ნონთაბურის პროვინცია

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
პროვინცია
ნონთაბურის პროვინცია
ტაი. นนทบุรี
დროშა გერბი


พระตำหนักสง่างาม ลือนามสวนสมเด็จ เกาะเกร็ดแหล่งดินเผา วัดเก่านามระบือ เลื่องลือทุเรียนนนท์ งามน่ายลศูนย์ราชการ
ქვეყანა ტაილანდის დროშა ტაილანდი
ადმ. ცენტრი Nonthaburi
შიდა დაყოფა Mueang Nonthaburi, Bang Kruai, Bang Yai, Bang Bua Thong, Sai Noi და Pak Kret
კოორდინატები 13°51′45″ ჩ. გ. 100°30′52″ ა. გ. / 13.86250° ჩ. გ. 100.51444° ა. გ. / 13.86250; 100.51444
ფართობი 622 კმ²
ოფიციალური ენა ტაი ენა
მოსახლეობა 1 246 295 კაცი (2018)
სიმჭიდროვე 2 003.7 კაცი/კმ²
სასაათო სარტყელი UTC+7
სატელეფონო კოდი 02
საფოსტო ინდექსი 11
ოფიციალური საიტი nonthaburi.go.th

ნონთაბური ( ტაი. นนทบุรี ) — ტაილანდის ცენტრალურ ნაწილში მდებარე ერთ-ერთი პროვინცია ( ჩანვატი ). პროვინცია დაარსდა აქტის ფარგლებში, რომელიც ეხებოდა სამუთპრაკანის, ნონთაბურის, სამუთსაქონის და ნაქონნაიოკის პროვინციებს. გადაწყვეტილება ძალაში შევიდა 1946 წლის 9 მაისს.

მეზობელი პროვინციებია (ჩრდილოეთიდან საათის ისრის მიმართულებით): ფრანაქონ სი აიუტთაია, პათუმ თჰანი, ბანგკოკი და ნაქონპათომი . ნონთაბური ყველაზე მჭიდროდ დასახლებული პროვინციაა ბანკოკის შემდეგ. პროვინციის ღირსშესანიშნაობებიდან აღსანიშნავია ბანგ კვანგის ცენტრალური ციხე.

გეოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ნონთაბური ბანკოკიდან ჩრდილო – დასავლეთით, მდინარე ჩაო – ფრაიაზე მდებარეობს. პროვინცია არის უფრო დიდი ბანგკოკის მეტროპოლიტური არეალის ნაწილი. უმეტეს ნაწილში იგი ისეთივე ურბანიზებულია, როგორც დედაქალაქი [1] და ამ განვითარებიდან გამომდინარე ბანგკოკსა და პროვინციას შორის რეალური საზღვრის დადგენა შეუძლებელია.

ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ნონთაბური ქალაქად მე -16 საუკუნის შუა პერიოდში გამოცხადაა. მანამდე ამ ტერიტორიაზე სოფელი მდებარეობდა, სახელად თალათ ხვანი. მეფე პრასატ ტონგის მეფობის დროს გაიჭრა არხი, მდინარე ჩაო ფრაიადან წყლის გამოდინების მიზნით. მდინარემ მიმართულება შეიცვალა და დღესდღეობით ხელოვნურად გაჭრილი კალაპოტი აქვს. 1665 წელს მეფე ნარაიმ ციხე ააშენა, მდინარესთან სტრატეგიულობის მიზნით. მალევე ციხის მიმდებარე ტერიტორიაზე ქალაქი გაშენდა.

1943-1946 წლებში პროვინცია ბანგკოკის ნაწილს წარმოადგენდა.

სიმბოლოები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

პროვინციის ბეჭედზე გამოსახულია თიხის ჭურჭელი, რომელიც ნონთაბურისთვის ტრადიციულ პროდუქტს წარმოადგენს. პროვინციული ყვავილი და ხე არის ყვითელი ალის ხე ( Peltophorum pterocarpum ).

პროვინციის სლოგანი ითარგმნება როგორც ,,დიდი სამეფო სასახლე, ცნობილი სუან სომდეტი, კო კრეტის ჭურჭელი, ცნობილი უძველესი ტაძრები, გემრიელი დურიანები და მშვენიერი სამთავრობო ოფისი". სამეფოს დაქვემდებარებაში არის ფრა ტამანაკ ნონთაბური, რომელიც მუეანგ ნონთაბურის რაიონში მდებარეობს. ის პრინც მაჰა ვაჯირალონგკორნის ყოფილი რეზიდენციაა. პრინცესა დედა სრინაგარინდრას ბაღი (სუან სომდეტი) არის წყლის ბაღი, სადაც პრინცესა სრინაგარინდას ქანდაკება მდებარეობს. ეს ადგილი პაკ კრეტის რაიონშია. პროვინციის ადმინისტრაციის შენობამ ერთხელ მიიღო ჯილდო, როგორც ყველაზე ლამაზი შენობა შინაგან საქმეთა სამინისტროს დაქვემდებარებაში.

ადმინისტრაციული დაყოფა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ნონთაბურის პროვინციის რუკა

პროვინციის მთავრობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

პროვინცია დაყოფილია ექვს ოლქად ( ამფოები ). ოლქები შემდგომი იყოფა 52 ქვე- ოლქად ( ტამბონები ) და 433 სოფლად ( მუბანები ).

  1. მუეანგ ნონთაბური
  2. ბანგ კრუაი
  3. ბანგ იაი
  4. ბანგ ბუა თონგ
  5. საი ნოი
  6. პაკ კრეტ

Ადგილობრივი მმართველობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

2020 წლის 8 სექტემბრისთვის არსებობს: ერთი ნონთაბურის პროვინციული ადმინისტრაციული ორგანიზაცია - PAO ( ongkan borihan suan changwat ) და ოცდაორი მუნიციპალური ( thesaban ) რაიონი პროვინციაში. დედაქალაქ ნონთაბურს და პაკ კრეტს აქვთ ქალაქის ( thesaban nakhon ) სტატუსი. შემდეგ ათს აქვს ქალაქის ( thesaban mueang ) სტატუსი და ათი ქვეგანყოფილების მუნიციპალიტეტი ( thesaban tambon ).

ქალაქის მუნიციპალიტეტები ხალხი
1 ნონთაბური 254 375   2 პაკ კრეტი 190,272
მცირე ზომის ქალაქის მუნიციპალიტეტები ხალხი
1 მაი ბანგ ბუა თონგი 54 554   6 ბანგ კრუაი 44,138
2 ბანგ ბუა თონგი 51 420   7 ბანგ ხუ რატი 40,070
3 ბანგ რაკი პატანა 46 766   8 ბანგ სი მუეანგი 32 880
4 ფიმონ ვირთხა 46 803   9 საი მა 23,316
5 ბანგ მაე ნანგი 45 974 10 ბანგ კრანგი 23,010
ქვეგანყოფილებები ხალხი
1 პლაი ბანგი [2] 45 573   6 ბანგ იაი 11 620
2 საო თონგ ჰინი [3] 39,315   7 ბანგ სი თონგი [4] 11,203
3 სალა კლანგი [5] 18 582   8 ბანგ ფლაპი [6] 10 417
4 ბან ბანგ მუანგი [7] 17,526   9 ბანგ მუანგი   5 843
5 ბანგ ლენი [8] 16 050 10 საი ნოი   2,547

სოფლის მეურნეობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ნონთაბურის პროვინცია ცნობილია ქვეყანაში საუკეთესო დურიანების გაზრდით . დურიანი ამ პროვინციაში ცნობილი ხილია, რომელიც 400 წლის განმავლობაში მოჰყავთ. [9] ნაყოფი ცნობილია როგორც ,,დურიანი ნონი", რაც დურიანს ნონთაბურის პროვინციიდან. [10] იგი ასევე ცნობილია, როგორც ყველაზე ძვირადღირებული დურიანი მსოფლიოში. ნონთაბურში დურიანის ექვსი სახებაა, რომლებიც არის: კოპი, ლუანგი, კან იაო, კამპანი, ტონგ იოი და სხვა. დურიანის ბაღების უმეტესობა არის მდინარეების მახლობლად, როგორიცაა ჩაო ფრაია. ეს იმიტომ ხდება, რომ მდინარის გვერდით ნიადაგი კარგია მცენარეების მოსაყვანად, განსაკუთრებით კი დურიოს ხეებისთვის. წყალდიდობებისა და გარემოს დაბინძურების გამო ბაღების რაოდენობა თანდათანობით შემცირდა. მცენარის ფასი მის სახეობასა და ხარისხზეა დამოკიდებული. კან იაო ყველაზე ძვირი სახეობაა, რომლის ერთი ნაყოფის ფასიც დაახლოებით 10 000 ბატიდან 20 000 ბატამდე (დაახლოებით 600 აშშ დოლარი) მერყებობს. ფასიდან გამომდინარე კან იაო ადგილობრივ ბაზრებზე არ იყიდება. მაღალ ფასს ძირითადად დურიოს ამ სახეობის იშვიათობა წარმოადგენს.. 2011 წლის წყალდიდობამ ნონთაბურის თითქმის ყველა დურიოს ხე გაწმინდა, დაზიანებულების სანაცვლოდ კი მხოლოდ მცირე რაოდენობის ნერგი დარგეს. საცხოვრებელი ტერიტორიების ზრდის გამო სასოფლო- სამეურნეო დანიშნულების მიწების რიცხვმა იკლო.

ჯანდაცვა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ნონთაბურის მთავარი საავადმყოფო, რომელსაც საზოგადოებრივი ჯანდაცვის სამინისტრო ხელმძღვანელობს არის ფრა ნანგ კლაოს საავადმყოფო. პროვინციაში ასევე მდებარეობს სრითანიას საავადმყოფო — უდიდესი ფსიქიატრიული საავადმყოფო მთელს ტაილანდში.

2017 წლის ადამიანის განვითარების ინდექსი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ჯანმრთელობა Განათლება დასაქმება შემოსავალი
10 3 34 3
საცხოვრებელი ოჯახი ტრანსპორტი Მონაწილეობა
61 30 1 73

2003 წლიდან, გაეროს განვითარების პროგრამამ (UNDP) ტაილანდში პროგრესი განიცადა. აქ ადამიანის გავითარება ქვე-ეროვნულ დონეზე ხდება, რომელიც მოიცავს ადამიანის განვითარების რვავე ძირითად სფეროს. ეკონომიკური და სოციალური განვითარების ეროვნულმა საბჭომ ცალკეულ პროვინციების განვითარებაზე (NESDB) პასუხისმგებლობა 2017 წლიდან აიღო.

რანგი კლასიფიკაცია
  1 - 15 ,,მაღალი"
16 - 30 ,,გარკვეულწილად მაღალი"
31 - 45 ,,საშუალო"
45 - 60 ,,გარკვეულწილად დაბალი"
61 - 77 ,,დაბალი"

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. „นนทบุรี จูงมือเพื่อนสาว เที่ยวใกล้กรุงเทพ“. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2019-10-14. ციტირების თარიღი: 2020-11-09.
  2. „พระราชบัญญัติ เปลี่ยนแปลงฐานะของสุขาภิบาลเป็นเทศบาล พ.ศ.๒๕๔๒“ (PDF). Royal Thai Government Gazette. 116 (9 Kor): 1–4. 24 February 1999. ციტირების თარიღი: 20 March 2020. ციტატა: „Sanitation districts Plai Bang, Bang Yai, Bang Muang and Sai Noi are upgraded to subdistrict municipality, effectively 25 May 1999“
  3. Number of local government organizations: Summary elevating local authorities. (12 September 2011). ციტატა: „No.4.15 Established Sao Thong Hin Subdistrict Administrative Organization (SAO), Bang Yai district, Nonthaburi province is Sao Thong Hin subdistrict municipality.“ ციტირების თარიღი: 17 September 2020
  4. Number of local government organizations: Summary elevating local authorities. (31 May 2013). ციტატა: „No.4.28 Established Bang Si Thong Subdistrict Administrative Organization (SAO), Bang Kruai district, Nonthaburi province is Bang Si Thong subdistrict municipality, effectively 5 September 2013.“ ციტირების თარიღი: 17 September 2020
  5. Number of local government organizations: Summary elevating local authorities. (15 August 2008). ციტატა: „Established Sala Klang Subdistrict Administrative Organization (SAO), Bang Kruai district, Nonthaburi province is Sala Klang subdistrict municipality.“ ციტირების თარიღი: 12 January 2009
  6. Number of local government organizations: Summary elevating local authorities. (3 September 2013). ციტატა: „No.4.119 Established Bang Phlap Subdistrict Administrative Organization (SAO), Pak Kret district, Nonthaburi province is Bang Phlap subdistrict municipality, effectively 6 September 2013.“ ციტირების თარიღი: 17 September 2020
  7. Number of local government organizations: Summary elevating local authorities. (12 September 2011). ციტატა: „No.4.25 Established Ban Bang Muang Subdistrict Administrative Organization (SAO), Bang Yai district, Nonthaburi province is Ban Bang Muang subdistrict municipality, effectively 30 September 2011.“ ციტირების თარიღი: 17 September 2020
  8. Number of local government organizations: Summary elevating local authorities. (29 June 2011). ციტატა: „No.4.16 Established Bang Len Subdistrict Administrative Organization (SAO), Bang Yai district, Nonthaburi province is Bang Len subdistrict municipality, effectively 30 September 2011.“ ციტირების თარიღი: 17 September 2020
  9. The Most Expensive Durian In The World; Nonthaburi, Thailand. Year of the Durian.
  10. [1] สำนักบรรณสารสนเทส มสธ. ทุเรียนนนท์ ฝ่ายอุทยานการศึกษา สำนักการศึกษาต่อเนื่อง มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช (Accessed on 9 September 2015)