ქედიგორა

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
სოფელი
ქედიგორა
ქვეყანა საქართველოს დროშა საქართველო
სპეციალური ერთეული სამხრეთ ოსეთის დროებითი ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეული
მუნიციპალიტეტი ახალგორის მუნიციპალიტეტი
თემი წინაგარი
კოორდინატები 42°03′54″ ჩ. გ. 44°18′58″ ა. გ. / 42.06500° ჩ. გ. 44.31611° ა. გ. / 42.06500; 44.31611
ცენტრის სიმაღლე 1040
მოსახლეობა 3[1] კაცი (2015)
ეროვნული შემადგენლობა ოსები
სასაათო სარტყელი UTC+4
სატელეფონო კოდი +995
ქედიგორა — საქართველო
ქედიგორა
ქედიგორა — სამხრეთ ოსეთის დროებითი ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეული
ქედიგორა
ქედიგორა — ახალგორის მუნიციპალიტეტი
ქედიგორა

ქედიგორა[2][3][4] — სოფელი აღმოსავლეთ საქართველოში, სამხრეთ ოსეთის დროებითი ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეულის ახალგორის მუნიციპალიტეტის წინაგრის თემში.

გეოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მდებარეობს მდინარეების მეჯუდისა და ლეხურის წყალგამყოფის სამხრეთ მთისწინეთში. ზღვის დონიდან 1040 , ახალგორიდან 75 კმ.[5]

ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

რუსეთის იმპერიის შემადგენლობაში ყოფნის დროს შედიოდა თბილისის გუბერნიის გორის მაზრის[6] მეჯვრისხევის მონაკვეთში.[7] საქართველოს სსრ ადმინისტრაციული დაყოფით — სამხრეთ ოსეთის ავტონომიური ოლქის ლენინგორის რაიონის[2] წინაგრის სოფსაბჭოში.[5] ქართულ-ოსური კონფლიქტის დაწყების შემდეგ, 1992 წლიდან, სოფელს ვერ აკონტროლებდა საქართველოს ცენტრალური ხელისუფლება.[8] 2008 წლის აგვისტოს ომის შემდეგ ოკუპირებულია რუსეთის ფედერაციის მიერ[9] და დე ფაქტოდ შედის არაღიარებული ე. წ. „სამხრეთ ოსეთის რესპუბლიკის“ ლენინგორის რაიონის შემადგენლობაში.[1]

მოსახლეობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

1908 წელს სოფელში ცხოვრობდა 45 კაცი (უმრავლესობა ოსი;[7] აღწერაში შესულია როგორც „ქედი“), 1911 წელსაც — 45 (ოსები).[6] 1926 წლის აღწერით (ამ დროს შედიოდა „წინა-კარის“ (დღ. წინაგარი) სოფსაბჭოში) ქედიგორაში დასახლებული იყო 16 კომლი და 123 კაცი (ოსი — 100 %; აღწერაში შესულია როგორც „ქედი-გორა“).[10] 1959 წელს (ამ დროს შედიოდა წინაგრის სოფსაბჭოში) სოფელში ცხოვრობდა კვლავ 123 კაცი, რომელთაგან უმრავლესობა იყო ისევ ოსი.[11] დე ფაქტო სამხრეთ ოსეთის მიერ 2015 წელს ჩატარებული აღწერის მიხედვით მსხლების მოსახლეობას 3 კაცი (2 მამაკაცი და 1 ქალი) შეადგენდა (აღწერაში შესულია „რაგიყაუს“ სახელით).[1]

ღირსშესანიშნაობები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

არქიტექტურული ძეგლებიდან აღსანიშნავია ქედიგორის წმინდა გიორგისა და კვირაცხოვლის ეკლესიები.[12]

ცნობილი ადამიანები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სოფელ ქედიგორაში დაიბადა ცნობილი ქართველი (ეროვნებით ოსი) ფეხბურთელი და მწვრთნელი ვლადიმერ გუცაევი.[13]

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. 1.0 1.1 1.2 დე ფაქტო სამხრეთ ოსეთის 2015 წლის მოსახლეობის აღწერა, გვ. 17
  2. 2.0 2.1 საქართველოს სსრ გეოგრაფიული სახელების ორთოგრაფიული ლექსიკონი, თბ., 1987. — გვ. 105.
  3. საქართველოს გეოგრაფიული სახელების ორთოგრაფიული ლექსიკონი, თბ., 2009. — გვ. 174.
  4. ელერდაშვილი ა., ქედიგორა // უნივერსალური ენციკლოპედიური ლექსიკონი : [3 ტომად], 1-ლი გამოც., თბ.: ფანტაზია, 2006.
  5. 5.0 5.1 ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 10, თბ., 1986. — გვ. 497.
  6. 6.0 6.1 Кавказский календарь на 1912 годъ
  7. 7.0 7.1 Кавказский календарь на 1910 годъ
  8. სეპარატისტული რეჟიმების მიერ მიტაცებული და რუსეთის ფედერაციის მიერ ოკუპირებული საქართველოს ტერიტორიები. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2019-09-29. ციტირების თარიღი: 2019-10-08.
  9. რუსეთის ფედერაციის მიერ საქართველოს ტერიტორიების ოკუპაციის შესახებ. matsne.gov.ge (28 აგვისტო, 2008). ციტირების თარიღი: 8 ოქტომბერი, 2019.
  10. მოსახლეობის 1926 წლის აღწერა, გვ. 186
  11. ლენინგორის რაიონის სოფლები, 1959 წ. (რუსული)
  12. შიდა ქართლი, ახალგორის მუნიციპალიტეტის არქიტექტურული მემკვიდრეობა, ტ. 4, გვ., 176-177, თბ., 2008
  13. ვლადიმერ გუცაევის დეკლარაცია. declaration.gov.ge (1 იანვარი, 2008). ციტირების თარიღი: 8 ოქტომბერი, 2019.[მკვდარი ბმული]