მინსკი
ქალაქი | |||||
---|---|---|---|---|---|
მინსკი Мінск | |||||
![]() საათის ისრის მიმართულებით: სულისწმინდის გარდამოსვლის სახელობის საკათებრო ტაძარი; მარიამ ღვთისმშობელის სახელობის ეკლესია; ბელარუსიის წარმომადგენელთა პალატა; დამოუკიდებლობის მოედანი; "მინსკის კარიბჭე" | |||||
| |||||
ქვეყანა |
![]() | ||||
დაქვემდებარება | დედაქალაქი | ||||
შიდა დაყოფა | Tsentralny District, Savyetski District, Pyershamayski District, Partyzanski District, Zavodski District, Lyeninski District, Kastrychnitski District, Maskowski District და Frunzyenski District | ||||
კოორდინატები | 53°54′00″ ჩ. გ. 27°34′00″ ა. გ. / 53.90000° ჩ. გ. 27.56667° ა. გ. | ||||
ქალაქის მერი | Vladimir Yevgeniyevich Kukharev | ||||
დაარსდა | 1067 | ||||
პირველი ხსენება | 1067 | ||||
ფართობი | 348.85 კმ² | ||||
ცენტრის სიმაღლე | 280.4 მ | ||||
მოსახლეობა | 1,982,444 კაცი (2018) | ||||
სიმჭიდროვე | 5,700 კაცი/კმ² | ||||
სასაათო სარტყელი | UTC+2, ზაფხულში UTC+3 | ||||
სატელეფონო კოდი | +375 17 | ||||
საფოსტო ინდექსი | 220000 | ||||
საავტომობილო კოდი | 7 | ||||
ოფიციალური საიტი | minsk.gov.by | ||||
| |||||
მინსკი (ბელარ. Мінск; რუს. Минск) — ბელარუსის დედაქალაქი 1919 წლიდან. მინსკის მხარისა და მინსკის რაიონის ადმინისტრაციული ცენტრი, იმის მიუხედავად, რომ მათ შემადგენლობაში არ შედის, გმირი ქალაქი. უმსხვილესი სატრანსპორტო კვანძი, პოლიტიკური, ეკონომიკური, კულტურული და სამეცნიერო ცენტრი. ქალაქში მდინარე სვისლოჩი მოედინება. 2018 წლის მონაცემების მიხედვით, მინსკის მოსახლეობაა 1,982 მლნ ადამიანი[1].
ისტორიული ცნობები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
დასახელების ძველი ვარიანტებია მენსკი, მენესკი. ხალხური ეტიმოლოგიით სახელი სიტყვა менять (ცვლიდან) უნდა მომდინარეობდეს, უფრო სარწმუნოდ კი ქალაქის სახელდება მდინარე მენკედან უნდა შექმნილიყო, რომელიც მდ. ნემიგის შენაკადია. მდინარე ნემიგა შემდგომ მილების საშუალებით მიწისქვეშ ჩაუშვეს და ახლა იმავე სახელწოდების ქუჩის ქვეშ გაედინება.
მინსკის პირველი ხსენება ისტორიაში 1067 წელს განეკუთვნება, როდესაც მდინარე ნემიგასთან პოლონელი მთავრის ვსესლავ ბრიაჩისლავიჩსა და კიევის მთავარ იაროსლავ ბრძენის ვაჟებს შორის გაიმართა ბრძოლა, შედეგად კი ქალაქი დანგრეულა.
XIV საუკუნის დასაწყისში მინსკი ლიტვის დიდი სამთავროს შემადგენლობაში შევიდა. 1499 წელს (ზოგიერთი მონაცემით, 1496) ლიტვის დიდი მთავრის ალექსანდრეს ნებით ქალაქმა მაგდებურგის უფლება მოიპოვა. 1793 წელს მინსკი ბელორუსის ცენტრალურ ნაწილთან ერთად, რეჩი პოსპოლიტას მეორე დანაწევრების შემდეგ რუსეთის იმპერიას მიერთდა, იმავე წლის აპრილში კი ახალი, მინსკის გუბერნიის ცენტრი გახდა. 1795 წელს რუსეთის სენატის განკარგულებით ქალაქს მაგდებურგის უფლება ჩამოერთვა.
1917 წლის ოქტმობრის რევოლუციის შემდეგ მინსკის საბჭოს აღმასკომმა გამოსცა ბრძანება № 1, სადაც ნათქვამია, რომ ქალაქის მმართველობა მუშათა საბჭოსა და სამხედრო დეპუტატების ხელში გადავიდა. 1918 წლის 21 თებერვლიდან 10 დეკემბრამდე ქალაქი კაიზერული გერმანიის მიერ იყო ოკუპირებული.
1922 წლიდან მინსკი ბელორუსიის სახალხო რესპუბლიკის, შემდეგ ბელორუსიის საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკის დედაქლაქია. 1941-1944 წლებში ქალაქი ბომბდამშენების სამიზნეა. ომის დასრულების შემდეგ, საბჭოთა მთავრობის დაკვეთით, ქალაქი ხელახლა ააშენეს. 1991 წლიდან მინსკი ბელარუსის დედაქალაქია.
ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- Bohn, Thomas M. (2008). Minsk – Musterstadt des Sozialismus: Stadtplanung und Urbanisierung in der Sowjetunion nach 1945. Köln: Böhlau. ISBN 978-3-412-20071-8.
- Бон, томас м. (2013). "Минский феномен". Городское планирование и урбанизация в Советском Союзе после Второй мировой войны. Москва: РОССПЭН.
- Бон, томас м. (2016). "Мінскі феномен". Гарадское планаванне і ўрбанізацыя ў Савецкім Саюзе пасля 1945 г.. Мінск: Зміцер Колас.
- Nechepurenko, Ivan (5 October 2017). "How Europes Last Dictatorship Became a Tech Hub". The New York Times. ISSN 0362-4331.
- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 7, თბ., 1984. — გვ. 5-6.
რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ოფიციალური საიტი
- 34mag city guide a city guide for Minsk
- Minsk city on the official website of Belarus
- Why Minsk Is Not Like Other Capitals.
- Lost In Translation In Minsk – The "Real Belarus" Travel Tips.
- The Minsk Herald online magazine in English
- Photos of old Minsk
- Photos of Minsk during World War II
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
|
|