ირლანდიის ადმინისტრაციული დაყოფა

ირლანდია შედგება 4 (ისტორიული) პროვინციისგან, რომლებიც დაყოფილია 32 (ისტორიულ) საგრაფოდ. ოლსტერის 9 საგრაფოდან 6 ეკუთვნის ჩრდილოეთ ირლანდიას და ამავდროულად დიდი ბრიტანეთისა და ჩრდილოეთ ირლანდიის გაერთიანებულ სამეფოს.

პროვინციები

რეგიონი	მდებარეობა	დროშა	შენიშვნები
კონაქტი Cúige Chonnacht კონის შთამომავლების ქვეყანა
ლენსტერი Cúige Laighean „Laigin-ის (საგვარეულოს) მეხუთე ნაწილი“
მანსტერი Cúige Mumhan კელტების ქალღმერთი მუმა
ოლსტერი Cúige Uladh

ირლანდიის რესპუბლიკაში ქვეყნის მართვაში პროვინციები არ იღებენ მონაწილეობას, მაგრამ სპორტში დიდი მნიშვბელობა აქვთ. ოლსტერი ლიგა რაგბიში მოიცავს პროვინციის ირლანდიურ და ბრიტანულ ნაწილს.

საგრაფოები

საგრაფო (ინგლ. County) — ირლანდიის ძირითადი ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეული — ეს ეხება, როგორც ირლანდიას, აგრეთვე ჩრდილოეთ ირლანდიასაც. ამჟამად ირლანდიის კუნძულზე 32 საგრაფოა, მათნგა 26 შედის ირლანდიის რესპუბლიკაში, ხოლო 6 — ჩრდილოეთ ირლანდიაში.

დუბლინის საგრაფო დაყოფილია ოთხ მაზრად ან ადმინისტრაციულ საგრაფოდ: დან-ლერი-რატდაუნი, ფინგალი, სამხრეთ დუბლინი და თვითონ ქალაქი დუბლინი, რომლებიც არ არიან დამოუკიდებელი საგრაფოები. ამგვარადვე იყოფა ტიპერარის საგრაფო ორ მაზრად ან ადმინისტრაციულ საგრაფოდ: ჩრდილოეთ ტიპერარი და სამხრეთ ტიპერარი.

ირლანდიის რესპუბლიკაში ხუთ ქალაქს აქვს განსაკუთრებული სტატუსი (სიტი). დუბლინს — ქვეყნის დედაქალაქს — აქვს ადმინისტრაციული საგრაფოს სტატუსი, დანარჩენ ოთხს (გოლუეი, კორკი, ლიმერიკი, უოტერფორდი) კი — გაფართოებული უფლებამოსილებანი.

ჩრდილოეთ ირლანდია დაყოფილია 26 ადმინისტრაციულ რაიონად, ხოლო ოლსტერის ექვს საგრაფოს ტრადიციული ხასიათი აქვს.

დასახლებული პუნქტები

ირლანდიის დასახლებული პუნქტები რამდენიმე კლასად იყოფა:

• სიტი (city),
• ბოროუ (borough),
• პატარა ქალაქები, ტაუნები (town).
• აღწერითი ქალაქი (census town)
  • (აღწერითი) დასახლება (unincorporated towns)
  • სოფელი (village)
• ცალკე გამოყოფენ ქალაქგარე ტერიტორიებს დიდი ქალაქებისთვის და გარეუბნებს სხვა ქალაქებისთვის.

ისტორია

საგრაფოები წარმოიქმნა ანგლო-რომანული ბატონობის პერიოდში, XII საუკუნის შემდეგ.

საგრაფოების სია

გერბი	საგრაფო	ირლანდიური დასახელება	შოტლანდიური დასახელებები	საგრაფოს დედაქალაქი	ყველაზე დასახლებული ქალაქი	პროვინცია
32 „ტრადიციული“ საგრაფო
	ანტრიმი	Aontroim (Contae Aontroma)	Anthrim Antrìm Entrim	ბალიმენა	ბელფასტი	ოლსტერი
	არმა	Ard Mhacha (Contae Ard Mhacha)	Airmagh	არმა	კრეიგავონი	ოლსტერი
	კარლოუ	Ceatharlach (Contae Cheatharlach)		კარლოუ	კარლოუ	ლენსტერი
	კავანი	An Cabhán (Contae an Chabháin)		კავანი	კავანი	ოლსტერი
	კლერი	An Clár (Contae an Chláir)		ენისი	ენისი	მანსტერი
	კორკი	Corcaigh (Contae Chorcaí)	Coark	კორკი	კორკი	მანსტერი
	დონეგალი	Dún na nGall (Contae Dhún na nGall)	Dinnygal Dunnygal	ლიფორდი	ლეტერკენი	ოლსტერი
	დაუნი	An Dún (Contae an Dúin)	Doon Doun	დაუნპატრიკი	ბელფასტი	ოლსტერი
	დუბლინი	Áth Cliath (Contae Átha Cliath)		დუბლინი	დუბლინი	ლენსტერი
	ფერმანა	Fear Manach (Contae Fhear Manach)	Fermanay	ენისკილენი	ენისკილენი	ოლსტერი
	გოლუეი	Gaillimh (Contae na Gaillimhe)		გოლუეი	გოლუეი	კონაქტი
	კერი	Ciarraí (Contae Chiarraí)		ტრალი	ტრალი	მანსტერი
	კილდერი	Cill Dara (Contae Chill Dara)		ნაასი	ნიუბრიჯი	ლენსტერი
	კილკენი	Cill Chainnigh (Contae Chill Chainnigh)		კილკენი	კილკენი	ლენსტერი
	ლიში	Laois (Contae Laoise)		პორტ-ლიში	პორტ-ლიში	ლენსტერი
	ლიტრიმი	Liatroim (Contae Liatroma)		კერიკ-ონ-შენონი	კერიკ-ონ-შენონი	კონაქტი
	ლიმერიკი	Luimneach (Contae Luimnigh)	Lïmerick	ლიმერიკი	ლიმერიკი	მანსტერი
	ლონდონდერი	Doire (Contae Dhoire)	Lunnonderrie	კოულრაინი	დერი	ოლსტერი
	ლონგფორდი	An Longfort (Contae an Longfoirt)	Langfurd	ლონგფორდი	ლონგფორდი	ლენსტერი
	ლაუტი	Lú (Contae Lú)		დანდოლკი	დროგედა	ლენსტერი
	მეიო	Maigh Eo (Contae Mhaigh Eo)		კასლბარი	კასლბარი	კონაქტი
	მითი	An Mhí (Contae na Mí)		ნავანი (ძველად ტრიმი)	ნავანი	ლენსტერი
	მონაჰანი	Muineachán (Contae Mhuineacháin)		მონაჰანი	მონაჰანი	ოლსტერი
	ოფალი	Uíbh Fhailí (Contae Uíbh Fhailí)		ტულამორი	ტულამორი	ლენსტერი
	როსკომონი	Ros Comáin (Contae Ros Comáin)		როსკომონი	როსკომონი	კონაქტი
	სლაიგო	Sligeach (Contae Shligigh)		სლაიგო	სლაიგო	კონაქტი
	ტიპერარი	Tiobraid Árann (Contae Thiobraid Árann)		კლონმელი & (ფორმალურად) კაშელი	კლონმელი	მანსტერი
	ტირონი	Tír Eoghain (Contae Thír Eoghain)	Owenslann	ომა	ომა	ოლსტერი
	უოტერფორდი	Port Láirge (Contae Phort Láirge)	Wattèrford	დუნგარვანი (ძველად უოტერფორდი)	უოტერფორდი	მანსტერი
	უესტმითი	An Iarmhí (Contae na hIarmhí)		მალინგარი	ათლონი	ლენსტერი
	უექსფორდი	Loch Garman (Contae Loch Garman)		უექსფორდი	უექსფორდი	ლენსტერი
	უიკლოუ	Cill Mhantáin (Contae Chill Mhantáin)		უიკლოუ	ბრეი	ლენსტერი
„არაადმინისტრაციული“ საგრაფოები
	დან-ლერი-რატდაუნი	Dún Laoghaire–Ráth an Dúin		დან-ლერი	დან-ლერი	ლენსტერი
	ფინგალი	Fine Gall		სუორდსი	სუორდსი	ლენსტერი
	ჩრდილოეთ ტიპერარი	Tiobraid Árann Thuaidh		ნინა	ნინა	მანსტერი
	სამხრეთ-დუბლინი	Áth Cliath Theas		ტალა	ტალა	ლენსტერი
	სამხრეთ ტიპერარი	Tiobraid Árann Theas		კლონმელი	კლონმელი	მანსტერი