ელიზბარ ჯაველიძე

ელიზბარ ჯაველიძე
დაბ. თარიღი	5 აგვისტო, 1937 (1937-08-05)
დაბ. ადგილი	თბილისი, საქართველოს სსრ, სსრკ
მოქალაქეობა	სსრკ →  საქართველო
ეროვნება	ქართველი
საქმიანობა	აღმოსავლეთმცოდნე, ფილოლოგი, კრიტიკოსი
ალმა-მატერი	თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი
სამეცნიერო ხარისხი	ფილოლოგიის მეცნიერებათა დოქტორი
სამეცნიერო წოდება	პროფესორი (1988), აკადემიკოსი (2013)
მამა	დიმიტრი ჯაველიძე

ელიზბარ ჯაველიძე (დ. 5 აგვისტო, 1937, თბილისი) — ქართველი აღმოსავლეთმცოდნე-თურქოლოგი, ფილოლოგი, კრიტიკოსი. ფილოლოგიის მეცნიერებათა დოქტორი (1975), პროფესორი (1988), საქართველოს მეცნიერებათა ეროვნული აკადემიის ნამდვილი წევრი, აკადემიკოსი (2013).

1961 წელს დაამთავრა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის აღმოსავლეთმცოდნეობის ფაკულტეტი. სკკპ წევრი 1971 წლიდან.

1962–2006 წლებშ მუშაობდა აკადემიკოს გიორგი წერეთლის სახელობის აღმოსავლეთმცოდნეობის ინსტიტუტში (1962 წლიდან — მეცნიერ-თანამშრომელი, 1986 წლიდან — წამყვანი მეცნიერ-თანამშრომელი). 1968 წლიდან კითხულობს ლექციებს თსუ-ში (1986 წლიდან — თურქოლოგიის კათედრის პროფესორი). 1985–1986 წლებში მუშაობდა ალმანახ „კრიტიკის“, ხოლო 1986–1990 წლებში — გაზეთ „ლიტერატურული საქართველოს“ მთავარ რედაქტორად. გამოსცემდა და რედაქტორობდა გაზეთებს: „საქართველოს სამრეკლო“ (1993), „კოლხური კოშკი“ (1994), „სამრეკლო“ (1995); „ახალი ერა“ (2000-2004), „აისი“ (2004-2006). 2019 წლიდან არის საქართველოს მეცნიერებათა ეროვნული აკადემიის ეროვნულ პრობლემათა შემსწავლელი კომისიის თავმჯდომარე. პირველი კრიტიკული წერილი გამოაქვეყნა 1962 წელს, 1968 წელს — პირველი წიგნი „რუჰი ბაღდადი“. ავტორია მრავალი მონოგრაფიისა. აგრეთვე იკვლევდა ქართული ლიტერატურის აქტუალურ საკითხებს.

1991 წელს იყო საქართველოს რესპუბლიკის განათლების მინისტრი. 1999-2003 წლებში იყო საქართველოს მე-5 მოწვევის პარლამენტის წევრი პარტიული სიით, საარჩევნო ბლოკიდან „საქართველოს აღორძინება“.

ჯილდოები

• „აზერბაიჯანის სსრ კულტურის დამსახურებული მუშაკის“ საპატიო წოდება (აზერბაიჯანის სსრ უმაღლესი საბჭოს გადაწყვეტილებით, 1989)
• დავით აღმაშენებლის სრულიად საქართველოს ისტორიულ-ლიტერატურული პრემია (2010)
• ლიტერატურული პრემია „საგურამო“ (2013)
• ქაქუცა ჩოლოყაშვილის სახელობის ორდენი (2018)

ბიბლიოგრაფია

• რუჰი ბაღდადი, თბ., 1968;
• ფუზული, თბ., 1972;
• У истоков турецкой литературы, I, Джелаль-ед-дин Руми (вопросы мировозрения, Тб., 1979;
• У истоков турецкой литературы, II, Юнус Эмре, Тб., 1985;
• შტუდიები, თბ., 1985;
• თურქული პოეტიკა, თბ., 1988;
• დედე ქორქუთის წიგნი, თბ., 1987;
• უკეთუ სულითა... თბ., 1989;
• უკუნეთი, თბ., 2001;
• რას დადუმებულხართ, თქვე ერისშვილებო?! თბ., 2006;
• ავაჰმე, ჩემო მამულო!, თბ., 2007;
• მართალმა რაი ჰყოს?!, თბ., 2008;
• ფუთუვეთი – სულიერ-რაინდული ძმობა, თბ., 2010;
• საქართველოში უზნეობის სუფევს თარეში, თბ., 2011;
• მართალს ვიტყვი, შევიქმნები ტყუილისა მოამბედ რად?!, თბ., 2015;
• „თურქული ლიტერატურის სათავეებთან, III აშიკ ფაშა“, 2013;
• სამტომეული „თურქულენოვან ხალხთა ზნეობრივ-ესთეტიკური სამყარო“:
  • „ოდეს შავისგან თეთრის გამორჩევის ჟამი დადგება“, ტ. I, 2020;
  • „განთიადის გამნათებელ ღმერთს ველტვი, რათა უკუნი ღამის ბოროტებას განვერიდო“, ტ. II, 2021;
  • „დივანის ლიტერატურა“, ტ. III, 2022.
• თურქული ლიტერატურის სათავეებთან, ტ. 1-2, თბ., 2023.

რესურსები ინტერნეტში

• ელიზბარ ჯაველიძე — საქართველოს ბიოგრაფიული ლექსიკონი
• ელიზბარ ჯაველიძე — საქართველოს პარლამენტის ოფიციალური საიტი (მოძველებული / არქივი / ახალი არქივი)