ფეტჩაბუნის პროვინცია
| პროვინცია | |||||
|---|---|---|---|---|---|
|
ფეტჩაბუნის პროვინცია ტაი. เพชรบูรณ์ | |||||
 | |||||
| |||||
| ქვეყანა |
 ტაილანდი | ||||
| ადმ. ცენტრი | Phetchabun | ||||
| შიდა დაყოფა | Mueang Phetchabun, Chon Daen, Lom Sak, Lom Kao, Wichian Buri, Si Thep, Nong Phai, Bueng Sam Phan, Nam Nao, Wang Pong და Khao Kho | ||||
| კოორდინატები | 16°26′05″ ჩ. გ. 101°09′21″ ა. გ. / 16.43472° ჩ. გ. 101.15583° ა. გ. | ||||
| ფართობი | 12 668 კმ² | ||||
| მოსახლეობა | 994 540 კაცი (2018) | ||||
| სიმჭიდროვე | 79 კაცი/კმ² | ||||
| სასაათო სარტყელი | UTC+7 | ||||
| სატელეფონო კოდი | 056 & 043 | ||||
| საფოსტო ინდექსი | 67 | ||||
| ოფიციალური საიტი | phetchabun.go.th | ||||
 | |||||
ფეტჩაბუნი (ტაი. เพชรบูรณ์) — ტაილანდის 76 პროვინციიდან (ჩანვატი) ერთ-ერთი, რომელიც მდებარეობს ტაილანდის ცენტრალურ ნაწილში. მისი მეზობელი პროვინციებია (ჩრდილოეთიდან საათის ისრის მიმართულებით) ლეი, ქონკენი, ჩაიიაფუმი, ლოპბური, ნაქონსავანი, ფიჩტი და ფიტსანულოკი.
გეოგრაფია და კლიმატი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ფეტჩაბუნი მდებარეობს ტაილანდის ქვედა ჩრდილოეთ რეგიონში, ჩრდილოეთ და ცენტრალურ რეგიონებს შორის. პროვინცია მდებარეობს მდინარე პა საკის ფართო ნაყოფიერ ხეობაში, რომელიც აღმოსავლეთიდან და დასავლეთიდან შემოსაზღვრულია ფეთჩაბუნის ქედის მთებით.
ხაო ხოს ეროვნული პარკი, ნამ ნაოს ეროვნული პარკი და ტატ მოკის ეროვნული პარკი ნაწილობრივ ან სრულიად პროვინციაში მდებარეობენ.
ფეტჩაბუნი, განსაკუთრებით ხაო ხო არის ადგილი, რომლისთვისაც დამახასიათებელია კარგი ამინდი და სიგრილე მთელი წლის განმავლობაში. ამ ადგილს ხშირად მოიხსენიებენ როგორც „ტაილანდის შვეიცარიას“.[1]
სახელწოდება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
სიტყვა ფეტჩა წარმოშობილია სანსკრიტული სიტყვიდან ვაჯრა, რაც ნიშნავს „ალმასს“ (ან ინდრას იარაღს), ხოლო სიტყვა ბუნ სანსკრიტული პურნასგან მომდინარეობს და „სრულ“, „სრულყოფილ“ ან „მთელს“ ნიშნავს. აქედან გამომდინარე, პროვინციის სახელი სიტყვასიტყვით არის „სრულყოფილი ბრილიანტი“.
თავდაპირველად პროვინციას უწოდებდნენ „ფე-ჩა-ბუთს“, როგორც „ფუენჩაპურა“, რაც ნიშნავს ქალაქს, რომელსაც უამრავი კულტურა აქვს. [2] მიზეზი არის ის, რომ პროვინცია ძალიან ნოყიერია და რესურსებით მდიდარია. მიწის ნაყოფიერების გამო, ფეტჩაბუნი ყოველთვის იყო სოფლის მეურნეობაში გამორჩეული პროვინცია.
ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ფეტჩაბუნი დაარსდა ორი სამეფოს მიერ: სუხოტაის სამეფო და აიუტთაიას პერიოდის მეფე ნარაის მიერ.
XX საუკუნის დასაწყისში თესაფიბანის ადმინისტრაციულ რეფორმებში, პროვინციამ, ლომ საქის პროვინციასთან ერთად, ჩრდილოეთით, შექმნა პეტჩაბუნი. ეს იყო ყველაზე მცირე და ყველაზე ადრინდელი დაარსებული მონთონი, რომელიც 1915 წელს დაიშალა. ლომ საქის პროვინციის გაუქმების შემდეგ 1932 წელს პერტჩაბუნი გაერთიანდა.
1968-1982 წლებში კომუნისტმა აჯანყებულებმა დააარსეს ბაზები პროვინციის მთებში. ფარული ადგილებიდან ისინი ზოგჯერ ებრძოდნენ ტაიელების არმიას.
სიმბოლოები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
პროვინციის გერბზე გამოსახულია ალმასი მთაზე, რაც პროვინციაში ალმასების მოპოვების შესაძლებლობას უსვამს ხაზს. წინა პლანზე თამბაქოს მცენარეებია, რადგან ის ერთ-ერთი კულტურაა, რომელიც პროვინციაში მოჰყავთ. პროვინციული ხე არის თამარინდი. ქრასპედაკისტა სოვერბი, მტკნარი წყლის მედუზების უიშვიათესი სახეობაა, რომელიც ფეტჩაბუნის ეროვნულ ცხოველს წარმოადგენს. იმის გამო, რომ ფეტჩაბუნი მსოფლიოში ერთ-ერთია იმ იშვიათი ადგილებიდან, ეს არის უხერხემლო ცხოველების ჰაბიტატი. [3]
ეკონომიკა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ტურიზმი პროვინციის მთავარ ინდუსტრიად ითვლება.
ფუ თაპ ბოეკი პროვინციის ყველაზე მაღალი მთა. ეს არის ცნობილი ტურისტული დანიშნულების ადგილი, სადაც ქვეყნის მასშტაბით კომბოსტოების მოყვანის უდიდესი კერაა. [4]
ტრანსპორტი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
გზა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ფეტჩაბუნი ბანკოკიდან 346 კილომეტრის დაშორებით მდებარეობს და მოგზაურობა შესაძლებელია 1-ლი და 21-ე მარშრუტების გამოყენებით.
საჰაერო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ფეტჩაბუნს ემსახურება ფეტჩაბუნის აეროპორტი. ბანგკოკის მიმართულებით ფრენებს კომპანია Nok Air ახორციელებს. [5]
ადმინისტრაციული დაყოფა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
პროვინცია დაყოფილია 11 ოლქად (ამფო). ოლქები თავის მხრივ იყოფა 117 ქვეოლქად (ტამბონი) და 1261 სოფლად (მუბანი).
|
|
ადგილობრივი მთავრობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
2019 წლის 26 ნოემბრისთვის არსებობს [6]: ერთი ფეტჩაბუნის პროვინციული ადმინისტრაციული ორგანიზაცია (ონგკან ბორიჰან სუან ჩანგვატ) და 25 მუნიციპალური (თესაბან) რეგიონები. ფეტჩაბუნს, ვიჩიან ბურს და ლომ საკს აქვთ ქალაქის (თესაბან მუეანგ) სტატუსი. შემდგომ არსებობს 22 ქვეგანყოფილების მუნიციპალიტეტი (თესაბან ტამბონ). მუნიციპალიტეტების ტერიტორიებს მართავს 102 ქვეგანყოფილების ადმინისტრაციული ორგანიზაცია - SAO (ონგკან ბორიჰან სუან ტამბონ).[7]
2017 წლის ადამიანის განვითარების ინდექსი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
| ჯანმრთელობა | Განათლება | დასაქმება | შემოსავალი |
|
|
|
|
| 35 | 49 | 39 | 14 |
| საცხოვრებელი | ოჯახი | ტრანსპორტი | Მონაწილეობა |
|
 |
|
.png)
|
| 18 | 24 | 43 | 14 |
| პროვინცია ფეტჩაბუნი, HAI 2017-ის 0.6239 ღირებულებით „გარკვეულწილად მაღალი“, რეიტინგში მე-16 ადგილს იკავებს. | |||
2003 წლიდან, გაეროს განვითარების პროგრამამ (UNDP) ტაილანდში პროგრესი განიცადა. აქ ადამიანის გავითარება ქვეეროვნულ დონეზე ხდება, რომელიც მოიცავს ადამიანის განვითარების რვავე ძირითად სფეროს. ეკონომიკური და სოციალური განვითარების ეროვნულმა საბჭომ ცალკეულ პროვინციების განვითარებაზე (NESDB) პასუხისმგებლობა 2017 წლიდან აიღო.[8]
| რანგი | კლასიფიკაცია |
| 1 - 15 | „მაღალი“ |
| 16 - 30 | „გარკვეულწილად მაღალი“ |
| 31 - 45 | „საშუალო“ |
| 45 - 60 | „გარკვეულწილად დაბალი“ |
| 61 - 77 | „დაბალი“ |
ადგილობრივი პროდუქტები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ტკბილი თამარინდი
- არაბიკას ყავა
- ხაო ლამ
- შავი გალინგალე
- სტევიას ჩაი
- ტაილანდური ვერმიშელი ბრინჯის მაკარონებით
- კომბოსტო
- Შემწვარი ქათამი
ცნობილი ადამიანები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- საენსკ მუანგსურინი (დ. 1950–2009), მოკრივე
- ხაოსაი გალაქსი (დ. 1959), მოკრივე, საერთაშორისო კრივის დიდების დარბაზის წევრი
- კაოკორ გალაქტიკა (დ. 1959), მოკრივე
- ჩანა პორპაოინი (დ. 1966), მოკრივე
- სონგკრამ პორპაოინი (დ. 1966), მოკრივე
- სუჯინ ნაკნაიომი (დ. 1979), ფეხბურთელი
- ჩაკრიტ ბუათონგი (დ. 1985), ფეხბურთელი
- სიტისაკ ტარაპანი (დ. 1984), ფეხბურთელი
გამოყენებული ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ เที่ยวเขาค้อ “สวิสเซอร์แลนด์เมืองไทย” แดนแห่งขุนเขาและทะเลหมอก ณ เมืองเพชรบูรณ์ thai. Tong Tua Thai.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2020-11-17. ციტირების თარიღი: 2020-11-09.
- ↑ Thanarutleasakon, k. (2002). Pra – wat – tai – sart – Thai – ched– sib – hoke – jung -wat [Thai history of 76 provinces]. Bangkok : One World Publishing.
- ↑ สัตว์น้ำประจำจังหวัดเพชรบูรณ์ thai. 4.fisheries.go.th. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2021-09-30. ციტირების თარიღი: 2020-11-09.
- ↑ დაარქივებული ასლი (2017-03-28). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2019-09-09. ციტირების თარიღი: 2020-11-09.
- ↑ https://www.routesonline.com/news/38/airlineroute/279004/nok-air-adds-phetchabun-from-june-2018/
- ↑ შეცდომა თარგის გამოძახებისას: cite web: პარამეტრები url და title აუცილებელად უნდა მიეთითოს. (26 November 2019).
- ↑ "รายงานสถิติจำนวนประชากรและบ้านประจำปี พ.ศ.2561" დაარქივებული 2020-06-21 საიტზე Wayback Machine. [Statistics, population and house statistics for the year 2018]. Registration Office Department of the Interior, Ministry of the Interior (in Thai). 31 December 2018. Retrieved 20 June 2019.
- ↑ Human achievement index 2017 by National Economic and Social Development Board (NESDB), pages 1-40, maps 1-9, retrieved 14 September 2019, ISBN 978-974-9769-33-1
| ||||||||||||||||||||||
