შინაარსზე გადასვლა

ბრაზილიის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ბრაზილია
ემბლემა
მეტსახელ(ებ)ი კანარიო,სელესაო,ყვითელ-მწვანეები
ასოციაცია ბრაზილიის ფეხბურთის კონფედერაცია
კონფედერაცია კონმებოლი (სამხ. ამერიკა)
მთავარი მწვრთვნელი ბრაზილიის დროშა დორივალ ჟუნიორი
კაპიტანი კაზემირო
ყველაზე მეტი კეპი კაფუ (142)
ბომბარდირი ნეიმარი (79)
ფიფა-ს კოდი BRA
საშინაო ფერი
საგარეო ფერი
პირველი საერთაშორისო
არგენტინის დროშა არგენტინა 3–0 ბრაზილია ბრაზილიის დროშა
(ბუენოს აირესი,არგენტინა; 20 სექტემბერი, 1914)
უდიდესი გამარჯვება
ბრაზილიის დროშა ბრაზილია 14–0 ნიკარაგუა ნიკარაგუას დროშა
(მეხიკო,მექსიკა; 17 ოქტომბერი, 1975)
უდიდესი დამარცხება
ბრაზილიის დროშა ბრაზილია 0–6 ურუგვაი ურუგვაის დროშა
(ვინია-დელ-მარი, ჩილე; 18 სექტემბერი, 1920)
გერმანიის დროშა გერმანია 7–1 ბრაზილია ბრაზილიის დროშა
(მინეირანი, ბელუ-ორიზონტი; 9 ივლისი, 2014)
მსოფლიო ჩემპიონატი
გამოსვლა 20 (ყველა) (პირველად 1930)
საუკეთესო შედეგი 1958,1962,1970,1994,2002

ბრაზილიის ეროვნული საფეხბურთო გუნდი (პორტ. Seleção Brasileira de Futebol), მეტსახელად Seleção Canarinha — წარმოადგენს ბრაზილიას მსოფლიოს საფეხბურთო ჩემპიონატებში და მას ადმინისტრირებას ბრაზილიის ფეხბურთის კონფედერაცია უწევს. ეს არის მსოფლიო ჩემპიონატებზე ყველაზე წარმატებული გუნდი, რომელმაც 5-ჯერ (1958, 1962, 1970, 1994, 2002) აიღო თასი. ცნობილი გამონათქვამია:

ვიკიციტატა
„ფეხბურთი ინგლისში დაიბადა, ბრაზილიაში კი გაიზარდაო“

2024 წლის 4 აპრილის მონაცემებით, ბრაზილია ფიფას რეიტინგში მეხუთეა[1] და ერთადერთი გუნდია, რომელსაც ყველა მსოფლიო ჩემპიონატზე აქვს მონაწილეობა მიღებული.

ბრაზილიის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრების პირველ თამაშად მიჩნეულია მატჩი, რომელიც გაიმართა 1914 წელს ქალაქ „ფლუმინენსეში“ რიო დე ჟანეიროსა და სან პაულუს ნარჩევ ფეხბურთელებსა და ინგლისის საფეხბურთო კლუბ იქსტერ სიტის შორის. ბრაზილიამ ოსვალდო გომესისა და ოსმანის გოლების წყალობით 2:0 გაიმარჯვა. მომავალი წარმატებებისაგან განსხვავებით ბრაზილიელთა პირველი თამაშები შორს იდგა ბრწყინვალებისაგან ეს ნაწილობრივ გამოწვეული იყო ბრაზილიურ ფეხბურთში არსებული დაპირისპირებით, რამაც ბრაზილიის ფეხბურთის კონფედერაციას საშუალება არ მისცა ანგარიშგასაწევი გუნდი ჩამოეყალიბებინა.

ბრაზილიის საფეხბურთო ნაკრების პირველი საერთაშორისო მატჩი:იქსტერ სიტისთან 1914 წელს.

კერძოდ, სან პაულუსა და რიო დე ჟანეიროს სახელმწიფო ფეხბურთის ფედერაციებს შორის დაპირისპირება ნიშნავდა იმას, რომ ეროვნული ნაკრები არ უნდა დაკომპლექტებულიყო ორივე ფედერაციიდან წამოსული ფეხბურთელებით. 1930 და 1934 წლების ჩემპიონატებზე ბრზაილია პირველივე ეტაპიდან გამოეთიშა ასპარეზობას, მაგრამ მომავალში რადიკლაურად შეიცვალა ვითარება — ბრაზილიამ 1938 წლის მსოფლიო ჩემპიონატზე მე-3 ადგილი დაიკავა, ხოლო ლეონიდას და სილვა ტურნირის ბომბარდირი გახდა.

1950 წელს, ბრაზილიამ მსოფლიო ჩემპიონატს უმასპინძლა, რომელიც მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ ჩატარებული პირველი ჩემპიონატი იყო. ეს იყო ბრაზილიაში ჩატარებული ერთადერთი ჩემპიონატი (თუ არ ჩავთვლით 2014 წელს გასამართ მუნდიალს). ეს ჩემპიონატი უნიკალური იყო არა იმიტომ, რომ გამორჩეული ფინალი ჰქონდა, არამედ, იმიტომ, რომ ბოლო ეტაპზე ჩემპიონობისთვის 4 გუნდი იბრძოდა. არსებითად ბრაზილიასა და ურუგვაის შორის მატჩი იყო გადამწყვეტი. ბრაზილიელებს ჩემპიონატის მოსაგებად ფრეც ჰყოფნიდათ, მაგრამ 2:1 ანგარიშით დამარცხდნენ, მიუხედავად იმისა, რომ თავდაპირველად 1:0 ანგარიშით იგებდნენ. მატჩი გაიმართა რიო დე ჟანეიროში, მარაკანას სტადიონზე, რომელსაც 199 854 მაყურებელი ესწრებოდა. ეს მატჩი დღეს სამხრეთ ამერიკაში ცნობილია, როგორც „მარაკანასო“, ხოლო ბრაზილიაში, როგორც — „საბედისწერო ფინალი“.

1954 წლის მსოფლიო ბრაზილიას შემადგენლობა გადახალისებული ჰყავდა: იყვნენ უდიდესი ფეხბურთელები — ნილტონ სანტოსი, ჯალმა სანტოსი და დიდი, მარაკანას ფინალიც დავიწყებული იყო, მაგრამ ბრაზილიელები შორს ვერ წავიდნენ: მეოთხედფინალში უნგრეთმა 4:2 ანგარიშით დაამარცხა ფეხბურთის ისტორიაში ერთ-ერთ უსაშინლეს თამაშში. ეს სამარცხვინო მატჩი ცნობილია, როგორც ბერნის ბრძოლა.

ოქროს ხანა და პელე (1958-1970)

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

1958 წლის შვედეთის მსოფლიო ჩემპიონატის დროს, ბრაზილიელთა მწვრთნელმა ვისენტე ფეოლამ, გუნდში მკაცრი წესები დაადგინა. მან ფეხბურთელებს მისცა იმ 40 ქმედებისა, რაც არ უნდა გაეკეთებინათ ფეხბურთელებს. ესენი იყო ქუდის და ქოლგის ტარება, ოფიციალური ტანსაცმლის ტარების დროს სიგარეტის მოწევა, პრესასთან საუბარი დაწესებულ დროში. ეს იყო ერთადერთი გუნდი, რომელსაც ჰყავდა ფსიქოლოგი (1950 წლის მარცხი ისევ ზემოქმედებას ახდენდა ზოგიერთ ფეხბურთელზე), სტომატოლოგი (რადგანაც ფეხბურთელების ღარიბული წარმოშობიდან გამომდინარე ბევრს ჰქონდა დენტალური პრობლემები, რომელიც გამოწვეული იყო ინფექციით და მათ გამოსვლაზე ძალიან უარყოფითი გავლენა ჰქონდა) და ევროპაში წარმომადგენელი ჰყავდა წარგზავნილი, რათა შეჯიბრებამდე ერთი წლის მანძილზე დაკვირვებოდა გუნდებს, ბრაზლიის მომავალ მეტოქეებს.

ბრაზილიის ნაკრები 1959 წლის კოპა ამერიკაზე

ბრაზილია ყველაზე რთულ ჯგუფში მოხვდა ინგლისთან, საბჭოთა კავშირთან და ავსტრიასთან.პირველ მატჩში მათ 3:0 დაამარცხეს ავსტრიელები, შემდეგ კი ინგლისთან ფრე 0:0 ითამაშეს. ბრაზილიელები წუხდნენ, რომ მათ უნდა ეთამაშათ განსაკუთრებით ძლიერ და ტურნირის მოგების უპირველეს პრეტენდენტ საბჭოთა კავშირთან. მათი სტრატეგია იყო სწრაფი გოლი. მატჩის დაწყებამდე გუნდის ლიდერები ნილტონი, ბელინი, სანტოსი და დიდი ესაუბრნენ მწვრთნელ ვისენტე ფეოლას და დაარწმუნეს, რომ საბჭოთა კავშირის დასამარცხებლად და თასის ასაღებად გუნდში სამი ცვლილება გაეკეთებინა: პელე, გარინჩა და ზიტო დაეყენებინა სასტარტო შემადგენლობაში. თამაშის დასაწყისში გარინჩამ მიიღო ბურთი, მოაყტუა ორი მოწინააღმდეგე ფეხბურთელი და გაიტანა გოლი. ბრაზილიელებმა სამი წუთის მანძილზე შეინარჩუნეს თავიანთი უპირატესობა, შემდეგ კი ვავამ გუნდს გამარჯვება მოუტანა. ეს წუთები იყო ყველაზე დიდი სამი წუთი ფეხბურთის ისტორიაში, როგორც მოგვიანებით უწოდეს. საბოლოოდ 2:0 ბრაზილიელთა სასარგებლოდ. მეოთხედფინალში ბრაზილიელებმა პელეს დუბლით დაამარცხეს უელსელები, ხოლო ნახევარფინალში ფრანგები 5:2. ხოლო ფინალში მასპინძელი შვედები და მოიგეს მსოფლიო ჩემპიონის ტიტული. ბრაზილია გახდა პირველი გუნდი, რომელმაც საკუთარი კონტინენტის გარეთ მოიგო ჩემპიონობა. აღსანიშნი ფაქტი იყო, რომ ფეოლას ვარჯიშებზე ჩაეძინებოდა, თამაშის დროს კი თვალები დახუჭული ჰქონდა და მძინარეს შთაბეჭდილებას ტოვებდა ხოლმე. ამის გამო დიდი ხშირად ეუბნებოდა, რომ ნამდვილი მწვრთნელი ყოფილიყო.

1962 წელს ბრაზილიამ მეორედ მოიგო მსოფლიოს ჩემპიონატი ვარსკვლავ გარინჩასთან ერთად. მან გუნდის ლიდერობა იტვირთა მას შემდეგ, რაც მექსიკასთან სადებიუტო შეხვედრაში პელე დაიმტვრა და დაასრულა ტურნირი.

1966 წლის მსოფლიო თასის მზადებაში გავლენა იქონია პოლიტიკამ. ყველა წამყვან ბრაზილურ გუნდს სურდა თავისი ფეხბურთელები ქვეყნის უპრველეს გუნდში. მზადების ბოლო თვეში ფეოლას განკარგულებაში იყო 46 ფეხბურთელი, ინგლისში კი მხოლოდ 22 უნდა წაეყვანა. ამან გამოიწვია განუწყვეტელი კამათი და ფსიქოლოგიური წნეხი. შედეგად მსოფლიო ჩემპიონატზე ბრაზილიამ ყველაზე ცუდი შედეგი აჩვენა მუნდიალზე გამოსვლის მანძილზე. რა თქმა უნდა, ამის ყველაზე დიდი შედეგი ის იყო, რომ პელემ (რომელიც ამ დროს კარიერის ზენიტში იყო) ჯგუფურ ეტაპზე ყველა საგოლე მომენტი გააფუჭა.

ბრაზილიამ მესამე მსოფლიო თასი მექსიკის მსოფლიო ჩემპიონატზე მოიგო 1970 წელს. ბრაზილიას აქ საუკეთესო შემადგენლობა ჰყავდა: კაპიტანი კარლოს ალბერტო ტორესი, ჟაირზინიო, ტოსტაო, ჟერსონი, რიველინო და რაღა თქმა უნდა — პელე. ჟიულ რიმეს ტროფის მესამედ მიღების შემდეგ ბრაზილამ სამუდამოდ დაისაკუთრა ეს პრიზი.

დიდი ფეხბურთიდან პელეს და სხვა ვარსკვლავების წასვლის შემდეგ ბრაზილიამ ვერ შეძლო გამკლავებოდა ნიდერლანდელების ტოტალურ ფეხბურთს და ვერ დაცვა საკუთარი ტიტული 1974 წლის მსოფლიო ჩემპიონატზე. ტურნირი მეოთხე ადგილზე დაასრულა, წააგო რა პოლონეთის მეტად ძლიერ გუნდთან. 1978წლის მსოფლიო ჩემპიონატზე ბრაზილიამ მე-3 ადგილი დაიკავა.

1982 წლის მსოფლიო ჩემპიონატზე ბრაზილიელებმა ადვილად გაიარეს ჯგუფური ეტაპი, მაგრამ 3:2 დამარცხდნენ იტალასთან. ეს იყო ერთ-ერთი კლასიკური მატჩი ისტორიაში არსებულ პლეი-ოფურ მატჩებს შორის. ამ შეხვედრაში პაოლო როსიმ ჰეთ-თრიკი შეასრულა. სელესაო დამარცხდა მათ მიერვე წოდებულ სარიას უბედურებაში, გამომდინარე სტადიონის სახელწოდებიდან. ამ შემთხვევაში ყველაზე დიდი დამნაშავე იყო ტელე სანატანა, რომელმაც აირჩია შემტევი ტაქტიკა მაშინ, როცა 2:2 ფრე სავსებით მისაღები იყო მათთვის. 1982 წლის მუნდიალის შემადგენოლბა დღესაც მიიჩნევა მსოფლიო ჩემპიონატიდან გამოვარდნილ ყველაზე საუკეთესო შემადგენლობად. მაშინდელ გუნდში იყვნენ: ზიკო, სოკრატესი, ფალკაო და სხვები.

1986 წელს მწვრთნელი ტელე და 1982 წლის რამდენიმე ფეხბურთელი მექსიკის მსოფლიო ჩემპიონატზე დაბრუნდა. ეს ფეხბურთელები ცოტა ხანში შესულები იყვნენ, მაგრამ მაინც შეეძლოთ თამაშით ხალხი მოეხიბლათ. დიდი დანაკლისი იყო ზიკო, ვინაც ჩემპიონატის დაწყებამდე ტრავმა მიიღო. განუწყვეტელმა შეკითხვებმა როდის ჩადგებოდა მწყობრში იგი, ძალიან ცუდი გავლენა იქონია გუნდზე. მეოთხედფინალში ბრაზილია საფრანგეთს შეხვდა. ეს მატჩი იყო კლასიკური ტოტალური ფეხბურთის ნიმუში. მოგება ორივე გუნდს სურდა, მაგრამ მეორე ტაიმის ბოლოს მოედანზე ზიკო შემოვიდა (ამ დროს ანგარიში 1:1) იყო, ბრაზილიელბმა პენალტის დარტყმის უფლება მოიპოვეს, მაგრამ ზიკომ, ყველა დროს ბრაზილიელი ფანების გმირმა თერთმეტმეტრიანი გააცუდა. დაინიშნა დამატებითი დრო, მაგრამ საქმე ბოლოს მაინც პენალტების სერიამდე მივიდა. მართალია აქ ზიკომ გამოიყენა მომენტი, მაგრამ ჟულიო სეზარ და სილვამ და სოკრატესმა გააფუჭეს. ფრანგთაგან პენალტი გააფუჭა კაპიტანმა მიშელ პლატინიმ, მაგრამ ამას გავლენა არ მოუხდენია თამაშის შედეგზე-4:3 ფრანგთა სასარგებლოდ.

1990 წლის მსოფლიო თასზე ბრაზილიელებს სებასტიანო ლაზარონი წვრთნიდა,რომელიც ჩემპიონატამდეც და შემდეგაც არცთუისე ცნობილი იყო. გუნდი თამაშობდა დაცვითი ტაქტიკით, რომლის მთავარი სიმბოლო იყო ნახევარმცველი დუნგა და სამი განაპირა მცველი. თუმცა ამას ხელი არ შეუშლია ბრაზილიელები მეორე ეტაპზე გასულიყვნენ. აქ მათ შედარებით სუსტი არგენტინა შეხვდათ და მთელი თამაშის მანძილზე მწვავე პრესინგს ახორციელებდნენ, უამრავი საგოლე მომენტიც ჰქონდათ, მაგრამ კლაუდიო კანიჯამ შეძლო გოლის გატანა და სელესაოს ტურნირიდან გამოთიშვა.

1994 წლის მსოფლიო ჩემპიონატი

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ბევრისდა გასაოცრად ბრაზილიის ნაკრებს 24 წელია არ მოეგოთ მსოფლიო ჩემპიონატი და ფინალშიც კი არ იყვნენ გასულები. მათი ბრძოლა დამთავრდა 1994 წელს, როცა რომარიომ, ბებეტომ, დუნგამ, ტაფარელმა, ჟორჟინიომ და სხვებმა მეოთხედ მოიგეს მსოფლიო თასი. ბრაზილიელებმა მერვედფინალში 1:0 დაამარცხეს მასპინძლები, მეოთხედფინალში 3:2 ნიდერლანდელები, ხოლო ნახევარფინალში 1:0 სძლიეს შვედებს. ფინალში კლასიკური კონფრონტაცია იყო: ბრაზილია VS იტალია. ძირითადი დრო ფრედ 0:0 დამთავრდა, საქმე პენალტების სერიამდე მივიდა. აქ უკვე იტალიელმა რობერტო ბაჯომ ბურთი ზედა ძელს მოარტყა და ბრაზილიას გამარჯვება მოუტანა. ბატონობის ახალი ეპოქა დაიწყო.

1998 წლის მსოფლიო ჩემპიონატი

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ბრაზილიამ 1998 წლის მსოფლიო ჩემპიონატი მე-2 ადგილზე დაასრულა. ნახევარფინალში ბრაზილიელებმა ნიდერლანდებს პენალტებით სძლია. თერთმეტმეტრიანი დარტყმები მას შემდეგ დაინიშნა, რაც ძირითადი დრო 1:1 დასრულდა. გოლები რონალდომ და პატრიკ კლეივერტმა გაიტანეს. მაგრამ პრობლემატურ ფინალში ფრანგებთან 3:0 წააგეს. ბრაზილიელთა დაცვის ხაზი იყო ძალიან სუსტი და ზინედინ ზიდანმა კუთხურიდან თავით ორი გოლი გაუტანა. ამ მატჩის შემდეგ რონალდოს რამდენიმე საათით ეპილფსიური შეტევა დაემართა. ბევრი აკრიტიკებდა რონალდოს კვლავ ძირითადში დაყენებას, რადგანაც მან ძალიან ცუდად ითამაშა.

2002 წლის მსოფლიო ჩემპიონატი

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

„3 რ-ს“ (რონალდო, რივალდო და რონალდინიო) ბრწყინვალე თამაშის წყალობით ბრაზილიამ მე-5 მოიპოვა მსოფლიო თასი 2002 წელს კორეა-იაპონიაში ჩატარებულ მსოფლიო ჩემპიონატზე. ჯგუფეური კენჭისყრის დროს ბრაზილიას გაუმართლა: მასთან ერთად ჯგუფში მოხვდნენ თურქეთი, ჩინეთი და კოსტა რიკა.

ბრაზილიამ პირველივე მატჩში თურქეთის ნაკრებთან პირველმა გაუშვა გოლი. პირველი ტაიმი თურქეთმა ჰასან შაშის გოლით მოიგო.[2]რონალდომ გაათანაბრა 50-ე წუთზე. 86-ე წუთზე საჯარიმო მოედანში ლუიზაოს წაქცევისთვის ალფაი ოზალანი გააძევეს, ხოლო რივალდომ გაიტანა პენალტი.[2] ბრაზილიამ გაცილებით მარტივად მოიგო მეორე მატჩი ჩინეთის წინააღმდეგ 4-0. გოლები გაიტანეს რობერტო კარლოსმა, რივალდომ, რონალდინიომ და რონალდომ. ამათგან სამი გოლი პირველივე ტაიმში გავიდა.[3] ჯგუფური ეტაპის ბოლო მატჩში ბრაზილიამ 5-2 დაამარცხა კოსტა-რიკა. რონალდომ გაიტანა დუბლი.[4] ბრაზილიამ დაიკავა პირველი ადგილი 9 ქულით და 11 გატანილი გოლით.

მერვეფინალში ბრაზილია შეხვდა H ჯგუფის მეორეადგილოსან ბელგიას და დაამარცხა ის 2-0. გოლები გაიტანეს რივალდომ 67-ე და რონალდომ 87-ე წუთებზე.[4] მეოთხედფინალში ინგლისის წინააღმდეგ ბრაზილიამ მიიღო ადრეული გოლი მაიკლ ოუენისგან 23-ე წუთზე.[5] რივალდომ პირველივე ტაიმში გაათანაბრა, მეორე ტაიმში კი რონალდინიომ დააწინაურა ბრაზილია. მანვე გოლიდან შვიდ წუთში მიიღო წითელი ბარათი. ბრაზილიამ მოახერხა ანგარიშის შენარჩუნება. ნახევარფინალში ბრაზილიის მეტოქე კვლავ თურქეთი იყო. მეორე ტაიმის დასაწყისშივე რონალდომ გაიტანა მატჩის ერთადერთი გოლი.

ფინალში ბრაზილია გერმანიას შეხვდა. ეს გუდები ერთმანეთს აქამდე მსოფლიო ჩემპიონატზე არასდროს შეხვედრიან. რონალდომ დუბლი შეასრულა და ბრაზილია მეხუთედ გახდა ჩემპიონი. ბრაზილიამ მოიგო ჩემპიონატის შვიდივე მატჩი დამატებითი დროსა და პენალტების სერიის გარეშე, რაც მსოფლიო ჩემპიონატების რეკორდია. ამავე დროს, ეს მატჩი იყო ზედიზედ მესამე ფინალი ბრაზილიელი კაფუსთვის, რომელმაც ითამაშა 1994 წლისა და 1998 წლის ფინალებში, რაც მსოფლიო რეკორდია. რივალდომ მთელი ტურნირის მანძილზე 5-ჯერ დალაშქრა მეტოქეთა კარი, მაგრამ ვერ შეძლო გაემეორებნა ჟაირზინიოს 1970 წლის მიღწევა და 6 თამაშში გოლის გატანა.

2005 წლის 29 ივნისს გერმანიის ქალაქ ფრანკფურტში ბრაზილია შტამბეჭდავად 4:1 დაამარცხა თავისი დაუძინებელი მეტოქე არგენტინა და მეორედ დაეუფლა ფიფა-ს კონედერაციის თასს. მათ აგრეთვე 2004 წლის კოპა ამერიკის თასის ფინალში პენალტების სერიით დაამარცხეს არგენტინელები.

2006 წლის მსოფლიო ჩემპიონატი

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ბრაზილიელთა მწვრთნელმა პარეირამ წარმოადგინა გუნდი მეტსახელად ჯადოსნური ნაკრები, სადაც ოთხი შემტევი იყო: კაკა, რონალდინიო, რონალდო და ადრიანო.

მზადების პროცესში გუნდში თავი იჩინა პრობლემებმა. ორთვიანი ტრავმის მოშუშების შემდეგ წონაში მოიმატა რონალდომ. მას ჰქონდა ფეხზე გამომწოვი სალბუნები და ვარჯიშებზე მაღალი ტემპერატურა.

მიუხედავად იმისა, რომ ბრაზილელებმა პირველი ორი თამაში მოიგეს ხორვატიასთან და ავსტრალიასთან, გუნდი მაინც ვერ აჩვენებდა იმ თამაშს, რასაც მისგან მოელოდნენ გულშემატკივრები. მე-3 თამაშში მწვრთნელმა სათადარიგო შემადგენლობის 5 ფეხბურთელი გამოიყვანა, მათ შორის რობინიო და სისინიო. ცვლილებამ გაამართლა და პენტაკამპეონელებმა გამანადგურებლად 4:1 სძლეს იაპონიას.

ბრაზილიის ნაკრები მსოფლიო ჩემპიონატისთვის შვეიცარიაში ემზადება.

მერვედფინალში გუნდმა 3:0 მოუგო განას.მაგრამ ბრაზილია მეოთხედფინალში საფრანგეთთან 1:0 წაგების შედეგად გამოეთიშა ტურნირს. ფრაგთა წარმატების მიზეზი იყო მეორესუნთქვაგახსნილი ზინედინ ზიდანი და საიმედო დაცვა, რომელიც აკავებდა ბრაზილიელთა შეტევებს. ბრაზილიელებმა მხოლოდ ერთხელ დაარტყეს ფაბიენ ბარტეზის კარის მიმართულებით. ეს თამაში იმითაც იყო გამორჩეული, რომ ბრაზილიამ ფლეი-ოფში პირველად წააგო ამ გუნდთან. ახლა საფრანგეთს აქვს 2 მოგება, 1 ფრე და 1 წაგება ბრაზილელებთან დაპირისპირებაში.

გამოთიშვის შემდეგ გუნდს კრიტიკის ქარცეცხლი დაატყდა თავს მედიისა და გულშემატკივრების მხრიდან. მედია ატრიალებდა იმ კადრებს, სადაც ჩანს რომ ტიერი ანრის შეტევის დროს რობერტო კარლოსი ბუცს იკრავს. ლეგენდარული პელე ბრალს სდებდა პარეიერას და რონალდინიოს.

2006წლის 24 ივლისს ნაკრების მწვრთნელად დაინიშნა 1994 წლის ჩემპიონი კარლოს დუნგა, მის ასისტენტად კი ჟორჟინიო. მისი პირველი მატჩი იყო ოსლოში ნორვეგიასთან 16 აგვისტოს, რომელიც ფრედ 1:1 დასრულდა. მეორე მატჩი იყო ლონდონში არსენალის ემირეითს სთედიუმზე, სადაც ბრაზილიელებმა 3:0 დაამარცხეს დაუძინებელი მტერი არგენტინა. ამ გამარჯვებას მოჰყვა გამარჯვება უელსთან, კუვეიტთან და ეკვადორთან.

დუნგამ ბრაზილიელთა სამწვრთნელო რანგში პირველი მარცხი იგემა 2007 წლის 6 თებერვალს პორტუგალიის წინააღმდეგ, რომელსაც სამხრეთამერიკელთა ყოფილი მწვრთნელი ლუიშ ფელიპე სკოლარი ედგა სათავეში.2007 წლის 24 და 28 მარტს დუნგას პირველი მარცხი გააქარწყლა ამხნაგურ მატჩებში ჩილესთან (4:0) და განასთან (1:0) გამარჯვებამ.

პარეირასაგან განსხვავებით დუნგა არ გამოარჩევდა ფეხბურთელებს და ყველას ერთმანეთის თანასწორად მიიჩნევდა. მას არ მოუძებნია ფეხბურთელები ისეთ დიდ გუნდებში როგორიცაა მილანი, რეალ მადრიდი და სხვა. ეძებდა ინდივიდუალურ ტალანტებს მთელი ევროპის მასშტაბით, მაგალითად ვაგნერ ლავი და დუდუ კარენსე მოსკოვის ცსკადან და ელანო დონეცკის შახტარიდან. ძველი ვარსკვლვური კვარტეტიდან ნაკრებში მხოლოდ რონალდინიომ და კაკამ დაიმკვიდრეს. ადრიანო 2007 წლის თებერვალში პორტუგალიის წინააღმდეგ იქნა გამოძახებული, რომელიც ბრაზილიელებმა 2:0 წააგეს. კავრტეტის ბოლო წევრის, რონალდოს ნაცვლად თავდასხმაში თამაშობს ლიუშ ფაბიანო.

ბრაზილია მონაწილეობას იღებდა 2007 წელს ვენესუელაში ჩატარებულ კოპა ამერიკის (ამერიკის თასის) გათამაშებაში, სადაც მოხვდა B ჯგუფში მექსიკასთან, ეკვადორთან და ჩილესთან ერთად. პირველ მატჩში ბრაზილიელებმა სენსაციურად წააგეს მექსიკასთან-2:0, მაგრამ შემდეგ 3:0 სძლიეს ჩილეს, სამივე გოლი რობინიომ გაიტანა. ეკვადორს კი ბრაზილიელებმა ისევ რობინიოს ერთადერთი თერთმეტმეტრიანი დარტყმით მოუგეს. მეოთხედფინალში ისევ ჩილეს შეხვდნენ და უკვე 6:1 დაამარცხეს. ნეხევარფინალში ბრაზილიელთა მეტოქე ურუგვაი იყო. ძირითადი დრო 2:2 დასრულდა, პენალტებში კი მსოფლიოს ხუთგზის ჩემპიონებმა იმარჯვეს-5:4. ფინალში კი არგენტინას შეხვდნენ, რომელიც ასევე ტურნირის მოგების ფავორიტი იყო და ფინალამდე ყველა მატჩი მოიგო. ბრაზილიელებმა თავიდანვე მოახერხეს დაწინაურება ჟულიო ბაპტიშტას მე-4 წუთზე გატანილი გოლით, 45-ე წუთზე რობერტო აიალამ საკუთარ კარში ჩაჭრა ბურთი, მეორე ტაიმში შეცვლაზე შემოსულმა დანი ალვეშმა კი ანგარიში 3:0 გახადა. ჩემპიონატის საუკეთესო მოთამაშედ რობინიო დაასახელეს და ოქროს ბურთი გადასცეს.

კონფედერაციის თასი 2009

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ბრაზილიის ეროვნულმა ნაკრებმა მოიგო 2009 წელს სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკაში გამართული კონფედერაციის თასის გათამაშება. პირველ მატჩში ეგვიპტესთან მძიმე ბრძოლაში იმარჯვეს ბარზილიელებმა 4:3,სადაც გამარჯვება კაკას მიერ ბოლო წუთზე გატანილი პენალტის წყალობით მოიპოვეს (ამ მატჩის შედეგად ეგვიპტე გახდა ერთადერთ აფრიკული გუნდი, რომელმაც ბრაზილიას სამი გოლი გაუტანა), შემდეგ მატჩებში კი გამანადგურებლად, 3:0 დაამარცხეს აშშ-სა და იტალიის ეროვნული გუნდები. ნახევარფინალში ბრაზილიელებმა ბოლო იმედის ჯარიმიდან გატანილი გოლით დაამარცხეს ტურნირის მასპინძელი სამხრეთ აფრიკის ნაკრები, ფინალში კი მეტად მძიმე ბრძოლაში 3:2 სძლიეს აშშ-ს ეროვნულ ნაკრებს, რომელსაც ჯგუფურ ეტაპზეც შეხვდნენ ბრაზილიელები. აღსანიშნავია რომ პირველი ტაიმის შემდეგ ამერიკელები იგებდნენ 2:0, მაგრამ სამხრეთამერიკელებმა მესამედ ირგუნეს კონფედერაციის თასი. გათამაშების საუკეთესო ფეხბურთელად კაკა დასახელდა, ხოლო საუკეთესო ბომბარდირად ლუიშ ფაბიანო, რომელმა 5 მატჩში 5 გოლის გატანა შეძლო.

არგენტინის ქალაქ როსარიოში 2009 წლის 5 სექტემბერს ადგილობრივი ნაკრების წინააღმდეგ 3:1 გამარჯვებით ბრაზილიის ეროვნულმა ნაკრებმა მსოფლიო ჩემპიონატის საგზური მოიპოვა.

ამჟამინდელი შემადგენლობა

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
0#0 პოზიცია მოთამაშე დაბადების თარიღი (ასაკი) მატჩი გოლი კლუბი
ჯეფერსონი 2 იანვარი, 1983 (1983-01-02) (41 წლის) 9 0 ბრაზილიის დროშა ბოტაფოგო
დანი ალვეში 6 მაისი, 1983 (1983-05-06) (41 წლის) 104 7 საფრანგეთის დროშა პარი სენ ჟერმენი
მაიკონი 26 ივლისი, 1981 (1981-07-26) (43 წლის) 75 7 იტალიის დროშა რომა
ტიაგო სილვა 24 სექტემბერი, 1984 (1984-09-24) (40 წლის) 66 5 საფრანგეთის დროშა პარი სენ ჟერმენი
დავიდ ლუისი 22 აპრილი, 1987 (1987-04-22) (37 წლის) 55 3 ინგლისის დროშა ჩელსი
მარსელო 12 მაისი, 1988 (1988-05-12) (36 წლის) 37 4 ესპანეთის დროშა რეალ მადრიდი
მაქსველი 27 აგვისტო, 1981 (1981-08-27) (43 წლის) 10 0 საფრანგეთის დროშა პარი სენ ჟერმენი
ენრიკე 14 ოქტომბერი, 1986 (1986-10-14) (38 წლის) 6 0 იტალიის დროშა ნაპოლი
რამირესი 24 მარტი, 1987 (1987-03-24) (37 წლის) 49 4 ინგლისის დროშა ჩელსი
ლუის გუსტავო 23 ივლისი, 1987 (1987-07-23) (37 წლის) 41 2 საფრანგეთის დროშა მარსელი
ოსკარი 9 სექტემბერი, 1991 (1991-09-09) (33 წლის) 38 11 ინგლისის დროშა ჩელსი
პაულინიო 25 ივლისი, 1988 (1988-07-25) (36 წლის) 32 5 ინგლისის დროშა ტოტენჰემი
ერნანიესი 29 მაისი, 1989 (1989-05-29) (35 წლის) 27 2 იტალიის დროშა ინტერი
ბერნარი 8 სექტემბერი, 1992 (1992-09-08) (32 წლის) 14 1 უკრაინის დროშა შახტარი დონეცკი
ფერნანდინიო 4 მაისი, 1985 (1985-05-04) (39 წლის) 12 2 ინგლისის დროშა მანჩესტერ სიტი
ვილიანი 9 აგვისტო, 1988 (1988-08-09) (36 წლის) 12 2 ინგლისის დროშა ჩელსი
ნეიმარი 5 თებერვალი, 1992 (1992-02-05) (32 წლის) 81 52 საფრანგეთის დროშა პარი სენ ჟერმენი
ჰალკი 25 ივლისი, 1986 (1986-07-25) (38 წლის) 41 9 რუსეთის დროშა ზენიტი
ჟო 20 მარტი, 1987 (1987-03-20) (37 წლის) 20 5 ბრაზილიის დროშა ატლეტიკო მინეირო

ოლიმპიური თამაშები

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ბრაზილიის ოლიმპიურ ნაკრებს არასდროს მოუგია ოლიმპიადა, მაგრამ მოიგო ორგზის ვერცხლის (1984 და 1988) და ორგზის ბრინჯაოს მედლები (1996 და 2008). ამ ნაკრებს ეროვნული ნაკრების მწვრთნელი წვრთნის, რისი მაგალითიცაა მარიო ზაგალო 1996 წლის, ხოლო დუნგა2008 წლის ოლიმპიურ თამაშებზე.

ბრაზილიის ნაკრებს, ბევრი ქვეყნის მსგავსად არ აქვს საკუთარი საშინაო სტადიონი, იგი საკვალიფიკაციო მატჩებს ატარებდა რიო დე ჟანეიროს მარაკანაზე და ჟოაო აველანჟზე, სან პაულუს მორუმბიზე, ბელუ ორიზონტეს მინეირაოზე, დედაქალაქ ბრაზილიის მანე გარინჩაზე და პორტუ ალეგრის ბეირა რიოზე. 2006 წლის საკვალიფიკაციო კამპანიას, ზოგიერთმა პროვინციულმა ქალაქმა უმასპინძლა.

ბრაზილიის ეროვნულ ნაკრებს მრავალი მეტსახელი აქვს და მსოფლიოს სხვასხვა კუთხეში სხვადასხვანაირადაა ცნობილი. ყველაზე გავრცელებული სახელია „სელესაო“, რაც სიტყვასიტყვით ნიშნავს შერჩევას. ბრზაილიელები ნებისმიერი ქვეყნის ან სპორტის გუნდს „სელესაოს“ უწოდებენ, ამიტომაც, მათ ეროვნულ გუნდს „სელესაო ბრასილიერა“ ეწოდება, კონკრეტულად — „სელესაო ფუტბოლ დე ბრასილიერა“. ბრაზილიური მედია პოპულარობას ანიჭებს სიტყვა „სელესაოს“, თუმცა, გუნდს ჰქვია სხვა სახელებიც— „კანარინიო“, რაც პატარა იადონს ნიშნავს. ეს სახელწოდება 1950 წლის მსოფლიო საფეხბურთო ჩემპიონატის დროს მულტიპლიკატორმა ფერნანდო პირეუჩეტიმ დაამკვიდრა, „ამარელინია“ — პატარა ყვითლები, „ვერდე ამარელიო“ — ყვითელ-მწვანეები, „პენტაკამპეო“ — ხუთგზის ჩემპიონი და „ესკუადრაო დე ოურო“ — ოქროს ესკადრონი. ბრიტანული და ამერიკული მედია მათ „აურივერდეს“ უწოდებს, რაც მომდინარეობს პორტუგალიური სიტყვებიდან „ვერდე“ (მწვანე) და „ამარელა“ (ყვითელი), მაგრამ ბრაზილიელები არ იყენებენ ამ სახელს. ინგლისური გაზეთები მათ არაოფიციალურად უწოდებენ „სამბას მეფეებს“.

ბრაზილიის ნაკრების თავდაპირველი ფორმა იყო თეთრი მაისური ლურჯი საყელოთი, მაგრამ 1950 წლის ფინალის შემდეგ გაუქმდა, რადგანაც აკლდა პატრიოტიზმი. ბრაზილიის პორტის კონფედერაციის ნებართვით, გაზეთმა კორეი დე მანიამ ჩაატარა კონკურსი ახალ ფორმაზე, სადაც იქნებოდა გაერთიანებული ბრაზილიის დროშის ოთხივე ფერი. გაიმარჯვა 19 წლის პელოტელი ბიჭის ალდირ გარსია შლეეს პროექტმა, რომელიც ითვალისწინებდა ყვითელ მაისურს მწვანე ზოლებით და ლურჯ შორტებს თეთრი ზოლებით. ახალი ფორმა პირველად გამოყენებულ იქნა 1954 წელს, ჩილეს ნაკრებთან და მას შემდეგ ამას იყენებენ ბრაზილიელი ფეხბურთელები.

ბრაზილიის გასვლით ფორმად ლურჯი მაისურის გამოყენება თარიღდება 1930-იანი წლებით, მაგრამ მეორე ფორმად გამოყენება 1950 წლის ფინალში მოხდა. ამ პერიოდში, ბრაზილია ეთამაშებოდა შვედეთს და რადგან შვედები მასპინძლები იყვნენ და უფლება ჰქონდათ საკუთარი საშინაო ფორმით ეთამაშათ, ბრაზილიელებმა სასწრაფოდ შეაკერინეს ლურჯი მაისური, რომელზედაც ყვითელი მაისურიდან სიმბოლოები ამოაქარგვინეს.

შედეგები მსოფლიო ჩემპიონატზე

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ოქროსფერი აღნიშნავს ბრაზილიის ჩემპიონობას, ხოლო წითელი ჩარჩო — მასპინძლობას.

წელი რაუნდი პოზიცია გტ გშ
ურუგვაის დროშა 1930 პირველი რაუნდი 6 2 1 0 1 5 2
იტალიის დროშა 1934 პირველი რაუნდი 14 1 0 0 1 1 3
საფრანგეთის დროშა 1938 ნახევარფინალი 3 5 3 1 1 14 11
ბრაზილიის დროშა 1950 ფინალი 2 6 4 1 1 22 6
შვეიცარიის დროშა 1954 მეოთხედფინალი 5 3 1 1 1 8 5
შვედეთის დროშა 1958 ჩემპიონი 1 6 5 1 0 16 4
ჩილეს დროშა 1962 ჩემპიონი 1 6 5 1 0 14 5
ინგლისის დროშა 1966 პირველი რაუნდი 11 3 1 0 2 4 6
მექსიკის დროშა 1970 ჩემპიონი 1 6 6 0 0 19 7
დასავლეთ გერმანიის დროშა 1974 ნახევარფინალი 4 7 3 2 2 6 4
არგენტინის დროშა 1978 ნახევარფინალი 3 7 4 3 0 10 3
ესპანეთის დროშა 1982 მეორე რაუნდი 5 5 4 0 1 15 6
მექსიკის დროშა 1986 მეოთხედფინალი 5 5 4 1 0 10 1
იტალიის დროშა 1990 მეთექვსმეტედფინალი 9 4 3 0 1 4 2
აშშ-ის დროშა 1994 ჩემპიონი 1 7 5 2 0 11 3
საფრანგეთის დროშა 1998 ფინალი 2 7 4 1 2 14 10
სამხრეთ კორეის დროშაიაპონიის დროშა 2002 ჩემპიონი 1 7 7 0 0 18 4
გერმანიის დროშა 2006 მეოთხედფინალი 5 5 4 0 1 10 2
სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკის დროშა 2010 მეოთხედფინალი 6 5 3 1 1 9 4
ბრაზილიის დროშა 2014 ნახევარფინალი 4 7 3 2 2 11 14
სულ 20/20 5 ტიტული 104 70 17 17 221 102
  • კოპა ამერიკა
    • 1 ჩემპიონი (9): 1919, 1922, 1949, 1989, 1997, 1999, 2004, 2007, 2019
    • 2 ვიცე-ჩემპიონი (12): 1921, 1925, 1937, 1945, 1946, 1953, 1957, 1959 (Argentina), 1983, 1991, 1995, 2021
    • 3 მესამე ადგილი (7): 1916, 1917, 1920, 1942, 1959 (Ecuador), 1975, 1979
  • პანამერიკული ჩემპიონატი
    • 1 ჩემპიონი (2): 1952, 1956
    • 2 ვიცე-ჩემპიონი (1): 1960
  • 1 როკას თასი (8): 1914, 1922, 1945, 1957, 1960, 1963, 1971 (shared), 1976
  • 1 სუპერკლასიკო დე ლას ამერიკას (4): 2011, 2012, 2014, 2018
  • 1 ძმობის თასი (1): 1923[6]
  • 1 კლარინის 50 წლისთავის თასი (1): 1995[7]
  • 1 რიო ბრანკოს თასი (7): 1931, 1932, 1947, 1950, 1967 (shared), 1968, 1976
  • 1 როდრიგეს ალვესის თასი (2): 1922, 1923

რესურსები ინტერნეტში

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
  1. „The FIFA/Coca-Cola World Ranking“. FIFA.
  2. 2.0 2.1 Brazil – Turkey. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2014-01-04. ციტირების თარიღი: 2021-09-06.
  3. Brazil – China PR. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-12-20. ციტირების თარიღი: 2021-09-06.
  4. 4.0 4.1 Costa Rica – Brazil. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2010-06-15. ციტირების თარიღი: 2021-09-06.
  5. England – Brazil. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-12-15. ციტირების თარიღი: 2021-09-06.
  6. Copa Confraternidad. RSSSF.
  7. Copa 50imo Aniversario de Clarín. RSSSF.