სარაბურის პროვინცია

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
პროვინცია
სარაბურის პროვინცია
ტაი. สระบุรี
დროშა გერბი


พระพุทธบาทสูงค่า เขื่อนป่าสักชลสิทธิ์ ฐานผลิตอุตสาหกรรม เกษตรนำล้ำแหล่งเที่ยว หนึ่งเดียวกะหรี่ปั๊บนมดี ประเพณีตักบาตรดอกไม้งาม เหลืองอร่ามทุ่งทานตะวัน ลือลั่นเมืองชุมทาง
ქვეყანა ტაილანდის დროშა ტაილანდი
ადმ. ცენტრი Saraburi
შიდა დაყოფა Mueang Saraburi, Kaeng Khoi, Nong Khae, Wihan Daeng, Nong Saeng, Ban Mo, Don Phut, Nong Don, Phra Phutthabat, Sao Hai, Muak Lek, Wang Muang და Chaloem Phra Kiat
კოორდინატები 14°31′42″ ჩ. გ. 100°54′35″ ა. გ. / 14.52833° ჩ. გ. 100.90972° ა. გ. / 14.52833; 100.90972
ფართობი 3 576 კმ²
მოსახლეობა 645 024 კაცი (2018)
სიმჭიდროვე 180.4 კაცი/კმ²
სასაათო სარტყელი UTC+7
სატელეფონო კოდი 036
საფოსტო ინდექსი 18
ოფიციალური საიტი http://www.saraburi.go.th/

სარაბური ( ტაი. สระบุรี ) — ტაილანდის ერთ-ერთი ცენტრალური პროვინცია ( ჩანვატი ). სარაბურის მეზობელი პროვინციებია (ჩრდილოეთიდან საათის ისრის მიმართულებით) ლოპბური, ნახონ რატჩასიმა, ნახონ ნაიოკი, პათუმ ტანი და აიუთაია . ითვლება, რომ პროვინცია აშენდა 1548 წელს, აიუთაიას მეფე მაჰა ჩაკკრაფატის მეფობის დროს ჯარების განსათავსებელ ადგლად.

გეოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

,,ხეების გვირაბი" 2089-ე მაგისტრალზე

სარაბური მდინარე ჩაო ფრაიას ხეობის აღმოსავლეთ მხარეს მდებარეობს. პროვინციის აღმოსავლეთი ნაწილი დაფარულია მაღალი ვაკეებით და პლატოებით, ხოლო დასავლეთი ნაწილი ძირითადად დაბალ ვაკე დაბლობებს უჭირავს. სარაბურის პროვინციას უჭირავს 2 235 304 ჰექტარი ტყე, რომელთა შორისაც 460 522 25 ჰექტარი ეროვნულ ტყედაა გამოცხადებული (20,6 პროცენტი). 

პროვინციაში ორი ეროვნული პარკი მდებარეობს. ნამტოკ ჩეტ საო ნოი იცავს 28 კვადრატული კილომეტრ ფართობს სცენური ჩანჩქერის გარშემო. ფრა პუტაჩაი იცავს ხაო სამ ლანის ტყეს, რომელიც მთიანი ლანდშაფტისგან შედგება და რამდენიმე მდინარესა და ჩანჩქერს მოიცავს. ყველაზე მაღალი სიმაღლეა ხაო ხროკი, რომლის სიმაღლეც 329 მეტრია.

პროვინციის მთავარი ქალაქი, რომელსაც ჩრდილო-აღმოსავლეთ რეგიონის კარიბჭესაც უწოდებენ ბანგკოკიდან 108 კილომეტრითაა დაშორიებული. პროვინციას 3 577 კვადრატული კილომეტრის ფართობი უჭირავს.

ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სარაბური უძველესი დროიდან მნიშვნელოვანი ქალაქი იყო.  ვარაუდობენ, რომ იგი დაარსებულია დაახლოებით 1549 წელს აიუთჰაიში მეფე მაჰა ჩაკკრაფატის დროს. ვარაუდობენ, რომ მეფემ ბრძანა ლოპბურისა და ნახონ ნაიოკის ნაწილების გაერთიანება სარაბურის პროვინციის დასაარსებლად. აიუთჰაიას პერიოდიდან სარაბურის ისტორია ჩვეულებრივ უკავშირდება ბრძოლებსა და ომებს. რაც შეეხება სიტყვა ,,სარაბურის" წარმოშობას, ვარაუდობენ, რომ ,,ნუენგ ნონგ ნგონგ" -ის ჭაობის მახლობლად მდებარეობის გამო, მას სა (ჭაობი) და ბური (ქალაქი) ეწოდა.

ვატ ფრა ბუდა ბაატი

კლიმატი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სარაბურს აქვს ტროპიკული სავანის კლიმატი, Aw (კოპენის კლიმატის კლასიფიკაციის სისტემით). კლიმატი არიდულია და ზამთრობით იშვიათი წვიმა ახასიათებს. ზაფხულობით ტემპერატურა მაღალია.

საშუალო წლიური ტემპერატურა 28-29 გრადუსი ცელსიუსია. მაქსიმალური ტემპერატურა საშუალოდ 33-34 გრადუსი ცელსიუსით და მინიმალური ტემპერატურა საშუალოდ 23-24 გრადუსი ცელსიუსით. აპრილი წლის ყველაზე ცხელი თვეა, ხოლო ზამთარიდან იანვარში გრილა.

ჰაერის ხარისხი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სარაბურს ჰაერის დაბალი ხარისხი აქვს ცემენტის წარმოების გამო, რომლისთვისაც ძირითადად ქვებს ამტვრებენ. პროვინციაში ჰაერის ხარისხი ხშირად აჭარბებს ნაწილაკების რეკომენდებულ ლიმიტებს. [1][2]

სიმბოლოები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

პროვინციის გერბზე გამოსახულია ტაძარი ვარ ფრა ბუდჰა ბაატი. მე -17 საუკუნეში მონადირემ იპოვა წყლის გუბე, რომელიც დიდ ნაკვალევს ჰგავდა. იგი გამოცხადდა ბუდას ნაკვალევად და მის გარშემო ტაძარი ააშენეს. ფრა ფუტთაბატი ნიშნავს ბუდას კვალს .

პროვინციული ხეა Lagerstroemia floribunda და პროვინციული ყვავილი არის ყვითელი ბამბის ხე ( Cochlospermum regium ). ენდემური კიბორჩხალი, Larnaudia larnaudii არის პროვინციული წყლის ცხოველი. [3]

ადმინისტრაციული დანაყოფები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

პროვინციის მთავრობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სარაბურის რუკა 13, რომელიც 13 რაიონს მოიცავს

პროვინცია დაყოფილია 13 ოლქად ( ამფოე ). რაიონები შემდგომში იყოფა 111 ქვე-ოლქად ( ტამბიონი ) და 965 სოფლად ( მუბანი ).

  1. მუეანგ სარაბური
  2. კაენგ ხოი
  3. ნონგ ხაე
  4. ვიჰან დაენგი
  5. ნონგ სენგი
  6. ბან მო
  7. დონ პუტი
  1. ნონგ დონი
  2. ფრა ფუტთაბატი
  3. სან ჰაი
  4. მუაქ ლეკი
  5. ვანგ მუანგი
  6. ჩალომ ფრა კიატი

Ადგილობრივი მმართველობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

2019 წლის 26 ნოემბრისთვის არსებობს [4] : ერთი სარაბურის პროვინციული ადმინისტრაციული ორგანიზაცია - PAO და 38 მუნიციპალური რეგიონი პროვინციაში.

ტრანსპორტი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

რკინიგზა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სარაბურის მთავარი სადგურია სარაბურის რკინიგზის სადგური . კაენგ ხოის გადაკვეთაზე არის ძირითადი სარკინიგზო კვანძი.

გზა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სარაბურამდე მისვლა შესაძლებელია ფაჰონიოთინის გზაზე (ტაილანდის მარშრუტი 1). ასევე მიტტრაფჰაპის გზით (ტაილანდის მარშრუტი 2), რომელიც არის მთავარი გზა ჩრდილო-აღმოსავლეთ რეგიონში. [5]

ჯანმრთელობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სარაბურის მთავარი საავადმყოფოა სარაბურის საავადმყოფო, რომელსაც მართავს საზოგადოებრივი ჯანდაცვის სამინისტრო .

2017 წლის ადამიანის განვითარების ინდექსი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ჯანმრთელობა Განათლება დასაქმება შემოსავალი
26 25 24 11
საცხოვრებელი ოჯახი ტრანსპორტი Მონაწილეობა
53 39 17 32

2003 წლიდან, გაეროს განვითარების პროგრამამ (UNDP) ტაილანდში პროგრესი განიცადა. აქ ადამიანის გავითარება ქვე-ეროვნულ დონეზე ხდება, რომელიც მოიცავს ადამიანის განვითარების რვავე ძირითად სფეროს. ეკონომიკური და სოციალური განვითარების ეროვნულმა საბჭომ ცალკეულ პროვინციების განვითარებაზე (NESDB) პასუხისმგებლობა 2017 წლიდან აიღო.[6]

რანგი კლასიფიკაცია
 1 - 15 ,,მაღალი"
16 - 30 ,,გარკვეულწილად მაღალი"
31 - 45 ,,საშუალო"
45 - 60 ,,გარკვეულწილად დაბალი"
61 - 77 ,,დაბალი"

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. Wipatayotin, Apinya (2019-01-27)."Grappling with pollution" . Bangkok Post. Retrieved 2019-01-27.
  2. Wipatayotin, Apinya (13 January 2018). "Saraburi area hits No.1 for worst air quality". Bangkok Post. Retrieved 26 July 2018.
  3. "สัตว์น้ำจืดประจำจังหวัดสระบุรี (ปูน้ำตกสระบุรี)" დაარქივებული 2020-12-06 საიტზე Wayback Machine. [Saraburi provincial freshwater animal (Waterfall crab)]. 4.fisheries.go.th (in Thai). 2017-01-06. Retrieved 2020-04-22.
  4. Number of local government organizations by province. Department of Local Administration (DLA) (26 November 2019). ციტატა: „62 Saraburi: 1 PAO, 4 Town mun., 34 Subdistrict mun., 70 SAO.“ ციტირების თარიღი: 10 December 2019
  5. “สุดบรรทัด-เจนจบทิศ” สู่ “ถนนมิตรภาพ” ช่วยย่นเวลาเดินทางกทม.-โคราชจาก 10 เหลือ 3 ชม. thai. Silpa Wattanatham (2019-12-27). ციტირების თარიღი: 2020-04-22.
  6. Human achievement index 2017 by National Economic and Social Development Board (NESDB), pages 1-40, maps 1-9, retrieved 14 September 2019, ISBN 978-974-9769-33-1