიერი იყო, რომ მისი ხმა 3110 კმ-ის მოშორებით, ქალაქ პერთში (დასავლეთი ავსტრალია) და 4800 კმ-ის მოშორებით კუნძულ როდრიგესზე (მავრიკთან ახლოს) ისმოდა.
• აზიური სპილო, სახელად მერი ადამიანის მკვლელობისათვის ჩამოახრჩვეს.
• სახეობის კონსერვაციის მიზნით, მობუდარი ავსტრალიური რეგვენები სატყუარებითა და ჩაწერილი ხმებით მიიზიდეს იანგ-ნიკის კონცხზე, სადაც ფრინველებმა მოგვიანებით კოლონია დააარსეს.
• იავური მარტორქა დიდი ზომის ძუძუმწოვრებში ყველაზე იშვიათია, დღეს მისი მხოლოდ 58–61 ინდივიდია დარჩენილი უჯუნგ-კულონის ეროვნულ პარკში (კ. იავა, ინდონეზია).

არქივი

მოგვაწოდეთ ფაქტი

	ვიკისაწყობი მედიაფაილების თავისუფალი საცავი		ვიკისიახლენი თავისუფალი სიახლეები		ვიქსიკონი ლექსიკონი და თეზაურუსი
	ვიკიციტატა ციტატების კოლექცია		ვიკიწიგნები თავისუფალი სახელმძღვანელოები		ვიკიწყარო თავისუფალი ბიბლიოთეკა
	ვიკისახეობები ჯიშთა და სახეობათა საცავი		ვიკივერსიტეტი საგანმანათლებლო მასალები		მეტა-ვიკი ვიკიმედიის პროექტების კოორდინაცია
	ვიკივოიაჟი თავისუფალი გზამკვლევი		ვიკიმონაცემები მონაცემთა ბაზა		მედიავიკი უფასო პროგრამული უზრუნველყოფა