შინაარსზე გადასვლა

ფრიც ჰაბერი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ფრიც ჰაბერი
გერმ. Fritz Haber
დაბ. თარიღი 9 დეკემბერი, 1868(1868-12-09)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8]
დაბ. ადგილი ვროცლავი[9]
გარდ. თარიღი 29 იანვარი, 1934(1934-01-29)[10] [1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] (65 წლის)
გარდ. ადგილი ბაზელი[10]
დასაფლავებულია Friedhof am Hörnli[11]
მოქალაქეობა  გერმანიის იმპერია
 ვაიმარის რესპუბლიკა
ეროვნება Hasidism
საქმიანობა ქიმიკოსი, ფიზიკოსი, ინჟინერი, სამეცნიერო მუშაკი და უნივერსიტეტის პროფესორი
მუშაობის ადგილი ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტი, ციურიხის შვეიცარიის უმაღლესი ტექნოლოგიური სკოლა, TH Karlsruhe და Fritz Haber Institute of the MPG
ალმა-მატერი ციურიხის შვეიცარიის უმაღლესი ტექნოლოგიური სკოლა, ბერლინის ტექნიკური უნივერსიტეტი, ჰაიდელბერგის უნივერსიტეტი, ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტი, Johanneum Breslau და Elisabet-Gymnasium
სამეცნიერო ხარისხი ფილოსოფიის დოქტორი
მეუღლე კლარა იმერვაჰრი და Charlotte Haber
შვილ(ებ)ი Hermann Haber და Ludwig F. Haber
ჯილდოები ნობელის პრემია ქიმიაში[12] [13] , ჰარნაკის მედალი[14] , ვილჰელმ ექსნერის მედალი[15] , რუმფორდის მედალი[16] [17] , ეროვნულ გამომგონებელთა დიდების დარბაზი[18] , ლიბიხის მედალი[19] და ბუნზენის მედალი[20]

ფრიც ჰაბერი (ინგლ. Fritz Haber; დ. 9 დეკემბერი, 1868 — გ. 19 იანვარი, 1934) — გერმანელი[21] ქიმიკოსი. ჰაბერის პროცესის გამოგონებისთვის 1918 წელს მიენიჭა ნობელის პრემია ქიმიის დარგში. ეს პროცესი აზოტს წყალბადთან რეაქციით გადრაქმნის ამიაკად.

ჰაბერი 1868 წლის 9 დეკემბერს დაიბადა ვროცლავში, პოლონეთში. იყო ზიგფრიდ და პაულა ჰაბერების ვაჟი.

სწავლობდა წმინდა ელისაბედის კლასიკურ სკოლაში, სწავლის პერიოდში ატარებდა ბევრ ქიმიურ ექსპერიმენტს. 1886 წლიდან 1891 წლამდე ქიმიას სწავლობდა ჰაიდელბერგის უნივერსიტეტში, მოგვიანებით სასწავლებლად გადავიდა ბერლინის ტექნიკურ სკოლაში.

ჰაბერი მის მომავალ მეუღლეს, კლარა იმერვაჰრს ვროცლავში შეხვდა. კლარა პირველი ქალი იყო, რომელსაც ვროცლავის უნივერსიტეტმა დოქტორანტის წოდება მიანიჭა. წყვილი დაქორწინდა 1901 წლის 3 აგვისტოს, მათი ვაჟი ჰერმენი დაიბადა 1902 წლის 1 ივნისს.

რესურსები ინტერნეტში

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
  1. 1.0 1.1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
  2. 2.0 2.1 Jensen W. B. Encyclopædia Britannica
  3. 3.0 3.1 SNAC — 2010.
  4. 4.0 4.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
  5. 5.0 5.1 Gran Enciclopèdia CatalanaGrup Enciclopèdia, 1968.
  6. 6.0 6.1 Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
  7. 7.0 7.1 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedijaLZMK, 1999. — 9272 გვრ.
  8. 8.0 8.1 Munzinger Personen
  9. Deutsche Nationalbibliothek Record #118699814 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
  10. 10.0 10.1 Габер Фриц // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  11. Find a Grave — 1996.
  12. http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1918/
  13. https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
  14. https://www.mpg.de/prizes/harnack-medal
  15. https://www.wilhelmexner.org/en/medalists/
  16. https://docs.google.com/spreadsheets/d/1dsunM9ukGLgaW3HdG9cvJ_QKd7pWjGI0qi_fCb1ROD4/pubhtml?gid=534642132&single=true
  17. https://royalsociety.org/grants-schemes-awards/awards/rumford-medal/
  18. ეროვნულ გამომგონებელთა დიდების დარბაზი — 1973.
  19. https://en.gdch.de/gdch/prizes-and-awards/gdch-awards/liebig-commemorative-coin.html
  20. https://bunsen.de/preistraeger/bunsen-denkmuenze
  21. „Fritz Haber | Biography & Facts“ (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 19 March 2018. უცნობი პარამეტრი |encyclopedia= იგნორირებულია (დახმარება)