ნიტოკრისი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ნიტოკრისი[1]
იეროგლიფებში
n
t Z5
iX7
r
t
Z4
G7

ნიტოკრისი (ბერძ. Νίτωκρις) — ძველი ეგვიპტის დედოფალი და ფარაონი (დაახლ. ძვ. წ. 2152-2150 წწ.). VI დინასტიის და ეგვიპტის ძველი სამეფოს უკანასკნელი ფარაონი.

ზოგიერთი სპეციალისტი თვლის, რომ ნიტორისი არის ძველი ეგვიპტის და მთლიანად მსოფლიოს პირველი ქალი მმართველი (თუ მხედველობაში არ მივიღებთ I დინასტიის მმართველს მერნეიტს). იგი იყო ეგვიპტის იმ ქალბატონებს შორი პირველი (ნიტოკრისი, ნეფრუსებეკი, ჰატშეფსუტი, ტაუსერტი და კლეოპატრა) ვინც მიიღო ფარაონის ტიტული და მართავდა დამოუკიდებლად.

სახელწოდება ნიტოკრისი გვხვდება ჰეროდოტეს ისტორიაში და მანეთონის თხზულებებში. ჰეროდოტეს მიხედვით მან ხელისუფლება მიიღო მას შემდეგ, რაც შეთქმულებმა მოკლეს მისი ფარაონი-ძმა. მანეთონი, თავის მხრივ, ნიტოკრისს მიაწერს გიზის მესამე პირამიდის მშენებლობას, რომელიც რეალურად ფარაონ მენკაურას მმართველობისას ააშენეს.

თანამედროვე მკვლევრები თვლიან, რომ რეალური ნიტოკრისი იყო ძველი სამფოს ერთ-ერთი ტახტის მემკვიდრე არეულობის პერიოდში, რომელიც მოჰყვა პეპი II-ის 94 წლიან მმართველობას.

ნიტოკრისი მოხსენიებული არაა არცერთ ეგვიპტურ წყაროში, ამიტომ ზოგიერთ ეგვიპტოლოგს მის რეალურობაში ეჭვი შეაქვს და გამოგონილ პერსონაჟად მიიჩნევს. დიდი ხნის განმავლობაშI მიიჩნევდნენ, რომ ამ დედოფლის სახელი მოიხსენიებოდა ტურინის პაპირუსში, თუმცა უახლესმა მიკროსკოპიულმა ანალიზმა აჩვენა, რომ ფარაონი ამ სახელით მეექვსე დინასტიის მმართველებს შორის არ მოიხსენიება.

ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • Newberry, Percy Edward. 1943. "Queen Nitocris of the Sixth Dynasty." Journal of Egyptian Archæology 29:51-54.
  • Zivie-Coche, Christiane M. 1972. "Nitocris, Rhodopis et la troisième pyramide de Giza." Bulletin de l’Institut français d’archéologie orientale 72:115-138. PDF დაარქივებული 2007-09-27 საიტზე Wayback Machine.

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. J. Tyldesley, Chronicle of the Queens of Egypt, 2006, Thames & Hudson