ქოჯა რაგიპ-ფაშა

ქოჯა მეჰმედ რაგიპ-ფაშა
	Koca Mehmed Ragıp Paşa
ოსმალეთის დიდი ვეზირი
მმართ. დასაწყისი:	12 იანვარი, 1757
მმართ. დასასრული:	8 აპრილი, 1763
წინამორბედი:	ჩორლულუ ქოსე ბაჰირ მუსტაფა-ფაშა
მემკვიდრე:	თევქი ჰამზა ჰამიდ-ფაშა
მონარქი:	ოსმან III; მუსტაფა III
პირადი ცხოვრება
დაბ. თარიღი:	1698
დაბ. ადგილი:	სტამბოლი, ოსმალეთის იმპერია
გარდ. თარიღი:	8 აპრილი, 1763
გარდ. ადგილი:	სტამბოლი, ოსმალეთის იმპერია
მეუღლე:	სალიჰა სულთანი
რელიგია:	ისლამი
	ქოჯა რაგიპ-ფაშა ვიკისაწყობში

ქოჯა მეჰმედ რაგიპ-ფაშა (თურქ. Koca Mehmed Ragıp Paşa; დ. 1698, სტამბოლი — გ. 8 აპრილი, 1763, იქვე), ასევე ცნობილია პოეტის სახელით — ოსმალეთის იმპერიის სახელმწიფო მოღვაწე, დიდი ვეზირი 1757 –1763 წლებში, ოსმან III-ისა და მუსტაფა III-ის მმართველობის პერიოდში.

დაიბადა 1698 წელს, სტამბოლში. ის იყო ძალიან ნიჭიერი დიპლომატი, ამიტომ მალევე მიიქცია ოსმალეთის მაღალი პირების ყურადღება. 1739 წელს სწორედ მან მოაწერა ხელი ბელგრადის საზავო ხელშეკრულებას.

1744 წელს მაჰმუდ I-მა დანიშნა ეგვიპტის მმართველად. მეჰმედ-ფაშა ამ თანამდებობაზე 1448 წლამდე დარჩა.

1757 წლის 12 იანვარს ოსმან III-მ დანიშნა ოსმალეთის იმპერიის დიდ ვეზირად. დაახლოებით ორ კვირაში ქოჯა რაგიპ-ფაშა დაქორწინდა აჰმედ III-ის ქალიშვილ სალიჰა სულთანზე. მათ ამ ქორწინებიდან შვილი არ შესძენიათ.

30 ოქტომბერს სულთან ოსმანი გარდაიცვალა და მის ნაცვლად ტახტი მუსტაფა III-მ დაიკავა. მუსტაფა და ქოჯა რაგიპ-ფაშა ერთმანეთის ძალიან კარგი მეგობრები გახდნენ.

ქოჯა რაგიპ-ფაშას მმართველობა ოსმალეთის იმპერიის სტაგნაციის პერიოდში მოუხდა. მაგრამ მან მაინც მოახერხა რამდენიმე რეფორმის გატარება. ის ზუსტად იმ პერიოდში იყო ოსმალეთის დიდი ვეზირი, როდესაც მიმდინარეობდა შვიდწლიანი ომი.

ქოჯა რაგიპ-ფაშამ თანამდებობა სიკვდილამდე შეინარჩუნა. ის გარდაიცვალა 1763 წლის 8 აპრილს. სულთან მუსტაფამ ერთგული მეგობრის დაკარგვა ძალიან განიცადა და ამან საკმაოდ დიდი გავლენა იქონია სულთნის ხასიათზე. ქოჯა რაგიპ-ფაშას გარდაცვალების შემდეგ იმპერიის დიდი ვეზირი გახდა თევქი ჰამზა ჰამიდ-ფაშა.

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]