რომის პაპი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ვატიკანი

ეს სტატია არის ნაწილი სერიისა:
ვატიკანის
პოლიტიკა და მთავრობა



სხვა ქვეყნები · ატლასი
 პოლიტიკის პორტალი

რომის პაპი (ლათ. Papa < ბერძ. Papas — მამა) — კათოლიკური ეკლესიისა და ვატიკანის სახელმწიფოს მეთაური. რელიგიური ტრადიციის მიხედვით რომის პაპი ითვლება მოციქულ პეტრეს მემკვიდრედ, ქრისტეს წარმომადგენლად („ქრისტეს ვიკარად“) და ეკლესიის ხილულ წინამძღვრად. ამჟამინდელი პაპი ფრანცისკე არის პეტრე მოციქულის 266-ე მემკვიდრე. კარდინალთაგან რომის პაპს კონკლავი ირჩევს მთელი სიცოცხლის ვადით, 1523 წლიდან (კლიმენტ VII) 1978 წლამდე (იოანე-პავლე II) რომის პაპად პრაქტიკულად მხოლოდ იტალიელებს ირჩევდნენ. იტალიელთა გარდა მთელი ისტორიის მანძილზე არსებობდნენ ფრანგი (19-ჯერ), ბერძენი (15-ჯერ), სირიელი (7-ჯერ), ესპანელი (7-ჯერ), გერმანელი (6-ჯერ), ეგვიპტელი (ალექსანდრიიდან, 2-ჯერ), ინგლისელი, პოლონელი, პორტუგალიელი და ჰოლანდიელი პაპები.

რომის პაპის ხელისუფლება შეუზღუდავია, მისი საეკლესიო პრიმატი ემყარება ვატიკანის I საეკლესიო კრების (1869-1870) გადაწყვეტილებას, ხოლო ეკლესიის მმართველობაში ნომინალურად მონაწილეობს ვატიკანის II საეკლესიო კრების (1962-1965) დადგენილების შესაბამისად (ეპისკოპოსთა კოლეგია). 1965 წელს შექმნილ ეპისკოპოსთა სინოდს მხოლოდ სათათბირო ხმის უფლება აქვს. რომის პაპი იწვევს მსოფლიო საეკლესიო კრებებს, ამტკიცებს მათ დადგენილებებს, ანიჭებს კარდინალის წოდებას; ამტკიცებს ეპისკოპოსებს, მას ექვემდებარებიან მონაზვნური ორდენების გენერლები.

რომის პაპის რეზიდენცია ვატიკანშია. იგი ვატიკანის შეუზღუდავი გამგებელია, ატარებს საკუთარ საშინაო და საგარეო პოლიტიკას თავისი ლეგატების, ენციკლიკებისა და ეპისკოპოსთა მეშვეობით. სხვადასხვა ქვეყნებში რომის პაპი გავლენას ახდენს კათოლიკური პარტიების, პროფკავშირების და საერო ორგანიზაციების მოღვაწეობაზე.

რომის პაპები (XIX-XXI საუკუნეებში)[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

რომის პაპი არჩევის წელი სამოქალაქო სახელი სიცოცხლის წლები
ლეო XIII 1878 ვინჩენცო ჯოაკინო პეჩი 1810-1903
პიუს X 1903 ჯუზეპე მელკიორ სარტო 1835-1914
ბენედიქტე XV 1914 ჯაკომო დელა კიეზა 1854-1922
პიუს XI 1922 აკილე რატი 1857-1939
პიუს XII 1939 ეუჯენიო პაჩელი 1876-1958
იოანე XXIII 1958 ანჯელო ჯუზეპე რონკალი 1881-1963
პავლე VI 1963 ჯოვანი ბატისტა მონტინი 1897-1978
იოანე-პავლე I 1978 ალბინო ლუჩანი 1913-1978
იოანე-პავლე II 1978 კაროლ იოზეფ ვოიტილა 1920-2005
ბენედიქტე XVI 2005 იოზეფ რაცინგერი 1927
ფრანცისკე 2013 ხორხე მარიო ბერგოლიო 1936

იხილეთ აგრეთვე[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]