პორტალი:ევროპა

კალმარის უნია (დან.; ნორვ.; შვედ.. Kalmarunionen) — დანიელ მეფეთა უზენაესობით დანიის, ნორვეგიისა და შვედეთის სამეფოების გაერთიანებების სერია პირად უნიად 1397-1523 წლებში. ეს ქვეყნები სუვერენიტეტზე უარს ამბობდნენ, მაგრამ, თავისუფლებას ინარჩუნებდნენ. ინტერესთა დაცილებამ (განსაკუთრეულად, დანიის ბატონობით შვედეთის უკმაყოფილებამ) 1523 წელს უნია საბოლოოდ დაშალა.

უნია სკანდინავიაში გერმანიის ეკონომიკური და პოლიტიკური ექსპანსიის საპირწონედ შეიქმნა XIV საუკუნეში. ამ დროისათვის თავისუფალ ქალაქებსა და ჰანზას სკანდინავიაში ვაჭრობა უკვე მონოპოლიზებული ჰქონდათ. 1364 წელს შვედეთის უკანასკნელი მეფე — ფოლკუნგების დინასტიიდან— მაგნუს ერიქსონი, რომელიც 1319 წლიდან ნორვეგიის მეფეც იყო, განდევნეს და გერმანიის ჰერცოგი ალბრეხტ მაკლენბურგელი აირჩიეს. სამეფო კარის უკმაყოფილო ნაწილმა მეფე ვოლდემარ ატერდაგის ქალიშვილი — მაგნუს ერიქსონის ვაჟისა და თანამმართველის, ჰოკონის ქვრივი — დედოფალი დანიისა მარგარიტა იწვია, რათა ტახტზე აეყვანათ უასაკო ვაჟ ოლაფთან ერთად.

სრულად...

რედ. რჩეული ბიოგრაფია

კარლოს I დიდი (747-814) (ფრანგ. Charlemagne, ინგლ. Charles the Great, გერმ. Karl der Große, ლათ. Carolus Magnus, დასაბამი ზედსართავი სახ. "Carolingian") — ფრანკთა მეფე 768 – 814 წლებში, ლომბარდთა 774-დან, და დასავლეთის იმპერიის განმაახლებელი. მისი ორმაგი როლი, როგორც იმპერატორისა (Imperator Augustus) და ფრანკთა მეფისა ისტორიულად აკავშირებს საღვთო რომის იმპერიულ კლანს, ფრანკთა სამეფოებსა და გვიანდელ გერმანიას. ამჟამად ფრანგებიც და გერმანელებიც კარლოს დიდს მათი ქვეყნების დამფუძნებელ ფიგურად მიიჩნევენ.

საკუთარი მეფობის განმავლობაში კარლოს დიდი მუდმივად ბრძოლებში იყო ჩართული, მისი ლეგენდარული ხმლით, ჟოიოსით ხელში. 30 წლის ომისა და 18 ბრძოლის (საქსონიის ომები) შემდეგ ის იპყრობს საქსონიას — მიზანი, რომელიც ავგუსტუსის აუსრულებელი ოცნება იყო. შეპყრობილი მიწები შემდეგ მან კათოლიკე ქრისტიანებად მოაქცია, საჭიროებისამებრ ძალის გამოყენებითაც. ზოგიერთი ცნობით, 782 წელს ვერდენში, ქვემო საქსონია, მას უბრძანებია თავის მოჭრა ერთ დღეში 4500 საქსონელისთვის (ვერდენის სისხლიანი განსასჯელი), რომელთაც განუზრახავთ ფრანკთა მმართველობის წინააღმდეგ ამბოხი და შემჩნეულ იქნენ წარმართობაში მათი ქრისტიანობაზე მოქცევის შემდეგ. თუმცა ამის დამადასტურებელი არქეოლოგიური საბუთი დღემდე ნაპოვნი არაა და ბევრი მკვლევარი ამ მოსაზრებას არ იზიარებს. კარლოს დიდს ასევე განუზრახავს ესპანეთის დაპყრობა, თუმცა ამ მიზნის მიღწევა ვერ მოუხერხებია.

სრულად...

პორტალი:ევროპა/აპრილი

რედ. რჩეული სურათი

ევროპა 1550 წელს.

სხვა...

რედ. იცოდით, რომ...

იცოდით?

...ბოლონიის უნივერსიტეტი მსოფლიოს უძველესი უწყვეტად მოქმედი უნივერსიტეტია. სიტყვა "უნივერსიტეტი" პირველად აქ მოიხსენიეს მისი დაარსებისას...

...სახელს "ევროპა" ატარებს ასევე კუნძული აფრიკასა და მადაგასკარს შორის და იუპიტერის ერთ-ერთი თანამგზავრი...

...მერტენ დე კეიზერმა ანტვერპენში ფრანგული და ინგლისური ბიბლიის პირველი სრული ასლები დაბეჭდა...

...ოფიციალური ინგლისური მონაცემებით სკერისის ბრძოლაში 1316 წელს ინგლისის არმიამ მხოლოდ ერთი მეომარი დაკარგა, თუმცა ბრძოლა წააგო...

...კონტინენტური ევროპის უკიდურესი დასავლეთი წერტილი, კაბუ-და-როკას კონცხი, მდებარეობს პორტუგალიაში, ლისაბონიდან დასავლეთით 40 კმ-ში.

რედ. რჩეული პანორამა

ლუვრი ერთ-ერთი ყველაზე განთქმული ხელოვნების მუზეუმია მსოფლიოში. მოედნის ცენტრში აღმართული ი. მ. პეის შუშის პირამიდა მუზეუმის მთავარი შესასვლელის ფუნქციას ასრულებს. მის კოლექციაში არსებულ 380.000 ხელოვნების ნიმუშს შორისაა მონა ლიზა, ვენერა მილოსელი და სამოთრაკიელი ნიკე.

...ვრცლად

რედ. დობილი პორტალები


აზია	ანტარქტიკა	აფრიკა	ევროპა	ოკეანია	ჩრდ. ამერიკა	სამხ. ამერიკა