დორის ლესინგი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
დორის ლესინგი
ინგლ. Doris May Lessing
დაბადების თარიღი 22 ოქტომბერი, 1919(1919-10-22)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] [14]
დაბადების ადგილი ქირმანშაჰი
გარდაცვალების თარიღი 17 ნოემბერი, 2013(2013-11-17)[15] [2] [3] [4] [16] [5] [7] [8] [9] [11] [12] [13] [14] (94 წლის)
გარდაცვალების ადგილი ლონდონი
დასაფლავებულია გოლდერს-გრინი
ფსევდონიმი Jane Somers
საქმიანობა მწერალი[1] , პოეტი[13] , რომანისტი, დრამატურგი[13] , ავტობიოგრაფი, სცენარისტი, ესეისტი, სამეცნიერო ფანტასტიკოსი მწერალი და პროზაიკოსი[13]
მოქალაქეობა  გაერთიანებული სამეფო
 დიდი ბრიტანეთის და ირლანდიის გაერთიანებული სამეფო
ალმა-მატერი Dominican Convent High School
ჟანრი სამეცნიერო ფანტასტიკა
Magnum opus ბალახი მღერის, ოქროს რვეული, კარგი ტერორისტი, ნაპრალი, The Memoirs of a Survivor და A Ripple from the Storm
ჯილდოები ნობელის პრემია ლიტერატურაში[17] [18], სომერსეტ მოემის პრემია, WH Smith-ის ლიტერატურული პრემია, გრინცანე კავურის პრემია[19] , ჯეიმზ ტაიტ ბლეკის სამახსოვრო პრემია, დევიდ კოენის პრემია[19] [20] , ასტურიის პრინცის ლიტერატურული პრემია[19] , მედიჩის პრემია უცხოური ლიტერატურისათვის, კატალონიის საერთაშორისო პრემია[21] , ლიტერატურის სამეფო საზოგადოების წევრი, Gold Order of Mapungubwe, Årets budeie[22] , Trevi award და ავსტრიის სახელმწიფო პრემია ევროპული ლიტერატურისთვის[23]
მეუღლე გოტფრიდ ლესინგი და უცნობი[24]
პარტნიორ(ებ)ი Clancy Sigal
ნათესავ(ებ)ი Simon Lessing[25]
ხელმოწერა
საიტი dorislessing.org

დორის მეი ლესინგი (ინგლ. Doris Lessing დ. 22 ოქტომბერი, 1919, ქირმანშაჰი, სპარსეთი — გ. 17 ნოემბერი, 2013) — ინგლისელი მწერალი-ფანტასტი, 2007 წლის ნობელის პრემიის ლაურეატი ლიტერატურის დარგში. აქტიური ფემინისტი; ხუთი რომანის ავტორი სერიიდან „კანოპუსი არგოსში“ (1779-1982), რომლებშიც ძლიერ ცივილიზაციებს შორის ბრძოლაში სუსტი ადამიანის პასიური მონაწილეობის ფილოსოფიური პრობლემატიკის განსხვავებული თვალსაზრისებია მოცემული. ნობელის კომიტეტის განმარტებით ეს პრემია „ქალური გამოცდილების ეპოსის“ შექმნისთვის მიენიჭა.

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ლესინგი დაიბადა 1919 წლის 22 ოქტომბერს ქირმანშაჰში, ირანში. მალე ოჯახი ახლანდელ ზიმბაბვეს რესპუბლიკაში გადასახლდა ( მაშინდელ ინგლისის კოლონიაში). დორისმა განათლება მიიღო დომინიკის კონდენის უმაღლესი სკოლაში. შემდეგ სწავლა ერთი წლით გააგრძელა ქალთა უმაღლეს სკოლაში სალისბურში. მან სკოლა დაამთავრა 13 წლის ასაკში და შემდეგ უკვე მიიღო თვითგანათლება. 15 წლის ასაკში მან დატოვა სახლი და დაიწყო მუშაობა ექიმად. ბავშვობა არც ისე ბედნიერი ჰქონია და ამან უბიძგა, რომ წერა დაეწყო.  ის  წერდა იმდროინდელ პოლიტიკურ და სოციოლოგიურ თემებზე. უმეტესად მარტო იყო, სანადირო თოფით აფრიკის ველურ ადგილებში დახეტიალობდა. მუშაობდა მომვლელად, ჟურნალისტად და ტელეფონისტად. 1937 წელს, დორისი გადავიდა სალისბურში ტელეფონების ოპერატორად სამუშაოდ. 1939 წელს ცოლად გაყვა ფრანკ ვისდომს, ორი შვილიც შეეძინა, მაგრამ 1943 წელს ქმარიც მიატოვა და შვილებიც.  ის შემდეგ მისთხოვდა გოტფირდ ლესინგს, რომელთანაც ვაჟი შეეძინა. მასაც მალე გაშორდა, ოღონდ ამჯერად შვილი თან წაიყვანა და ლონდონს მიაშურა. მალე მისი პირველი რომანი იბეჭდება და სამხრეთ როდეზია და სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა ლესინგს პერსონა ნონ გრატად აცხადებენ აპართეიდის კრიტიკის გამო. 1962 წელს დაწერილმა „ოქროს რვეულმა“ და მომდევნო რომანებმა მას საყოველთაო პოპულარობა და ნობელის პრემია მოუპოვა. მიუხედავად ხანდაზმულობისა, ლესინგი მაინც აგრძელებდა წერას.

ინგლისელმა მწერალმა დორის ლესინგმა ლონდონში, თავის სახლთან თავმოყრილ ჟრნალისტებს ნობელის პრემიის მიღების შემდე ასე განუცხადა: „ მე ევროპის ყველა პრემია მაქვს მიღებული, ჯანდაბამდე გზა ჰქონია ყველას. მიხარია, რომ ყველა მოვიგე, მთელი ნაკრები, ნობელის პრემია კი ფლეშ-როიალია “.

„ოქროს რვეული“, როგორც კრიტიკოსებმა უწოდეს, „ ეპოქალური რომანი “ , დორის ლესინგის საუკეთესო ნაწარმოებად არის აღიარებული. ის მწერლის სულიერი მდგომარეობის ანარეკლია, ეს მისი შეხედულებები და განწყობებია. ნიჭიერი მწერლისა და თავგადაკლული ფემინისტისთვის- ანა ვულფისთვის თავისივე ჩანაწერები დროთა განმავლობაში ნამდვილ განცხადებად გადაიქცა, რაც მას სულიერი და შემოქმედებითი ჩიხიდან გამოსვლაში დაეხმარა. როგორც ლესინგი წერს, ეს სქესთა ომზე რომანი სულაც არ არის, როგორც თავდაპირველად მკითხველმა მიიღო. მაგრამ 1962 წელს ეს წიგნი მართლაც გამოწვევა იყო, მეტიც, ყვირილი. მწერალი წერდა სექსზე, ჰომოსექსუალიზმზე, თავისუფლად მოაზროვნე ქალებზე, პოლიტიკაზე, სოციალიზმსა და აფრიკელების ცხოვრებაზე. „ ოქროს რვეულში “ დორის ლესინგმა თავისი დრო დააფიქსირა.

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. 1.0 1.1 Николюкин А. Н. Лессинг Д. М. // Краткая литературная энциклопедияМосква: Советская энциклопедия, 1962. — Т. 4. — С. 167.
  2. 2.0 2.1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
  3. 3.0 3.1 Encyclopædia Britannica
  4. 4.0 4.1 SNAC — 2010.
  5. 5.0 5.1 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  6. Discogs — 2000.
  7. 7.0 7.1 NooSFere — 1999.
  8. 8.0 8.1 FemBio database
  9. 9.0 9.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
  10. Vegetti Catalog of Fantastic Literature
  11. 11.0 11.1 Gran Enciclopèdia CatalanaGrup Enciclopèdia, 1968.
  12. 12.0 12.1 Babelio — 2007.
  13. 13.0 13.1 13.2 13.3 13.4 The Fine Art Archive — 2003.
  14. 14.0 14.1 Munzinger Personen
  15. Doris Lessing dies aged 94
  16. Nationalencyklopedin — 1999.
  17. http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/2007/lessing-facts.html
  18. https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
  19. 19.0 19.1 19.2 Who's who(untranslated), 1849. — ISSN 0083-937X
  20. http://davidcohenprize.com/winners/
  21. http://web.gencat.cat/ca/generalitat/premis/pic/
  22. https://www.gd.no/kultur/forst-budeie-sa-nobelprisvinner/s/1-934610-3052350
  23. https://www.kunstkultur.bka.gv.at/staatspreis-fur-europaische-literatur
  24. გერმანული ვიკიპედია — 2001.
  25. Olympedia – Simon Lessing — 2006.