რიჩარდ ვილშტეტერი

რიჩარდ ვილშტეტერი
	გერმ. Richard Martin Willstätter; გერმ. Richard Willstätter
დაბ. თარიღი	13 აგვისტო, 1872
დაბ. ადგილი	კარლსრუე
გარდ. თარიღი	3 აგვისტო, 1942 (69 წლის)
გარდ. ადგილი	Muralto
მოქალაქეობა	გერმანიის იმპერია; ვაიმარის რესპუბლიკა; მესამე რაიხი; შვეიცარია
საქმიანობა	ფიზიკური ქიმია
მუშაობის ადგილი	ლუდვიგ მაქსიმილიანის მიუნხენის უნივერსიტეტი, ციურიხის შვეიცარიის უმაღლესი ტექნოლოგიური სკოლა, ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტი, კაიზერ ვილჰელმის საზოგადოება და ციურიხის უნივერსიტეტი
ალმა-მატერი	ლუდვიგ მაქსიმილიანის მიუნხენის უნივერსიტეტი
მეუღლე	Sophie Leser
ჯილდოები	ფარადეის ლექციის პრიზი, ორდენი ხელოვნებისა და მეცნიერების სფეროებში შეტანილი წვლილისათვის, ნობელის პრემია ქიმიაში , უილარდ გიბსის ჯილდო , ბავარიის მაქსიმიალიანის ორდენი სამეცნიერო და სახელოვნებო მიღწევებისათვის, ადოლფ ფონ ბაიერის ოქროს მედალი, მანჩესტერის უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი, დევის მედალი , honorary doctor of ETH Zürich, სამეფო საზოგადოების უცხოელი წევრი, honorary doctorate of the Johann Wolfgang Goethe University Frankfurt, ჰალე-ვიტენბერგის უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი, ბრესას პრემია და Goethe-Medaille für Kunst und Wissenschaft
	რიჩარდ ვილშტეტერი ვიკისაწყობში

რიჩარდ მარტინ ვილშტეტერი (გერმ. Richard Martin Willstätter; დ. 13 აგვისტო, 1872 — 3 აგვისტო, 1942) — გერმანელი ორგანული ქიმიკოსი. სწავლობდა მცენარეების პიგმენტებს, მათ შორის ქლოროფილს. 1915 წელს ქიმიის დარგში მიენიჭა ნობელის პრემია „მცენარეული სამყაროს მღებავი ნივთიერებების, განსაკუთრებით ქლოროფილის გამოკვლევისათვის“. მიხეილ ცვეტისაგან დამოუკიდებლად გამოიგონა ქაღალდის ქრომატოგრაფია.^[14]^[15]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

↑ ^1.0 ^1.1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>
↑ ^2.0 ^2.1 Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ ^3.0 ^3.1 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
↑ ^4.0 ^4.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q464633"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2586178"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ ^5.0 ^5.1 ^5.2 ^5.3 www.accademiadellescienze.it
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107212659"></a>
↑ Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija — LZMK, 1999. — 9272 გვრ. — ISBN 978-953-6036-31-8
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1264934"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q429032"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18446"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1789619"></a>
↑ ^7.0 ^7.1 Deutsche Nationalbibliothek, Staatsbibliothek zu Berlin, Bayerische Staatsbibliothek et al. Record #118772066 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ The Nobel Prize in Chemistry 1915 — Nobel Foundation.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1781959"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23684016"></a>
↑ Table showing prize amounts — Nobel Foundation, 2019.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1781959"></a>
↑ https://chicagoacs.org/Willard_Gibbs_Award
↑ Award winners : Davy Medal
↑ List of Royal Society Fellows 1660-2007 — ლონდონის სამეფო საზოგადოება. — გვ. 383.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q111806251"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q123885"></a>
↑ Premio Bressa — Accademia delle Scienze di Torino.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2822396"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q99531033"></a>
↑ Allen, W. A.; Gausman, H. W.; Richardson, A. J. (1973). „Willstätter-Stoll Theory of Leaf Reflectance Evaluated by Ray Tracing“. Applied Optics. 12 (10): 2448–2453. Bibcode:1973ApOpt..12.2448A. doi:10.1364/AO.12.002448. PMID 20125799.
↑ Dées De Sterio, A. (1967). „Richard Willstätter, 25th anniversary of his death (25 September 1942)“. Munchener medizinische Wochenschrift (1950). 109 (39): 2018–2019. PMID 4874034.

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q7094076_citetype_Q27031827"_data-entity-id="Q19938912"><i_class="wef_low_priority_links">[[:საფრანგეთის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|Bibliothèque_nationale_de_France]]</i>_[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb106484362_BnF_authorities]:_პლატფორმა_ღია_მონაცემები<span_class="wef_low_priority_links">_—_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a></div>-1] 1.0 ^1.1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q3331189_citetype_Q615699"_data-entity-id="Q5375741">[http://global.britannica.com/biography/Richard-Willstatter_Encyclopædia_Britannica]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a></div>-2] 2.0 ^2.1 Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q8513_citetype_Q35127_citetype_Q36524_citetype_Q194166"_data-entity-id="Q29861311">SNAC<span_class="wef_low_priority_links">_—_2010.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a></div>-3] 3.0 ^3.1 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q13136"_data-entity-id="Q237227">[[:de:s:Brockhaus_Enzyklopädie|ბროკჰაუზის_ენციკლოპედია]]<span_class="wef_low_priority_links">_/_Hrsg.:_[[:ბროკჰაუზი|Bibliographisches_Institut_&_F._A._Brockhaus]],_[[:de:Wissen_Media_Verlag|Wissen_Media_Verlag]]</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q464633"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2586178"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a></div>-4] 4.0 ^4.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q464633"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2586178"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127"_data-entity-id="Q107212659">www.accademiadellescienze.it<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107212659"></a></div>-5] 5.0 ^5.1 ^5.2 ^5.3 www.accademiadellescienze.it
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q107212659"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q5292"_data-entity-id="Q1789619"><i_class="wef_low_priority_links">[[:hr:Dalibor_Brozović|Brozović&nbsp;D.]],_[[:hr:Tomislav_Ladan|Ladan&nbsp;T.]]</i>_[[:ხორვატული_ენციკლოპედია|Hrvatska_enciklopedija]]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:hr:Leksikografski_zavod_Miroslav_Krleža|LZMK]],_1999._—_9272&nbsp;გვრ._—_ISBN_978-953-6036-31-8</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1264934"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q429032"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18446"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1789619"></a></div>-6] Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija — LZMK, 1999. — 9272 გვრ. — ISBN 978-953-6036-31-8
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1264934"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q429032"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18446"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1789619"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q17152639_citetype_Q1172284_citetype_Q1982918"_data-entity-id="Q36578"><i_class="wef_low_priority_links">[[:გერმანიის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|Deutsche_Nationalbibliothek]],_[[:de:Staatsbibliothek_zu_Berlin|Staatsbibliothek_zu_Berlin]],_[[:de:Bayerische_Staatsbibliothek|Bayerische_Staatsbibliothek]]_et_al.</i>_[http://d-nb.info/gnd/118772066/_Record_#118772066]_//_ინტეგრირებული_ნორმატიული_ფაილი<span_class="wef_low_priority_links">_—_2012—2016.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a></div>-7] 7.0 ^7.1 Deutsche Nationalbibliothek, Staatsbibliothek zu Berlin, Bayerische Staatsbibliothek et al. Record #118772066 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127"_data-entity-id="Q23684016">[https://www.nobelprize.org/prizes/chemistry/1915/summary/_The_Nobel_Prize_in_Chemistry_1915]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:ნობელის_ფონდი|Nobel_Foundation]].</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1781959"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23684016"></a></div>-8] The Nobel Prize in Chemistry 1915 — Nobel Foundation.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1781959"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q23684016"></a>

[[https://www.nobelprize.org/uploads/2019/04/prize-amounts-2020.pdf_Table_showing_prize_amounts]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:ნობელის_ფონდი|Nobel_Foundation]],_2019.</span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1781959"></a></div>-9] Table showing prize amounts — Nobel Foundation, 2019.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1781959"></a>

[[https://chicagoacs.org/Willard_Gibbs_Award_https://chicagoacs.org/Willard_Gibbs_Award]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-10] ttps://chicagoacs.org/Willard_Gibbs_Award

[[https://docs.google.com/spreadsheets/d/1dsunM9ukGLgaW3HdG9cvJ_QKd7pWjGI0qi_fCb1ROD4/pubhtml?gid=1021770356&single=true_Award_winners_:_Davy_Medal]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-11] Award winners : Davy Medal

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q12139612_citetype_Q49848"_data-entity-id="Q111806251">[https://web.archive.org/web/20120114063626/http://royalsociety.org/uploadedFiles/Royal_Society_Content/about-us/fellowship/Fellows1660-2007.pdf_List_of_Royal_Society_Fellows_1660-2007]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:ლონდონის_სამეფო_საზოგადოება|ლონდონის_სამეფო_საზოგადოება]]._—_გვ.&nbsp;383.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q111806251"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q123885"></a></div>-12] List of Royal Society Fellows 1660-2007 — ლონდონის სამეფო საზოგადოება. — გვ. 383.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q111806251"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q123885"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36774"_data-entity-id="Q99531033">[https://www.accademiadellescienze.it/attivita/premi-e-borse/premi-del-passato/premio-bressa_Premio_Bressa]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:it:Accademia_delle_Scienze_di_Torino|Accademia_delle_Scienze_di_Torino]].</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2822396"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q99531033"></a></div>-13] Premio Bressa — Accademia delle Scienze di Torino.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2822396"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q99531033"></a>

[14] Allen, W. A.; Gausman, H. W.; Richardson, A. J. (1973). „Willstätter-Stoll Theory of Leaf Reflectance Evaluated by Ray Tracing“. Applied Optics. 12 (10): 2448–2453. Bibcode:1973ApOpt..12.2448A. doi:10.1364/AO.12.002448. PMID 20125799.

[15] Dées De Sterio, A. (1967). „Richard Willstätter, 25th anniversary of his death (25 September 1942)“. Munchener medizinische Wochenschrift (1950). 109 (39): 2018–2019. PMID 4874034.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]