სინგაპურის საგარეო პოლიტიკა
სინგაპურის საგარეო პოლიტიკა — სინგაპურის სხვა სახელმწიფოებთან ურთიერთობის პოლიტიკას არეგულირებს სინგაპურის საგარეო საქმეთა სამინისტრო.
ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
სინგაპური ინარჩუნებს დიპლომატიურ ურთიერთობას მსოფლიოს 189 ქვეყანასთან, თუმცა ბევრ მათგანს არ აქვს თავისი საელჩოები. ქვეყანა არის გაეროს, ბრიტანეთის თანამეგობრობის, ASEAN (სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიის ქვეყნების ასოციაცია)-ის და მიუმხრომლობის მოძრაობის წევრი.
გასაგები მიზეზების გამო, ყველაზე მნიშვნელოვანია სინგაპურის ურთიერთობები ინდონეზიასთან და მალაიზიასთან, მიუხედავად მძიმე განცალკევებისა მეორესგან და 1963-1966 წლებში ინდონეზიურ-მალაიზიური დაპირისპირების, როდესაც ინდონეზია ეწინააღმდეგებოდა მალაიზიას.[1]
სინგაპურს კარგი ურთიერთობა აქვს დიდ ბრიტანეთთან, რომელთანაც დადებული აქვს ხუთი თავდაცვითი ხელშეკრულება (ასევე მალაიზიასთან, ავსტრალიასთან და ახალ ზელანდიასთან). კარგ ურთიერთობას ინარჩუნებს ამერიკის შეერთებულ შტატებთანაც: აშშ განიხილება როგორც სტაბილიზატორი ძალა რეგიონალური ძალების წინააღმდეგ.
სინგაპური სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიის რეგიონალიზმის კონცეფციის მხარდამჭერია და აქტიურ როლს ასრულებს ASEAN-ში, როგორც ამ ორგანიზაციის დამფუძნებელი. ის არის აზია-წყნარი ოკეანის ეკონომიკური თანამშრომლობის (APEC) ფორუმის წევრი, რომლის სამდივნო მდებარეობს სინგაპურში.
როგორც გაეროს სრულუფლებიანი წევრი, სინგაპური იყო უშიშროების საბჭოს დროებითი წევრი 2001-2002 წლებში. მონაწილეობდა გაეროს სამშვიდობო ოპერაციებში და იყო დამკვირვებელი ქუვეითში, ანგოლაში, ნამიბიაში, კამბოჯასა და აღმოსავლეთ ტიმორში.[2]
სინგაპურის ლიდერები იცავენ რეალისტურ შეხედულებებს საგარეო პოლიტიკასთან დაკავშირებით, ისინი აღიქვამენ სამყაროს ჰობზის მიხედვით, აღიარებენ ძლიერის უფლებას. ინდონეზიის პრეზიდენტის ბაჰარუდინ იუსუფ ჰაბიბის თქმით, პოლიტიკა ხასიათდება თავდაცვითი პოზიციით (გეოგრაფიის შესაბამისად), მალაიზიისა და ინდონეზიის უნდობლობა ისტორიული მიზეზების გამო და სინგაპურის აღქმა, როგორც "პატარა წითელი ლაქა სიმწვანეში".
სინგაპურის პირველი საგარეო საქმეთა მინისტრი იყო სინატამბი რაჯარათნამი და სახელმწიფოს საგარეო პოლიტიკა დღემდე მისდევს მის მითითებებს. რაჯარათნამმა თავდაპირველად ჩამოაყალიბა კურსი, „საერთაშორისო პოლიტიკის ჯუნგლების“ გათვალისწინებით და იყო სიფრთხილის მომხრე მუდმივი გარეშე მტრების არსებობის გამო.
მისი მსოფლმხედველობის მიხედვით, სინგაპურის საგარეო პოლიტიკა მიზნად ისახავს მეგობრული ურთიერთობების შენარჩუნებას ყველა სახელმწიფოსთან, განსაკუთრებით მალაიზიასთან, ინდონეზიასთან, ASEAN-ის ქვეყნებთან და ასევე უნდა უზრუნველყოს, რომ არანაირმა ზომებმა არ გამოიწვიოს დაძაბულობის ესკალაცია მეზობელი ქვეყნების ხელისუფლებას შორის. 1972 წელს რაჯარათნამმა ჩათვალა, რომ სამყარო სინგაპურის უკანა მხარეა - ანუ, მსოფლიო ეკონომიკაში ინტეგრაცია გააუმჯობესებს სინგაპურის პოზიციებს და გაზრდის ბუნებრივი რესურსების რეზერვებს, რომლებიც უკიდურესად მწირია.
2022 წლის მარტში სინგაპურის საგარეო საქმეთა მინისტრმა ვივიან ბალაკრიშნანმა განაცხადა, რომ ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკა თამაშობს გადამწყვეტ როლს ახალი მსოფლიო წესრიგის ჩამოყალიბებაში.
2022 წლის 23 მაისს სინგაპურის პრემიერ მინისტრმა ლი ჰსიენ ლუნგმა განაცხადა, რომ საჭიროდ არ მიიჩნია აზიაში სამხედრო ბლოკის შექმნა, ვინაიდან რეგიონში არ არსებობს ქვეყნების ჯგუფი, რომელსაც შეუძლია გაერთიანდეს ნატოს მსგავს ბლოკში.[3]
საერთაშორისო ორგანიზაციები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
APEC (აზია-წყნარი ოკეანის ეკონომიკური თანამშრომლობა)
აზია-წყნარი ოკეანის ეკონომიკური თანამშრომლობის (APEC) შტაბ-ბინა მდებარეობს სინგაპურში, რომელიც ამ ორგანიზაციის ერთ-ერთი დამფუძნებელია. სინგაპური აღიარებს APEC-ის მნიშვნელობას, როგორც არსებით პლატფორმას ეკონომიკური კავშირების განვითარებისთვის და მის სარგებელს წევრ ქვეყნებს შორის რეგიონული მშვიდობისა და უსაფრთხოების განმტკიცებისთვის. სინგაპური მხარს უჭერს APEC-ის ძალისხმევას რეგიონული ეკონომიკური ინტეგრაციის უზრუნველსაყოფად, ასევე განათლების, საგანგებო სიტუაციებისთვის მზადყოფნისა და ჯანმრთელობის პროგრამებს. 2009 წელს სინგაპურში ჩატარდა APEC ფორუმი.
ინტერპოლი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
2015 წელს საერთაშორისო კრიმინალური პოლიციის ორგანიზაცია ინტერპოლმა სინგაპურში გახსნა ინოვაციების გლობალური კომპლექსი (IGCI). 2016 წლიდან IGCI მასპინძლობს გლობალურ სამეთაურო და საკოორდინაციო ცენტრს, ორგანიზაციის შესაძლებლობების განვითარებისა და სასწავლო ოფისს, ინოვაციების ცენტრს და კიბერკვლევის ლაბორატორიას. კიბერდანაშაულის ლაბორატორია და დირექტორატი, რომელიც ასევე მოიცავს ცნობილ კიბერ ფუჟენ ცენტრს. შენობა ასევე გამოიყენება ფართომასშტაბიანი პროექტებისა და ოპერაციებისთვის გლობალური გავლენისთვის, სამართალდამცავი სწავლებისთვის და სექტორთაშორისი კონფერენციებისთვის, რომლებიც დაკავშირებულია სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიის ერების ასოციაციის (ASEAN) რეგიონთან.[4]
დიდი ოცეული[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
მიუხედავად იმისა, რომ სინგაპური, არ არის დიდი ოცეულის (G20) წევრი, მიწვეული იყო ამ ორგანიზაციის სამიტებში მონაწილეობის მისაღებად 2010, 2011 და 2013 წლიდან 2017 წლამდე, როგორც გლობალური მართვის ჯგუფის წარმომადგენელი. 2017 წლის თებერვალში სინგაპურის საგარეო საქმეთა მინისტრი ვივიან ბალაკრიშნანი დაესწრო G20-ის საგარეო საქმეთა მინისტრების შეხვედრას ბონში.
საერთაშორისო ჰუმანიტარული ძალისხმევა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- 2004 წლის დეკემბერში, კატასტროფული ცუნამის დროს, რომელიც ინდონეზიას დაატყდა თავს, სინგაპურის შეიარაღებულმა ძალებმა განალაგეს „ენდურანსის“ გამძლეობის კლასის სამი სადესანტო ვერტმფრენი - დოკი, გემი - RSS Endurance, RSS Persistence და RSS Endeavor - მეულაბოჰას სანაპიროზე, ინდონეზიაში ერთ-ერთ ყველაზე დაზარალებულ ქალაქში, სადაც ყველა გზა დაინგრა. ამ გემებზე იმყოფებოდნენ სამედიცინო და საინჟინრო ჯგუფები და არასამთავრობო ორგანიზაციების მოხალისეები. გემები ასევე დატვირთული იყო სამედიცინო ინვენტარით და მძიმე აღჭურვილობით, რათა დახმარებოდნენ გზების გაწმენდაში. ექვსი Boeing CH-47 Chinook ვერტმფრენი და ორი Super Puma ვერტმფრენი ასევე აჩეჰში გაიგზავნა ორი Chinook ვერტმფრენი და ორი Super Puma ვერტმფრენი ფხუკეტში, ტაილანდი. Lockheed C-130 Hercules-ის თვითმფრინავები ასევე გაიგზავნა ცუნამის შედეგად დაზარალებულ რაიონებში.
- 2005 წლის სექტემბერში სინგაპურმა ქარიშხალ კატრინას მიერ დაზარალებულ რეგიონებში ამერიკის შეერთებულ შტატებში გააგზავნა ოთხი CH-47 Chinook ვერტმფრენი და ორმოცდახუთი სინგაპურის საჰაერო ძალების პერსონალი.
- 2005 წელს ბალიზე მომხდარი აფეთქების შემდეგ, სინგაპურის შეიარაღებულმა ძალებმა გაგზავნეს სამედიცინო ჯგუფი, რომელიც შედგებოდა ორი ექიმისგან, ორი ექთნისა და ორი პარამედიკისგან ბალიში, რათა დახმარებოდნენ სანგლაჰის საავადმყოფოს აფეთქების შედეგად დაზარალებულთა მკურნალობაში.
- 2005 წლის ოქტომბერში სინგაპურის სამოქალაქო თავდაცვის ძალებმა განალაგეს 44 კაციანი კატასტროფის სამაშველო ჯგუფი პაკისტანშიქაშმირის მიწისძვრის შედეგად დაზარალებულთა დასახმარებლად.
ბრძოლა ტერორიზმის წინააღმდეგ[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
2005 წლის 15-დან 17 აგვისტომდე სინგაპურმა უმასპინძლა მრავალეროვნულ საზღვაო უსაფრთხოების წვრთნებს, სახელწოდებით „ღრმა საბერი“, როგორც პროლიფერაციის უსაფრთხოების ინიციატივის ნაწილი. სამხრეთ ჩინეთის ზღვაში, ჩანგის საზღვაო ბაზაზე გაშვებულ წვრთნებში 13 ქვეყნიდან 2000-მდე ადამიანი მონაწილეობდა.
2005 წლის 21-25 ნოემბერს სინგაპურმა უმასპინძლა რეგიონალური სპეცდანიშნულების ძალების ანტიტერორისტულ კონფერენციას. 2004 წლის 6 მაისს სინგაპურის პრემიერ მინისტრმა გო ჩოკ ტონგმა წარმოთქვა სიტყვა ვაშინგტონში საგარეო ურთიერთობათა საბჭოში სათაურით "მადრიდის მიღმა: ტერორიზმის დამარცხება", სადაც მან გამოთქვა სინგაპურის შეხედულებები ტერორიზმთან ომში.[5]
საერთაშორისო ძალისხმევა მეკობრეობის წინააღმდეგ საბრძოლველად[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
2005 წლის აგვისტოში მალაიზია, ინდონეზია და სინგაპური შეთანხმდნენ ერთობლივად პატრულირებაზე და მეკობრეობის წინააღმდეგ ბრძოლაში მალაკის სრუტეში უსაფრთხოების გასაუმჯობესებლად რეგიონში, სადაც სელაპების ერთ-ერთი უდიდესი პოპულაციაა მსოფლიოში მოგვიანებით მათ შეუერთდა ტაილანდი.
ინდონეზია, მალაიზია და სინგაპური ახორციელებენ სამმხრივ, კოორდინირებულ საზღვაო პატრულირებას, რომელიც ცნობილია როგორც მალაკას სრუტის საზღვაო პატრული და ერთობლივი საჰაერო მეთვალყურეობა Eyes in the Sky შეთანხმებით. ზღვისპირა სახელმწიფოებს შორის თანამშრომლობის სხვა ფორმები მოიცავს მალაიზიასა და ინდონეზიას შორის 2007 წლის შეთანხმებას მალაკის სრუტეში მეკობრეობის წინააღმდეგ საბრძოლველად ერთობლივი ძალისხმევის გაფართოების შესახებ, სინგაპურის და ინდონეზიის მიერ 2005 წლის მაისში დანერგილი ზედაპირული სათვალთვალო სისტემა (SURPIC) და საპატრულო საინფორმაციო სისტემა. MSP-IS) მალაკის სრუტეში გადაზიდვების შესახებ ინფორმაციის გაცვლისთვის
საკონსულოები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
საელჩოებისა და უმაღლესი კომისიების გარდა, სინგაპურს აქვს საკონსულოები ან საპატიო საკონსულოები შემდეგ ქვეყნებში: ავსტრია, ბანგლადეში, კანადა, ჩილე, ჩინეთი, ჩეხეთი, დანია, გერმანია, საბერძნეთი, ჰონგკონგი, უნგრეთი, ინდოეთი, ინდონეზია, ირლანდია, ისრაელი, იტალია, იაპონია, იორდანია, ყაზახეთი, ლიბანი, მალაიზია, მექსიკა, ნიგერია, ნორვეგია, პაკისტანი, პაპუა-ახალი გვინეა, პერუ, პორტუგალია, საუდის არაბეთი, კორეის რესპუბლიკა, ესპანეთი, შრი-ლანკა, შვეიცარია (მუდმივი მისიით ჟენევაში), თურქეთი, არაბთა გაერთიანებული საამიროები, ამერიკის შეერთებული შტატები და ვიეტნამი.[6][7][8]
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ "Establishing Our Place in the World".[მკვდარი ბმული]
- ↑ "Full speech: Five core principles of Singapore's foreign policy | the Straits Times". 17 July 2017.
- ↑ "President unhappy with Singapore, says AWSJ". The Straits Times. 5 August 1998.
- ↑ . Desker and M. N. M. Osman. S Rajaratnam on Singapore: from ideas to reality — Singapore: World Scientific Publishing, 2006. — ISBN 981-270-457-4.
- ↑ 'Indonesia beyond the water’s edge: managing an archipelagic state' დაარქივებულია 13 მაისი 2016., R. B. Cribb, Michele Ford. Institute of Southeast Asian Studies, Australian National University, 2009.
- ↑ "Consular and Diplomatic List" (PDF). Singapore Ministry of Foreign Affairs. 12 December 2014. Archived from the original (PDF) on 28 November 2014. Retrieved 12 December 2014.
- ↑ "Relations between Turkey and Singapore". Ministry of Foreign Affairs. Retrieved 6 October 2020.
- ↑ https://web.archive.org/web/20070927142740/http://www.mfa.gov.sg/2006/consular/pdf/guideenglish.pdf