ციხისფერდში, ერთ-ერთ პატარა კლდეზე აღმოჩენილია ზღვის ნიჟარები, რომელიც ადასტურებს, რომ მრავალი საუკუნის წინ აქ იყო ზღვა. სოფლის ძველი სახელწოდებაა ციხე. გვიან ფეოდალურ ხანაში წარმოადგენდა ნაკაშიძეების სამფლობელოს და იყო მათი საზაფხულო რეზიდენცია.[2] XVII საუკუნის დასაწყისში მამია II გურიელმა ააშენა ციხე, რომელიც შემდგომ ნაკაშიძეთა ხელში გადავიდა. იმავე საუკუნეში მამუკა ნაკაშიძემ ააშენებინა და მოახატინა ციხის ღვთისმშობლის სახელობის ეკლესია. XVII საუკუნეში ბეჟან ნაკაშიძისა და მისი მემკვიდრე გიორგის ბრძანებით მღვდელმა საბამ დაწერა „ციხის გულანი“, იგივე „გურიანთული გულანი“. 1720 წელს ბეჟან ნაკაშიძემ ეკლესიას შესწირა გარდამოხსნა. 1817 წელს მამია V გურიელმა რუსეთის ჯარის დახმარებით ციხე დაუნგრია ნაკაშიძეს. ამის შემდეგ რუსეთის იმპერიის ჯარი (ორასი ჯარისკაცი და ერთი ზარბაზანი) აქ დაბანაკდა. 1873 წელს დიმიტრი ბაქრაძემ ეკლესიაში ნახა მამუკა ნაკაშიძისა და მისი ოჯახის ფრესკები.[3] 1907 წელს ციხის ეკლესიის სიძველეები აღწერა ექვთიმე თაყაიშვილმა.[4] 1911 წლიდან იხსენიება ციხისფერდის სახელით. 1912 წელს სოფელში გაიხსნა საკრედიტო ამხანაგობა, რომელშიც 1500 ადამიანი იყო გაწევრებული[5] და ბიბლიოთეკა.[6]1908 წელს გაქურდეს ეკლესია, წაიღეს რამდნეიმე ხატი და სხვადასხვა ნივთი.[7]
საქართველო.svg)
767
610