ზემო ყური
| სოფელი | |
|---|---|
|
ზემო ყური | |
| ქვეყანა |
 საქართველო |
| სპეციალური ერთეული | სამხრეთ ოსეთის დროებითი ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეული |
| მუნიციპალიტეტი | ახალგორის მუნიციპალიტეტი |
| თემი | წინაგარი |
| კოორდინატები | 42°03′46″ ჩ. გ. 44°20′26″ ა. გ. / 42.06278° ჩ. გ. 44.34056° ა. გ. |
| ცენტრის სიმაღლე | 880–900 მ |
| მოსახლეობა | 97 კაცი (1989) |
| ეროვნული შემადგენლობა | ოსები |
| სასაათო სარტყელი | UTC+4 |
| სატელეფონო კოდი | +995 |
.svg)    | |
ზემო ყური[1][2][3] — სოფელი აღმოსავლეთ საქართველოში, სამხრეთ ოსეთის დროებითი ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეულის ახალგორის მუნიციპალიტეტის წინაგრის თემში.[4][5]
გეოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
მდებარეობს ტირიფონის ვაკეზე (შიდა ქართლის ვაკის ჩრდილოეთ ნაწილი). ზღვის დონიდან 880–900 მ, ახალგორიდან 100 კმ, კასპიდან (უახლოესი რკინიგზის სადგური) 28 კმ.[4][6]
ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
რუსეთის იმპერიის შემადგენლობაში ყოფნის დროს შედიოდა თბილისის გუბერნიის გორის მაზრის[7] მეჯვრისხევის მონაკვეთში.[8] საქართველოს სსრ ადმინისტრაციული დაყოფით — სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქის ლენინგორის რაიონის წინაგრის სოფსაბჭოში. ქართულ-ოსური კონფლიქტის დაწყების შემდეგ, 1992 წლიდან, სოფელს ვერ აკონტროლებდა საქართველოს ცენტრალური ხელისუფლება.[9] 2008 წლის აგვისტოს ომის შემდეგ ოკუპირებულია რუსეთის ფედერაციის მიერ[10] და დე ფაქტოდ შედის არაღიარებული ე. წ. „სამხრეთ ოსეთის რესპუბლიკის“ ლენინგორის რაიონის შემადგენლობაში.
დემოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
1908 წელს სოფელში ცხოვრობდა 125 კაცი (უმრავლესობა ოსი),[8] 1911 წელს — 133 კაცი (ოსები).[7] 1926 წლის აღწერით (ამ დროს შედიოდა „წინა-კარის“ (დღ. წინაგარი) სოფსაბჭოში) ზემო ყურში დასახლებული იყო 25 კომლი და 165 კაცი (ოსი — 100 %).[11] 1959 წელს (ამ დროს შედიოდა წინაგრის სოფსაბჭოში) სოფელში ცხოვრობდა 116 კაცი, რომელთაგან უმრავლესობა იყო ოსი.[12] 1989 წლის მოსახლეობის სრულიად საკავშირო აღწერის მიხედვით ზემო ყურში 97 მცხოვრები იყო.[4] დე ფაქტო სამხრეთ ოსეთის მიერ 2015 წელს ჩატარებულ აღწერაში ცალკე სოფლად შესული არ არის.
რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ზემო ყური GeoNames-ის გეოგრაფიულ მონაცემთა ბაზაზე
- ზემო ყური GEOnet სახელების სერვერზე
- ზემო ყური — Wikimapia
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ საქართველოს სსრ გეოგრაფიული სახელების ორთოგრაფიული ლექსიკონი, თბ., 1987. — გვ. 45.
- ↑ საქართველოს გეოგრაფიული სახელების ორთოგრაფიული ლექსიკონი, თბ., 2009. — გვ. 74.
- ↑ ელერდაშვილი ა., ზემო ყური // უნივერსალური ენციკლოპედიური ლექსიკონი: [3 ტომად], 1-ლი გამოც., თბ.: ფანტაზია, 2006.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 3, თბ., 2014. — გვ. 352.
- ↑ ახალგორის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს დადგენილება №28. matsne.gov.ge (26 დეკემბერი, 2014). ციტირების თარიღი: 29 სექტემბერი, 2019.
- ↑ ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 4, თბ., 1979. — გვ. 511.
- ↑ 7.0 7.1 Кавказский календарь на 1912 годъ
- ↑ 8.0 8.1 Кавказский календарь на 1910 годъ
- ↑ სეპარატისტული რეჟიმების მიერ მიტაცებული და რუსეთის ფედერაციის მიერ ოკუპირებული საქართველოს ტერიტორიები. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2019-09-29. ციტირების თარიღი: 2019-09-30.
- ↑ რუსეთის ფედერაციის მიერ საქართველოს ტერიტორიების ოკუპაციის შესახებ. matsne.gov.ge (28 აგვისტო, 2008). ციტირების თარიღი: 20 აგვისტო, 2019.
- ↑ მოსახლეობის 1926 წლის აღწერა, გვ. 186
- ↑ ლენინგორის რაიონის სოფლები, 1959 წ. (რუსული)
