წუნდის საერისთავო — ძვ. წ. III საუკუნეშიიბერიის მეფე ფარნავაზ I-მა დააარსა წუნდის საერისთავო. საერისთავოს ცენტრს წარმოადგენდა ქალაქი წუნდა, რომელიც ტრადიციის მიხედვით ქართველთა ერთ-ერთ ეთნოსს, ჯავახოსს დაუარსებია. ერისთავის გამგებლობაში შედიოდა ჯავახეთი, კოლა, არტაანი. წუნდაზე გადიოდა ბიზანტიიდან ქართლში მომავალი გზა, რომელმაც დიდი როლი ითამაშა საერისთავოს დაწინაურებაში. X საუკუნისთვის ქალაქი წუნდა თანდათან დაქვეითდა და ჯავახეთის ცენტრი თმოგვის ციხეში გადაიტანეს.
