მარიო ვარგას ლიოსა

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
Jump to navigation Jump to search
მარიო ვარგას ლიოსა
Mario Vargas Llosa (crop 2).jpg
დაბ. თარიღი 28 მარტი 1936(1936-03-28)[1] [2] [3] [4] [5] [6] (83 წლის)
დაბ. ადგილი არეკიპა
საქმიანობა რომანისტი, დრამატურგი, პოლიტიკოსი, ჟურნალისტი, ესეისტი, ლიტერატურული კრიტიკოსი, სცენარისტი, უნივერსიტეტის პროფესორი, ფილოსოფოსი, პროზაიკოსი, დრამატურგი და პუბლიცისტი
ენა ესპანური ენა[7] და ფრანგული ენა
მოქალაქეობა Flag of Spain.svg ესპანეთი
ალმა-მატერი სან-მარკოსის ეროვნული უნივერსიტეტი, მადრიდის კომპლუტენსეს უნივერსიტეტი, ლეონსიო პრადოს სამხედრო აკადემია, Q5776940? და Q5777167?
Magnum opus The Time of the Hero
ჯილდოები ნობელის პრემია ლიტერატურის დარგში[8] [9], ასტურიის პრინცის ლიტერატურული პრემია, რენის უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი[10] , რომულო გალიეგოსის პრემია, პლანეტის პრემია, Q72923021?, მარია მურს კაბოს პრემია, გერმანიის წიგნის ვაჭრობის მშვიდობის პრემია, ჩინო დელ დუკას პრემია, მიგელ დე სერვანტესის პრემია, მენენდეს პელაიოს საერთაშორისო პრემია, ირვინგ კრისტოლის პრემია, გრინცანე კავურის პრემია, კარლოს ფუენტესის პრემია, იერუსალიმის პრემია, კონგრესის ბიბლიოთეკის ცოცხალი ლეგენდა[11] , საპატიო ლეგიონის ორდენის კავალერი, ხელოვნებისა და ლიტერატურის ორდენის კომანდორი[12], ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი[13] , honorary doctor of the University of Alicante, Ortega y Gasset Awards[14] , Grand Cross with diamonds of Order of the Sun of Peru, Order of Christopher Columbus, Q3885401?[15] , ავსტრიის საპატიო ნიშანი „მეცნიერებისა და ხელოვნებისთვის“, Commander of the Order of the Aztec Eagle, Order of Vasco Núñez de Balboa, Caonabo de Oro Award[15] , Freedom Prize, სან-მარკოსის უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი, honorary doctorate of the University of Valladolid[16] , Q43096299?[17] , honorary doctorate of the Bordeaux Montaigne University[18] , honorary doctorate of the University of Granada[19] , Viareggio-Versilia International Prize[20] , honorary doctorate of the University of Murcia[21] , ლას-პალმას-დე-გრან-კანარიის საპატიო დოქტორი[22] , Premio Biblioteca Breve, Q3395128?, Q3395128?, National Culture Award, Pablo Neruda Order of Artistic and Cultural Merit[23] , ფორმენტორის პრემია, სენტ-ლუისის ლიტერატურული პრემია, Q21234048?, Q17651535?, წიგნების კრიტიკოსთა წრის ეროვნული პრემია, Q9052823?[24] , Scanno Prize, Honorary doctor of the Katholieke Universiteit Leuven, ოქსფორდის უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი, Honorary Doctorate from the National Autonomous University of Mexico, Q69626819? და Orden al Mérito Docente y Cultural Gabriela Mistral
მეუღლე ხულია ურკიდი და Patricia Llosa
პარტნიორ(ებ)ი ისაბელ პრეისლერი[25]
შვილ(ებ)ი ალვარო ვარგას ლიოსა და მორგანა ვარგას ლიოსა
ხელმოწერა Mario Vargas Llosa Signature.svg
საიტი mvargasllosa.com

ხორხე მარიო ვარგას ლიოსა (ესპ. Jorge Mario Pedro Vargas Llosa დ.28 მარტი, 1936) — პერუელი მწერალი, პოლიტიკოსი, ჟურნალისტი, ესეისტი და 2010 წელს ნობელის პრემიის ლაურეატი. ლიოსა ამჟამად პრინსტონის უნივერსიტეტში მიწვეული პროფესორია. მარიო ვარგას ლიოსა ლათინური ამერიკის ერთ-ერთი ყველაზე გამოჩენილი ნოველისტი და ესეისტია. ზოგიერთ კრიტიკოსის აზრით, მან ლათინოამერიკელთაგან ყველაზე დიდი გავლენა მოახდინა საერთაშორისო საზოგადოებრიობაზე. 2010 წელს ნობელის პრემია „სიძლიერის სტრუქტურის მისეული შედგენისა და ინდივიდუალური წინააღმდეგობის, ამბოხისა და გამარჯვების მკვეთრი სურათებისთვის“ მიანიჭეს.

სწორედ მან, 1990 წელს, მექსიკის ტელევიზიის ეთერით განაცხადა, რომ „მექსიკაში აბსოლუტური დიქტატურაა“. ეს განცხადება მომდევნო ათწლეულში ფრთოსან ფრაზად იქცა და მსოფლიო შემოიარა.

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მარიო ვარგას ლიოსა 1936 წლის 28 მარტს, საშუალოშემოსავლიან ოჯახში დაიბადა პერუს პროვინცია არეკიპაში. ის ერთადერთი შვილია ერნესტო ვარგას მალდონადოსა და დორა ლუისა ურეტას ოჯახში (დორა ავტობუსის მძღოლად მუშაობდა. ის კრეოლური ოჯახიდან იყო). ოჯახი მომავალი მწერლის დაბადებამდე რამდენიმე თვით ადრე დაინგრა. მარიოს დაბადებიდან მოკლე ხანში მამამისმა განაცხადა, რომ გერმანელ ქალთან ჰქონდა ურთიერთობა. შედეგად, მარიოს ორი ნახევარძმა - ენრიკე და ერნესტო - ჰყავს.

ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • Armas Marcelo, J. J. (2002), Vargas Llosa, el vicio de escribir, Madrid: Alfaguara, ISBN 84-204-4286-0
  • Boland, Roy; Harvey, Sally (1988), Mario Vargas Llosa: From Pantaleón y las visitadoras to Elogio de la madrastra, Auckland: Antipodas, the Journal of Hispanic Studies of the University of Auckland / VOX/AHS, ISBN 0-9597858-1-7
  • Booker, M. Keith (1994), Vargas Llosa Among the Postmodernists, Gainesville, FL: University Press of Florida, ISBN 0-8130-1248-1
  • Campos, Jorge; Oviedo, Jose Miguel (1981), Vargas Llosa y su Guerra del fin del mundo, Madrid: Taurus Ediciones, ISBN 84-306-2131-8

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

Commons-logo.svg

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. ↑ გერმანიის ეროვნული ბიბლიოთეკა, ბერლინის სახელმწიფო ბიბლიოთეკა, ბავარიის სახელმწიფო ბიბლიოთეკა და სხვ. Record #118803964 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
  2. ↑ SNAC — 2010.
  3. ↑ filmportal.de — 2005.
  4. ↑ Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  5. ↑ Munzinger-Archiv — 1913.
  6. ↑ ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
  7. ↑ BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
  8. ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/2010/
  9. ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
  10. ↑ https://www.legifrance.gouv.fr/affichTexte.do?cidTexte=JORFTEXT000000733028
  11. ↑ https://www.loc.gov/about/awards-and-honors/living-legends/mario-vargas-llosa/
  12. ↑ https://www.siv.archives-nationales.culture.gouv.fr/siv/rechercheconsultation/consultation/ir/pdfIR.action?irId=FRAN_IR_026438
  13. ↑ https://www.hu-berlin.de/de/ueberblick/menschen/ehrungen/ehrendoktor
  14. ↑ Concedidos los premios de EL PAÍS de 1999
  15. ↑ 15.0 15.1 https://www.cervantes.es/bibliotecas_documentacion_espanol/biografias/berlin_mario_vargas_llosa_premios.htm
  16. ↑ http://www.uva.es/export/sites/uva/1.lauva/1.15.doctoreshonoriscausa/index.html
  17. ↑ https://www.bocm.es/boletin/CM_Seccion_BOCM/2015/04/24/BOCM-20150424.PDF
  18. ↑ http://www.u-bordeaux-montaigne.fr/fr/universite/decouvrir-bordeaux-montaigne/histoire-d-universite.html
  19. ↑ http://archivo.ugr.es/pages/trabajosdocumentos/honoriscausa
  20. ↑ http://www.premioletterarioviareggiorepaci.it/premi/vincitori/2-Premio%20Internazionale%20Viareggio-Versilia
  21. ↑ https://www.um.es/web/universidad/doctores-honoris-causa/mario-vargas-llosa
  22. ↑ https://www.ulpgc.es/rectorado/doctores-honoris-causa-ulpgc
  23. ↑ https://www.cooperativa.cl/noticias/cultura/premios/ministerio-de-las-culturas-entrego-orden-al-merito-pablo-neruda-a-mario/2018-05-02/182415.html
  24. ↑ http://elcomercio.pe/espectaculos/684772/noticia-video-vivo-siga-condecoracion-mario-vargas-llosa-palacio-gobierno
  25. ↑ https://www.hola.com/actualidad/20190403140000/isabel-preysler-mario-vargas-llosa-comienzo-relacion/
ხ • გ • რ
ნობელის პრემიის ლაურეატები ლიტერატურაში
1901–1925
სიული პრიუდომი (1901) • თეოდორ მომზენი (1902) • ბიორნსტიერნე ბიორნსონი (1903) • ფრედერიკ მისტრალი / ხოსე ეჩეგარაი (1904) • ჰენრიკ სენკევიჩი (1905) • ჯოზუე კარდუჩი (1906) • რადიარდ კიპლინგი (1907) • რუდოლფ ოიკენი (1908) • სელმა ლაგერლოფი (1909) • პაულ ფონ ჰაიზე (1910) • მორის მეტერლინკი (1911) • გერჰარტ ჰაუპტმანი (1912) • რაბინდრანათ თაგორი (1913) • რომენ როლანი (1915) • ვერნერ ფონ ჰეიდენსტამი (1916) • კარლ გელერუპი / ჰენრიკ პონტოპიდანი (1917) • კარლ შპიტელერი (1919) • კნუტ ჰამსუნი (1920) • ანატოლ ფრანსი (1921) • ხაკინტო ბენავენტე (1922) • უ. ბ. იეიტსი (1923) • ვლადისლავ რეიმონტი (1924) • ჯორჯ ბერნარდ შოუ (1925)
 Nobel Prize.png
1926–1950
გრაცია დელედა (1926) • ანრი ბერგსონი (1927) • სიგრიდ უნსეტი (1928) • თომას მანი (1929) • სინკლერ ლუისი (1930) • ერიკ აქსელ კარლფელდტი (1931) • ჯონ გოლზუორთი (1932) • ივანე ბუნინი (1933) • ლუიჯი პირანდელო (1934) • იუჯინ ო’ნილი (1936) • როჟე მარტინ დიუ გარი (1937) • პერლ ბაკი (1938) • ფრანს ემილ სილანპაა (1939) • იოჰანეს ვილჰელმ იენსენი (1944) • გაბრიელა მისტრალი (1945) • ჰერმან ჰესე (1946) • ანდრე ჟიდი (1947) • ტომას სტერნზ ელიოტი (1948) • უილიამ ფოლკნერი (1949) • ბერტრან რასელი (1950)
1951–1975
პერ ლაგერკვისტი (1951) • ფრანსუა მორიაკი (1952) • უინსტონ ჩერჩილი (1953) • ერნესტ ჰემინგუეი (1954) • ჰალდოურ კილიან ლაქსნესი (1955) • ხუან რამონ ხიმენესი (1956) • ალბერ კამიუ (1957) • ბორის პასტერნაკი (1958) • სალვატორე კვაზიმოდო (1959) • სენ-ჟონ პერსი (1960) • ივო ანდრიჩი (1961) • ჯონ სტეინბეკი (1962) • იორგოს სეფერისი (1963) • ჟან-პოლ სარტრი (უარი თქვა ჯილდოზე) (1964) • მიხეილ შოლოხოვი (1965) • შმუელ აგნონი / ნელი ზაკსი (1966) • მიგელ ანხელ ასტურიასი (1967) • იასუნარი კავაბატა (1968) • სემიუელ ბეკეტი (1969) • ალექსანდრე სოლჟენიცინი (1970) • პაბლო ნერუდა (1971) • ჰაინრიხ ბიოლი (1972) • პატრიკ უაიტი (1973) • ეივინდ იუნსონი / ჰარი მარტინსონი (1974) • ეუჟენიო მონტალე (1975)
1976–2000
სოლ ბელოუ (1976) • ვისენტე ალეისანდრე (1977) • ისააკ ბაშევის ზინგერი (1978) • ოდისეას ელიტისი (1979) • ჩესლავ მილოში (1980) • ელიას კანეტი (1981) • გაბრიელ გარსია მარკესი (1982) • უილიამ გოლდინგი (1983) • იაროსლავ სეიფერტი (1984) • კლოდ სიმონი (1985) • ვოლე შოიინკა (1986) • იოსიფ ბროდსკი (1987) • ნაჯიბ მაჰფუზი (1988) • კამილო ხოსე სელა (1989) • ოქტავიო პასი (1990) • ნადინ გორდიმერი (1991) • დერეკ უოლკოტი (1992) • ტონი მორისონი (1993) • კენძაბურო ოე (1994) • შეიმას ჰინი (1995) • ვისლავა შიმბორსკა (1996) • დარიო ფო (1997) • ჟოზე სარამაგო (1998) • გიუნტერ გრასი (1999) • გაო სინცზიანი (2000)
2001–დღემდე
ვ. ს. ნაიპოლი (2001) • იმრე კერტესი (2002) • ჯ. მ. კუტზეე (2003) • ელფრიდე იელინეკი (2004) • ჰაროლდ პინტერი (2005) • ორჰან ფამუქი (2006) • დორის ლესინგი (2007) • ჟან-მარი გუსტავ ლე კლეზიო (2008) • ჰერტა მიულერი (2009) • მარიო ვარგას ლიოსა (2010) • ტომას ტრანსტრიომერი (2011) • მო იანი (2012) • ელის მანრო (2013) • პატრიკ მოდიანო (2014) • სვეტლანა ალექსიევიჩი (2015) • ბობ დილანი (2016) • იშიგურო კაძუო (2017)
ხ • გ • რ
← Nobel Prize.png 2010 წლის ნობელის პრემიის ლაურეატები Nobel Prize.png →
ფიზიოლოგია
და მედიცინა
ფიზიკა
ქიმია
ლიტერატურა
მშვიდობა
ეკონომიკა
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=მარიო_ვარგას_ლიოსა&oldid=3671797“-დან