ფრიც ჰაბერი

ფრიც ჰაბერი
	გერმ. Fritz Haber
დაბ. თარიღი	9 დეკემბერი 1868
დაბ. ადგილი	ვროცლავი
გარდ. თარიღი	29 იანვარი 1934 (65 წლის)
გარდ. ადგილი	ბაზელი, შვეიცარია
დასაფლავებულია	cemetery at Hörnli with crematorium
მოქალაქეობა	გერმანიის იმპერია; ვაიმარის რესპუბლიკა
სამეცნიერო სფერო	ფიზიკური ქიმია
მუშაობის ადგილი	კარლსრუეს ტექნოლოგიური უნსტიტუტი, ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტი და ციურიხის შვეიცარიის უმაღლესი ტექნოლოგიური სკოლა
ალმა-მატერი	ციურიხის შვეიცარიის უმაღლესი ტექნოლოგიური სკოლა, ბერლინის ტექნიკური უნივერსიტეტი, ჰაიდელბერგის უნივერსიტეტი, ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტი, Johanneum Breslau და Elisabet-Gymnasium
მეუღლე	Clara Immerwahr
შვილ(ებ)ი	Hermann Haber
ჯილდოები	ნობელის პრემია ქიმიაში , ჰარნაკის მედალი, ვილჰელმ ექსნერის მედალი, რუმფორდის მედალი, ეროვნულ გამომგონებელთა დიდების დარბაზი, ბუნზენის მედალი, ლიბიხის მედალი, ამერიკის ხელოვნებისა და მეცნიერების აკადემიის წევრი და Goethe-Medaille für Kunst und Wissenschaft
	ფრიც ჰაბერი ვიკისაწყობში

ფრიც ჰაბერი (ინგლ. Fritz Haber; დ. 9 დეკემბერი, 1868 — გ. 19 იანვარი, 1934) — გერმანელი^[11] ქიმიკოსი. ჰაბერის პროცესის გამოგონებისთვის 1918 წელს მიენიჭა ნობელის პრემია ქიმიის დარგში. ეს პროცესი აზოტს წყალბადთან რეაქციით გადრაქმნის ამიაკად.

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ჰაბერი 1868 წლის 9 დეკემბერს დაიბადა ვროცლავში, პოლონეთში. იყო ზიგფრიდ და პაულა ჰაბერების ვაჟი.

სწავლობდა წმინდა ელისაბედის კლასიკურ სკოლაში, სწავლის პერიოდში ატარებდა ბევრ ქიმიურ ექსპერიმენტს. 1886 წლიდან 1891 წლამდე ქიმიას სწავლობდა ჰაიდელბერგის უნივერსიტეტში, მოგვიანებით სასწავლებლად გადავიდა ბერლინის ტექნიკურ სკოლაში.

ჰაბერი მის მომავალ მეუღლეს, კლარა იმერვაჰრს ვროცლავში შეხვდა. კლარა პირველი ქალი იყო, რომელსაც ვროცლავის უნივერსიტეტმა დოქტორანტის წოდება მიანიჭა. წყვილი დაქორწინდა 1901 წლის 3 აგვისტოს, მათი ვაჟი ჰერმენი დაიბადა 1902 წლის 1 ივნისს.

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ფრიც ჰაბერის ბიოგრაფია

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

↑ ^1.0 ^1.1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>
↑ ^2.0 ^2.1 Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ ^3.0 ^3.1 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
↑ ^4.0 ^4.1 Munzinger-Archiv — 1913.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a>
↑ ^5.0 ^5.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ ^6.0 ^6.1 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia Catalana, 1968.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168"></a>
↑ გერმანიის ეროვნული ბიბლიოთეკა, ბერლინის სახელმწიფო ბიბლიოთეკა, ბავარიის სახელმწიფო ბიბლიოთეკა და სხვ. Record #118699814 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ ^8.0 ^8.1 Габер Фриц // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q649"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a>
↑ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1918/
↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
↑ „Fritz Haber | Biography & Facts“ (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 19 March 2018. უცნობი პარამეტრი |encyclopedia= იგნორირებულია (დახმარება)

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q7094076_citetype_Q27031827"_data-entity-id="Q19938912"><i_class="wef_low_priority_links">[[:საფრანგეთის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|Bibliothèque_nationale_de_France]]</i>_[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12477531x_BnF_authorities]:_პლატფორმა_ღია_მონაცემები<span_class="wef_low_priority_links">_—_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a></div>-1] 1.0 ^1.1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q3331189_citetype_Q615699"_data-entity-id="Q5375741">[http://global.britannica.com/biography/Fritz-Haber_Encyclopædia_Britannica]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a></div>-2] 2.0 ^2.1 Encyclopædia Britannica
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q8513_citetype_Q35127_citetype_Q36524_citetype_Q194166"_data-entity-id="Q29861311">SNAC<span_class="wef_low_priority_links">_—_2010.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a></div>-3] 3.0 ^3.1 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q2085381_citetype_Q386724_citetype_Q166118"_data-entity-id="Q974352">Munzinger-Archiv<span_class="wef_low_priority_links">_—_1913.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a></div>-4] 4.0 ^4.1 Munzinger-Archiv — 1913.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q5292"_data-entity-id="Q237227">[[:de:s:Brockhaus_Enzyklopädie|ბროკჰაუზის_ენციკლოპედია]]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a></div>-5] 5.0 ^5.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q5292"_data-entity-id="Q2664168">[http://www.enciclopedia.cat/enciclop%C3%A8dies/gran-enciclop%C3%A8dia-catalana/EC-GEC-0031929.xml_Gran_Enciclopèdia_Catalana]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:ca:Grup_Enciclopèdia_Catalana|Grup_Enciclopèdia_Catalana]],_1968.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168"></a></div>-6] 6.0 ^6.1 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia Catalana, 1968.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q17152639_citetype_Q1172284_citetype_Q340169"_data-entity-id="Q36578"><i_class="wef_low_priority_links">[[:გერმანიის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|გერმანიის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა]],_[[:d:Q170109|ბერლინის_სახელმწიფო_ბიბლიოთეკა]],_[[:d:Q256507|ბავარიის_სახელმწიფო_ბიბლიოთეკა]]_და_სხვ.</i>_[http://d-nb.info/gnd/118699814/_Record_#118699814]_//_ინტეგრირებული_ნორმატიული_ფაილი<span_class="wef_low_priority_links">_—_2012—2016.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a></div>-7] გერმანიის ეროვნული ბიბლიოთეკა, ბერლინის სახელმწიფო ბიბლიოთეკა, ბავარიის სახელმწიფო ბიბლიოთეკა და სხვ. Record #118699814 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q3331189_citetype_Q5292"_data-entity-id="Q17378135">Габер_Фриц_//_[[:ru:Большая_советская_энциклопедия_(третье_издание)|Большая_советская_энциклопедия]]:_[в_30_т.]<span_class="wef_low_priority_links">_/_под_ред._[[:ალექსანდრე_პროხოროვი|А.&nbsp;М.&nbsp;Прохорова]]_—_3-е_изд._—_[[:მოსკოვი|Москва]]:_[[:ru:Большая_российская_энциклопедия_(издательство)|Советская_энциклопедия]],_1969.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q649"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a></div>-8] 8.0 ^8.1 Габер Фриц // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q649"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a>

[[http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1918/_http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1918/]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-9] ttp://www.nobelprize.org/nobel_prizes/chemistry/laureates/1918/

[[https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/_https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-10] ttps://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/

[11] „Fritz Haber | Biography & Facts“ (ინგლისური). ციტირების თარიღი: 19 March 2018. უცნობი პარამეტრი |encyclopedia= იგნორირებულია (დახმარება)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

ფრიც ჰაბერი

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სანავიგაციო მენიუ

ძიება

ფრიც ჰაბერი
გერმ. Fritz Haber

დაბ. თარიღი	9 დეკემბერი 1868(1868-12-09)^[1] ^[2] ^[3] ^[4] ^[5] ^[6]
დაბ. ადგილი	ვროცლავი^[7]
გარდ. თარიღი	29 იანვარი 1934(1934-01-29)^[8] ^[1] ^[2] ^[3] ^[4] ^[5] ^[6] (65 წლის)
გარდ. ადგილი	ბაზელი, შვეიცარია^[8]
დასაფლავებულია	cemetery at Hörnli with crematorium
მოქალაქეობა	გერმანიის იმპერია ვაიმარის რესპუბლიკა
სამეცნიერო სფერო	ფიზიკური ქიმია
მუშაობის ადგილი	კარლსრუეს ტექნოლოგიური უნსტიტუტი, ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტი და ციურიხის შვეიცარიის უმაღლესი ტექნოლოგიური სკოლა
ალმა-მატერი	ციურიხის შვეიცარიის უმაღლესი ტექნოლოგიური სკოლა, ბერლინის ტექნიკური უნივერსიტეტი, ჰაიდელბერგის უნივერსიტეტი, ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტი, Johanneum Breslau და Elisabet-Gymnasium
მეუღლე	Clara Immerwahr
შვილ(ებ)ი	Hermann Haber
ჯილდოები	ნობელის პრემია ქიმიაში^[9] ^[10], ჰარნაკის მედალი, ვილჰელმ ექსნერის მედალი, რუმფორდის მედალი, ეროვნულ გამომგონებელთა დიდების დარბაზი, ბუნზენის მედალი, ლიბიხის მედალი, ამერიკის ხელოვნებისა და მეცნიერების აკადემიის წევრი და Goethe-Medaille für Kunst und Wissenschaft
ფრიც ჰაბერი ვიკისაწყობში