ქიმიურ ელემენტთა პერიოდული სისტემა

ცხრილი

ქიმიურ ელემენტთა პერიოდული სისტემა მენდელეევის მიერ 1869 წლის 1 მარტს აღმოჩენილი პერიოდულობის კანონის გრაფიკული ასახვაა.

სისტემას არაფორმალურად "მენდელეევის ცხრილს", "პერიოდულობის სისტემას" ან უბრალოდ "პერიოდულ სისტემას" უწოდებენ, მაგრამ უნდა აღინიშნოს რომ სახელი "პერიოდულობის სისტემა" გაუმართლებელია როგორც ქიმიური, ასევე გრამატიკული თვალსაზრისითაც. არსებობს ქიმიურ ელემენტთა პერიოდული სისტემის წარმოსახვის რამდენიმე სახე. მათ შორის ყველაზე უფრო გამოყენებულია გაშლილი და შემჭიდროებული ცხრილები (იხ. სურათი ქვემოთ).

ცხრილი

ელემენტთა პერიოდული სისტემა

ჯგუფი

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

IA

IIA

IIIB

IVB

VB

VIB

VIIB

----

VIIIB

----

IB

IIB

IIIA

IVA

VA

VIA

VIIA

VIIIA

პერიოდი

1

1 H

2 He

2

3 Li

4 Be

5 B

6 C

7 N

8 O

9 F

10 Ne

3

11 Na

12 Mg

13 Al

14 Si

15 P

16 S

17 Cl

18 Ar

4

19 K

20 Ca

21 Sc

22 Ti

23 V

24 Cr

25 Mn

26 Fe

27 Co

28 Ni

29 Cu

30 Zn

31 Ga

32 Ge

33 As

34 Se

35 Br

36 Kr

5

37 Rb

38 Sr

39 Y

40 Zr

41 Nb

42 Mo

(43) Tc

44 Ru

45 Rh

46 Pd

47 Ag

48 Cd

49 In

50 Sn

51 Sb

52 Te

53 I

54 Xe

6

55 Cs

56 Ba

*

72 Hf

73 Ta

74 W

75 Re

76 Os

77 Ir

78 Pt

79 Au

80 Hg

81 Tl

82 Pb

83 Bi

84 Po

(85) At

86 Rn

7

(87) Fr

88 Ra

**

(104) Rf

(105) Db

(106) Sg

(107) Bh

(108) Hs

(109) Mt

(110) Ds

(111) Rg

(112) Cn

(113) Uut

(114) Fl

(115) Uup

(116) Lv

(117) Uus

(118) Uuo

ლანთანოიდები *

57 La

58 Ce

59 Pr

60 Nd

(61) Pm

62 Sm

63 Eu

64 Gd

65 Tb

66 Dy

67 Ho

68 Er

69 Tm

70 Yb

71 Lu

აქტინოიდები **

89 Ac

90 Th

91 Pa

92 U

(93) Np

(94) Pu

(95) Am

(96) Cm

(97) Bk

(98) Cf

(99) Es

(100) Fm

(101) Md

(102) No

(103) Lr

ქიმიური ჯგუფების პერიოდული ცხრილი

ტუტე ლითონები	ტუტე-მიწათა ლითონები	ლანთანოიდები	აქტინოიდები	გარდამავალი ლითონები
მსუბუქი ლითონები	მეტალოიდები	არალითონები	ჰალოგენები	ინერტული აირები

ლიტერატურა

• Ball, Philip (2002). The Ingredients: A Guided Tour of the Elements. Oxford University Press. ISBN 0-19-284100-9. 
• Bouma, J. (1989). "An Application-Oriented Periodic Table of the Elements". J. Chem. Ed. 66 (9): 741. Bibcode 1989JChEd..66..741B. .
• Hjørland, Birger (2011). "The periodic table and the philosophy of classification". Knowledge Organization 38 (1): 9–21. http://ucla.academia.edu/EricScerri/Papers/432740/Forum%5FThe%5FPhilosophy%5Fof%5FClassification. წაკითხვის თარიღი: 2011-03-13.
• Kean, Sam (2010). The Disappearing Spoon - and other true tales from the Periodic Table. London: Black Swan. ISBN 978-0-552-77750-6. 
• Primo Levi, Primo (1984). The Periodic Table [1975]. London: Penguin Books. ISBN 978-0-141-39944-7. 
• Mazurs, E.G (1974). Graphical Representations of the Periodic System During One Hundred Years. Alabama: University of Alabama Press. 
• Moore, John (2003). Chemistry For Dummies. New York: Wiley Publications, გვ. 111. ISBN 978-0-7645-5430-8. OCLC 51168057. 
• Scerri, Eric (2007). The periodic table: its story and its significance. Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-530573-6. 

პორტალი ქიმია