გურიანთა

გურიანთა
სოფელი
	გურიანთა;
ქვეყანა	საქართველო
მხარე	გურიის მხარე
მუნიციპალიტეტი	ოზურგეთის მუნიციპალიტეტი
თემი	გურიანთა
კოორდინატები	41°56′33″ ჩ. გ. 41°57′28″ ა. გ. / 41.94250° ჩ. გ. 41.95778° ა. გ.
ადრეული სახელები	გურიამთა
ცენტრის სიმაღლე	70 მ
მოსახლეობა	1215 კაცი (2014)
	გურიანთა ვიკისაწყობში

სხვა მნიშვნელობებისთვის იხილეთ გურიანთა (მრავალმნიშვნელოვანი).

გურიანთა — სოფელი ოზურგეთის მუნიციპალიტეტში, თემის ცენტრი (გურიანთა, ციხისფერდი). მდებარეობს მდინარეების ბჟუჟისა და ნატანების შესართავთან ახლოს, მდინარე სავაციას ნაპირებზე ზღვის დონიდან 70 მ. ოზურგეთიდან 5 კმ. სოფელში არის საჯარო სკოლა^[1], რკინიგზის სადგური „კახური“, გადის ოზურგეთი-ნატანები-ურეკის საავტომობილო გზა. სოფელში მდებარეობს მემორიალური მუზეუმი.

ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ისტორიულად გურიანთა წარმოადგენდა გურიის თავდაპირველ ცენტრს. ნიკოლოზ ბერძენიშვილის მოსაზრებით, სწორედ გურიანთის სახელწოდებიდან წარმოიშვა ტოპონიმი გურია. სოფლის ტერიტორიაზე მდინარეების: სკურდუბისა და ნატანების შესართავთან მდებარეობს ვაშნარი. სკურდუბის მარჯვნივ აღმოჩენილია ნეოლითური ნამოსახლარი.

გვიან ფეოდალურ ხანაში წარმოადგენდა ნაკაშიძეების სამფლობელოს.^[2] სოფლის ტერიტორიაზე ასევე იყო კახურის წმინდა გიორგის ეკლესია ხისა და მონასტრის მთავარანგელოზთა ეკლესია, ასევე ხის. 1885 წელს გურიანთის საზოგადოებაში შექიქმნა სოფელი ეწერი. 1902 წელს გურიანთის სასოფლო საზოგადოება აერთიანებდა ორ სოფელს. მოსახლეობის რაოდენობა იყო 1895 ადამიანი. 1908 წელს გურიანთის სასოფლო საზოგადოებაში შედიოდა სამი სოფელი, ხოლო მოსახლეობა იყო 1311 ადამიანი. ცალკე სოფლებად იყო აღრიცხული გურიანთა და კახური.^[3]

1938 წელს გურიანთისგან გამოყვეს და ცალკე სასოფლო საბჭოდ ჩამოაყალიბეს ბაილეთი. 1946 წელს სოფელში აშენდა აგურის ქარხანა, რომელიც 50-60 ათას აგურს ამზადებდა წელიწადში.^[4] 1949 წელს ამუშავდა ჩაის ფაბრიკა, რომელიც ვაშნარის ნანგრევებზე იყო აშენებული.

მუზეუმი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სოფელ გურიანთის მემორიალური მუზეუმი დაარსდა 1983 წელს. მუზეუმის ექსპოზიციაში წარმოდგენილია სოფლის ისტორიის ამსახველი მასალები, მათ შორის: გურიანთა-ციხისფერდის უბანში მდინარე სკურდუმის ბორცვზე 1963 წელს გათხრების შედეგად აღმოჩენილი გვიანი ნეოლითის ხანის კაჟის, რიყისქვის იარაღები, ადრეფეოდალური ხანის ვაშნარის ციხე-ქალაქის მასალები. მუზეუმის ერთ დარბაზში წარმოდგენილია გურული სახლი, ციხისფერდში ნაპოვნი ქვის ვერძის ქანდაკება. დარბაზებში გამოფენილია სოფლის ისტორიის ამსახველი ფოტოები და ხელნაწერები.