ქედის მუნიციპალიტეტი

ქედის მუნიციპალიტეტი
ადმინისტრაციული ერთეული
	ქედის მუნიციპალიტეტი;
დროშა	გერბი
ქვეყანა	საქართველო
ავტონომიური; რესპუბლიკა	აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკა
ადმ. ცენტრი	ქედა
კოორდინატები	41°35′52″ ჩ. გ. 41°56′33″ ა. გ. / 41.59778° ჩ. გ. 41.94250° ა. გ.
მერი	როლანდ ბერიძე
ფართობი	452 კმ²
ოფიციალური ენა	ქართული ენა
მოსახლეობა	16 760 კაცი (2014)
სიმჭიდროვე	37,08 კაცი/კმ²
ეროვნული შემადგენლობა	ქართველები 99,92 %; რუსები 0,03 %
სარწმუნოებრივი შემადგენლობა	მუსლიმები 62,1 %; მართლმადიდებლები 31,3 %
სასაათო სარტყელი	UTC+04:00
სატელეფონო კოდი	(425)
საფოსტო ინდექსი	6100
ოფიციალური საიტი	http://keda.gov.ge/
	ქედის მუნიციპალიტეტი ვიკისაწყობში

ქედის მუნიციპალიტეტი — ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეული საქართველოში, აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის შემადგენლობაში.

გეოგრაფია

ქედის მუნიციპალიტეტი მდებარეობს მდინარე აჭარისწყლის შუა წელზე. მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე მიედინება მდ. აჭარისწყლის დიდი ნაწილი (42 კმ.), აღსანაიშნავია ასევე მდ. მერისი. ქედის მუნიციპალიტეტს ჩრდილოეთით ქობულეთის, აღმოსავლეთით — შუახევის, დასავლეთით — ხელვაჩაურის მუნიციპალიტეტები ესაზღვრება, სამხრეთით კი თურქეთის 17 კილომეტრიანი საზღვარი აკრავს. ქედის მუნიციპალიტეტს სამხრეთით მიუყვება შავშეთის ქედი, ჩრდილო-აღმოსავლეთით მესხეთის ქედი, ჩრდილოეთით და ჩრდილო-დასავლეთით ქობულეთ-ჩაქვის ქედი.

მუნიციპალიტეტის საერთო ფართობი 452 კვ კმ-ია. მოსახლეობის რაოდენობა – 16 760 (2014). ადმინისტრაციული ცენტრი დაბა ქედაა, რომელიც ზღვის დონიდან 256 მეტრის სიმაღლეზე მდებარეობს. ყველაზე მაღალი მწვერვალია ღომა (2441 მეტრი).

ბუნება

მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე მდინარე აჭარისწყლის ხეობაში გავრცელებულია კოლხური ტიპის მცენარეულობა. ფერდობებზე უხვადაა წიფლნარ-წაბლნარი. კარგადაა განვითარებული ქვეტყე (შქერი, იელი, თხილი, მოცვი, წყავი). დამახასიათებელია გარეული მსხალი, ვაშლი, კაკალი, ბალი, ზღმარტლი, ხურმა, ტყემალი. ზემოთ ვრცელდება შერეული ტყეები და წიწვოვნები, მცირე მონაკვეთზე სუბ-ალპური და ალპური მცენარეულობა. ტყიანობის მიხედვით ქედის მუნიციპალიტეტი ერთ-ერთი პირველია საქართველოში. მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე დღემდე გვხვდება წითელ წიგნში შეტანილი და გადაშენების პირას მისული მცენარეები. აღსანიშნავია ქედის მუნიციპალიტეტში სოფ. ქვედა მახუნცეთის ტერიტორიაზე ჯგუფურად გავრცელებული მესამეული პერიოდის იშვიათი რელიქტი – ურთხელი და კოლხური ბზა. წიფლნარ და წაბლნარ ტყეებში გვხვდება გარეული ღორი, კავკასიური ირემი, ევროპული შველი, კავკასიური მურა დათვი, მგელი, ტურა, მელა, მაჩვი, ზღარბი, გველებიდან ანკარა და ცხვირრქოსანი გველგესლა; მრავალფეროვანია ფრინველთა სამყარო: ბულბული, ტოროლა, შაშვი, ძერა, კაჭკაჭი. მდინარეებში გვხვდება წვერა, კალმახი, ღორჯო.

ნალექების წლიური რაოდენობა წელიწადში 1500 მმ. კლიმატი მიახლოებულია სუბტროპიკულთან.

ადგილობრივი თვითმმართველობა

ადმინისტრაციული ერთეულები

ქედის მუნიციპალიტეტში შედის 11 ადმინისტრაციული ერთეული (1 სადაბო და 10 სასოფლო თემია) და 64 დასახლებული პუნქტი (1 დაბა და 63 სოფელი).

1) დაბა ქედის ადმინისტრაციული ერთეული.

დასახლება: დაბა ქედა

2) ქედის ადმინისტრაციული ერთეული.

დასახლებები: ქედა, არსენაული, აქუცა, გულები, ზენდიდი, კორომხეთი, ორცვა, შევაბური, ცხემნა, ძენწმანი, ხუნკუდა.

3) დანდალოს ადმინისტრაციული ერთეული.

დასახლებები: დანდალო, ბალაძეები, გოგიაშვილები, მოსიაშვილები, ტაკიძეები, ხარაულა, ჯალაბაშვილები.

4) დოლოგნის ადმინისტრაციული ერთეული.

დასახლებები: დოლოგანი, ჭალახმელა, ჭინკაძეები.

5) ზვარეს ადმინისტრაციული ერთეული.

დასახლებები: ზვარე, ვაიო, ზესოფელი, კვაშტა, სირაბიძეები.

6) მახუნცეთის ადმინისტრაციული ერთეული.

დასახლებები: ზედა მახუნცეთი, ქვედა მახუნცეთი, ზედა ბზუბზუ, ქვედა ბზუბზუ, ზუნდაგა, მილისი, ნამლისევი, უჩხითი, ქოსოფელი.

7) მერისის ადმინისტრაციული ერთეული.

დასახლებები: მერისი, გარეტყე, გუნდაური, ინაშარიძეები, ნამონასტრევი, სილიბაური სიხალიძეები.

8) ოქტომბრის ადმინისტრაციული ერთეული.

დასახლებები: ოქტომბერი, აგოთა, გოგინიძეები, კუჭულა, მეძიბნა.

9) პირველი მაისის ადმინისტრაციული ერთეული.

დასახლებები: პირველი მაისი, ზედა აგარა, ქვედა აგარა, კოლოტაური.

10) ცხმორისის ადმინისტრაციული ერთეული.

დასახლებები: ცხმორისი, ახო, გეგელიძეები, გობრონეთი, კოკოტაური, ჩეტკიძეები.

11) წონიარისის ადმინისტრაციული ერთეული.

დასახლებები: წონიარისი, აბუქეთა, ვარჯანისი, კანტაური, საბადური, ტიბეთა.

საკრებულო

პარტია		2017^[4]	2021^[5]
	ქართული ოცნება	18	15
	ნაციონალური მოძრაობა	3	4
	საქართველოსთვის		1
	ლელო		1
	პატრიოტთა ალიანსი	2
	ევროპული საქართველო	1
სულ		24	21

დემოგრაფია

მოსახლეობა

წლები^[6]	1959 წ. აღწ.	1970 წ. აღწ.	1979 წ. აღწ.	1989 წ. აღწ.	1991'	2002 წ. აღწ.	2014 წ. აღწ.	2021	2022	2023
მოსახლეობა	17 204	19 065	19 232	19 928	19 100	20 024	16 760	16 700	16 612	16 537

ეთნიკური ჯგუფები


ადმინისტრაციული ერთეული	მოსახლეობა	ქართველები		რუსები		უკრაინელები		სხვა
ადმინისტრაციული ერთეული	მოსახლეობა	რაოდენობა	%	რაოდენობა	%	რაოდენობა	%	რაოდენობა	%
ქედის მუნიციპალიტეტი	16 760	16 747	99,92	5	0,03	3	0,02	5	0,03
დაბა ქედა	1 510	1 504	99,6	3	0,2	2	0,13	1	0,07
ქედას თემი	1 988	1 986	99,9	1	0,05	1	0.05	0	0
დანდალოს თემი	1 961	1 960	99,95	0	0	0	0	1	0,05
დოლოგანის თემი	781	780	99,87	0	0	0	0	1	0,13
ზვარის თემი	1 346	1 346	100	0	0	0	0	0	0
მახუნცეთის თემი	2 121	2 119	99,91	1	0,05	0	0	1	0,05
მერისის თემი	1 132	1 132	100	0	0	0	0	0	0
პირველი მაისის თემი	1 213	1 213	100	0	0	0	0	0	0
ცხმორისის თემი	2 605	2 604	99,96	0	0	0	0	1	0,04
წონიარისის თემი	1 250	1 250	100	0	0	0	0	0	0

რელიგია


რელიგია	2014
რელიგია	რაოდენობა	%
ქრისტიანობა	5 235	31,24
–საქართველოს მართლმადიდებლური ეკლესია	5 235	31,24
–სომხური სამოციქულო ეკლესია	0	0
–კათოლიკური ეკლესია	0	0
–იეჰოვას მოწმეები	0	0
–პროტესტანტიზმი	0	0
ისლამი	10 411	62,12
ეზიდიზმი	0	0
იუდაიზმი	0	0
სხვა რელიგიები	0	0
არარელიგიურობა	624	3,72
უარი პასუხზე	342	2,04
რელიგია არ არის მითითებული	136	0,81
სულ	16 760	100