მერია (ოზურგეთის მუნიციპალიტეტი)
| სოფელი | |
|---|---|
|
მერია | |
 ეკლესია სოფელ მერიაში | |
| ქვეყანა |
 საქართველო |
| მხარე | გურიის მხარე |
| მუნიციპალიტეტი | ოზურგეთის მუნიციპალიტეტი |
| თემი | მერია |
| კოორდინატები | 41°56′37″ ჩ. გ. 41°53′37″ ა. გ. / 41.94361° ჩ. გ. 41.89361° ა. გ. |
| ადრეული სახელები | გოგორეთი |
| ფართობი | 11 კმ² |
| ცენტრის სიმაღლე | 30 მ |
| ოფიციალური ენა | ქართული ენა |
| მოსახლეობა | 1494[1] კაცი (2014) |
| სიმჭიდროვე | 135,8 კაცი/კმ² |
| ეროვნული შემადგენლობა | ქართველები 98,9 %, სომხები 0,9 % |
| სასაათო სარტყელი | UTC+4 |
| სატელეფონო კოდი | +995 |
.svg)    | |
მერია — სოფელი საქართველოში, გურიის მხარის ოზურგეთის მუნიციპალიტეტში. თემის ცენტრი (სოფლები: მერია, ნაღობილევი, ჭახვათა, ხვარბეთი). სოფელში არის საჯარო სკოლა, ბიბლიოთეკა.
გეოგრაფია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]მდებარეობს მდინარე ნატანების მარჯვნივ, ოზურგეთიდან 13 კმ., ზღვის დონიდან 30 მ. სოფელში არის რკინიგზის სადგური ნატანები-ოზურგეთის ხაზზე, რომელიც შვიდ სოფელს ემსახურება, გადის ოზურგეთი-ურეკის საავტომობილო გზა. მერიაში განლაგებული იყო საბჭოთა საავიაციო ბაზა, ამჟამად მის ადგილზე განთავსებულია ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის ნაგავსაყრელი.
ეტიმოლოგია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]სოფლის უწინდელი სახელწოდებაა გოგორეთი. გადმოცემის თანახმად გოგორეთი იყო ტყვეთა სყიდვის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი პუნქტი. რამდენადაც მუშტარს ყოველთვის ტყვე ქალთა რაოდენობა აინტერესებდა, კითხულობდა „გოგო რეთიაო?“ (ანუ რამდენიაო?). სწორედ აქედან შემორჩა სახელწოდება გოგორეთი.
სახელწოდება მერია მომდინარეობს მერედან, რაც საკმაოდ გავრცელებული ტერმინია გურიასა და აჭარაში.[2] სულხან-საბა ორბელიანი მერეს განმარტავს, როგორც სწორ ვაკეს. ივანე ჯავახიშვილის აზრით, მერე მხოლოდ წყლის სანაპიროზე მდებარე ადგილს ეწოდება.[3]
ისტორია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]გოგორეთის ღვთისმშობლის სახელობის ეკლესია XVII საუკუნით თარიღდება. უფრო გვიანდელია ნაკაშიძეთა კარის ეკლესია. ასევე იდგა წმინდა გიორგის სახელობის ეკლესია. 1841 წელს აქ გაიმართა გოგორეთის ბრძოლა. გოგორეთი შედიოდა ხვარბეთის სასოფლო საზოგადოებაში და იყო ამ საზოგადოების ცენტრი. 1883 წელს გაიხსნა ხვარბეთის საზოგადოების სკოლა. სკოლა ერთკლასიანი იყო და 75 ვაჟი სწავლობდა.[4] სკოლით სარგებლობდა აგრეთვე კონჭკათის მოსახლეობა. 1890-93 წლებში სკოლა ორკლასიანად გადაკეთდა.[5] 1903 წელს სკოლაში გოგონათა განყოფილებაც გაიხსნა, ამ დროისთვის აქ უკვე 200 ვაჟი და 50 გოგონა სწავლობდა. სოფელში ამ დროს მოქმედებდა შემნახველ-გამსესხებელი საზოგადოება და აფთიაქი.[6]
XX საუკუნის 20-იან წლებში სოფელი უკვე მჭიდროდ იყო დასახლებული. 1928 წლისთვის სოფლის მოსახლეობის უმრავლესობა დაბლობში, ანუ მერეში დასახლდა. მალე მერეს მოსახლეობამ გადააჭარბა თავდაპირველი დასახლების, გოგორეთის მოსახლეობას და სოფლის ცენტრიც მერეში გადავიდა.[7] 1930-იან წლებში მერეში გადავიდა ხვარბეთის საზოგადოების სკოლა, რომელიც მანამდე სოფელ გოგორეთში იდგა. 1960-იან წლებში მერიაში მოეწყო სამხედრო აეროდრომი და მოეწყო შესაბამისი დასახლება. 1962-1964 წლებში სრულდებოდა სამოქალაქო ყოველდღიური რეისები მახარაძე-თბილისი. 1977 წლისთვის მერიის მეციტრუსეობის კოლმეურნეობა ფლობდა 120 ჰა ციტრუსის პლანტაციას. 1995 წლის 21 მაისს შესრულდა რეისი ოზურგეთი-მოსკოვი. 2000-იან წლებში იგეგმებოდა მერიის აეროდრომის ადგილზე თბოელექტროსადგურის მშენებლობა.[8] ამჟამად აეროდრომის ტერიტორიაზე განთავსებულია მუნიციპალური ნაგავსაყრელი.
გოგორეთის ეკლესია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
მთავარი სტატია: გოგორეთის წმინდა გიორგის სახელობის ეკლესია.სოფელში შემორჩენილია კულტურის ძეგლი გოგორეთის ეკლესია. აგებულია ნატეხი ქვით. წარმოადგენს დარბაზულ ნაგებობას გარეთ გაზიდული ნახევარწრიული აფსიდით. შესასვლელი დასავლეთიდან და სამხრეთიდან აქვს. საკურთხეველი დარბაზისგან გამოყოფილია მხრებით, ხოლო იატაკი ერთი საფეხურით ამაღლებულია. გრძივი კედლების შუაში თითო პილასტრია. იატაკი ქვის ფილებითაა მოგებული და გადალესილია.
მოსახლეობა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]| აღწერის წელი | მოსახლეობა | კაცი | ქალი |
|---|---|---|---|
| 1908[9] | 909 | ||
| 1911[10] |  415 |
||
| 2002 |  1814 |
||
| 2014 | 1494 |
749 | 745 |
იხილეთ აგრეთვე
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]ლიტერატურა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 6, თბ., 1983. — გვ. 587.
სქოლიო
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ↑ მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014. საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (ნოემბერი 2014). ციტირების თარიღი: 26 ივლისი 2016.
- ↑ სიხარულიძ ი, „სამხრეთ-დასავლეთ საქართველოს ტოპონიმიკა, წ. I, ბათუმი, 1958, გვ. 149
- ↑ ძნელაძე რ., „გურული დიალექტის ტოპონიმიკური ლექსიკა“, თბილისი: უნივერსალი, 2005. — გვ. 42, ISBN 99940-51-12-1.
- ↑ Кавказский календарь; თბილისი, 1890 წელი, ჩანაწერი გვ. 129 (457)
- ↑ ცნობის ფურცელი: ყოველდღიური გაზეთი. თბილისი, 1901. 7 დეკემბერი, N1663, გვ. 4
- ↑ ცნობის ფურცელი: ყოველდღიური გაზეთი. ტფილისი, 1903. 16 აპრილი N 2123, გვ. 3
- ↑ კალანდაძე, ნ. სალუქვაძე ნ., „რატომ დავისაჯეთ ასე მერიელები?“ // გაზეთი „ალიონი“ N15 გვ. 2 — 2006 წ.
- ↑ თბოელექტროსადგური სოფელ მერიაში
- ↑ Кавказскій календарь на 1910 годъ, Тифлись, 1909, стр. 226.
- ↑ Кавказскій календарь на 1912 годъ, Тифлись, 1911, стр. 143.
| |||||||||||||
