შვედეთის კონსორტების სია

შვედეთის სადედოფლო გვირგვინი

შვედეთის კონსორტების სიაში წარმოდგენილია იმ ადამიანების სია, რომლებიც დაქორწინებული იყვნენ შვედეთის მონარქებზე. შვედეთის ისტორიაში, თითქმის ყველა კონსორტი ქალია, თუმცა არსებობს მხოლოდ ერთი გამონაკლისი, დედოფალ ულრიკა ელეონორას ქმრის, ფრედერიკ ჰესენელის სახით, რომელიც საბოლოოდ მაინც შვედეთის მონარქად იქცა. მიუხედავად იმისა, რომ კანონმდებლობით კონსორტს არ ჰქონდა რაიმე დიდი პოლიტიკური ძალაუფლება, ხშირად დედოფალ კონსორტები ახერხებდნენ ქმრებისა თუ ვაჟების რეგენტად გახდომას, რა დროსაც ისინი მონარქთა ძალაუფლებას იღებდნენ. კალმარის უნიის პერიოდში (1397-1523), შვედეთს, ნორვეგიასა და დანიას საერთო კონსორტები ჰყავდათ. აქვე აღსანიშნავია, რომ დედოფალ კონსორტმა დოროთეა ბრანდენბურგელმა, მოახერხა და ორჯერ ავიდა ტახტზე. დღეისათვის შვედეთის დედოფალ კონსორტი სილვია სომერლატია.

რეგენტი კონსორტები

• ინგებორგ ნორვეგიელი: 1319-1326 წლებში იყო თავისი ვაჟის რეგენტი, როდესაც იგი არასრულწლოვანი იყო;
• ფილიპა ინგლისელი: 1424-1430 წლებში იყო თავისი ქმრის რეგენტი, როდესაც იგი დანიაში იყო;
• ინგებორგ ტოტი: 1470-1497 წლებში იყო თავისი ქმრის რეგენტი თითქმის მთელი მისი მეფობის მანძილზე, რადგან მეფე აბსცესით იტანჯებოდა და ქვეყნის მართვას ვერ ახერხებდა;
• მეტე დირე: 1504-1512 წლებში იყო ქმრის რეგენტი და სამეფო საბჭოს მეთაური;
• კრისტინა გილერსტიერნა: 1520 წელს თავისი ვაჟის ნაცვლად მართავდა დედაქალაქ სტოკჰოლმს;
• კრისტინა ჰოლშტაინ-გოტორპელი: 1605 წელს იყო თავისი ქმრის რეგენტი სანამ გარდაიცვლებოდა, რადგან მეფე სიცოცხლის უკანასკნელი თვეები აბსცესით იტანჯებოდა;
• კრისტინა ჰოლშტაინ-გოტორპელი: 1611 წელს იგი მეორედ გახდა რეგენტი, თუმცა ამჯერად უკვე თავისი ვაჟის;
• ჰედვიგია ელეონორა ჰოლშტაინ-გოტორპელი: 1660-1672 წლებში იყო თავისი მცირეწლოვანი ვაჟის რეგენტი;
• ჰედვიგია ელეონორა ჰოლშტაინ-გოტორპელი: 1697 წელს მეორედ გახდა თავისი მცირეწლოვანი შვილიშვილის რეგენტი;
• ჰედვიგია ელეონორა ჰოლშტაინ-გოტორპელი: 1700-1713 წელს მესამედ ხდება თავისი დასნეულებული შვილიშვილის რეგენტი;
• ულრიკა ელეონორა შვედი: 1731 წელს იყო თავისი ქმრის რეგენტი მისი ქვეყანაში არ ყოფნისას;
• ულრიკა ელეონორა შვედი: 1738 წელს იყო ასევე თავისი ქმრის რეგენტი, ასევე მისი ქვეყანაში არ ყოფნის გამო;

ტიტულარული დედოფალ კონსორტები

• 1396-1405: აგნესა ბრაუნშვაიგ-ლიუნებურგელი, რომლის ქმარიც მართალია ტახტიდან ჩამოაგდეს და გააძევეს, თუმცა იგი თავს სიცოცხლის ბოლომდე დედოფალს უწოდებდა;
• 1605-1631: კონსტანცია ავსტრიელი, სიგიზმუნდ III-ის მეუღლე, რომელმაც პოლონეთის სანაცვლოდ უარი თქვა შვედეთის ტახტზე, თუმცა მისი ცოლი თავს მაინც მიიჩნევდა შვედეთის კანონიერ დედოფლად;
• 1637-1644: სესილია რენატა ავსტრიელი, ვლადისლავ IV-ის მეუღლე, რომელიც მამის მსგავსად პოლონეთის ტახტის ნაცვლად უარს აცხადებდა შვედურ მემკვიდრეობაზე, თუმცა მისი ცოლიც თავს შვედეთის კანონიერ დედოფლად თვლიდა;
• 1646-1660: მარია ლუიზა გონძაგა, ვლადისლავ IV-ის მეორე ცოლი, რომელიც პირველის მსგავსად თავს შვედეთის ლეგიტიმურ დედოფლად აცხადებდა;

ლეგენდარული დედოფლები

• 

  მეფე აგნეს ახრჩობენ მისი ცოლის, დედოფალ სკიალფის ბრძანებით

  ვანა, შვეიგიორის ცოლი;
• დრიფა, ვანლანდის ცოლი;
• მესამე საუკუნე: დროტი, დომარის ცოლი;
• მეოთხე საუკუნე: სკიალფი, აგნეს ცოლი;
• მეხუთე საუკუნე: ბერა, ალფის ცოლი;
• მეექვსე საუკუნე: ირსა, ეადგილის ცოლი;
• მეშვიდე საუკუნე: გათილდ გოტლანდელი, ინგიალდის ცოლი;
• მერვე საუკუნე: სმალანდელი პრინცესა, აივარის ცოლი;
• 970-975: ინგებორგ თარანსდოტერი, ოლაფ ბიორნსონის ცოლი;

მუნზოსა და სტენკილის დინასტიები

პორტრეტი	სახელი	მამა	დაიბადა	იქორწინა	მმართველობის დასაწყისი	მმართველობის დასასრული	გარდაიცვალა	მეუღლე
	სვიატოსლავა პოლონელი	მიეცკო I, პოლონეთის მეფე (პიასტები)	955	978		990 (განქორწინდნენ)	2 თებერვალი, 1014	ერიკ გამარჯვებული
	აუდ ჰაკონსდოტერი	ჰაკონ სიგარდსონი, ნორვეგიის რეგენტი	970	990		992 (ქმრის გარდაცვალება)	1015
	ასტრიდ ობოტრიტი	პოლაბიური ტომის ბელადი	979	1000		1022, (ქმრის გარდაცვალება)	1035	ოლოფი
	გუნჰილდა სვენსდოტერი	სვენ ჰაკონარსონი	1008	?	1022	1050 (ქმრის გარდაცვალება)	1060	ანუდ იაკობი
	ინგამოდერი	ედმუნდი, შვედეთის მეფე (მუნზოები)	1043	1058	1061	1066 (ქმრის გარდაცვალება)	1090	სტენკილი
	გილა	?	?	?	1075	1079 (ქმრის გარდაცვალება)	?	ჰაკონ I
	ელენა	ინგვარი, შვედეთის პრინცი	1065	1075	1079	1084 (ქმრის ჩამოგდება)	1140	ინგე უფროსი
	ბლოცტულკა	?	?	1094	1084	1087 (ქმრის გარდაცვალება)	?	სვენი
	ელენა	ინგვარი, შვედეთის პრინცი	1065	1075	1088	1105 (ქმრის გარდაცვალება)	1140	ინგე უფროსი
	ინგეგერდ ნორვეგიელი	ჰერალდ III, ნორვეგიის მეფე (ჰარდრადები)	1046	1096	1105	1118 (ქმრის გარდაცვალება)	1120	ფილიპე
	რაგნჰილდა	ჰალშტენი	1075	?	?	1117		ინგე უმცროსი
	ულვჰილდა ჰაკანსდოტერი	ჰაკონ ფინსონი	1095	1117		1125 (ქმრის გარდაცვალება)	1148
	რიჩეზა პოლონელი	ბოგისლავ III, პოლონეთის მეფე (პიასტები)	12 აპრილი, 1116	1127		1130	1156	მაგნუს I

შვერკერისა და ერიკის დინასტიები

პორტრეტი	სახელი	მამა	დაიბადა	იქორწინა	მმართველობის დასაწყისი	მმართველობის დასასრული	გარდაიცვალა	მეუღლე
	ულვჰილდა ჰაკანსდოტერი	ჰაკონ ფინსონი	1095	1134		1148		შვერკერ I
	რიჩეზა პოლონელი	ბოგისლავ III, პოლონეთის მეფე (პიასტები)	12 აპრილი, 1116	1148		25 დეკემბერი, 1156, (ქმრის გარდაცვალება)	1156
	კრისტინა დანიელი	ბიორნ რკინისმხარა, დანიის მეფე (ესტრიდზენები)	1120	1149	25 დეკემბერი, 1156	18 მაისი, 1160, (ქმრის გარდაცვალება)	1170	ერიკ წმინდა
	ბრიჯით ჰარალდსდოტერი	ჰარალდ IV, ნორვეგიის მეფე (ჰარდრადები)	1131	?	18 მაისი, 1160	1161, (ქმრის გარდაცვალება)	1208	მაგნუს II
	კრისტინა ჰვიდე	სტიგ ტოკესენი (ჰვიდეები)	1145	1163 ან 1164		12 აპრილი, 1167 (ქმრის გარდაცვალება)	1200	კარლ VII
	სესილია	პრინცი იოჰან შვედი (შვერკერები)		1160	12 აპრილი, 1167	1190 (განქორწინება)	1193	კნუტ I
	ბენედიქტა ჰვიდე	ებე სანესონი (ჰვიდეები)	1165	1185	1196	1199		შვერკერ II
	ინგეგერდ ბიელბო	ბირგერ ბროსა, შვედების ერლ (ბიელბოები)	1180	1200		31 იანვარი, 1208, (ქმრის ჩამოგდება)	7 აპრილი, 1210
	რიჩეზა დანიელი	ვალდემარ I, დანიის მეფე (ესტრიდზენები)	1190 ან 1191	1210		10 აპრილი, 1216, (ქმრის გარდაცვალება)	8 მაისი, 1220	ერიკ X
	ელენა პედერსდოტერი	პედერ სტრანგესონი	1200	1225	1229	1234 (ქმრის გარდაცვალება)	1255	კნუტ II
	კატარინა იმზებორგი	სან ფოკალსონი, იმზებორგის ლორდი (ბიელბოები)	1215	1243 ან 1244		2 თებერვალი, 1250, (ქმრის გარდაცვალება)	17 იანვარი, 1251	ერიკ XI

ბიელბოს დინასტია

პორტრეტი	სახელი	მამა	დაიბადა	იქორწინა	მმართველობის დასაწყისი	მმართველობის დასასრული	გარდაიცვალა	მეუღლე
	სოფია დანიელი	ერიკ IV, დანიის მეფე (ესტრიდზენები)	1241	1260		22 ივლისი, 1275 (ქმრის ჩამოგდება)	1286	ვალდემარი
	ჰედვიგია	გერჰარდ I, ჰოლშტაინის გრაფი (შკაუენბურგები)	1260	11 ნოემბერი, 1276		18 დეკემბერი, 1290 (ქმრის გარდაცვალება)	1324	მაგნუს III
	მარტა დანიელი	ერიკ V, დანიის მეფე (ესტრიდზენები)	1277	ნოემბერი, 1298		მარტი ან აპრილი, 1318 (ქმრის გარდაცვალება)	3 ოქტომბერი, 1341	ბირგერი
	ბლანკა ნემურელი	ჟან I, ნემურის მარკიზი (დამპიერები)	1320	ოქტომბრის ბოლო, 1335		1363		მაგნუს IV
	ბეატრიზ ბავარიელი	ლუდვიგ IV, საღვთო რომის იმპერატორი (ვიტელსბახები)	1344	17 ოქტომბერი, 1356		20 ივნისი, 1359 (ქმრის გარდაცვალება)	25 დეკემბერი, 1359	ერიკ XII
	მარგარიტა I დანიელი	ვალდემარ IV, დანიის მეფე (ესტრიდზენები)	გაზაფხული 1353	9 აპრილი 1363 (ქმრის თანამმართველი)		15 თებერვალი, 1364 (ქმრის ჩამოგდება)	28 ოქტომბერი, 1412	ჰაკონ IV ნორვეგიელი

მეკლენბურგელთა დინასტია

პორტრეტი	სახელი	მამა	დაიბადა	იქორწინა	მმართველობის დასაწყისი	მმართველობის დასასრული	გარდაიცვალა	მეუღლე
	რიჩარდის შვერინელი	ოტო I, შვერინის გრაფი (ჰაგენები)	1347/8	1365		23 აპრილი/11 ივლისი 1377		ალბრეხტი

კალმარის უნია

ესტრიდზენების დინასტია

პორტრეტი	სახელი	მამა	დაიბადა	იქორწინა	მმართველობის დასაწყისი	მმართველობის დასასრული	გარდაიცვალა	მეუღლე
	ფილიპა ინგლისელი	ჰენრი IV, ინგლისის მეფე (ლანკასტერები)	4 ივნისი, 1394	26 ოქტომბერი, 1406		7 იანვარი, 1430		ერიკ XIII

ვიტელსბახების დინასტია

პორტრეტი	სახელი	მამა	დაიბადა	იქორწინა	მმართველობის დასაწყისი	მმართველობის დასასრული	გარდაიცვალა	მეუღლე
	დოროთეა ბრანდენბურგელი	იოჰანი, ბრანდენბურგის მარკგრაფი (ჰოენცოლერნები)	1430/31	12 სექტემბერი, 1445		6 იანვარი, 1448 (ქმრის ჩამოგდება)	10 ნოემბერი, 1495	კრისტოფერ ბავარიელი
	კატარინა ბიურუმი	კარლ ორმსონი (გუმესეჰაფვუდები)	?	5 ოქტომბერი, 1438	20 ივნისი, 1448	7 სექტემბერი, 1450		კარლ VIII

ოლდენბურგების დინასტია

პორტრეტი	სახელი	მამა	დაიბადა	იქორწინა	მმართველობის დასაწყისი	მმართველობის დასასრული	გარდაიცვალა	მეუღლე
	დოროთეა ბრანდენბურგელი	იოჰანი, ბრანდენბურგის მარკგრაფი (ჰოენცოლერნები)	1430/31	28 ოქტომბერი, 1449	23 ივნისი, 1457	23 ივნისი, 1464, (ქმრის ჩამოგდება)	10 ნოემბერი 1495	კრისტიან I

ვიტელსბახების დინასტია

პორტრეტი	სახელი	მამა	დაიბადა	იქორწინა	მმართველობის დასაწყისი	მმართველობის დასასრული	გარდაიცვალა	მეუღლე
	კრისტინა აბრაამსდოტერი	აბრაამ პედერსონი, რაზებორგის გუბერნატორი	1432	1470		15 მაისი, 1470 (ქმრის გარდაცვალება)	1492	კარლ VIII

ოლდენბურგების დინასტია

პორტრეტი	სახელი	მამა	დაიბადა	იქორწინა	მმართველობის დასაწყისი	მმართველობის დასასრული	გარდაიცვალა	მეუღლე
	კრისტინა საქსონიელი	ერნესტი, საქსონიის კურფიურსტი (ვეტინები)	25 დეკემბერი, 1461	6 სექტემბერი, 1478	6 ოქტომბერი, 1497	აგვისტო, 1501 (ქმარმა დაკარგა შვედეთის ტახტი)	8 დეკემბერი, 1521	იოჰან II
	იზაბელა ავსტრიელი	ფილიპე I, ესპანეთის მეფე (ჰაბსბურგები)	18 ივლისი, 1501	12 აგვისტო, 1515	1 ნოემბერი, 1520	23 აგვისტო, 1521 (ქმარმა დაკარგა შვედეთის ტახტი)	19 იანვარი, 1526	კრისტიან II

ვაზას დინასტია

პორტრეტი	სახელი	მამა	დაიბადა	იქორწინა	მმართველობის დასაწყისი	მმართველობის დასასრული	გარდაიცვალა	მეუღლე
	კათარინა საქსენ-ლაუენბურგელი	მაგნუს I, საქსენ- ლაუნებურგის ჰერცოგი (ასკანიები)	24 სექტემბერი, 1513	24 სექტემბერი, 1531		23 სექტემბერი, 1535		გუსტავ I
	მარგარეტ ლეიონჰაფვუდი	ერიკ აბრაამსონი (ლეიონჰაფვუდები)	1 იანვარი, 1516	1 ოქტომბერი,1536		26 აგვისტო, 1551
	კატარინა სტენბოკი	გუსტავ ოლოფსონი (სტენბოკები)	22 ივლისი, 1535	22 აგვისტო, 1552		29 სექტემბერი, 1560 (ქმრის გარდაცვალება)	13 დეკემბერი, 1621
	კარინ მაანსდოტერი	მაანსი	6 ოქტომბერი, 1550	13 ივლისი, 1567 (არაოფიციალურად) 4 ივლისი, 1568 (ოფიციალურად)		29 სექტემბერი, 1568 (ქმრის ჩამოგდება)	13 სექტემბერი, 1612	ერიკ XIV
	კატარინა პოლონელი	სიგიზმუნდ I, პოლონეთის მეფე (იაგელონები)	1 ნოემბერი, 1526	4 ოქტომბერი, 1562	29 სექტემბერი, 1568	16 სექტემბერი, 1583		იოჰან III
	გუნილა იოჰანსდოტერი	იოჰან ალექსსონი, ოსტერგოტლანდის გუბერნატორი (ბიელკები)	25 ივნისი, 1568	15 თებერვალი, 1585		17 ნოემბერი, 1592 (ქმრის გარდაცვალება)	19 ივლისი, 1597
	ანა ავსტრიელი	კარლ II, ავსტრიის ერცჰერცოგი (ჰაბსბურგები)	16 აგვისტო, 1573	31 მაისი, 1592	17 ნოემბერი, 1592	10 თებერვალი, 1598		სიგიზმუნდ I
	კრისტინა ჰოლშტაინ- გოტორპელი	ადოლფი, ჰოლშტაინ-გოტორპის ჰერცოგი	13 აპრილი, 1573	8 ივლისი, 1592	22 მარტი, 1604	30 ოქტომბერი, 1611 (ქმრის გარდაცვალება)	8 დეკემბერი, 1625	კარლ IX
	მარია ელეონორა ბრანდენბურგელი	იოჰან ზიგმუნდი, ბრანდენბურგის კურფიურსტი (ჰოენცოლერნები)	11 ნოემბერი, 1599	25 ნოემბერი, 1620		6 ნოემბერი, 1632 (ქმრის გარდაცვალება)	28 მარტი, 1655	გუსტავ II

პფალც-ცვაიბრიუხენელთა დინასტია (ვიტელსბახების შტო)

პორტრეტი	სახელი	მამა	დაიბადა	იქორწინა	მმართველობის დასაწყისი	მმართველობის დასასრული	გარდაიცვალა	მეუღლე
	ჰედვიგ ელეონორა ჰოლშტაინ-გოტორპელი	ფრიდრიხ III, ჰოლშტაინ-გოტორპის ჰერცოგი	23 ოქტომბერი, 1636	24 ოქტომბერი, 1654		13 თებერვალი, 1660 (ქმრის გარდაცვალება)	24 ნოემბერი, 1715	კარლ X
	ულრიკა ელეონორა დანიელი	ფრედერიკ III, დანიის მეფე (ოლდენბურგები)	11 სექტემბერი, 1656	6 მაისი, 1680		26 ივლისი, 1693		კარლ XI
	ფრიდრიხ ჰესენ-კასელელი	კარლ I, ჰესენ-კასელის ლანდგრაფი (ჰესენელები)	18 აპრილი, 1678	24 მარტი, 1715	5 დეკემბერი, 1718	29 თებერვალი, 1720 (ცოლის ნაცვლად თვითონ ავიდა შვედეთის ტახტზე)	25 მარტი, 1751	ულრიკა ელეონორა

ჰესენელების დინასტია

პორტრეტი	სახელი	მამა	დაიბადა	იქორწინა	მმართველობის დასაწყისი	მმართველობის დასასრული	გარდაიცვალა	მეუღლე
	ულრიკა ელეონორა შვედი	კარლ XI, შვედეთის მეფე (პფალც- ცვაიბრიუხენელები)	23 იანვარი, 1688	24 მარტი, 1715	29 თებერვალი, 1720	24 ნოემბერი, 1741		ფრიდრიხ I ჰესენელი

ჰოლშტაინ-გოტორპელთა დინასტია (ოლდენბურგების შტო)

პორტრეტი	სახელი	მამა	დაიბადა	იქორწინა	მმართველობის დასაწყისი	მმართველობის დასასრული	გარდაიცვალა	მეუღლე
	ლუიზა ულრიკა პრუსიელი	ფრიდრიხ ვილჰელმ I, პრუსიის მეფე (ჰოენცოლერნები)	24 ივლისი, 1720	18 აგვისტო, 1744	25 მარტი, 1751	12 თებერვალი, 1771 (ქმრის გარდაცვალება)	16 ივლისი, 1782	ადოლფ I
	სოფია მაგდალენა დანიელი	ფრედერიკ V, დანიის მეფე (ოლდენბურგები)	3 ივლისი, 1746	4 ნოემბერი, 1766	12 თებერვალი, 1771	29 მარტი, 1792 (ქმრის გარდაცვალება)	21 აგვისტო, 1813	გუსტავ III
	ფრედერიკა ბადენელი	კარლ ლუდვიგი, ბადენის პრინცი (ცაარინგენები)	12 მარტი, 1781	31 ოქტომბერი, 1797		29 მარტი, 1809 (ქმრის გარდაცვალება)	26 სექტემბერი, 1826	გუსტავ IV
	ჰედვიგ ელიზაბეთ შარლოტა ჰოლშტაინ-გოტორპელი	ფრიდრიხ ავგუსტ I, ოლდენბურგის ჰერცოგი (ჰოლშტაინ გოტორპელები)	22 მარტი, 1759	7 ივლისი, 1774	6 ივნისი, 1809	5 თებერვალი, 1818 (ქმრის გარდაცვალება)	20 ივნისი, 1818	კარლ XIII

ბერნადოტების დინასტია

პორტრეტი	სახელი	მამა	დაიბადა	იქორწინა	მმართველობის დასაწყისი	მმართველობის დასასრული	გარდაიცვალა	მეუღლე
	დეზიდერია კლარი	ფრანსუა კლარი	8 ნოემბერი, 1777	17 აგვისტო, 1798	5 თებერვალი, 1818	8 მარტი, 1844 (ქმრის გარდაცვალება)	17 დეკემბერი, 1860	კარლ XIV
	ჟოზეფინ დე ბოარნე	ევგენი, ფრანკფურტის დიდი ჰერცოგი (ბოარნეები)	14 მარტი, 1807	19 ივნისი, 1823	8 მარტი, 1844	8 ივლისი, 1859 (ქმრის გარდაცვალება)	7 ივნისი, 1876	ოსკარ I
	ლუიზა ნიდერლანდელი	ფრიდრიხი, ნიდერლანდების პრინცი (ორანჟ-ნასაუელები)	5 აგვისტო, 1828	19 ივნისი, 1850	8 ივლისი, 1859	30 მარტი, 1871		კარლ XV
	სოფია ნასაუელი	ვილჰელმი, ნასაუს ჰერცოგი (ნასაუ-ვეილბურგები)	9 ივლისი, 1836	6 ივნისი, 1857	18 სექტემბერი, 1872	8 დეკემბერი, 1907 (ქმრის გარდაცვალება)	30 დეკემბერი, 1913	ოსკარ II
	ვიქტორია ბადენელი	ფრიდრიხ I, ბადენის დიდი ჰერცოგი (ცერინგენები)	7 აგვისტო, 1862	20 სექტემბერი, 1881	8 დეკემბერი, 1907	4 აპრილი, 1930		გუსტავ V
	ლუიზა ბატენბერგელი	ლუდვიგი, ბატენბერგის პრინცი	13 ივლისი, 1889	3 ნოემბერი, 1923	29 ოქტომბერი, 1950	7 მარტი, 1965		გუსტავ VI
	სილვია სომერლატი	უოლტერ სომერლატი	23 დეკემბერი, 1943	19 ივნისი, 1976		ამჟამად თანამდებობაზეა	ცოცხალია	კარლ XVI

ლიტერატურა

• Herman Lindqvist: Sveriges Drottningar. Stockholm: Nordstedts 2006