შინაარსზე გადასვლა

მოსახლეობის სრულიად საკავშირო აღწერა 1989

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
1989 წლის სსრკ-ს მოსახლეობის საყოველთაო აღწერის ბლანკი

მოსახლეობის სრულიად საკავშირო აღწერა 1989საბჭოთა კავშირის მოსახლეობის უკანასკნელი საყოველთაო აღწერა ჩატარებული 1989 წელს.

აღწერა ჩატარდა 1989 წლის 12 იანვრიდან 19 იანვრის ჩათვლით, მოსახლეობის ფაქტობრივის საცხოვრებლის მიხედვით. აღრიცხვა და ჩაწერა წარმოებდა სპეციალურად გადამზადებული აღმრიცხველ-თანამშრომლების მიერ. აღრიცხვას ჰქონდა უშუალო გამოკითხვის ხასიათი და არ ითვალისწინებდა რამე განსაკუთრებული საბუთებით პასუხების გამყარებას.

3 თვის შემდეგ 1989 წლის აპრილის თვეში გამოქვეყნდა აღწერის წინასწარი შედეგები რაიონების მიხედვით, ხოლო 1990 წლის დასაწყისში დაიდო გამოკითხვის საბოლოო ვარიანტი, სადაც წარმოდგენილი იყო მოსახლეობის რაოდენობრივი და ასაკობრივი შედეგები, ასევე ოჯახური მდგომარეობა, განათლების დონე, ნაციონალობა და სხვა დეტალები.

აღრიცხვის შედეგები

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

აღწერის თანახმად დადგინდა, რომ 1989 წლის 12 იანვრის მდგომარეობით საბჭოთა კავშირში მოსახლეობა შეადგენდა 286,7 მლნ კაცს, რაც 1979 წლის აღწერისაგან (262,4 მლნ.) შედარებით 24,3 მლნ ადამიანით ანუ 9 %-ით იყო გაზრდილი.

რიცხოვნობა, მლნ კაცი. საშუალო წლიური ზრდის ტემპი, %
1959 წ. 1970 წ. 1979 წ. 1989 წ. 1959-69 1970-78 1979-89
მთელი მოსახლეობა 208,8 241,7 262,4 286,7 1,3 0,9 0,9
ქალაქის 100,0 136,0 163,6 188,8 2,8 2,1 1,4
სოფლის 108,8 105,7 98,8 97,9 -0,3 -0,7 -0,1

აღირიცხა 73,1 მლნ ოჯახი, რაც 6,8 მლნ-ით მეტია 1979 წელთან შედარებით. ყველაზი დიდი ზრდა მოვიდა შუა აზიის რესპუბლიკებსა და აზერბაიჯანის სსრ-ზე (22-29 %), ყაზახეთის სსრ (16 %) და მოლდოვეთის სსრ (12 %). ქვეყანაში ოჯახის საშუალო სიდიდემ შეადგინა 3,5 კაცი, ქალაქებში — 3,3 კაცი, ხოლო სოფლებში — 3,8 კაცი. მოკავშირე რესპუბლიკებში ოჯახის საშუალო როცხოვნობა შეადგენდა 6,1 კაცი — ტაჯიკეთის სსრ, 3,1 კაცი ლატვიისა და ესტონეთის სსრ-ებში, რაც ძირითადად განპირობებული იყო ოჯახში ბავშვების ოდენობთ.

1989 წელს ოჯახებში ცხოვრობდა 255,8 მლნ კაცი (ქვეყნის 89 %), ხოლო 13 მლნ (5 %) ცხოვრობდა ოჯახის გარეთ მაგრამ დაკავშირებული იყო ფინანსურად ოჯახთან, მარტოხელათა რაოდენობა კი — 16,4 მლნ კაცს შეადგენდა (6 %).

მოსახლეობის რიცხოვნობა მოკავშირე რესპუბლიკებში

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ათასი კაცი 1989 წ. % ქალაქის მოსახლეობა
1979 წ. 1989 წ. % 1979 წ. 1979 წ. 1989 წ
სსრკ 262436 286731 109 62 66
რსფსრ 137 551 147 400 107 69 74
უკრაინის სსრ 49 755 51707 104 61 67
ბელორუსიის სსრ 9560 10200 107 55 65
უზბეკეთის სსრ 15 391 19905 129 41 41
ყაზახეთის სსრ 14 684 16536 113 54 57
საქართველოს სსრ 5015 5443 109 52 56
აზერბაიჯანის სსრ 6028 7038 117 53 54
ლიტვის სსრ 3398 3690 109 61 68
მოლდავეთის სსრ 3947 4338 110 39 47
ლატვიის სსრ 2521 2680 106 68 71
ყირგიზეთის სსრ 3529 4290 122 39 38
ტაჯიკეთის სსრ 3801 5109 134 35 33
სომხეთის სსრ 3031 3288 108 66 68
თურქმენეთის სსრ 2759 3534 128 48 45
ესტონეთის სსრ 1466 1573 107 70 72

მოსახლეობა საქართველოს სსრ-ში 1989 წლის 12 იანვრის მდგომარეობით შეადგენდა 5 443 359 კაცს, რაც 1979 წლის მონაცემებთან (5 014 765 კაცი) შედარებით იგი გაიზარდა 428 594 კაცით ანუ 8,55 %-ით[1].

რაიონები
(სახელოდებები მოცემულია თანამედროვე ფორმაში)
1979 წ. 1989 წ. +/-
(ზრდა/შემც.)
%
საქართველო 5 014 765 5 443 359 8.55 %
თბილისი 1 069 358 1 263 489 18.15 %
აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკა 354 179 392 707 10.88 %
ბათუმი 122 815 136 609 11.23 %
ქედის რაიონი 19 232 19 928 3.62 %
ქობულეთის რაიონი 78 382 88 107 12.41 %
შუახევის რაიონი 23 081 25 113 8.80 %
ხელვაჩაურის რაიონი 71 887 83 562 16.24 %
ხულოს რაიონი 38 782 39 388 1.56 %
გურია 153 325 158 526 3.39 %
ლანჩხუთის რაიონი 40 890 41 891 2.45 %
ოზურგეთის რაიონი 84 278 90 040 6.84 %
ჩოხატაურის რაიონი 28 157 26 595 -5.55 %
იმერეთი 739 189 772 251 4.47 %
ქუთაისი 194 297 234 870 20.88 %
ბაღდათის რაიონი 30 056 29 053 -3.34 %
ვანის რაიონი 38 346 35 369 -7.76 %
ზესტაფონის რაიონი 72 835 75 539 3.71 %
თერჯოლის რაიონი 44 709 44 019 -1.54 %
სამტრედიის რაიონი 65 400 64 504 -1.37 %
საჩხერის რაიონი 44 859 44 968 0.24 %
ტყიბულის რაიონი 39 451 36 686 -7.01 %
წყალტუბოს რაიონი 69 738 75 061 7.63 %
ჭიათურის რაიონი 69 582 68 501 -1.55 %
ხარაგაულის რაიონი 31 948 28 702 -10.16 %
ხონის რაიონი 37 968 34 979 -7.87 %
კახეთი 427 841 442 296 3.38 %
ახმეტის რაიონი 43 587 42 254 -3.06 %
გურჯაანის რაიონი 76 753 78 442 2.20 %
დედოფლისწყაროს რაიონი 35 405 37 299 5.35 %
თელავის რაიონი 73 511 77 988 6.09 %
ლაგოდეხის რაიონი 52 217 54 402 4.18 %
საგარეჯოს რაიონი 54 163 60 348 11.42 %
სიღნაღის რაიონი 50 073 49 326 -1.49 %
ყვარლის რაიონი 42 132 42 237 0.25 %
მცხეთა-მთიანეთი 118 430 122 052 3.06 %
დუშეთის რაიონი 37 199 37 390 0.51 %
თიანეთის რაიონი 16 554 15 128 -8.61 %
მცხეთის რაიონი 58 015 63 123 8.80 %
ყაზბეგის რაიონი 6662 6411 -3.77 %
რაჭა-ლეჩხუმი და ქვემო სვანეთი 69 834 57 776 -17.27 %
ამბროლაურის რაიონი 20 916 17 065 -18.41 %
ლენტეხის რაიონი 12 963 11 227 -13.39 %
ონის რაიონი 15 493 12 318 -20.49 %
ცაგერის რაიონი 20 462 17 166 -16.11 %
სამეგრელო და ზემო სვანეთი 422 957 425 473 0.59 %
ფოთი 48 508 50 922 4.98 %
აბაშის რაიონი 29 246 28 219 -3.51 %
ზუგდიდის რაიონი 120 217 125 444 4.35 %
მარტვილის რაიონი 47 797 46 009 -3.74 %
მესტიის რაიონი 17 442 14 776 -15.28 %
სენაკის რაიონი 50 774 52 681 3.76 %
ჩხოროწყუს რაიონი 31 404 29 840 -4.98 %
წალენჯიხის რაიონი 39 477 38 643 -2.11 %
ხობის რაიონი 38 092 38 939 2.22 %
სამცხე-ჯავახეთი 227 676 238 750 4.86 %
ადიგენის რაიონი 20 278 21 284 4.96 %
ასპინძის რაიონი 12 264 13 262 8.14 %
ახალქალაქის რაიონი 68 234 69 256 1.50 %
ახალციხის რაიონი 49 836 54 747 9.85 %
ბორჯომის რაიონი 40 796 41 266 1.15 %
ნინოწმინდის რაიონი 36 268 38 935 7.35 %
ქვემო ქართლი 524 934 612 880 16.75 %
რუსთავი 129 084 158 661 22.91 %
ბოლნისის რაიონი 68 296 81 920 19.95 %
გარდაბნის რაიონი 100 439 115 140 14.64 %
დმანისის რაიონი 44 075 52 208 18.45 %
თეთრიწყაროს რაიონი 34 593 36 432 5.32 %
მარნეულის რაიონი 99 867 124 332 24.50 %
წალკის რაიონი 48 580 44 187 -9.04 %
შიდა ქართლი 304 268 322 423 5.97 %
გორის რაიონი 135 694 149 759 10.37 %
კასპის რაიონი 53 527 55 416 3.53 %
ქარელის რაიონი 50 346 50 428 0.16 %
ხაშურის რაიონი 64 701 66 820 3.28 %
აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკა 505 396 535 634 5.98 %
სოხუმი 114 373 121 406 6.15 %
ტყვარჩელი 21 805 21 578 -1.04 %
გაგრის რაიონი 73 604 81 369 10.55 %
გალის რაიონი 75 538 79 440 5.17 %
გუდაუთის რაიონი 57 231 59 146 3.35 %
გულრიფშის რაიონი 53 519 57 122 6.73 %
ოჩამჩირის რაიონი 70 690 75 808 7.24 %
სოხუმის რაიონი 38 636 39 765 2.92 %
სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქი 97 378 99 102 1.77 %
ცხინვალი 34 794 42 934 23.39 %
ახალგორის რაიონი 13 795 12 080 -12.43 %
ზნაურის რაიონი 12 043 10 195 -15.35 %
ცხინვალის რაიონი 25 100 23 475 -6.47 %
ჯავის რაიონი 11 646 10 418 -10.54 %

მოსახლეობის ნაციონალური შემადგენლობა

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

შემაჯამებელ ნუსხაში წარმოდგენილია მოკავშირე და ავტონომიურ რესპუბლიკებში, ასევე ავტონომიურ ოლქებსა და ოკრუგებში ყველა ტიტულარული ნაციონალობა.

1979 წ., ათასი კაცი 1989 წ., ათასი კაცი 1989 წ. % 1979 წ.
მთელი მოსახლეობა 262 085 285 743 109
რუსები 137 397 145 155 106
უკრაინელები 42 347 44 186 104
უზბეკები 12 456 16 698 134
ბელორუსები 9463 10 036 106
ყაზახები 6556 8136 124
აზერბაიჯანელები 5477 6770 124
თათრები 6185 6649 107
სომხები 4151 4623 111
ტაჯიკები 2898 4215 145
ქართველები 3571 3981 111
მოლდოველები 2968 3352 113
ლიტველები 2851 3067 108
თურქმენები 2028 2729 135
ყირგიზები 1906 2529 133
გერმანელები 1936 2039 105
ჩუვაშები 1751 1842 105
ლატვიელები 1439 1459 101
ბაშკირები 1371 1449 106
ებრაელები 1762 1378 76
მორდვაელები 1192 1154 97
პოლონელები 1151 1126 98
ესტონელები 1020 1027 101
ჩეჩნები 756 957 127
უდმურტები 714 747 105
მარიელები 622 671 108
ხუნძები 483 601 124
ოსები 542 598 110
ლეზგები 383 466 122
ყარაკალპაკები 303 424 140
ბურიატები 353 421 119
ყაბარდოელები 322 391 121
იაკუტები 328 382 116
დარგუელები 287 365 127
კომები 327 345 105
ყუმიკები 228 282 123
ინგუშები 186 237 128
ტუვაშები 166 207 124
კალმიკები 147 174 119
ყარაჩავოელები 131 156 119
კომი-პერმელები 151 152 101
კარელები 138 131 95
ადიღები 109 125 115
ლაკები 100 118 118
აფხაზები 91 105 116
თაბასარანელები 75 98 130
ბალყარელები 66 85 128
ხაკასიელები 71 80 113
ნოღაელები 60 75 126
ალტაელები 60 71 118
ჩერქეზები 46 52 113
ნენები 30 35 116
ევენკები 27 30 111
ხანტები 21 23 108
რუთულელები 15 20 136
წახები 13 20 148
აღულები 12 19 155
ჩუქჩები 14 15 108
დოლგანები 5,1 6,9 137
კორიაკები 7,9 9,2 117
მანსები 7,6 8,5 112
სხვა ეროვნებები 2811 3441 122
  • Лабутова Т. Ежегодник Большой советской энциклопедии. выпуск 34. стр. 007—011, Москва 1990 г. ISBN 5-85270-041-X.

რესურსები ინტერნეტში

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]