კოლა: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
No edit summary |
No edit summary |
||
| ხაზი 2: | ხაზი 2: | ||
[[ფაილი:Ardahan districts.png|მინი|''Göle''-ს რეგიონი თანამედროვე თურქეთის ტერიტორიაზე]] |
[[ფაილი:Ardahan districts.png|მინი|''Göle''-ს რეგიონი თანამედროვე თურქეთის ტერიტორიაზე]] |
||
[[ფაილი:Gole.jpg|მინიატიურა|თანამედროვე ქალაქი გოლე (კოლა)]] |
[[ფაილი:Gole.jpg|მინიატიურა|თანამედროვე ქალაქი გოლე (კოლა)]] |
||
'''კოლა''' — |
'''კოლა''' — ისტორიულ-გეოგრაფიული მხარე სამხრეთ საქართველოში, თანამედროვე [[თურქეთი|თურქეთის]] ტერიტორიაზე. |
||
იგი მოიცავს [[მტკვარი|მტკვრის]] სათავეების ქვაბულს. სახელწოდება წარმოდგება [[კოლხები|კოლხას]] ტომის სახელისაგან. უძველესი აბორიგენული მოსახლეობა დასავლურ-ქართული იქნებოდა. [[ძვ. წ. IV საუკუნე]]ში შედიოდა [[წუნდის საერისთავო|წუნდის საერისთავოში]], |
იგი მოიცავს [[მტკვარი|მტკვრის]] სათავეების ქვაბულს. სახელწოდება წარმოდგება [[კოლხები|კოლხას]] ტომის სახელისაგან. უძველესი აბორიგენული მოსახლეობა დასავლურ-ქართული იქნებოდა. [[ქართლის სამეფო]]ს წარმოქმნისთანავე მასში შედიოდა. [[ძვ. წ. IV საუკუნე]]ში შედიოდა [[წუნდის საერისთავო|წუნდის საერისთავოში]], ძვ. წ. II-I სს-ში [[სომხეთის სამეფო|სომხეთის სამეფოს]] მფლობელობაშია, ახ. წ.-ის [[I საუკუნე|I]]-[[II საუკუნე|II]] სს-ში - იბერიაში. შემდეგ V საუკუნემდე კვლავ სომხეთს ეკუთვნის.კოლაში შეიქმნა ქართული აგიოგრაფიის ძეგლი „ [[კოლაელ ყრმათა წამება]]“, რომელშიც ქართლში ქრისტიანობის გავრცელების გარიჟრაჟზე ქრისტიანობასა და წარმართობას შორის ბრძოლაა აღწერილი. [[IX საუკუნე|IX]]-[[XI საუკუნე|XI]] სს-ში [[ქართველთა საკურაპალატო|ქართველთა საკურაპალატოშია]], [[XVI საუკუნე|XVI]] ს-დან [[ოსმალეთი|ოსმალეთის]] მიერაა მიტაცებული. XIX საუკუნეში კოლას მოსახლეობა გამაჰმადიანებული იყო, დავიწყებული ჰქონდათ [ქართული ენა]]. [[1918]]-[[1921|21]] წლებში საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის შემადგენლობაშია. [[1921]] წლიდან კი ისევ თურქეთის საზღვრებშია. დღეს კოლა ძირითადად ეთნიკურად [[ქურთები]]ს მიერაა დასახლებული. |
||
''კოლა''-დან უნდა მომდინარეობდეს თანამედროვე თურქული ქალაქის ''Göle''-ს სახელწოდება, რომელიც მტკვრის სათავეებში 2038 მ სიმაღლეზე მდებარეობს.{{ფაქტი}} |
|||
არსებობს თხზულება [[კოლაელ ყრმათა წამება]]ზე. |
|||
==ლიტერატურა== |
==ლიტერატურა== |
||
{{ქსე|5|576}} |
{{ქსე|5|576}} |
||
*''თოფჩიშვილი რ''. „საქართველოს ეთნოგრაფია/ეთნოლოგია“ გვ. 149 — თბილისი, „უნივერსალი“ 2010 ISBN 578-9941-12-882-0 |
|||
{{საქართველოს ისტორიული მხარეები}} |
{{საქართველოს ისტორიული მხარეები}} |
||
[[კატეგორია:საქართველოს ისტორიულ-გეოგრაფიული მხარეები]] |
[[კატეგორია:საქართველოს ისტორიულ-გეოგრაფიული მხარეები]] |
||
04:20, 12 აპრილი 2018-ის ვერსია
კოლა — ისტორიულ-გეოგრაფიული მხარე სამხრეთ საქართველოში, თანამედროვე თურქეთის ტერიტორიაზე.
იგი მოიცავს მტკვრის სათავეების ქვაბულს. სახელწოდება წარმოდგება კოლხას ტომის სახელისაგან. უძველესი აბორიგენული მოსახლეობა დასავლურ-ქართული იქნებოდა. ქართლის სამეფოს წარმოქმნისთანავე მასში შედიოდა. ძვ. წ. IV საუკუნეში შედიოდა წუნდის საერისთავოში, ძვ. წ. II-I სს-ში სომხეთის სამეფოს მფლობელობაშია, ახ. წ.-ის I-II სს-ში - იბერიაში. შემდეგ V საუკუნემდე კვლავ სომხეთს ეკუთვნის.კოლაში შეიქმნა ქართული აგიოგრაფიის ძეგლი „ კოლაელ ყრმათა წამება“, რომელშიც ქართლში ქრისტიანობის გავრცელების გარიჟრაჟზე ქრისტიანობასა და წარმართობას შორის ბრძოლაა აღწერილი. IX-XI სს-ში ქართველთა საკურაპალატოშია, XVI ს-დან ოსმალეთის მიერაა მიტაცებული. XIX საუკუნეში კოლას მოსახლეობა გამაჰმადიანებული იყო, დავიწყებული ჰქონდათ [ქართული ენა]]. 1918-21 წლებში საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის შემადგენლობაშია. 1921 წლიდან კი ისევ თურქეთის საზღვრებშია. დღეს კოლა ძირითადად ეთნიკურად ქურთების მიერაა დასახლებული.
ლიტერატურა
- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 5, თბ., 1980. — გვ. 576.
- თოფჩიშვილი რ. „საქართველოს ეთნოგრაფია/ეთნოლოგია“ გვ. 149 — თბილისი, „უნივერსალი“ 2010 ISBN 578-9941-12-882-0