მუკდაჰანის პროვინცია
| პროვინცია | |||
|---|---|---|---|
|
მუკდაჰანის პროვინცია ტაი. เลย | |||
 | |||
| |||
| ქვეყანა |
 ტაილანდი | ||
| ადმ. ცენტრი | Mukdahan | ||
| შიდა დაყოფა | Mueang Mukdahan, Nikhom Kham Soi, Don Tan, Dong Luang, Khamcha-i, Wan Yai და Nong Sung | ||
| კოორდინატები | 16°32′46″ ჩ. გ. 104°43′34″ ა. გ. / 16.54611° ჩ. გ. 104.72611° ა. გ. | ||
| დაარსდა | 27 სექტემბერი, 1982[1] | ||
| ფართობი | 4 340 კმ² | ||
| მოსახლეობა | 352 282 კაცი (2018) | ||
| სიმჭიდროვე | 81 კაცი/კმ² | ||
| სასაათო სარტყელი | UTC+7 | ||
| სატელეფონო კოდი | 042 | ||
| საფოსტო ინდექსი | 49 | ||
| ოფიციალური საიტი | mukdahan.go.th | ||
 | |||
მუკდაჰანი (ტაი. มุกดาหาร) — ტაილანდის 76 პროვინციიდან (ჩანგვატი) ერთ-ერთი. ის მდებარეობს ტაილანდის ზედა ჩრდილო-აღმოსავლეთით, ისანის რეგიონში. მისი მეზობელი პროვინციებია (სამხრეთიდან საათის ისრის მიმართულებით) ამნატჩარენი, იასოთონი, როიეტი, კალასინი, საკონ-ნაქონი და ნაქონფანომი. აღმოსავლეთით ესაზღვრება მდინარე მეკონგი, რომლის გადაღმა მდებარეობს ლაოსის პროვინცია სავანნახეტი. სწირედ აქ მდებარეობს ტაილანდსა და ლაოს შორის მეგობრობის N2 ხიდი.
გეოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
პროვინცია მეკონგის ხეობაში მდებარეობს. პროვინციის დასავლეთით მდებარეობს ფუ-ფანის მთები, რომლებიც დაფარულია სქელი ტყეებით.
ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ლორდ ჩანდრასურიიაონგსემ (เจ้าจันทรสุริยวงษ์) და მისმა მიმდევრებმა დასახლება შექმნეს ბაან ლუანგ ფონსიმში (บ้านหลวงโพนสิม) თად ინგ ჰანგ სტუპას (พระธาตุอิงฮัง) მიმდებარედ, მდინარე მეკონგის მარცხენა ნაპირზე. მდინარე მეკონგის მარცხენა სანაპიროზე. რამდენიმე წლის შემდეგ ლორდი გარდაიცვალა.
მმართველი გახდა მისი ვაჟი, ლორდი ჩანთაკინარი (จ้าจันทกินรี). ძვ. წ. 2310 წელს მონადირემ გადაკვეთა მეკონგი და მივიდა მარჯვენა სანაპიროზე, ბანგ მუკის (บังมุก) ნაკადის პირას, სადაც მან აღმოაჩინა განადგურებული სამეფო, მონასტრით და შვიდი შაქრის პალმით, რომელიც მდინარესთან ახლოს მდებარეობდა. მან შეისწავლა ეს ტერიტორია და მიხვდა, რომ ის ბევრად უკეთესი იყო ვიდრე მეკონგის მარცხენა მხარეზე მდებარე ტერიტორიები. აქ ხშირი იყო თევზიც. ამის შესახებ მან შეატყობინა თავის მმართველს, ლორდ ჩანთკინარელს. ჩანთჰინკინარელი თავის მიმდევრებს მეკონგის გადაღმა გაუძღვა, რათა დაეთვალიერებინათ ეს ტერიტორია და დაადგინეს, რომ ეს ტერიტორია ნამდვილად უძველესი სამეფოს ნაშთები იყო და გაცილებით უკეთეს მდგომარეობაში იყო, ვიდრე მეკონგის მარცხენა სანაპიროს ნებისმიერი წერტილი. მათ ბანგ მუკის პირას, მარჯვენა სანაპიროზე დასახლებული პუნქტის გაშენება გადაწყვიტეს.
როდესაც მან ტყეების გაკაფვა დაიწყო, რათა გზა გაეყვანა სამეფოსთვის, ამ დროს მან წმინდა ლეღვის ხის ქვეშ იპოვა სიდჰართა გაუტამა. მან ერთდროულად ააშენა ახალი მონასტერი ძველი, მიტოვებული ტაძრის მიდამოებში და უწოდა ვატ სრი მოუნგხოუნი (วัดศรีมุงคุณ), რაც ნიშნავს „მშვიდი ეზოს ტაძარს“. მან ააშენა პალატიალური სასახლე ტაძრის მიმდებარე ტერიტორიაზე, სადაც მან განათავსა ბუდას ორივე გამოსახულება.
ძვ. წ. 2321 წელს, თონბურის პერიოდში, როდესაც დიდმა მეფემ ტაქსინმა ძალები მოიკრიბა მდინარე მეკონგის მიდამოებში, მან უბრძანა ფრა მაჰაკასუტ სუეკს და ჩაო ფია ჩაკრის მათი ჯარების გაგზავნა მეკონგის ნაპირებზე, რათა აღეკვეთათ და გაერთიანებულიყვნენ და მეკონგის ორივე მხარე თონბურის სამეფოში გაეერთიანებინათ. ამ სამეფოს ოფიციალურად დაერქვა სამეფო „მუეანგ მუკდაჰანი“.
ქალაქი მუკდაჰანი დააარსა 1770 წელს, ლორდ შანთაკინარელმა, ფონიმსელმა. თავდაპირველად იგი მონთონ უდონ თანის შემადგენლობაში შედიოდა [2] მაგრამ 1907 წელს იგი გახდა ნახონ ფანომის პროვინციის ოლქი (ამფო). [3] 1982 წლის 27 სექტემბერს მუკდაჰანის სტატუსი განახლდა და ის ოფიციალურად პროვინცია გახდა.
2006 წელს გაიხსნა ტაი-ლაოსის მეგობრობის მეორე ხიდი, მუკდაჰანიდან სავანნახეთამდე, ლაოსი.
ეკონომიკა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
2018 წელს ტაილანდის ტრანსპორტის სამინისტროს აეროპორტების დეპარტამენტმა გამოაცხადა, რომ ის დახარჯავდა 6 მილიონ ბატს მუხდაჰანის საერთაშორისო აეროპორტის განვითარებისთვის. მისი აშენების შემთხვევაში, ის ტაილანდის 30-ე საერთაშორისო აეროპორტი გახდება.[4]
სიმბოლოები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
პროვინციის გერბზე გამოსახულია პრასარტ სონგ ნანგ სათიტის სასახლე.
პროვინციული ხე და ყვავილი არის Ochna integerrima.
პროვინციული ლოზუნგია: „ცათამბჯენ ჰო კაეოს კოშკი, ფუ ფა ტოეპი და კაენგ კაბაო, რვა ეთნიკური უმცირესობა, ცნობილი ტამარინდი, დიდი ძველი ქვაბი, ლამ ფაიას წარმოშობა, მდინარე მეკონგის განსაცვიფრებელი ხედი ინდოჩინისკენ“.
ადმინისტრაციული დანაყოფები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
პროვინციის მთავრობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
პროვინცია დაყოფილია 7 ოლქად (ამფო). ოლქები შემდგომში იყოფა 53 ქვეოლქად (ტამბიონი) და 493 სოფლად (მუბანი).
|
|
ადგილობრივი მთავრობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
2019 წლის 26 ნოემბრისთვის არსებობს: [5] ერთი მუკდაჰანის პროვინციის ადმინისტრაციული ორგანიზაცია და 25 მუნიციპალური რაიონი პროვინციაში. [6]
2017 წლის ადამიანის განვითარების ინდექსი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
| ჯანმრთელობა | Განათლება | დასაქმება | შემოსავალი |
|
|
|
|
| 22 | 66 | 18 | 75 |
| საცხოვრებელი | ოჯახი | ტრანსპორტი | Მონაწილეობა |
|
 |
|
.png)
|
| 14 | 43 | 74 | 12 |
2003 წლიდან, გაეროს განვითარების პროგრამამ (UNDP) ტაილანდში პროგრესი განიცადა. აქ ადამიანის გავითარება ქვე-ეროვნულ დონეზე ხდება, რომელიც მოიცავს ადამიანის განვითარების რვავე ძირითად სფეროს. ეკონომიკური და სოციალური განვითარების ეროვნულმა საბჭომ ცალკეულ პროვინციების განვითარებაზე (NESDB) პასუხისმგებლობა 2017 წლიდან აიღო.[7]
| რანგი | კლასიფიკაცია |
| 1 - 15 | „მაღალი“ |
| 16 - 30 | „გარკვეულწილად მაღალი“ |
| 31 - 45 | „საშუალო“ |
| 45 - 60 | „გარკვეულწილად დაბალი“ |
| 61 - 77 | „დაბალი“ |
რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- TAT პროვინციული გვერდი
- პროვინციის ვებ – გვერდი დაარქივებული 2020-08-11 საიტზე Wayback Machine. (მხოლოდ ტაილანდურ ენაზე)
Mukdahan, ტურისტული მეგზური ვიკივოიაჟზე
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2525/A/121/14.PDF
- ↑ „พระบรมราชโองการ ประกาศ เปลี่ยนนามมณฑล“ (PDF) (Thai). დამოწმება journal საჭიროებს
|journal=-ს (დახმარება) - ↑ Amphoe.com on Mueang Mukdahan district Thai. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2009-07-12. ციტირების თარიღი: 2020-11-22.
- ↑ "Mukdahan airport study to cost Bt6 million". დაარქივებული 2018-07-18 საიტზე Wayback Machine. The Nation. 18 July 2018. Retrieved 18 July 2018.
- ↑ Number of local government organizations by province. dla.go.th (26 November 2019). ციტირების თარიღი: 10 December 2019.
- ↑ "รายงานสถิติจำนวนประชากรและบ้านประจำปี พ.ศ.2561" დაარქივებული 2020-06-21 საიტზე Wayback Machine. [Statistics, population and house statistics for the year 2018]. Registration Office Department of the Interior, Ministry of the Interior (in Thai). 31 December 2018. Retrieved 20 June 2019.
- ↑ Human achievement index 2017 by National Economic and Social Development Board (NESDB), pages 1-40, maps 1-9, retrieved 14 September 2019, ISBN 978-974-9769-33-1