კაცხი (ჭიათურის მუნიციპალიტეტი): განსხვავება გადახედვებს შორის
[შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
მ წაიშალა კატეგორია:ჭიათურის მუნიციპალიტეტის სოფლები; დაემატა კატეგორია:კაცხის თემის სოფლები გაჯეტ HotCat-ით |
GiorgiXIII (განხილვა | წვლილი) No edit summary |
||
ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
{{მმ*|კაცხი}} |
{{მმ*|კაცხი}} |
||
{{ინფოდაფა დასახლება |
{{ინფოდაფა დასახლება |
||
|სტატუსი = სოფელი |
|||
|ქართული სახელი |
|ქართული სახელი = კაცხი |
||
|მშობლიური სახელი |
|მშობლიური სახელი = |
||
|ქვეყანა |
|ქვეყანა = საქართველო |
||
|დაქვემდებარება = |
|დაქვემდებარება = |
||
|პანორამა = |
|პანორამა = Church of Katskhi, Georgia.jpg |
||
|პანორამის სიგანე =300 |
|პანორამის სიგანე = 300 |
||
|წარწერა = |
|წარწერა = კაცხის ტაძარი |
||
|lat_dir =N |
|lat_dir =N |lat_deg =42|lat_min =17|lat_sec =03 |
||
|lon_dir =E |
|lon_dir =E |lon_deg =43|lon_min =12|lon_sec =30 |
||
|CoordAddon |
|CoordAddon = type:city(40361)_region: |
||
|CoordScale |
|CoordScale = |
||
|ქვეყნის რუკის ზომა |
|ქვეყნის რუკის ზომა = 300 |
||
|ქვეყნის რუკა= |
|ქვეყნის რუკა = |
||
|რეგიონის რუკის ზომა |
|რეგიონის რუკის ზომა = 300 |
||
|რეგიონის რუკა= |
|რეგიონის რუკა = |
||
|რაიონის რუკის ზომა |
|რაიონის რუკის ზომა = 300 |
||
|რეგიონის ტიპი |
|რეგიონის ტიპი = მხარე |
||
|რეგიონი |
|რეგიონი = იმერეთის მხარე |
||
|რეგიონი ცხრილში |
|რეგიონი ცხრილში = |
||
|შიდა დაყოფა = |
|შიდა დაყოფა = |
||
|რაიონის ტიპი |
|რაიონის ტიპი = მუნიციპალიტეტი |
||
|რაიონი |
|რაიონი = ჭიათურის მუნიციპალიტეტი |
||
|თემი = კაცხი (ჭიათურის მუნიციპალიტეტი) |
|თემი = კაცხი (ჭიათურის მუნიციპალიტეტი){{!}}კაცხი |
||
|მმართველის ტიპი |
|მმართველის ტიპი = |
||
|მმართველი |
|მმართველი = |
||
|დაარსების თარიღი |
|დაარსების თარიღი = ქვის ხანა |
||
|პირველი ხსენება |
|პირველი ხსენება = XI საუკუნე |
||
|წინა სახელები |
|წინა სახელები = |
||
|სტატუსი-დან |
|სტატუსი-დან = |
||
|ფართობი |
|ფართობი = |
||
|სიმაღლის ტიპი= |
|სიმაღლის ტიპი=ზღვის დონე{{!}}ზღვის დონიდან |
||
|დასახლების ცენტრის სიმაღლე=610 |
|დასახლების ცენტრის სიმაღლე = 610 |
||
|კლიმატი= |
|კლიმატი = |
||
|ოფიციალური ენა= |
|ოფიციალური ენა = |
||
|მოსახლეობა |
|მოსახლეობა = 403<ref name="აღწერა 2014">{{cite web |url=http://www.geostat.ge/index.php?action=page&p_id=2152&lang=geo |title=მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014 |date=ნოემბერი 2014 |publisher=საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური |accessdate=7 ნოემბერი, 2016}}</ref> |
||
|აღწერის წელი |
|აღწერის წელი = 2014 |
||
|სიმჭიდროვე |
|სიმჭიდროვე = |
||
|აგლომერაცია |
|აგლომერაცია = |
||
|ეროვნული შემადგენლობა |
|ეროვნული შემადგენლობა = [[ქართველები]] 99,8 % |
||
|სარწმუნოებრივი შემადგენლობა = [[საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესია|მართლმადიდებლები]] |
|სარწმუნოებრივი შემადგენლობა = [[საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესია|მართლმადიდებლები]] |
||
|ეთნოქორონიმი = |
|ეთნოქორონიმი = |
||
|დროის სარტყელი |
|დროის სარტყელი = +4 |
||
|DST |
|DST = |
||
|სატელეფონო კოდი |
|სატელეფონო კოდი = +995 |
||
|საფოსტო ინდექსი |
|საფოსტო ინდექსი = |
||
|საავტომობილო კოდი= |
|საავტომობილო კოდი = |
||
|საიტი |
|საიტი = |
||
|კატეგორია ვიკისაწყობში =Katskhi |
|კატეგორია ვიკისაწყობში = Katskhi |
||
}} |
}} |
||
'''კაცხი''' — [[სოფელი]] [[ჭიათურის მუნიციპალიტეტი|ჭიათურის მუნიცპალიტეტში]], |
'''კაცხი''' — [[სოფელი]] [[ჭიათურის მუნიციპალიტეტი|ჭიათურის მუნიცპალიტეტში]], [[თემი]]ს ცენტრი (სოფლები: [[დიდი კაცხი]], [[ეწერი (ჭიათურის მუნიციპალიტეტი)|ეწერი]], [[მორძღვეთი]], [[ნავარძეთი]], [[სალიეთი]], [[ჯოყოეთი]]). მდებარეობს [[მდინარე]] [[კაცხურა|კაცხურის]] ნაპირას. [[ჭიათურა]]-[[ზესტაფონი]]ს საავტომობილო გზაზე. [[ზღვის დონე|ზღვის დონიდან]] 610 მეტრი. [[ჭიათურა|ჭიათურიდან]] 11 კილომეტრი. სოფელში არის კვარციანი ქვიშის კარიერი.<ref>[http://www.greenalt.org/map/text/sachkhere_silis_karierebi/sachkhere_silis_karierebi.htm ა/ო მწვანე ალტერნატივა]</ref> სოფელში არის საჯარო სკოლა<ref>[http://www.esida.ge/school-database.html?view=school&sid=782&lang=ka სსიპ საგანმანათლებლო და სამეცნიერო ინფრასტრუქტურის განვითარების სააგენტო]</ref> |
||
==დემოგრაფია== |
==დემოგრაფია== |
||
ხაზი 60: | ხაზი 60: | ||
! აღწერის წელი !! მოსახლეობა !! კაცი !! ქალი |
! აღწერის წელი !! მოსახლეობა !! კაცი !! ქალი |
||
|- |
|- |
||
| 2002<ref name="აღწერა 2002">[[Commons:File:2002 Census of village population of Georgia.pdf|საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის ძირითადი შედეგები, ტომი II]]</ref> || 756 || 357 || 399 |
|||
| 2002<ref name="აღწერა 2002" /> || 756 || 357 || 399 |
|||
|- |
|- |
||
| 2014<ref name="აღწერა 2014" /> || {{კლება}} 403 || 190 || 213 |
| 2014<ref name="აღწერა 2014" /> || {{კლება}} 403 || 190 || 213 |
||
ხაზი 67: | ხაზი 67: | ||
==არქეოლოგია== |
==არქეოლოგია== |
||
{{მთავარი|კაჟნარი}} |
{{მთავარი|კაჟნარი}} |
||
მდინარე [[ყვირილა|ყვირილის]] მარჯვენა მხარეს, დაახლოებით 200-500 მ სიმაღლის პლატოზე 1958 წელს აღმოჩნდა შუა და გვიანდელი [[აშელის კულტურა|აშელის ხანის]] ნაბინარ-სახელოსნო კაჟნარი, იგივე საქორია. 4-4,5 [[ჰა]] ფართობი თითქმის მთლიანად დაფარული იყო [[კაჟი]]ს ბუნებრივი ნატეხებითა და პირველყოფილი ადამიანის ქვის ნაკეთობებით. ნაპოვნი 3000-მდე ნივთი დაცულია [[სიმონ ჯანაშიას სახელობის საქართველოს მუზეუმი|სიმონ ჯანაშიას სახელობის საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმში]]. |
[[მდინარე]] [[ყვირილა|ყვირილის]] მარჯვენა მხარეს, დაახლოებით 200-500 მ სიმაღლის პლატოზე 1958 წელს აღმოჩნდა შუა და გვიანდელი [[აშელის კულტურა|აშელის ხანის]] ნაბინარ-სახელოსნო კაჟნარი, იგივე საქორია. 4-4,5 [[ჰა]] ფართობი თითქმის მთლიანად დაფარული იყო [[კაჟი]]ს ბუნებრივი ნატეხებითა და პირველყოფილი ადამიანის ქვის ნაკეთობებით. ნაპოვნი 3000-მდე ნივთი დაცულია [[სიმონ ჯანაშიას სახელობის საქართველოს მუზეუმი|სიმონ ჯანაშიას სახელობის საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმში]]. |
||
==ღირსშესანიშნაობები== |
==ღირსშესანიშნაობები== |
||
ხაზი 76: | ხაზი 76: | ||
===ეკლესია=== |
===ეკლესია=== |
||
{{მთავარი|კაცხის ტაძარი}} |
{{მთავარი|კაცხის ტაძარი}} |
||
[[ |
[[ფაილი:Ground-Plan of the Church at Catzkhi, Mingrelia. John M. Neale. A history of the Holy Eastern Church. P.303.jpg|thumb|კაცხის ტაძრის გეგმა]] |
||
სოფლის ცენტრში აღმართულია ქართული [[ხუროთმოძღვრება|ხუროთმოძღვრების]] ძეგლი - მაცხოვრის სახელობის ეკლესია. ტაძრის ძირითადი ნაწილი [[1010]]—[[1014]] წლებშია აშენებული, 30 წლით გვიან სამი მხრიდან მიშენებული აქვს გარშემოსავლელი. ის აშენებულია [[ბაღვაშები]]ს მიერ კაცხშია დაკრძალული საქართველოს ისტორიაში ერთ-ერთი ყველაზე ძლიერი და გამორჩეული ფეოდალი [[ლიპარიტ IV|ლიპარიტ IV ბაღვაში]]. [[დავით აღმაშენებელი|დავით აღმაშენებლის]] მიერ ბაღვაშთა საგვარეულოს დამარცხების და საქართველოდან განდევნის შემდეგ კაცხის ტაძარი უპატრონოდ დარჩა. XVI საუკუნეში მიტოვებული და დაზიანებული ტაძარი, მისმა ახალმა მფლობელმა [[აბულასარ ამირეჯიბი|აბულასარ ამირეჯიბმა]] აღადგინა. XVII—XVIII საუკუნეებში კაცხი [[აბაშიძეები]]ს საგვარეულოს კუთვნილება იყო. [[1854]] წელს ტაძარს საფუძვლიანი რესტავრაცია ჩაუტარეს, რის შედეგადაც ძირითად კორპუსს მოხნეს ძველი პერანგი (რომელსაც ულამაზესი ჩუქურთმები ამშვენებდა) და თავიდან მოაპირკეთეს. დღეისათვის პირვანდელი სახე მხოლოდ გარშემოსავლელის ნაწილს აქვს შენარჩუნებული. |
სოფლის ცენტრში აღმართულია ქართული [[ხუროთმოძღვრება|ხუროთმოძღვრების]] ძეგლი - მაცხოვრის სახელობის ეკლესია. ტაძრის ძირითადი ნაწილი [[1010]]—[[1014]] წლებშია აშენებული, 30 წლით გვიან სამი მხრიდან მიშენებული აქვს გარშემოსავლელი. ის აშენებულია [[ბაღვაშები]]ს მიერ კაცხშია დაკრძალული საქართველოს ისტორიაში ერთ-ერთი ყველაზე ძლიერი და გამორჩეული ფეოდალი [[ლიპარიტ IV|ლიპარიტ IV ბაღვაში]]. [[დავით აღმაშენებელი|დავით აღმაშენებლის]] მიერ ბაღვაშთა საგვარეულოს დამარცხების და საქართველოდან განდევნის შემდეგ კაცხის ტაძარი უპატრონოდ დარჩა. XVI საუკუნეში მიტოვებული და დაზიანებული ტაძარი, მისმა ახალმა მფლობელმა [[აბულასარ ამირეჯიბი|აბულასარ ამირეჯიბმა]] აღადგინა. XVII—XVIII საუკუნეებში კაცხი [[აბაშიძეები]]ს საგვარეულოს კუთვნილება იყო. [[1854]] წელს ტაძარს საფუძვლიანი რესტავრაცია ჩაუტარეს, რის შედეგადაც ძირითად კორპუსს მოხნეს ძველი პერანგი (რომელსაც ულამაზესი ჩუქურთმები ამშვენებდა) და თავიდან მოაპირკეთეს. დღეისათვის პირვანდელი სახე მხოლოდ გარშემოსავლელის ნაწილს აქვს შენარჩუნებული. |
||
ნაგებობას გარს აკრავს ხუთკუთხა გალავანი (აღადგინეს 1937). ტაძარს აქვს ძველი სამრეკლო, რომელიც კარიბჭის ფუნქციასაც ითავსებს. ნაგებობა შედგება საფეხურებად განლაგებული სამი წახნაგოვანი ნაწილისაგან: გარშემოსავლელის, ტაძრის კორპუსისა და გუმბათის ყელისაგან. |
ნაგებობას გარს აკრავს ხუთკუთხა გალავანი (აღადგინეს 1937). ტაძარს აქვს ძველი სამრეკლო, რომელიც კარიბჭის ფუნქციასაც ითავსებს. ნაგებობა შედგება საფეხურებად განლაგებული სამი წახნაგოვანი ნაწილისაგან: გარშემოსავლელის, ტაძრის კორპუსისა და გუმბათის ყელისაგან. ტაძრის კორპუსი და [[გუმბათის ყელი]] ექვს [[აფსიდი]]ანია. ნაგებობა მთლიანად შემკული იყო მდიდრული ჩუქურთმებით. გარშემოსავლელის შიგნით მარჯვენა მხარეს არის ოთხი ანგელოზის მიერ ჯვრის ამაღლების სცენა. ტაძრის ეზოში გვხვდება ლომის მონუმენტური ბარელიეფი, რომელიც სავარაუდოდ ნაგებობის კედელზე იყო განთავსებული, მაგრამ 1854 წლის რესტავრაციის შემდეგ ჩამოხსენეს. ეკლესიის ყველა შესასვლელის თავზე განლაგებულია ბარელიეფები. ყველა ბარელიეფს ასომთავრული წარწერები აქვს დატანებული. |
||
===სვეტი=== |
===სვეტი=== |
||
{{მთავარი|კაცხის სვეტი}} |
{{მთავარი|კაცხის სვეტი}} |
||
[[სურათი:Katskhi column2.JPG|მინი|მარჯვნივ|კაცხის სვეტი]] |
[[სურათი:Katskhi column2.JPG|მინი|მარჯვნივ|კაცხის სვეტი]] |
||
კაცხში მდებარეობს ბუნების იშვიათი ძეგლი - [[მდინარე]]ების [[კაცხურა|კაცხურისა]] ([[ყვირილა|ყვირილის]] მარჯვენა შენაკადი) და [[ღვითორი (მდინარე)|ღვითორი]]ს ([[ბუჯა|ბუჯი]]ს მარცხენა შენაკადი) წყალგამყოფზე არსებული შთენილი კლდე. მისი სიმაღლე 40 მეტრია. სვეტის ზედა ბაქანზე დგას ორი მცირე ზომის ეკლესია. ასეთ ადგილებში სამლოცველოების აგებას მკვლევრები უკავშირებენ მესვეტეობას, რომელიც VI საუკუნეში გავრცელებული იყო წინა აზიასა და, უპირველეს ყოვლისა |
კაცხში მდებარეობს ბუნების იშვიათი ძეგლი - [[მდინარე]]ების [[კაცხურა|კაცხურისა]] ([[ყვირილა|ყვირილის]] მარჯვენა შენაკადი) და [[ღვითორი (მდინარე)|ღვითორი]]ს ([[ბუჯა|ბუჯი]]ს მარცხენა შენაკადი) წყალგამყოფზე არსებული შთენილი კლდე. მისი სიმაღლე 40 მეტრია. სვეტის ზედა ბაქანზე დგას ორი მცირე ზომის ეკლესია. ასეთ ადგილებში სამლოცველოების აგებას მკვლევრები უკავშირებენ მესვეტეობას, რომელიც VI საუკუნეში გავრცელებული იყო წინა აზიასა და, უპირველეს ყოვლისა [[სირია]]ში, რომელთანაც ქრისტიანულ საქართველოს მჭიდრო ურთიერთობა ჰქონდა. ერთი ეკლესია (V საუკუნე) მშრალადაა ნაშენი ადგილობრივად მოპოვებული, უხეშად დამუშავებული ქვით, აფსიდი კლდეშია გამოკვეთილი. მეორე (VI საუკუნე) ნაგებია ქვემოდან აზიდული კარგად გათლილი კვადრებით, აქვს კრიპტა (ქვედა სართული - სამარხი). [[ვახუშტი ბატონიშვილი]]ს დროს აქ ბერები აღარ მოღვაწეობდნენ. კაცხის სვეტი 1944 წელს [[ალექსანდრე ჯაფარიძე|ალექსანდრე ჯაფარიძის]] ხელმძღვანელობით მთასვლელთა ჯგუფმა ინახულა. ბოლო პერიოდამდე კაცხის სვეტზე ასვლა ალპინისტური აღჭურვილობის გარეშე შეუძლებელი იყო. დღეისათვის კაცხის სვეტზე ასვლა შესაძლებელია ყველა მსურეველისთვის. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
==ლიტერატურა== |
==ლიტერატურა== |
||
ხაზი 95: | ხაზი 92: | ||
*{{Commons-inline|Category:Katskhi|კაცხი}} |
*{{Commons-inline|Category:Katskhi|კაცხი}} |
||
*[http://chiaturainfo.ge/index.php?newsid=371 კაცხის წმინდა გიორგის ეკლესია] |
*[http://chiaturainfo.ge/index.php?newsid=371 კაცხის წმინდა გიორგის ეკლესია] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
{{ჭიათურის მუნიციპალიტეტი}} |
{{ჭიათურის მუნიციპალიტეტი}} |
20:55, 13 ივლისი 2020-ის ვერსია
სოფელი | |
---|---|
კაცხი | |
კაცხის ტაძარი | |
ქვეყანა | საქართველო |
მხარე | იმერეთის მხარე |
მუნიციპალიტეტი | ჭიათურის მუნიციპალიტეტი |
თემი | კაცხი |
კოორდინატები | 42°17′03″ ჩ. გ. 43°12′30″ ა. გ. / 42.28417° ჩ. გ. 43.20833° ა. გ. |
დაარსდა | ქვის ხანა |
პირველი ხსენება | XI საუკუნე |
ცენტრის სიმაღლე | 610 მ |
მოსახლეობა | 403[1] კაცი (2014) |
ეროვნული შემადგენლობა | ქართველები 99,8 % |
სასაათო სარტყელი | UTC+4 |
სატელეფონო კოდი | +995 |
კაცხი — სოფელი ჭიათურის მუნიცპალიტეტში, თემის ცენტრი (სოფლები: დიდი კაცხი, ეწერი, მორძღვეთი, ნავარძეთი, სალიეთი, ჯოყოეთი). მდებარეობს მდინარე კაცხურის ნაპირას. ჭიათურა-ზესტაფონის საავტომობილო გზაზე. ზღვის დონიდან 610 მეტრი. ჭიათურიდან 11 კილომეტრი. სოფელში არის კვარციანი ქვიშის კარიერი.[2] სოფელში არის საჯარო სკოლა[3]
დემოგრაფია
2014 წლის აღწერის მონაცემებით სოფელში ცხოვრობს 403 ადამიანი.
აღწერის წელი | მოსახლეობა | კაცი | ქალი |
---|---|---|---|
2002[4] | 756 | 357 | 399 |
2014[1] | 403 | 190 | 213 |
არქეოლოგია
მდინარე ყვირილის მარჯვენა მხარეს, დაახლოებით 200-500 მ სიმაღლის პლატოზე 1958 წელს აღმოჩნდა შუა და გვიანდელი აშელის ხანის ნაბინარ-სახელოსნო კაჟნარი, იგივე საქორია. 4-4,5 ჰა ფართობი თითქმის მთლიანად დაფარული იყო კაჟის ბუნებრივი ნატეხებითა და პირველყოფილი ადამიანის ქვის ნაკეთობებით. ნაპოვნი 3000-მდე ნივთი დაცულია სიმონ ჯანაშიას სახელობის საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმში.
ღირსშესანიშნაობები
ციხე
სოფელი ისტორიულ წყაროებში პირველად მოიხსენიება XI საუკუნეში. გვიანდელი ფეოდალური ხანის წყაროებში გვხვდება „კაცხის ციხე“. ციხე თავდაპირველად სამეფო ხელისუფლებას ექვემდებარებოდა. XVII საუკუნის 60-იანი წლებიდან აბაშიძეთა ფეოდალურ საგვარეულოს ეკუთვნოდა, XVIII საუკუნის 50-იანი წლებიდან კვლავ სამეფო ხელისუფლების განმგებლობაშია. ციხის ნანგრევები შემორჩენილია მდინარე კაცხურას მარჯვენა ნაპირზე.
ეკლესია
სოფლის ცენტრში აღმართულია ქართული ხუროთმოძღვრების ძეგლი - მაცხოვრის სახელობის ეკლესია. ტაძრის ძირითადი ნაწილი 1010—1014 წლებშია აშენებული, 30 წლით გვიან სამი მხრიდან მიშენებული აქვს გარშემოსავლელი. ის აშენებულია ბაღვაშების მიერ კაცხშია დაკრძალული საქართველოს ისტორიაში ერთ-ერთი ყველაზე ძლიერი და გამორჩეული ფეოდალი ლიპარიტ IV ბაღვაში. დავით აღმაშენებლის მიერ ბაღვაშთა საგვარეულოს დამარცხების და საქართველოდან განდევნის შემდეგ კაცხის ტაძარი უპატრონოდ დარჩა. XVI საუკუნეში მიტოვებული და დაზიანებული ტაძარი, მისმა ახალმა მფლობელმა აბულასარ ამირეჯიბმა აღადგინა. XVII—XVIII საუკუნეებში კაცხი აბაშიძეების საგვარეულოს კუთვნილება იყო. 1854 წელს ტაძარს საფუძვლიანი რესტავრაცია ჩაუტარეს, რის შედეგადაც ძირითად კორპუსს მოხნეს ძველი პერანგი (რომელსაც ულამაზესი ჩუქურთმები ამშვენებდა) და თავიდან მოაპირკეთეს. დღეისათვის პირვანდელი სახე მხოლოდ გარშემოსავლელის ნაწილს აქვს შენარჩუნებული.
ნაგებობას გარს აკრავს ხუთკუთხა გალავანი (აღადგინეს 1937). ტაძარს აქვს ძველი სამრეკლო, რომელიც კარიბჭის ფუნქციასაც ითავსებს. ნაგებობა შედგება საფეხურებად განლაგებული სამი წახნაგოვანი ნაწილისაგან: გარშემოსავლელის, ტაძრის კორპუსისა და გუმბათის ყელისაგან. ტაძრის კორპუსი და გუმბათის ყელი ექვს აფსიდიანია. ნაგებობა მთლიანად შემკული იყო მდიდრული ჩუქურთმებით. გარშემოსავლელის შიგნით მარჯვენა მხარეს არის ოთხი ანგელოზის მიერ ჯვრის ამაღლების სცენა. ტაძრის ეზოში გვხვდება ლომის მონუმენტური ბარელიეფი, რომელიც სავარაუდოდ ნაგებობის კედელზე იყო განთავსებული, მაგრამ 1854 წლის რესტავრაციის შემდეგ ჩამოხსენეს. ეკლესიის ყველა შესასვლელის თავზე განლაგებულია ბარელიეფები. ყველა ბარელიეფს ასომთავრული წარწერები აქვს დატანებული.
სვეტი
კაცხში მდებარეობს ბუნების იშვიათი ძეგლი - მდინარეების კაცხურისა (ყვირილის მარჯვენა შენაკადი) და ღვითორის (ბუჯის მარცხენა შენაკადი) წყალგამყოფზე არსებული შთენილი კლდე. მისი სიმაღლე 40 მეტრია. სვეტის ზედა ბაქანზე დგას ორი მცირე ზომის ეკლესია. ასეთ ადგილებში სამლოცველოების აგებას მკვლევრები უკავშირებენ მესვეტეობას, რომელიც VI საუკუნეში გავრცელებული იყო წინა აზიასა და, უპირველეს ყოვლისა სირიაში, რომელთანაც ქრისტიანულ საქართველოს მჭიდრო ურთიერთობა ჰქონდა. ერთი ეკლესია (V საუკუნე) მშრალადაა ნაშენი ადგილობრივად მოპოვებული, უხეშად დამუშავებული ქვით, აფსიდი კლდეშია გამოკვეთილი. მეორე (VI საუკუნე) ნაგებია ქვემოდან აზიდული კარგად გათლილი კვადრებით, აქვს კრიპტა (ქვედა სართული - სამარხი). ვახუშტი ბატონიშვილის დროს აქ ბერები აღარ მოღვაწეობდნენ. კაცხის სვეტი 1944 წელს ალექსანდრე ჯაფარიძის ხელმძღვანელობით მთასვლელთა ჯგუფმა ინახულა. ბოლო პერიოდამდე კაცხის სვეტზე ასვლა ალპინისტური აღჭურვილობის გარეშე შეუძლებელი იყო. დღეისათვის კაცხის სვეტზე ასვლა შესაძლებელია ყველა მსურეველისთვის.
ლიტერატურა
- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 5, თბ., 1980. — გვ. 445.
რესურსები ინტერნეტში
- ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე: კაცხი
- კაცხის წმინდა გიორგის ეკლესია
სქოლიო
- ↑ 1.0 1.1 მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014. საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (ნოემბერი 2014). ციტირების თარიღი: 7 ნოემბერი, 2016.
- ↑ ა/ო მწვანე ალტერნატივა
- ↑ სსიპ საგანმანათლებლო და სამეცნიერო ინფრასტრუქტურის განვითარების სააგენტო
- ↑ საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის ძირითადი შედეგები, ტომი II
|