კამილო გოლჯი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
კამილო გოლჯი
დაბ. თარიღი 7 ივლისი, 1843(1843-07-07)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10]
დაბ. ადგილი Corteno Golgi[8] [9] [11] [10] [12]
გარდ. თარიღი 21 იანვარი, 1926(1926-01-21)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [13] [7] [8] [9] [10] (82 წლის)
გარდ. ადგილი პავია[8] [9] [11] [10] [12]
დასაფლავებულია monumental cemetery of Pavia
მოქალაქეობა  იტალიის სამეფო
საქმიანობა cell biologist, ექიმი[6] , neurologist, პროფესორი, პათოლოგანატომი, ანატომი, პოლიტიკოსი, ბიოლოგი, მეცნიერი[6] და უნივერსიტეტის პროფესორი
მუშაობის ადგილი სიენის უნივერსიტეტი[8] და პავიის უნივერსიტეტი[8]
ალმა-მატერი Ugo Foscolo - Pavia[8] და პავიის უნივერსიტეტი[8]
განთქმული მოსწავლეები Casimiro Mondino
სამეცნიერო ხარისხი მედიცინის დოქტორი
მეუღლე Lina Aletti
ჯილდოები ნობელის პრემია ფიზიოლოგიასა და მედიცინაში[14] [15] და ორდენი ხელოვნებისა და მეცნიერების სფეროებში შეტანილი წვლილისათვის

კამილო გოლჯი (იტალ. Camillo Golgi; დ. 7 ივლისი, 1843, კორტენო [ახლანდ. კორტენო-გოლჯი], იტალია, — გ. 21 იანვარი, 1926, პავია, იტალია) — იტალიელი ექიმი და ჰისტოლოგი. ნერვული სისტემის სტრუქტურის კვლევებისთვის ესპანელ სანტიაგო რამონ-ი-კახალთან ერთად 1906 წელს ფიზიოლოგიასა და მედიცინაში ნობელის პრემია მიენიჭა. გოლჯის სახელს ატარებს მიერ მიერ აღმოჩენილი არაერთი ფიზიოლოგიური ფენომენი და ანატომიური სტრუქტურა, ასევე მთვარის ერთ-ერთი კრატერი და მცირე პლანეტა №6875.

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

დაიბადა 1843 წელს ლომბარდიის ქალაქ კორტენოში, ექიმის ოჯახში. 1865 წელს დაამთავრა პავიის უნივერსიტეტი, სადაც მისი სადიპლომო ნაშრომის ხელმძღვანელი ფსიქიატრი ჩეზარე ლომბროზო იყო. შემდეგ მუშაობა პავიის სან-მატეოს ჰოსპიტალში დაიწყო. მისი ჭეშმარიტი ინტერესი ექსპერიმენტული მედიცინა და სამეცნიერო კარიერა იყო, თუმცა ფინანსური პრობლემების გამო იძულებული გახდა 1872-1875 წლებში მილანის მახლობლად, ქალაქ აბიატეგრასოს ქრონიკულ სნეულთა ჰოსპიტალში მთავარი ექიმის თანამდებობას დათანხმებოდა. ამ განმარტოებულ დაწესებულებაში გოლჯიმ პატარა სამზარეულო ლაბორატორიად გადააკეთა და ნერვული სისტემის კვლევას შეუდგა. 1873 წელს მან შეიმუშავა ნერვული ქსოვილის ვერცხლის ნიტრატით შეღებვის მეთოდი, რომელიც მის შემდგომ გამოკვლევებში უმნიშვნელოვანესი ინსტრუმენტი გახდა. ამ გზით გოლჯიმ აღმოაჩინა ნერვული უჯრედის ტიპი (მოგვიანებით გოლჯის უჯრედი ეწოდა), რომელსაც მრავალი მოკლე, დატოტვილი მორჩი (დენდრიტი) ჰქონდა და მეზობელ ნერვულ უჯრედებს ერთმანეთთან აკავშირებდა. ამ აღმოჩენის საფუძველზე გერმანელმა ანატომმა ვილჰელმ ფონ ვალდაიერ-ჰარცმა ივარაუდა და ესპანელმა ჰისტოლოგმა სანტიაგო რამონ-ი-კახალმა დაადასტურა, რომ ნერვული უჯრედი (ნეირონი) ნერვული სისტემის ძირითადი სტრუქტურული ერთეულია, რაც თანამედროვე ნევროლოგიის განვითარებაში საეტაპო მოვლენა იყო.

1875 წელს კამილო გოლჯი პავიის უნივერსიტეტის პროფესორი გახდა, 1879-1880 წლებში მცირე ხნით მუშაობდა სიენის უნივერსიტეტში. პავიაში დაბრუნებულმა 1881 წელს ზოგადი პათოლოგიის კათედრის გამგის თანამდებობაზე შეცვალა მისივე მასწავლებელი ჯულიო ბიძოძერო. 1880 წელს გოლჯიმ პირველად აღწერა სტრუქტურა, რომელიც კუნთის მყესში მგრძნობელობით ფუნქციას ასრულებდა და მოგვიანებით გოლჯის მყესოვანი ორგანო ეწოდა, 1883 წელს კი ნერვულ უჯრედებში აღმოაჩინა მიკროსკოპული ბოჭკოების, ბუშტუკებისა და მარცვლოვანი ელემენტების კომპლექსი, რომელიც ასევე მის სახელს ატარებს (გოლჯის კომპლექსი). 1885-1893 წლებში გოლჯი იკვლევდა მალარიას და დაადგინა, რომ ხანგამოშვებითი მალარიული ცხელების ე. წ. სამდღიანი და ოთხდღიანი ფორმების გამომწვევი პლაზმოდიუმის განსხვავებული სახეობებია და ცხელების პაროქსიზმი სისხლის წითელი უჯრედებიდან (ერითროციტებიდან) პარაზიტის სპორების გამოთავისუფლებას უკავშირდება.

1893-1896 და 1901-1909 წლებში გოლჯი პავიის უნივერსიტეტის რექტორი იყო. ის ასევე ხელმძღვანელობდა მის მიერვე პავიის პროვინციაში დაარსებულ სეროთერაპიისა და ვაქცინოლოგიის ინსტიტუტს. 1900 წელს იტალიის მეფე უმბერტო I-მა სენატორად დანიშნა. აქტიურად მონაწილეობდა პავიის საზოგადოებრივ ცხოვრებაში. 1906 წელს გოლჯის და რამონ-ი-კახალს ნერვული ქსოვილის სტრუქტურის კვლევებისთვის ნობელის პრემია მიენიჭათ. პირველი მსოფლიო ომის დროს, 1914-1917 წლებში უკვე ხანდაზმული მეცნიერი სათავეში ჩაუდგა პავიაში კოლეჯიო-ბორომეოს სამხედრო ჰოსპიტალს, სადაც პერიფერიული ნერვების დაზიანებების კვლევისა და მკურნალობისთვის, ასევე დაჭრილთა რეაბილიტაციისთვის ნევროპათოლოგიური და მექანოთერაპიული ცენტრები შექმნა. 1918 წელს პენსიაზე გავიდა და მუშაობა საკუთარ კერძო ლაბორატორიაში განაგრძო. გარდაიცვალა 1926 წელს, 82 წლის ასაკში.

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. ↑ 1.0 1.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
  2. ↑ 2.0 2.1 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
  3. ↑ 3.0 3.1 Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
  4. ↑ 4.0 4.1 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija — LZMK, 1999. — 9272 გვრ. — ISBN 978-953-6036-31-8
  5. ↑ 5.0 5.1 I professori dell'Università di Pavia (1859-1961)
  6. ↑ 6.0 6.1 6.2 6.3 The Fine Art Archive — 2003.
  7. ↑ 7.0 7.1 Base biographique
  8. ↑ 8.0 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 8.6 8.7 Cimino G. Dizionario Biografico degli Italiani — 2001. — Vol. 57.
  9. ↑ 9.0 9.1 9.2 9.3 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
  10. ↑ 10.0 10.1 10.2 10.3 www.accademiadellescienze.it
  11. ↑ 11.0 11.1 Deutsche Nationalbibliothek Record #119273896 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
  12. ↑ 12.0 12.1 OPAC SBN
  13. ↑ Académie nationale de médecine
  14. ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1906 — Nobel Foundation.
  15. ↑ Table showing prize amounts — Nobel Foundation, 2019.
ხ • გ • რ
1901–1925

ემილ ადოლფ ბერინგი (1901) • რონალდ როსი (1902) • ნილს რიუბერგ ფინზენი (1903) • ივანე პავლოვი (1904) • რობერტ კოხი (1905) • კამილო გოლჯი / სანტიაგო რამონ-ი-კახალი (1906) • შარლ ლუი ალფონს ლავერანი (1907) • ილია მეჩნიკოვი / პაულ ერლიხი(1908) • თეოდორ კოხერი (1909) • ალბრეხტ კოსელი (1910) • ალვარ გულსტრანდი (1911) • ალექსის კარელი (1912) • შარლ რიშე (1913) • რობერტ ბარანი (1914) • ჟიულ ბორდე (1919) • ავგუსტ კროგი (1920) • არჩიბალდ ჰილი / ოტო ფრიც მაიერჰოფი (1922) • ფრედერიკ ბანტინგი / ჯონ მაკლაუდი (1923) • ვილემ ეინტჰოვენი (1924)

1926–1950

იოჰანეს ფიბიგერი (1926) • იულიუს ვაგნერ-იაურეგი (1927) • შარლ ნიკოლი (1928) • კრისტიან ეიკმანი / ფრედერიკ ჰოპკინზი (1929) • კარლ ლანდშტაინერი (1930) • ოტო ჰაინრიხ ვარბურგი (1931) • ჩარლზ სკოტ შერინგტონი / ედგარ ადრიანი (1932) • ტომას ჰანტ მორგანი (1933) • ჯორჯ უიპლი / ჯორჯ მაინოტი / უილიამ პარი მერფი (1934) • ჰანს შპემანი (1935) • ჰენრი ჰალიტ დეილი / ოტო ლევი(1936) • ალბერტ სენტ-დიერდი (1937) • კორნეი ჰეიმანსი (1938) • გერჰარდ დომაგკი (1939) • ჰენრიკ დამი / ედუარდ ადელბერტ დოიზი (1943) • ჯოზეფ ერლანგერი / ჰერბერტ სპენსერ გასერი (1944) • ალექსანდერ ფლემინგი / ერნსტ ჩეინი / ჰაუარდ ფლორი (1945) • ჰერმან ჯოზეფ მალერი (1946) • კარლ ფერდინანდ კორი / გერტი კორი / ბერნარდო ალბერტო უსაი (1947) • პაულ ჰერმან მიულერი (1948) • ვალტერ რუდოლფ ჰესი / ანტონიუ ეგაშ მონიში (1949) • ედუარდ კელვინ კენდალი / ტადეუშ რაიხშტაინი / ფილიპ შოუოლტერ ჰენჩი(1950)

1951–1975

მაქს ტეილერი (1951) • ზელმან ვაქსმანი (1952) • ჰანს ადოლფ კრებსი / ფრიც ალბერტ ლიპმანი(1953) • ჯონ ფრანკლინ ენდერსი / თომას ჰაკლ უელერი / ფრედერიკ ჩეპმენ რობინსი (1954) • ჰუგო თეორელი (1955) • ანდრე ფრედერიკ კუნანი / ვერნერ ფორსმანი / დიკინსონ რიჩარდსი (1956) • დანიელე ბოვე (1957) • ჯორჯ უელს ბიდლი / ედუარდ ტეიტემი / ჯოშუა ლედერბერგი (1958) • სევერო ოჩოა / ართურ კორნბერგი (1959) • ფრენკ ბერნეტი / პიტერ მედავარი (1960) • დიორდ ფონ ბეკეში (1961) • ფრენსის კრიკი / ჯეიმს უოტსონი / მორის უილკინსი (1962) • ენდრიუ ფილდინგ ჰაქსლი / ალან ჰოჯკინი / ჯონ კერიუ ექლსი (1963) • კონრად ემილ ბლოხი / ფეოდორ ფელიქს კონრად ლინენი (1964) • ფრანსუა ჟაკობი / ანდრე ლვოვი / ჟაკ ლუსიენ მონო (1965) • ფრენსის პეიტონ როუსი / ჩარლზ ბრენტონ ჰაგინზი (1966) • რაგნარ გრანიტი / ჰოლდენ კეფენ ჰარტლაინი / ჯორჯ უოლდი (1967) • რობერტ ჰოლი / ჰარ გობინდ კორანა / მარშალ ნირენბერგი (1968) • მაქს დელბრიუკი / ალფრედ ჰერში / სალვადორ ლურია (1969) • ბერნარდ კაცი / ულფ ფონ ეილერი / ჯულიუს აქსელროდი (1970) • ერლ საზერლენდი (1971) • ჯერალდ ედელმანი / როდნი პორტერი (1972) • კარლ ფონ ფრიში / კონრად ლორენცი / ნიკოლას ტინბერგენი (1973) • ალბერ კლოდი / კრისტიან დე დიუვი / ჯორჯ პალადე (1974) • დეივიდ ბალტიმორი / რენატო დულბეკო / ჰაუარდ მარტინ ტემინი (1975)

1976–2000

ბარუხ ბლამბერგი / დანიელ კარლტონ გაიდუზეკი (1976) • როჟე გიიმენი / ენდრიუ შალი / როზალინ სამსენ იალოუ (1977) • ვერნერ არბერი / დანიელ ნატანსი / ჰამილტონ სმიტი (1978) • ალან კორმაკი / გოდფრი ჰაუნსფილდი (1979) • ბარუხ ბენასერაფი / ჯორჯ სნეპი / ჟან დოსე (1980) • როჯერ სპერი / დეივიდ ჰიუბელი / ტორსტენ ვიზელი(1981) • სუნე ბერგსტრიომი / ბენგტ სამუელსონი / ჯონ ვეინი (1982) • ბარბარა მაკ-კლინტოკი (1983) • ნილს ერნე / გეორგ კიოლერი / სეზარ მილშტეინი (1984) • მაიკლ სტიუარტ ბრაუნი / ჯოზეფ ლეონარდ გოლდშტეინი (1985) • სტენლი კოენი / რიტა ლევი-მონტალჩინი (1986) • სუძუმი ტონეგავა (1987) • ჯეიმს ბლეკი / გერტრუდა ელაიონი / ჯორჯ ჰიტჩინგსი (1988) • ჯონ მაიკლ ბიშოპი / ჰაროლდ ვარმუსი (1989) • ჯოზეფ მიურეი / ედვარდ დონალ ტომასი (1990) • ერვინ ნეერი / ბერტ საკმანი (1991) • ედმონდ ფიშერი / ედვინ კრებსი (1992) • რიჩარდ ჯონ რობერტსი / ფილიპ შარპი (1993) • ალფრედ გილმანი / მარტინ როდბელი (1994) • ედვარდ ლიუისი / ერიკ ვიშაუსი/ კრისტიანა ნიუსლიაინ-ფოლჰარდი (1995) • პიტერ დოერტი / როლფ ცინკერნაგელი (1996) • სტენლი პრუზინერი (1997) • რობერტ ფერჩგოტი / ლუის იგნარო / ფერიდ მურადი (1998) • გიუნტერ ბლობერი (1999) • არვიდ კარლსონი / პოლ გრინგარდი / ერიკ კენდელი (2000)

2001–დღემდე

ლელანდ ჰარტველი / ტიმოტი ჰანტი / პოლ ნერსი (2001) • სიდნეი ბრენერი / ჯონ სალსტონი / რობერტ ჰორვიცი (2002) • პოლ ლოტერბური / პიტერ მენსფილდი (2003) • რიჩარდ ექსელი / ლინდა ბაკი (2004) • ბარი მარშალი / რობინ უორნი (2005) • ენდრიუ ფაიერი / კრეიგ მელო (2006) • მარიო კაპეკი / მარტინ ევანსი / ოლივერ სმიტისი (2007) • ლიუკ მონტანიე / ფრანსუაზა ბარე-სინუსი / ჰარალდ ცურ ჰაუზენი (2008) • ელიზაბეთ ბლეკბიორნი / კეროლ გრეიდერი / ჯეკ შოსტაკი (2009) • რობერტ ჯეფრი ედვარდსი (2010) • ბრუს ბეტლერი / ჟიულ ჰოფმანი / რალფ შტეინმანი (2011) • სინია იამანაკა / ჯონ გურდონი (2012) • ჯეიმზ როტმანი / რენდი შეკმანი / თომას კრისტიან ზიუდჰოფი (2013) • ჯონ ო’კიფი / მეი-ბრიტ მოსერი / ედვარდ მოსერი (2014) • უილიამ კემპბელი / სატოსი ომურა / ტუ იუიუ (2015) • იოსინორი ოსუმი (2016) • ჯეფრი ჰოლი / მაიკლ როსბაში / მაიკლ იანგი (2017) • ჯეიმზ ელისონი / ტასუკუ ჰონჯო (2018) • უილიამ კელინი / გრეგ სემენზა / პიტერ რედკლიფი (2019) • ჰარვი ჯეიმზ ალტერი / ჩარლზ რაისი / მაიკლ ჰოუტონი (2020) • დევიდ ჯულიუსი / არდემ პატაპუტიანი (2021) • ალენ ასპე / ჯონ კლაუზერი / ანტონ ცაილინგერი (2022) • კატალინ კარიკო / დრიუ ვაისმანი (2023)

ხ • გ • რ
← 1906 წლის ნობელის პრემიის ლაურეატები →
ფიზიოლოგია
და მედიცინა
ფიზიკა
ქიმია
ლიტერატურა
მშვიდობა
ეკონომიკა
  • გაიცემა 1969 წლიდან.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=კამილო_გოლჯი&oldid=4576371“-დან