ირლანდიის ადმინისტრაციული დაყოფა
მთავარი სტატია: ირლანდია.ირლანდია შედგება 4 (ისტორიული) პროვინციისგან, რომლებიც დაყოფილია 32 (ისტორიულ) საგრაფოდ. ოლსტერის 9 საგრაფოდან 6 ეკუთვნის ჩრდილოეთ ირლანდიას და ამავდროულად დიდი ბრიტანეთისა და ჩრდილოეთ ირლანდიის გაერთიანებულ სამეფოს.
პროვინციები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
მთავარი სტატია: ირლანდიის პროვინციები.| რეგიონი | მდებარეობა | დროშა | შენიშვნები |
|---|---|---|---|
| კონაქტი Cúige Chonnacht კონის შთამომავლების ქვეყანა |
 |
 |
|
| ლენსტერი Cúige Laighean „Laigin-ის (საგვარეულოს) მეხუთე ნაწილი“ |
 |
 |
|
| მანსტერი Cúige Mumhan კელტების ქალღმერთი მუმა |
 |
 |
|
| ოლსტერი Cúige Uladh |
 |
 |
ირლანდიის რესპუბლიკაში ქვეყნის მართვაში პროვინციები არ იღებენ მონაწილეობას, მაგრამ სპორტში დიდი მნიშვბელობა აქვთ. ოლსტერი ლიგა რაგბიში მოიცავს პროვინციის ირლანდიურ და ბრიტანულ ნაწილს.
საგრაფოები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
მთავარი სტატია: ირლანდიის საგრაფოები.
საგრაფო (ინგლ. County) — ირლანდიის ძირითადი ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეული — ეს ეხება, როგორც ირლანდიას, აგრეთვე ჩრდილოეთ ირლანდიასაც. ამჟამად ირლანდიის კუნძულზე 32 საგრაფოა, მათნგა 26 შედის ირლანდიის რესპუბლიკაში, ხოლო 6 — ჩრდილოეთ ირლანდიაში.
დუბლინის საგრაფო დაყოფილია ოთხ მაზრად ან ადმინისტრაციულ საგრაფოდ: დან-ლერი-რატდაუნი, ფინგალი, სამხრეთ დუბლინი და თვითონ ქალაქი დუბლინი, რომლებიც არ არიან დამოუკიდებელი საგრაფოები. ამგვარადვე იყოფა ტიპერარის საგრაფო ორ მაზრად ან ადმინისტრაციულ საგრაფოდ: ჩრდილოეთ ტიპერარი და სამხრეთ ტიპერარი.
ირლანდიის რესპუბლიკაში ხუთ ქალაქს აქვს განსაკუთრებული სტატუსი (სიტი). დუბლინს — ქვეყნის დედაქალაქს — აქვს ადმინისტრაციული საგრაფოს სტატუსი, დანარჩენ ოთხს (გოლუეი, კორკი, ლიმერიკი, უოტერფორდი) კი — გაფართოებული უფლებამოსილებანი.
ჩრდილოეთ ირლანდია დაყოფილია 26 ადმინისტრაციულ რაიონად, ხოლო ოლსტერის ექვს საგრაფოს ტრადიციული ხასიათი აქვს.
დასახლებული პუნქტები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
მთავარი სტატია: ირლანდიის დასახლებული პუნქტები.ირლანდიის დასახლებული პუნქტები რამდენიმე კლასად იყოფა:
- სიტი (city),
- ბოროუ (borough),
- პატარა ქალაქები, ტაუნები (town).
- აღწერითი ქალაქი (census town)
- (აღწერითი) დასახლება (unincorporated towns)
- სოფელი (village)
- ცალკე გამოყოფენ ქალაქგარე ტერიტორიებს დიდი ქალაქებისთვის და გარეუბნებს სხვა ქალაქებისთვის.
ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
საგრაფოები წარმოიქმნა ანგლო-რომანული ბატონობის პერიოდში, XII საუკუნის შემდეგ.
საგრაფოების სია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
| გერბი | საგრაფო | ირლანდიური დასახელება[1] | შოტლანდიური დასახელებები | საგრაფოს დედაქალაქი | ყველაზე დასახლებული ქალაქი | პროვინცია | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
32 „ტრადიციული“ საგრაფო | |||||||
|
ანტრიმი | Aontroim (Contae Aontroma) |
Anthrim Antrìm Entrim |
ბალიმენა | ბელფასტი | ოლსტერი | |
|
არმა | Ard Mhacha (Contae Ard Mhacha) |
Airmagh | არმა | კრეიგავონი | ოლსტერი | |
|
კარლოუ | Ceatharlach (Contae Cheatharlach) |
კარლოუ | კარლოუ | ლენსტერი | ||
|
კავანი | An Cabhán (Contae an Chabháin) |
კავანი | კავანი | ოლსტერი | ||
|
კლერი | An Clár (Contae an Chláir) |
ენისი | ენისი | მანსტერი | ||
|
კორკი | Corcaigh (Contae Chorcaí) |
Coark | კორკი | კორკი | მანსტერი | |
|
დონეგალი | Dún na nGall (Contae Dhún na nGall) |
Dinnygal Dunnygal |
ლიფორდი | ლეტერკენი | ოლსტერი | |
|
დაუნი | An Dún (Contae an Dúin) |
Doon Doun |
დაუნპატრიკი | ბელფასტი | ოლსტერი | |
|
დუბლინი | Áth Cliath (Contae Átha Cliath) |
დუბლინი | დუბლინი | ლენსტერი | ||
|
ფერმანა | Fear Manach (Contae Fhear Manach) |
Fermanay | ენისკილენი | ენისკილენი | ოლსტერი | |
|
გოლუეი | Gaillimh (Contae na Gaillimhe) |
გოლუეი | გოლუეი | კონაქტი | ||
|
კერი | Ciarraí (Contae Chiarraí) |
ტრალი | ტრალი | მანსტერი | ||
|
კილდერი | Cill Dara (Contae Chill Dara) |
ნაასი | ნიუბრიჯი | ლენსტერი | ||
|
კილკენი | Cill Chainnigh (Contae Chill Chainnigh) |
კილკენი | კილკენი | ლენსტერი | ||
|
ლიში | Laois (Contae Laoise) |
პორტ-ლიში | პორტ-ლიში | ლენსტერი | ||
|
ლიტრიმი | Liatroim (Contae Liatroma) |
კერიკ-ონ-შენონი | კერიკ-ონ-შენონი | კონაქტი | ||
| ლიმერიკი | Luimneach (Contae Luimnigh) |
Lïmerick | ლიმერიკი | ლიმერიკი | მანსტერი | ||
|
ლონდონდერი[2] | Doire (Contae Dhoire) |
Lunnonderrie | კოულრაინი | დერი | ოლსტერი | |
| ლონგფორდი | An Longfort (Contae an Longfoirt) |
Langfurd | ლონგფორდი | ლონგფორდი | ლენსტერი | ||
| ლაუთი | Lú (Contae Lú) |
დანდოლკი | დროგედა | ლენსტერი | |||
|
მეიო | Maigh Eo (Contae Mhaigh Eo) |
კასლბარი | კასლბარი | კონაქტი | ||
|
მითი | An Mhí (Contae na Mí) |
ნავანი (ძველად ტრიმი) |
ნავანი | ლენსტერი | ||
| მონაჰანი | Muineachán (Contae Mhuineacháin) |
მონაჰანი | მონაჰანი | ოლსტერი | |||
|
ოფალი | Uíbh Fhailí (Contae Uíbh Fhailí) |
ტულამორი | ტულამორი | ლენსტერი | ||
|
როსკომონი | Ros Comáin (Contae Ros Comáin) |
როსკომონი | როსკომონი | კონაქტი | ||
|
სლაიგო | Sligeach (Contae Shligigh) |
სლაიგო | სლაიგო | კონაქტი | ||
|
ტიპერარი | Tiobraid Árann (Contae Thiobraid Árann) |
კლონმელი & (ფორმალურად) კაშელი | კლონმელი | მანსტერი | ||
|
ტირონი | Tír Eoghain (Contae Thír Eoghain) |
Owenslann | ომა | ომა | ოლსტერი | |
| უოტერფორდი | Port Láirge (Contae Phort Láirge) |
Wattèrford | დუნგარვანი (ძველად უოტერფორდი) |
უოტერფორდი | მანსტერი | ||
| უესტმითი | An Iarmhí (Contae na hIarmhí) |
მალინგარი | ათლონი | ლენსტერი | |||
|
უექსფორდი | Loch Garman (Contae Loch Garman) |
უექსფორდი | უექსფორდი | ლენსტერი | ||
|
უიკლოუ | Cill Mhantáin (Contae Chill Mhantáin) |
უიკლოუ | ბრეი | ლენსტერი | ||
„არაადმინისტრაციული“ საგრაფოები | |||||||
| დან-ლერი-რატდაუნი | Dún Laoghaire–Ráth an Dúin | დან-ლერი | დან-ლერი | ლენსტერი | |||
| ფინგალი | Fine Gall | სუორდსი | სუორდსი | ლენსტერი | |||
| ჩრდილოეთ ტიპერარი | Tiobraid Árann Thuaidh | ნინა | ნინა | მანსტერი | |||
| სამხრეთ-დუბლინი | Áth Cliath Theas | ტალა | ტალა | ლენსტერი | |||
| სამხრეთ ტიპერარი | Tiobraid Árann Theas | კლონმელი | კლონმელი | მანსტერი | |||
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
| ||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||
.svg)