იუჯინ ო’ნილი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
Jump to navigation Jump to search
იუჯინ ო’ნილი
Eugene O'Neill 1936.jpg
დაბ. თარიღი 16 ოქტომბერი 1888(1888-10-16)[1] [2] [3] [4] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10]
დაბ. ადგილი ნიუ-იორკი, ნიუ-იორკი[11]
გარდ. თარიღი 27 ნოემბერი 1953(1953-11-27)[1] [2] [3] [4] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] (65 წლის)
გარდ. ადგილი ბოსტონი[11]
საქმიანობა დრამატურგი, სცენარისტი, მწერალი[11] და ავტორი
ენა ინგლისური ენა[1]
მოქალაქეობა აშშ[12]
ალმა-მატერი პრინსტონის უნივერსიტეტი
Magnum opus Mourning Becomes Electra და All God's Chillun Got Wings
ჯილდოები ნობელის პრემია ლიტერატურის დარგში[13] [14], ლოურენს ოლივიეს პრემია და პულიცერის პრემია საუკეთესო დრამისთვის
მეუღლე Agnes Boulton
შვილ(ებ)ი უნა ო'ნილი და იუჯინ ო’ნილი უმცროსი
ხელმოწერა Eugene O'Neill signature.svg
საიტი eoneill.com

იუჯინ ო’ნილი (ინგლ. Eugene Gladstone O'Neill; დ. 16 ოქტომბერი, 1888 — გ. 27 ნოემბერი, 1953, ბოსტონი) — ამერიკელი დრამატურგი და ნობელის პრემიის ლაურეატი ლიტერატურის დარგში.

მისი პოეტური სახელწოდების პიესები ერთ-ერთია იმათ შორის, რომლებიც რეალიზმის ამერიკული დრამის ტექნიკითაა შექმნილი. იუჯინ ო’ნილის სტილი მსგავსია რუსი დრამატურგის - ანტონ ჩეხოვის, ნორვეგიელი დრამატურგის - ჰენრიკ იბსენისა და შვედი დრამატურგის - ავგუსტ სტრინდბერგისა. მისი დრამა „გრძელი დღეების მოგზაურობა ღამისკენ‘‘, ტენესი უილიამსის პიესასთან, „ტრამვაი, სახელად სურვილი“ და არტურ მილერის პიესასთან, „კომივოიაჟორის სიკვდილი“, ხშირად სახელდება მე-20 საუკუნის საუკეთესო ამერიკული პიესების მოკლე სიაში[15].

ო’ნილის პიესები ერთ-ერთი პირველი იყო იმ პიესებს შორის, რომლის პერსონაჟებიც ჩართული იყვნენ საზოგადოებების პერიფერიებში. ისინი იბრძვიან იმედებისა და მისწრაფებების შენარჩუნებისკენ, მაგრამ, საბოლოო ჯამში, ეს ბრძოლა იმედგაცრუებასა და სასოწარკვეთაში გადაიზრდება. დრამატურგის მცირე რაოდენობის კომედიებს შორის მხოლოდ ერთია ცნობილი (Ah, Wilderness!)[16]. ო’ნილის თითქმის ყველა სხვა პიესა რაღაც დოზით ადამიანური პესიმიზმისა და ტრაგედიის ელემენტებს შეიცავს.

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
  2. ↑ 2.0 2.1 Encyclopædia Britannica
  3. ↑ 3.0 3.1 SNAC — 2010.
  4. ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 ბროდვეის ინტერნეტ მონაცემთა ბაზა — 2000.
  5. ↑ 5.0 5.1 Discogs — 2000.
  6. ↑ 6.0 6.1 Babelio
  7. ↑ 7.0 7.1 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  8. ↑ 8.0 8.1 filmportal.de — 2005.
  9. ↑ 9.0 9.1 Munzinger-Archiv — 1913.
  10. ↑ 10.0 10.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
  11. ↑ 11.0 11.1 11.2 გერმანიის ეროვნული ბიბლიოთეკა, ბერლინის სახელმწიფო ბიბლიოთეკა, ბავარიის სახელმწიფო ბიბლიოთეკა და სხვ. Record #118590014 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
  12. ↑ LIBRIS — 2008.
  13. ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/1936/
  14. ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
  15. ↑ Harold Bloom (2007). Introduction. In: Bloom (Ed.), Tennessee Williams, updated edition. Infobase Publishing. p. 2.
  16. ↑ The New York Times, August 25, 2003: 'Next year Playwrights Theater will present an unproduced O'Neill comedy, Now I Ask You, a comic spin on Ibsen's Hedda Gabler."
ხ • გ • რ
ნობელის პრემიის ლაურეატები ლიტერატურაში
1901–1925
სიული პრიუდომი (1901) • თეოდორ მომზენი (1902) • ბიორნსტიერნე ბიორნსონი (1903) • ფრედერიკ მისტრალი / ხოსე ეჩეგარაი (1904) • ჰენრიკ სენკევიჩი (1905) • ჯოზუე კარდუჩი (1906) • რადიარდ კიპლინგი (1907) • რუდოლფ ოიკენი (1908) • სელმა ლაგერლოფი (1909) • პაულ ფონ ჰაიზე (1910) • მორის მეტერლინკი (1911) • გერჰარტ ჰაუპტმანი (1912) • რაბინდრანათ თაგორი (1913) • რომენ როლანი (1915) • ვერნერ ფონ ჰეიდენსტამი (1916) • კარლ გელერუპი / ჰენრიკ პონტოპიდანი (1917) • კარლ შპიტელერი (1919) • კნუტ ჰამსუნი (1920) • ანატოლ ფრანსი (1921) • ხაკინტო ბენავენტე (1922) • უ. ბ. იეიტსი (1923) • ვლადისლავ რეიმონტი (1924) • ჯორჯ ბერნარდ შოუ (1925)
 Nobel Prize.png
1926–1950
გრაცია დელედა (1926) • ანრი ბერგსონი (1927) • სიგრიდ უნსეტი (1928) • თომას მანი (1929) • სინკლერ ლუისი (1930) • ერიკ აქსელ კარლფელდტი (1931) • ჯონ გოლზუორთი (1932) • ივანე ბუნინი (1933) • ლუიჯი პირანდელო (1934) • იუჯინ ო’ნილი (1936) • როჟე მარტინ დიუ გარი (1937) • პერლ ბაკი (1938) • ფრანს ემილ სილანპაა (1939) • იოჰანეს ვილჰელმ იენსენი (1944) • გაბრიელა მისტრალი (1945) • ჰერმან ჰესე (1946) • ანდრე ჟიდი (1947) • ტომას სტერნზ ელიოტი (1948) • უილიამ ფოლკნერი (1949) • ბერტრან რასელი (1950)
1951–1975
პერ ლაგერკვისტი (1951) • ფრანსუა მორიაკი (1952) • უინსტონ ჩერჩილი (1953) • ერნესტ ჰემინგუეი (1954) • ჰალდოურ კილიან ლაქსნესი (1955) • ხუან რამონ ხიმენესი (1956) • ალბერ კამიუ (1957) • ბორის პასტერნაკი (1958) • სალვატორე კვაზიმოდო (1959) • სენ-ჟონ პერსი (1960) • ივო ანდრიჩი (1961) • ჯონ სტეინბეკი (1962) • იორგოს სეფერისი (1963) • ჟან-პოლ სარტრი (უარი თქვა ჯილდოზე) (1964) • მიხეილ შოლოხოვი (1965) • შმუელ აგნონი / ნელი ზაკსი (1966) • მიგელ ანხელ ასტურიასი (1967) • იასუნარი კავაბატა (1968) • სემიუელ ბეკეტი (1969) • ალექსანდრე სოლჟენიცინი (1970) • პაბლო ნერუდა (1971) • ჰაინრიხ ბიოლი (1972) • პატრიკ უაიტი (1973) • ეივინდ იუნსონი / ჰარი მარტინსონი (1974) • ეუჟენიო მონტალე (1975)
1976–2000
სოლ ბელოუ (1976) • ვისენტე ალეისანდრე (1977) • ისააკ ბაშევის ზინგერი (1978) • ოდისეას ელიტისი (1979) • ჩესლავ მილოში (1980) • ელიას კანეტი (1981) • გაბრიელ გარსია მარკესი (1982) • უილიამ გოლდინგი (1983) • იაროსლავ სეიფერტი (1984) • კლოდ სიმონი (1985) • ვოლე შოიინკა (1986) • იოსიფ ბროდსკი (1987) • ნაჯიბ მაჰფუზი (1988) • კამილო ხოსე სელა (1989) • ოქტავიო პასი (1990) • ნადინ გორდიმერი (1991) • დერეკ უოლკოტი (1992) • ტონი მორისონი (1993) • კენძაბურო ოე (1994) • შეიმას ჰინი (1995) • ვისლავა შიმბორსკა (1996) • დარიო ფო (1997) • ჟოზე სარამაგო (1998) • გიუნტერ გრასი (1999) • გაო სინცზიანი (2000)
2001–დღემდე
ვ. ს. ნაიპოლი (2001) • იმრე კერტესი (2002) • ჯ. მ. კუტზეე (2003) • ელფრიდე იელინეკი (2004) • ჰაროლდ პინტერი (2005) • ორჰან ფამუქი (2006) • დორის ლესინგი (2007) • ჟან-მარი გუსტავ ლე კლეზიო (2008) • ჰერტა მიულერი (2009) • მარიო ვარგას ლიოსა (2010) • ტომას ტრანსტრიომერი (2011) • მო იანი (2012) • ელის მანრო (2013) • პატრიკ მოდიანო (2014) • სვეტლანა ალექსიევიჩი (2015) • ბობ დილანი (2016) • იშიგურო კაძუო (2017)
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=იუჯინ_ო’ნილი&oldid=3596869“-დან