ამბროლაურის მუნიციპალიტეტი — ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეული[3] საქართველოში , რაჭა-ლეჩხუმის და ქვემო სვანეთის მხარეში . ადმინისტრაციული ცენტრია ქალაქი ამბროლაური .
მდებარეობს კავკასიონის სისტემის სამხრეთი ფერდობის ზონაში. მისი სამხრეთ-აღმოსავლეთი საზღვარი გასდევს რაჭის ქედს , ჩრდილოეთით გაწოლილია ლეჩხუმის ქედი . ტერიტორია — 1141 კვ.კმ. მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე მიედინება რიონი და მისი შენაკადები: კრიხულა , ზნაკურა , შარეულა , ლუხუნი , რიცეულა , ასკისწყალი . მთავარი წიაღისეული სიმდიდრეა დარიშხანი , თაბაშირი .
მუნიციპალიტეტი შეიქმნა 1930 წელს. მანამდე მისი ტერიტორია შედიოდა ქუთაისის გუბერნიის რაჭის მაზრაში , 1928 წლიდან — რაჭა-ლეჩხუმის მაზრაში, 1930 წელს ცალკე რაიონად გამოიყო. 1951 -1953 წლებში შედიოდა ქუთაისის ოლქში. 2014-2017 წლებში მუნიციპალიტეტისგან გამოყოფილი იყო ქალაქი ამბროლაური [4]
მოსახლეობის რიცხოვნობა — 9139 კაცი (2014); სიმჭიდროვე — 8,0 კაცი კვ.კმ-ზე. მუნიციპალიტეტში 70 დასახლებული პუნქტია: 1 ქალაქი და 69 სოფელი .
აღწერის წელი
მოსახლეობა
1989
17 065
2002
16 225
2014
9 139
2021[5]
10 400
ადმინისტრაციული ერთეული ამბროლაური — ქალაქი ამბროლაური;
ადმინისტრაციული ერთეული ბუგეული — აბანოეთი, ბარეული, ბუგეული, გორისუბანი, ქედისუბანი, ჯვარისა;
ადმინისტრაციული ერთეული ველევი — ბეთლევი, ველევი, კვირიკეწმინდა, შხივანა;
ადმინისტრაციული ერთეული ზნაკვა — საკეცია, ზნაკვა, მოტყიარი;
ადმინისტრაციული ერთეული იწა — ახალსოფელი, გორი, ზემო კრიხი, იწა, ქვემო კრიხი, შუა კრიხი;
ადმინისტრაციული ერთეული ლიხეთი — აბარი, ლიხეთი, ურავი;
ადმინისტრაციული ერთეული ნამანევი — შავრა, თხმორი, ნამანევი, ხონჭიორი;
ადმინისტრაციული ერთეული ნიკორწმინდა — კაჩაეთი, ნიკორწმინდა, ხარისთვალა;
ადმინისტრაციული ერთეული სადმელი — ბოსტანა, კლდისუბანი, სადმელი, ღვიარა, ძირაგეული;
ადმინისტრაციული ერთეული სხვავა — სხვავა, ფუტიეთი;
ადმინისტრაციული ერთეული ღადიში — ბაჯი, პატარაონი, ტბეთი, ქვედა შავრა, ღადიში;
ადმინისტრაციული ერთეული ცახი — გოგოლათი, ზედა ღვარდია, ქვედა ღვარდია, ცახი;
ადმინისტრაციული ერთეული წესი — მუხლი, წესი;
ადმინისტრაციული ერთეული ჭელიაღელე — აგარა, ზედა თლუღი, უყეში, ქვედა თლუღი, ჭელიაღელე;
ადმინისტრაციული ერთეული ჭრებალო — გენდუში, ზემო ჟოშხა, ქვემო ჟოშხა, ჭრებალო;
ადმინისტრაციული ერთეული ჭყვიში — ზედა ჭყვიში, ქვიშარი, ჭყვიში;
ადმინისტრაციული ერთეული ხვანჭკარა — დიდი ჩორჯო, მეორე ტოლა, პატარა ჩორჯო, პირველი ტოლა, ხვანჭკარა;
ადმინისტრაციული ერთეული ხიდიკარი — კვაცხუთი, ხიმში;
ადმინისტრაციული ერთეული ხოტევი — სხარტალი, წკადისი, ხოტევი. წამყვანი დარგია სოფლის მეურნეობა , მათ შორის მევენახეობა -მეღვინეობა და მეცხოველეობა . მეხილეობა ვითარდება ძირითადად მთიან ზონაში. მნიშვნელოვანი საწარმოებია: ღვინის ქარხნები, ყველ-კარაქის და აგურის ქარხნები, ლითონური დარიშხანის ქარხანა. მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე გადის ოსეთის სამხედრო გზა .
მუნიციპალიტეტში 27 საჯარო სკოლაა , 1 უმაღლესი სასწავლებელი (საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის რაჭის ფილიალი), 43 ბიბლიოთეკა , 1 თეატრი და 1 მუზეუმი .
მნიშვნელოვანი ისტორიული ძეგლებია: ნიკორწმინდის ტაძარი (XI ს.), ბარაკონი , ზემო კრიხის, ბუგეულის, პატარა ონის ეკლესიების ნანგრევები, რაჭის ერისთავების ციხე — მინდა ციხე , კვარაციხე, ხოტევის ციხე და სხვა. ბუნების ძეგლებიდან აღსანიშნავია კარსტული მღვიმეები სოფელ ნიკორწმინდასა და სხვავაში. მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზეა შაორის წყალსაცავი .
ამბროლაურის რაიონის რუკა, 1975 წ.
საქართველო
9139 კაცი (2014)
.svg)
