Deep Purple

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ეს სტატია ჯგუფის შესახებაა. მათი მესამე ალბომის, იხილეთ Deep Purple (ალბომი). სხვა მნიშვნელობებისთვის, იხილეთ Deep Purple (მრავალმნიშვნელოვანი)
Deep Purple

ჯგუფის გამოსვლა 2022 წელს. მარცხნიდან-მარჯვნივ: როჯერ გლოვერი, იენ პეისი, იენ გილანი, დონ ეირი და საიმონ მაკ-ბრაიდი.
ბიოგრაფია
აგრეთვე ცნობილი როგორც Roundabout
წარმოშობა ჰერტფორდი, ჰერტფორდშირი, ინგლისი
ჟანრ(ებ)ი
აქტიური 1968–1976, 1984–დღემდე
ლეიბლ(ებ)ი
წევრები
ყოფილი წევრები
საიტი deeppurple.com
Deep Purple ვიკისაწყობში

Deep Purple [ˌdiːpˈpɜːpl̩] — ინგლისური როკ-ჯგუფი ჰერტფორდიდან[1]. ითვლება მძიმე მეტალისა და მძიმე როკის ერთ-ერთ პიონერად, თუმცა თვლიან, რომ მისი მუსიკა რომელიმე ჟანრს არ მიეკუთვნება.[2][3][4][5] გინესის მსოფლიო რეკორდების წიგნის მიხედვით 1975 წელს Deep Purple ითვლებოდა მსოფლიოს ყველაზე ხმაურიან ჯგუფად.[6][7]. მსოფლიო მასშტაბით მას გაყიდული აქვს 100 მილიონზე მეტი ალბომი,[8][9][10][11] მათ შორის - 7.5 მილიონი აშშ-ში.[12] VH1-ის გადაცემაში „მძიმე როკის უდიდესი შემსრულებლები“ ჯგუფმა 22-ე ადგილი დაიკავა.[13]

არსებობის მანძილზე ჯგუფმა რამდენიმე შემადგენლობა შეიცვალა და რვაწლიანი შემოქმედებითი პაუზაც იქონია (1976–1984). 1968–1976 წლების შემადგენლობებს უფრო ხშირად ეწოდება Mark I, II, III და IV.[14][15] მისი მეორე და კომერციულად ყველაზე წარმატებული შემადგენლობის წევრები იყვნენ იენ გილანი (ვოკალი), როჯერ გლოვერი (ბას-გიტარა), ჯონ ლორდი (კლავიშებიანი საკრავები), იენ პეისი (დასარტყმელი საკრავები) და რიჩი ბლეკმორი (გიტარა). ამ შემადგენლობამ იარსება 1969-1973 და 1984-1994 / 1993 წლებში. ამის შემდეგ ბლეკმორსა და ჯგუფის სხვა წევრებს შორის კამათი მოხდა და Deep Purple-ის ახალ გიტარისტად სტივ მორსი იქცა. 2002 წელს ჯგუფიდან ჯონ ლორდიც წავიდა, რის შემდეგაც იენ პეისი დარჩა ჯგუფის ერთადერთ ორიგინალურ წევრად. მორსი ჯგუფში 2022 წლამდე უკრავდა, შემდეგ კი მას საიმონ მაკ-ბრაიდი ჩაენაცვლა.

2011 წელს, ჟურნალის Classic Rock დაჯილდოებაზე, ლონდონში, ჯგუფმა მიიღო ნოვატორთა ჯილდო. 2012 წლისათვის Deep Purple როკ-ენ-როლის დიდების დარბაზში შეყვანაზე წარდგენილი არ იქნა.[16][17]

ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

საწყისი (1967–68)[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

1967 წელს ჯგუფ Searchers-ის დრამერი კრის კერტისი დაუკავშირდა ლონდონელ ბიზნესმენ ტონი ედვარდსს, იმ იმედით, რომ იგი წარუძღვებოდა ახალ ჯგუფს, რომელსაც კერტისი აარსებდა, სახელით „Roundabout“. კერტისს სურდა „სუპერჯგუფის“ შეკრება, რომელშიც შემადგებლობები თავისუფლად შეიცვლებოდა. ედვარდსს მოეწონა ეს აზრი და ასეთი მიზნების დაფინანსებაზე დათანხმდა ჯონ კოლეტასა და რონ ჰაირის (Hire-Edwards-Coletta (HEC) Enterprises) დახმარებით.[18]

პირველად ჯგუფში მოვიდა ჰემონდის ორგანის მოყვარული ჯონ ლორდი, კერტისის მეზობელი, რომელიც მანამდე უკრავდა ჯგუფში The Artwoods (ჯგუფში აგრეთვე შედიოდნენ - ხელმძღვანელი არტ ვუდი, რონი ვუდის, როლინგ სტოუნზის მომავალი გიტარისტის ძმა და კიფ ჰერტლი).[19] მის შემდეგ ჯგუფში მოვიდა გიტარისტი რიჩი ბლეკმორი, რომელიც ჰამბურგიდან მოსმენაზე სპეციალურად ჩამოვიდა. იგი იქმნიდა იმიჯს სტუდიური სესიური გიტარისტის სახით და აგრეთვე უკრავდა ჯგუფებში The Outlaws, Screaming Lord Sutch და Neil Christian & The Crusaders. კერტისის თავისებურმა ხასიათმა თავად კერტისი აიძულა, დაეტოვებინა პროექტი, თუმცა ლორდი და ბლეკმორი დარჩნენ და დამატებით წევრებს ეძებდნენ, ინარჩუნებდნენ რა ტონი ედვარდსს მენეჯერის სახით.[20]

ბას-გიტარისტის ძიებისას ლორდის შემოთავაზებით ჯგუფს შეუერთდა ნიკ სიმპერი, რომელიც მასთან ერთად 1967 წელს The Flower Pot Men and their Garden-ში (მანამდე ცნობილი, როგორც The Ivy League) უკრავდა. სიმპერი აგრეთვე მონაწილეობდა ჯგუფში Johnny Kidd and The Pirates და გადაურჩა ავტოკატასტროფას, რომელშიც ჯგუფის ლიდერი, ჯონი კიდი დაიღპა. სიმპერი ბლეკმორს 1960-იანი წლებიდან იცნობდა, როდესაც მისი ჯგუფი Renegades გამოჩნდა დაახლოებით იგივე დროს, რაც ბლეკმორის ადრეული კოლექტივი Dominators.[21] ბობი ვუდმენი იყო თავდაპირველი კანდიდატი დრამერის პოზიციაზე, მაგრამ კონკურსის მსვლელობისას გამოჩნდა როდ ევანზი ჯგუფიდან Maze, დრამერ იენ პეისის თანხლებით. ბლეკმორი პეისს მანამდე Maze-თან ტურნეს პერიოდში, გერმანიაში, 1966 წელს შეხვდა და მოეწონა 18 წლის დრამერის დაკვრის სტილი. როდესაც ვუდმენი სიგარეტის საყიდლად გავიდა, ბლეკმორმა პეისთან შეხვედრა მოაწყო. პეისმაც და ევანზმაც მიიღეს ადგილები ჯგუფში და შედგა პირველი სრული შემადგენლობა.[22]

1968 წლის მარტში დივსის ჰოლში, სამხრეთ მიმსში (ჰერტფორდშირი) დაიწყო ჯგუფის მომზადება.[23][24] ეს ადგილი გამოიყენებოდა საცხოვრებლად, მუსიკის საწერად და სარეპეტიციოდ. დივს ჰოლში დამონტაჟებული იქნა Marshall-ის უკანასკნელი გამაძლიერებლებიც.[25] დანიასა და შვედეთში აპრილში გამართულ მოკლე ტურნეს, რომლის პერიოდში ჯგუფს Roundabout ერქვა, ბლეკმორმა მოიფიქრა ახალი სახელი - „Deep Purple“ - ბებიის საყვარელი სიმღერის მიხედვით.[20][25] რეპეტიციის დროს თითოეულმა წევრმა დაფაზე სახელწოდების საკუთარი ვერსია დატოვა. Deep Purple-ის გარდა მასზე ეწერა Concrete God, რომელიც კოლექტივს უხეში ეჩვენა.[26][27]

ადრეული წლები (1968–70)[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ჯონ ლორდი ჰანოვერში, გერმანია, 1970

1968 წლის მაისში ჯგუფი გადავიდა სტუდიაში Pye (ლონდონი, მარმარილოს თაღი), სადებიუტო ალბომის, Shades of Deep Purple ჩასაწერად, რომელიც ივლისში გამოვიდა.[28] ჯგუფმა ჩრდილოეთ ამერიკაში წარმატება მოიპოვა ჯო საუზის სიმღერის „Hush“ საკუთარი ვერსიით და 1968 წლის სექტემბრისათვის უკანასკნელი მოხვდა ბილბორდის ცხელი 100-ეულის 4-ე, ხოლო კანადური RPM-ის - 2-ე პოზიციაზე. ბილბორდის ჩარტში ალბომი 24-ე პოზიციამდე ავიდა.[29][30] შემდეგ თვეში Deep Purple უკვე დანიშნეს Cream-ის ტურნეს მხარდამჭერ კოლექტივად.[29]

მეორე ალბომი, The Book of Taliesyn (რომელშიც მოხვდა ნილ დაიმონდის „Kentucky Woman“-ის ქავერ-ვესია), გამოვიდა ჩრდილოეთ ამერიკაში და დაემთხვა ტურნეს, მოხვდა რა ბილბორდის 38-ე პოზიციაზე, ხოლო RPM-ში - 21-ზე. თუმცა, ბრიტანეთში იგი შემდეგ წლამდე არ გამოცემულა. 1969 წლის დასაწყისში ჯგუფი იწერდა ახალ ალბომს, რომელსაც უბრალოდ Deep Purple ეწოდა. იგი გამოირჩეოდა სიმებიანი ორკესტრისა და ხის სასულე ინსტრუმენტით („April“), ლორდზე კლასიკური მუსიკის ელემენტებით და სხვა აშკარა გავლენებით.[31] ალბომით უკმაყოფილო ჯგუფმა ასევე ჩაწერა სიმღერა „Emmaretta“ (ემარეტა მარქსის, მიუზიკლის „თმები“ მსახიობთა დასის წევრის პატივსაცემად, რომლის მოხიბლვასაც ევანზი ცდილობდა). ეს იყო უკანასკნელი ჩანაწერი, რომელიც ჯგუფის ორიგინალურმა შემადგენლობამ შექმნა.[32]

Deep Purple-ის ჩრდილოეთ ამერიკული ლეიბლი Tetragrammaton აჭიანურებდა ალბომის გამოცემას 1969 წლის ამერიკული ტურნეს დასრულების შემდეგაც. მწირი პრომოკამპანიის გამო ალბომი არც თუ კარგად იყიდებოდა და ბილბორდის ასეულშიც არ მოხვედრილა. ამის შემდეგ ლეიბლი ჯგუფისგან გათავისუფლდა და მისი მომავალი უცნობად აქცია. შემდეგ წლებში Warner Bros. Records ფლობდა Tetragrammaton-ის წვლილს და თავად გამოსცემდა ჯგუფის ჩანაწერებს.

1969 წლის ამერიკული ტურნეს პერიოდში ლორდმა და ბლეკმორმა პეისთან ერთად განიხილეს ჯგუფის მუსიკა და შესთავაზეს უფრო მძიმე მიმართულების აღება. ვინაიდან ევანზი და სიმპერი ამ სტილს თავს ვერ შეუთავსებდნენ, ზაფხულში ორივე ჩაანაცვლეს.[33] პეისი ამბობდა: „ცვლილება უნდა მომხდარიყო. რომ არ წასულიყვნენ, ჯგუფი მთლიანად დაიშლებოდა.“"[22]

შემცვლელი ვოკალისტის ძიებისას ბლეკმორმა შეამჩნია 19 წლის ვოკალისტი ტერი რიდი, რომელმაც ერთი წლით ადრე ლედ ზეპელინის ახლადჩამოყალიბებული შემადგენლობის ლიდერობაზე უარი თქვა. მიუხედავად „მლიქვნელი“ შეთავაზებისა, რიდს ჰქონდა საკუთარი კონტრაქტი პროდიუსერ მიკი მოუსტთან და იგი უფრო მეტად სოლო-კარიერით იყო დაინტერესებული.[34] ბლეკმორმა ძიება განაგრძო. ჯგუფმა იპოვა Episode Six-ის ვოკალისტი იენ გილანი. Episode Six-მა ბრიტანეთში გამოსცა რამდენიმე სინგლი, მაგრამ კომერციული წარმატება არ ჰქონია. გილანს მანამდე ნიკ სიმპერი, Deep Purple-ის ჩამოყალიბებისას უკვე დაუკავშირდა, მაგრამ, როგორც ამბობდნენ, გილანის აზრით, Roundabout ვერაფერს მიაღწევდა, ხოლო Episode Six-ის მომავალი უფრო დიდი იყო.[35] მიკ ანდერვუდის, Episode Six-ის დრამერის, ბლეკმორის ძველი მეგობრის (ჯგუფიდან The Outlaws) დახმარებით მოხდა ჯგუფისა და გილანისა და ბასისტ როჯერ გლოვერის გაცნობა. Episode Six ამის შემდეგ დაიშალა და ანდერვუდი ამას დაახლოებით 10 წელი განიცდიდა, თუმცა გილანმა იგი აიყვანა საკუთარ საკონცერტო ბენდში, Deep Purple-ის დროებითი დაშლის პერიოდში, 1970-იან წლებში. Deep Purple-ის ახალმა შემადგენლობამ, რომელსაც Mark II ეწოდება, გამოსცა როჯერ გრინუეისა და როჯერ კუკის ავტორობის „Hallelujah“-ს ქავერ-ვერსია.[36] მიუხედავად ბრიტანეთში ჯგუფის სატელევიზიო გამოსვლებისა, იგი შეუმჩნეველი და წარუმატებელი დარჩა.[36] ბლეკმორმა გამოცემას Record Mirror უამბო, რომ მათ ესაჭიროებოდათ ბრიტანეთში კომერციული ჩანაწერის გამოცემა და სიმღერას აღწერდა, როგორც რაღაც შუალედურს იმ მუსიკის, რომელსაც ჯგუფი ჩვეულებრივ წერდა და კომერციულ მოტივებს შორის.[36]

1969 წლის სექტემბერში ჯგუფი საბოლოოდ შემჩნეული იქნა, როდესაც ლორდის დაწერილმა Concerto for Group and Orchestra-მ გაიჟღერა ალბერტ ჰოლში, ორკესტრის თანხლებით და მალკოლმ არნოლდის დირიჟორობით.[29] ისევე, როგორც ჯგუფ The Nice-ის Five Bridges, ეს იყო როკ-ჯგუფისა და ორკესტრის ერთ-ერთი პირველი თანამშრომლობა. ბრიტანეთში საკონცერტო ალბომმა ამ კონცერტის ჩანაწერით ჯგუფს მოუტანა პირველი დიდი წარმატება.[37] მიუხედავად ამისა, გილანს და ბლეკმორს ნაკლებად მოსწონდათ, რომ Deep Purple-ს იმ დროს უწოდებდნენ „ჯგუფს, რომელიც უკრავს ორკესტრებთან“. მათ სურდათ კოლექტივის უფრო მჭიდრო, მძიმე როკის მიმართულებით წაყვანა. თუმცა, ლორდმა 1970 წლის ბოლოს დაწერა Gemini Suite, ორკესტრის/ჯგუფის კიდევ ერთი თანამშრომლობა. მოგვიანებით როჯერ გლოვერი ამტკიცებდა, რომ ლორდი ჯგუფის ლიდერად ადრეულ წლებში იქცა.[38] 1975 წელს ბლეკმორმა განაცხადა, რომ მისი აზრით Concerto for Group and Orchestra არ იყო ცუდი, მაგრამ Gemini Suite იყო საშინელი და ძალიან დანაწევრებული.[39]

წარმატება და დაშლა (1970–76)[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

რიჩი ბლეკმორი ჰანოვერში, გერმანია, 1970

ორკესტრული გამოცემის შემდეგ ჯგუფმა დაიწყო დაძაბული ტურნე და ჩაწერა, რაც შემდეგი სამი წლის მანძილზე გაგრძელდა. 1970 წლის შუა პერიოდში გამოცემული სტუდიური ალბომი იყო In Rock, რომელშიც მოხვდა კონცერტებზე პოპულარული „Speed King“, „Into The Fire“ და „Child in Time“. ბრიტანეთის საუკეთესო 10-ეულში ასევე მოხვდა ჯგუფის სინგლი „Black Night“.[40] ბლეკმორის გიტარისა და ლორდის მოშლილი ორგანის შეთავსება, რასაც ერწყმოდა გილანის ვოკალი და პეისისა და გლოვერის რიტმ-სექცია, ჯგუფის მუსიკას ანიჭებდა უნიკალურ სახეს, რითაც ახალ მასალას წინა ალბომებისგან განასხვავებდა. როგორც ლედ ზეპელინის Led Zeppelin II და Black Sabbath-ის Paranoid, In Rock ითვლება მძიმე მეტალის ჟანრის ერთ-ერთ გავლენიან ალბომად.[3]

შემდეგი ალბომი, Fireball, გამოვიდა 1971 წლის ზაფხულში. სასათაურო „Fireball“ გამოიცა სინგლის სახით, ისევე, როგორც „Strange Kind of Woman“, რომელიც არ მოხვდა ალბომში, მაგრამ ჩაწერილი იქნა იმავე პერიოდში, სესიებზე (აშშ-ის გამოცემაში იგი მაინც იქნა შეტანილი, „Demon's Eye“-ს მაგივრად).[41]

მუსიკალური ნაწყვეტები:

ალბომის გამოცემიდან რამდენიმე კვირის შემდეგ ჯგუფი უკვე მუშაობდა შემდეგი ალბომის სიმღერებზე. ერთ-ერთი სიმღერა, რომელიც „Highway Star“-ის სახელით გახდა ცნობილი, სრულდებოდა ტურნეს მსვლელობისას და ჩაწერილი იქნა პორტსმუთის კონცერტზე მგზავრობისას. სამი თვის შემდეგ, 1971 წლის დეკემბერში, ჯგუფმა იმოგზაურა შვეიცარიაში, სადაც Machine Head-ის, შემდეგი ალბომის ჩაწერა დაიწყო. იგი იწერებოდა მონტრეში, ერთ-ერთ კაზინოში, როლინგ სტოუნზის მობილური სტუდიით, მაგრამ ფრენკ ზაპასა და ჯგუფის Mothers of Invention კონცერტის დროს ერთ-ერთმა მამაკაცმა ხანძარი მოაწყო. ცეცხლი ჭერს მოედო და შენობა გაანადგურა. ამ ინციდენტის გავლენით ჯგუფმა დაწერა „Smoke on the Water“. ალბომი საბოლოოდ დაასრულეს ახლო მდებარე გრანდ ჰოტელის ფოიეში.[42][43]

Machine Head აგრძელებდა წინა ორი ალბომის ტრადიციებს და იქცა ჯგუფის ყველაზე ცნობილ დისკად. ბრიტანეთში მან #1, ხოლო აშშ-ში - #7 პოზიცია მიიღო. მასში შეტანილი იქნა სიმღერები, რომლებიც საკონცერტო კლასიკად იქცა - „Highway Star“, „Space Truckin'“, „Lazy“ და „Smoke on the Water“, რომლითაც Deep Purple ყველაზე ცნობილი არის.[40][44] ტურნე გრძელდებოდა და ჯგუფი მუშაობდა დაძაბულ რეჟიმში, რომელმაც შემდეგი 30 წლის მანძილზე იშვიათი სახე შეიძინა. ამასობაში, 1972 წელს მოეწყო ოთხი ტურნე ჩრდილოეთ ამერიკაში და იაპონური ტურნე, რომელსაც მოჰყვა საკონცერტო ალბომის Made in Japan გამოცემა. მიუხედავად იმისა, რომ თავდაპირველად დაგეგმილი იყო მისი მხოლოდ იაპონიაში გამოცემა, მსოფლიო მასშტაბით გამოშვებამ მას დიდი წარმატება მოიუტანა. იგი კვლავ რჩება როკ-მუსიკის ერთ-ერთ ყველაზე გაყიდვად საკონცერტო ალბომად.[45]

იენ გილანი და როჯერ გლოვერი, ჰანოვერი, გერმანია, 1970

ჯგუფის კლასიკური Mark II შემადგენლობის მიერ 1973 წელს გამოიცა ალბომი Who Do We Think We Are, რომელშიც შეტანილია ჰიტ-სინგლი „Woman from Tokyo“. თუმცა, შიდა დაძაბულობებისა და დაღლილობის ფონზე ჯგუფი საკუთარი წარმატების მსხვერპლად იქცა. ალბომების Machine Head და Made in Japan წარმატების შემდეგ Who Do We Think We Are-მა ისინი აქცია 1973 წელს აშშ-ში ყველაზე გაყიდვად კოლექტივად.[46][47] 1984 წელს იენ გილანი აღნიშნავდა, რომ მენეჯმენტი ჯგუფისგან ითხოვდა ალბომის დასრულებას და ტურნეს, მიუხედავად იმისა, რომ მას შესვენება სჭირდებოდა.[48] 1973 წლის ზაფხულში მეორე იაპონური ტურნეს შემდეგ, ბლეკმორთან დაძაბულობის პერიოდში გილანმა და გლოვერმა ჯგუფი დატოვეს.[49][50][51]

ჯგუფმა მოიყვანა გლენ ჰიუზი, Trapeze-ს მონაწილე - ახალი ბასისტი-ვოკალისტი. პეისის თანახმად, გლოვერმა მას და ლორდს ჯერ კიდევ წასვლამდე რამდენიმე თვით ადრე უთხრა თავისი გადაწყვეტილების შემდეგ, ამიტომ ისინი ხშირად დადიოდნენ Trapeze-ს კონცერტებზე. ჰიუზის შემოერთების შემდეგ ჯგუფი გამოდიოდა ოთხკაციანი შემადგენლობით, რომელშიც ჰიუზი ბასისტიც და წამყვანი ვოკალისტიც იყო.[52][53] ჰიუზი ამბობდა, რომ დათანხმდა იმ პირობით, რომ მასთან ერთად დამატებითი ვოკალისტის სახით მოვიდოდა პოლ როჯერსი (Free), მაგრამ როჯერსმა იმ პერიოდში ჩამოაყალიბა ჯგუფი Bad Company.[54] ამიტომ ჩატარდა კასტინგები და აირჩიეს დევიდ კოვერდეილი, უცნობი სოლტბერნელი მომღერალი - ძირითადად, იმის გამო, რომ ბლეკმორს მოსწონდა მისი მამაკაცური, ბლუზური ხმა.[53]

იენ გილანი, კლემსონი, სამხრეთი კალიფორნია, აშშ, 1972

ახალი შემადგენლობა გამოდიოდა 1974 წელსაც და საგაზაფხულო ტურნეს ფარგლებში გამოჩნდა მედისონ სკვერზე (13 მარტი, ნიუ-იორკი) და ნასაუს კოლიზეუმში, ოთხი დღის შემდეგ.[55] ფესტივალზე California Jam (ონტარიო, კალიფორნია) კოლექტივი 1974 წლის 6 აპრილს გამოვიდა, 250.000-ზე მეტი მსმენელის [56] წინაშე. მათთან ერთად ფესტივალზე სხვა ჯგუფებიც გამოდიოდნენ - Black Sabbath, Eagles, Emerson, Lake & Palmer, Earth, Wind & Fire, Seals and Crofts, Rare Earth და Black Oak Arkansas. გამოსვლის ნაწილი ნაჩვენები იქნა აშშ-ში, არხზე ABC, რამაც ჯგუფის უფრო ფართო აუდიტორიას გააცნო. ამ შემადგენლობის პირველი ალბომი, Burn წარმატებული აღმოჩნდა და Machine Head-ის შემდეგ რიგით მეორე სტუდიური ალბომი იყო, რომელმაც ამერიკულ საუკეთესო 10-ეულში შეაღწია. მას მოჰყვა კიდევ ერთი წარმატებული მსოფლიო ტურნე. სასათაურო სიმღერა „Burn“, რომელიც იწყებს ალბომს, წარმოადგენს ჯგუფის შეგნებულ მცდელობას, მოეცვა პროგრესული როკის მოძრაობა, რომელიც პოპულარული გახდა ჯგუფების Yes, ELP, ჯენესისი, Gentle Giant და სხვების მოღვაწეობით. „Burn“ წარმოადგენდა რთულ არანჟირებას, რომელმაც გამოაჩინა ჯგუფის ყველა წევრის მუსიკალური ვირტუოზულობა და განსაკუთრებით ბლეკმორის კლასიკური მუსიკის გავლენის მქონე გიტარის ჟღერადობა. ალბომში ჰიუზი და კოვერდეილი ასრულებენ ვოკალურ ჰარმონიებსა და ფანკისა და ბლუზის ელემენტებს, რაც განმეორდა ალბომზე Stormbringer.[53] სასათაურო კომპოზიციის გარდა, Stormbringer-ში შეტანილია სიმღერები, რომლებიც წარმატებით მოხვდა რადიო-ეთერშიც - „Lady Double Dealer“, „The Gypsy“ და „Soldier Of Fortune“. თუმცა, ბლეკმორს ეს ალბომი და ფანკური ელემენტები არ მოსწონდა და მას „ფეხსაცმლის საწმენდ მუსიკასაც“ კი უწოდებდა.[57][58][59] საბოლოოდ მან, 1975 წლის 21 ივნისს ჯგუფი დატოვა და რონი ჯეიმზ დიოსთან (რომელიც „ელფში“ იყო) ერთად შექმნა საკუთარი, Ritchie Blackmore's Rainbow, რომელსაც პირველი ალბომის გამოცემის შემდეგ უბრალოდ „რეინბოუ“ ეწოდა.[60]

ბლეკმორის წასვლის შემდეგ Deep Purple-ს როკ-მუსიკაში ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ვაკანტური ადგილის შევსება დასჭირდა. მიუხედავად ამისა, ჯგუფი არ ჩერდებოდა და ბლეკმორი ჩაანაცვლა ამერიკელი ტომი ბოლინით. არსებობს მინიმუმ ორი ვერსია იმისა, თუ როგორ მოხდა ეს. პირველი ვერსიით, ეს კოვერდეილის ინიციატივა იყო (როგორც თავად ამბობდა).[61] „შემოვიდა, გამხდარი, როგორც ფოცხი, მწვანე, ყვითელი და ლურჯი ფერის თმით, რომელშიც ბუმბულები ჰქონდა დამაგრებული. ფეხაკრეფით მოჰყვებოდა საოცარი გოგონა ჰავაიდან, კილოკაური კაბით, რომლის ქვეშ არაფერი ეცვა. Marshall-ის ოთხ 100-ვატიანში შეუერთა და...სამუშაო მიიღო.“ თუმცა, ინტერვიუში, რომელიც Melody Maker-მა 1975 წლის ივნისში გამოაქვეყნა, ბოლინი თავად ამბობდა, რომ კასტინგზე ბლეკმორის რეკომენდაციის შემდეგ მოვიდა.[62] ბოლინი თავად იყო 1960-იანი წლების ჯგუფების Denny & The Triumphs, American Standard და Zephyr (რომელმაც 1969-1972 წლებში 3 ალბომი გამოსცა) წევრი. Deep Purple-ამდე ბოლინის ყველაზე ცნობილ ჩანაწერს წარმოადგენდა ბილი კობემის 1973 წლის ჯაზ-ფიუჟენ ალბომზე Spectrum სესიური ნამუშევარი, ისევე, როგორც ჯო უოლშის მაგივრად ჯგუფ James Gang-ში ორ ალბომზე, Bang (1973) და Miami (1974) მონაწილეობა. იგი ასევე გამოდიოდა სხვა მუსიკოსებთან, როგორებიც იყვნენ Dr. John, ალბერტ კინგი, The Good Rats, Moxy და ალფონს მუზონი და Deep Purple-ში მიწვევისას დაკავებული იყო პირველი სოლო-ალბომის, Teaser ჩაწერით.[63]

ახალი თანამშრომლობის შედეგი, Come Taste the Band, გამოვიდა 1975 წლის ოქტომბერში. მიუხედავად არაერთგვაროვანი შეფასებებისა, ჯგუფმა კვლავ შეიძინა მნიშვნელობა, შემოიტანა რა მძიმე როკის ჟღერადობაში ფანკის ახალი ელემენტები.[64] ბოლინის გავლენა მნიშვნელოვანი იყო და ჰიუზისა და კოვერდეილის მხარდაჭერით გიტარისტი იყო ახალი მასალის დიდი ნაწილის ავტორი. მაგრამ შემდეგ წელს თავი იჩინეს მისმა პირადმა პრობლემებმა ნარკოტიკებთან და რამდენიმე გაუქმებული კონცერტისა და ნაკლებად მნიშვნელოვანი გამოსვლის შემდეგ ჯგუფი კვლავ საშიშროების წინაშე იდგა.

ჯგუფის დაშლა, სოლო-პროექტები (1976–84)[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

1976 წლის 15 მარტს, ლივერპულის თეატრში Empire გამოსვლისას,[65] როგორც წერდნენ, კოვერდეილმა სცენა აცრემლებულმა დატოვა და განაცხადა ჯგუფიდან წასვლის შემდეგ. Deep Purple-ის დაშლის გადაწყვეტილება პეისმა და ლორდმა მანამდე გარკვეული დროით ადრე იქნა მიღებული, მაგრამ მათ ამის შესახებ არავის უთხრეს. 1976 წლის ივლისში დაშლის შესახებ ოფიციალურად გახდა ცნობილი.[66]

მოგვიანებით, ალბომის Private Eyes დასრულების შემდეგ, 1976 წლის 4 დეკემბერს ბოლინი გულის შეტევით გარდაიცვალა.[63] მაიამიში, ჯეფ ბეკის მხარდამჭერი ტურნეს დრო იგი შეყვარებულმა უგონოდ იპოვა. პარამედიკოსების გამოძახება დაგვიანებული იყო. სიკვდილის ოფიციალურ მიზეზად დაასახელდა მრავალჯერადი ნარკოტიკული ინტოქსიკაცია. ბოლინი 25 წლის იყო.[63]

დაშლის შემდეგ ჯგუფის მოქმედ და ყოფილ წევრთა უმეტესობა სხვა ჯგუფებთა ერთად დიდი წარმატებით სარგებლობდა. აღსანიშნავია Gillan, უაიტსნეიკი და რეინბოუ. თუმცა სხვადასხვა პრომოუტერი სხვა დროს ცდილობდა ჯგუფის აღდგენას. 1980 წელს როდ ევანზის მონაწილეობით შედგა კოლექტივი, რომელმაც კონცერტების სერია ჩაატარა, მაგრამ Deep Purple-ის ოფიციალური ბირთვის ზეწოლით ჯგუფის სახელის უნებართვოდ გამოყენების გამო მოხდა მისი 672.000 აშშ დოლარით დაჯარიმება.[67]

გაერთიანებები და რეფორმირება (1984–94)[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

Deep Purple დარბაზში Cow, სან-ფრანცისკო, კალიფორნია, 1985 წლის 31 იანვარი

1984 წლის აპრილში, ჯგუფის დაშლის შემდეგ, შედგა სრული და ოფიციალური გაერთიანება - გილანის, ლორდის, ბლეკმორის, გლოვერისა და პეისის სახით.[68][69] ამ რეფორმირებულმა შემადგენლობამ კონტრაქტი გააფორმა ლეიბლთან PolyGram. ამ შეთანხმებით Mercury Records-ს აშშ-ში უნდა გამოეცა ჯგუფის სამი ალბომი, ხოლო Polydor Records-ს - ბრიტანეთსა და სხვა ქვეყნებში. ალბომი Perfect Strangers ჩაიწერა ვერმონტში და გამოიცა 1984 წლის ოქტომბერში. იგი კარგად იყიდებოდა (მოხვდა რა #5 პოზიციაზე ბრიტანეთში[40] და 17-ზე ბილბორდის 200-ეულში, აშშ-ში[70]). მასში შეტანილი სიმღერები, გამოცემული სინგლებად, „Knockin' At Your Back Door“ და „Perfect Strangers“, საკონცერტო პროგრამის შემადგენლობაში შევიდა.[71] ამას მოჰყვა საკონცერტო ტურნე, დაწყებული ავსტრალიაში, რომელმაც მოიცვა მსოფლიო, ჩრდილოეთ ამერიკის ჩათვლით, შემდეგ ზაფხულს კი ევროპაში გაგრძელდა. ფინანსურად იგი ძალიან წარმატებული გამოდგა. 1985 წლის ტურნემ აშშ-ში სხვა მუსიკოსთა (გარდა ბრიუს სპრინგსტინისა) ტურნეები წარმატებით დაჩრდილა.[72] ბრიტანეთში ჯგუფი 1985 წლის 22 ივნისს, ჯგუფ სკორპიონსის მხარდაჭერით, გამოვიდა ნებუორთში. კონცერტში ასევე მონაწილეობდნენ UFO და მიტ ლოუფი. ცუდი ამინდის მიუხედავად, კონცერტს 80.000 მსმენელი დაესწრო.[73]

Mark II-ს ტიპის შემადგენლობამ შემდეგ გამოსცა ალბომი The House of Blue Light (1987), რომელსაც მოჰყვა კიდევ ერთი ტურნე. იგი მოულოდნელად შეწყდა, როდესაც ბლეკმორმა სცენაზე ჰაერში გიტარის აგდებისას და მისი დაჭერის მცდელობისას თითი მოიტეხა. გამოვიდა საკონცერტო ალბომი Nobody's Perfect (1988), რომელშიც შეტანილი იქნა ამ ტურნეს ჩანაწერები, მაგრამ ტურნეს პროგრამა ნაწილობრივ შედგებოდა Made in Japan-ის პერიოდის სიმღერებისგანაც. ბრიტანეთში, ჯგუფის 20 წლიანი იუბილეს აღსანიშნავად გამოვიდა „Hush“-ის ახალი ვერსია (გილანის წამყვანი ვოკალით). 1989 წელს გილანი ჯგუფიდან გააგდეს, ვინაიდან მისი ურთიერთობები ბლეკმორთან კვლავ გართულდა და მათი მუსიკალური გზებიც გაიყარა. თავდაპირველად ჯგუფი გეგმავდა Survivor-ის ვოკალისტ ჯიმი ჯემისონის მოწვევას, მაგრამ მის ლეიბლ, Scotti Brothers Records-თან უთანხმოების გამო ეს არ მოხდა.[74][75] ამიტომ სხვადასხვა ალტერნატიული ვოკალისტის მოსმენა შედგა. მათ შორის იყვნენ ბრაიან ჰაუ (White Spirit, ტენ ნიუჯენტი, Bad Company), დაგ პინიკი (King's X), ავსტრალიელი ჯიმი ბარნსი (Cold Chisel) და ჯონ ფარნემი (Little River Band), ტერი ბროკი (Strangeways, Giant) და ნორმან „კელ“ სუონი (Tytan, Lion, Bad Moon Rising)[76]. საბოლოოდ მოიწვიეს „რეინბოუს“ ყოფილი ვოკალისტი ჯო ლინ ტერნერი. ახალმა შემადგენლობამ, ცნობილმა, როგორც Mark V, ჩაწერა მხოლოდ ერთი ალბომი, Slaves and Masters (1990) და ჩაატარა ტურნე. ალბომმა აღსანიშნავი წარმატება მოიპოვა და აშშ-ში მოხვდა ბილბორდის ჩარტების #87 პოზიციაზე [77], თუმცა ჯგუფის მოყვარულებმა იგი გააკრიტიკეს და უწოდეს „Deep Rainbow“-ს ტიპის ალბომი.

ტურნეს შემდეგ ტერნერი აიძულეს, წასულიყო, ვინაიდან ლორდს, პეისს, გლოვერსა და ლეიბლს სურდათ გილანის ჯგუფის 25 წლიანი იუბილესთვის დაბრუნება. ამას ბლეკმორი ეწინააღმდეგებოდა და მოითხოვა და საბანკო ანგარიშზე მიიღო 250.000 დოლარი.[78] ჯგუფის კლასიკურმა შემადგენლობამ ჩაწერა ალბომი The Battle Rages On..., თუმცა გილანმა მისთვის უკვე არსებული მასალა გადაამუშავა. ბლეკმორს არ მოსწონდა ის, რასაც არამელოდიურ ელემენტებად თვლიდა. წარმატებული ევროპული ტურნეს დროს, 1993 წლის ნოემბერში მან დატოვა ჯგუფი.[79] იაპონიის კონცერტებზე იგი დეკემბერში ჯო სატრიანიმ შეცვალა და 1994 წლის ევროპულ საზაფხულო ტურნეზეც დარჩა. მას შესთავაზეს ხანგრძლივი დროით დარჩენა, მაგრამ მას უკვე ჰქონდა სხვა ლეიბლთან კონტრაქტი . სატრიანის მონაცვლედ ჯგუფის ყველა წევრმა ერთსულოვნად აირჩია ახალი გიტარისტი, ჯგუფების Dixie Dregs/Kansas წევრი სტივ მორსი.[80]

აღორძინება სტივ მორსთან ერთად (1994–დღემდე)[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

როჯერ გლოვერი და სტივ მორსი ასრულებენ სიმღერის „Highway Star“ შესავალს, მოლსონის ამფითეატრი, ტორონტო, კანადა, 2005

მორსის გამოჩენამ გამოაცოცხლა ჯგუფი და 1996 წელს გამოვიდა ახალი ალბომი, Purpendicular, რომელშიც მრავალი სტილი იქნა წარმოდგენილი, თუმცა აშშ-ში, ბილბორდის 200-ეულში მას არ შეუღწევია.[77] Mark VII-ს შემადგენლობამ გამოსცა ახალი საკონცერტო ალბომი Live at The Olympia '96 (1997). ახალი საკონცერტო სეტლისტით ჯგუფმა გამოსვლები 1990-იანი წლების ბოლომდე განაგრძო და 1998 წელს Abandon ჩაწერა, რასაც განახლებული ენთუზიაზმით გასტროლებიც მოჰყვა. 1999 წელს ლორდმა Concerto for Group and Orchestra ერთ-ერთი ჰოლანდიელი მსმენელის, მუსიკის მკვლევარისა და კომპოზიტორ მარკო დე გოეის დახმარებით გადაამუშავა (ვინაიდან ალბომის ორიგინალური პარტიტურა დაიკარგა). 1999 წელს ნაწარმოები კვლავ შესრულდა სამეფო ალბერტ ჰოლში, ამჯერად ლონდონის სიმფონიური ორკესტრის მონაწილეობით, პოლ მენის დირიჟორობით.[81] კონცერტზე შესრულდა როგორც ჯგუფის წევრთა სოლო-კომპოზიციები, ასევე Deep Purple-ს სხვა სიმღერებიც. ჩანაწერი გამოვიდა ალბომისა და DVD-ს სახით.[81] 2001 წელს გამოიცა ბოქს-სეტი The Soundboard Series, რომელშიც მოხვდა ავსტრალიისა და იაპონიის 2001 წლის კონცერტების ჩანაწერები.[82]

იენ პეისი (2006)

შემდეგი რამდენიმე წელი ჯგუფმა ტურნეებში გაატარა. კონცერტები 2002 წლამდე გაგრძელდა. ლორდმა, რომელიც, როგორც პეისი, იყო ორიგინალური შემადგენლობის წევრი, გადაწყვიტა ჯგუფის დატოვება საკუთარი პროექტებისათვის და თავისი ჰემონდის ორგანიც მომავალ წევრს დაუტოვა. ჯგუფს შეუერთდა ვეტერანი კლავიშისტი დონ ეირი (რეინბოუ, ოზი ოსბორნი, Black Sabbath, უათსნეიკი), რომელიც 2001 წელს ჯგუფს უკვე დაეხმარა, როდესაც ლორდი მუხლის დაზიანების გამო ერთ-ერთ კონცერტზე ვერ გამოვიდა. 2003 წელს ახალმა შემადგენლობამ გამოსცა ალბომი Bananas და დაიწყო ახალი ალბომის მხარდამჭერი ტურნე. EMI Records-მა უარი თქვა ჯგუფთან კონტრაქტის გახანგრძლივებაზე, სავარაუდოდ, ალბომის არაშთამბეჭდავი გაყიდვების გამო, თუმცა ცნობილია, რომ In Concert with the London Symphony Orchestra გაიყიდა Bananas-ზე მეტი რაოდენობით.[83] როჯერ გლოვერმა ახსენა, რომ ახალი მასალა მაინც არ იქნებოდა შემოსავლიანი.[84] იენ გილანმა თქვა: „ჩანაწერების გაყიდვებმა იკლო, მაგრამ ხალხი მზად არის, ბევრი გადაიხადოს საკონცერტო ბილეთებში.“[85] საკონცერტო პროგრამის დიდი ნაწილი შედგებოდა ძველი მასალისგან. 2005 წლის ივლისში ჯგუფი გამოვიდა ონტარიოში, საქველმოქმედო კონცერტზე Live 8, ხოლო იმავე წლის ოქტომბერში გამოსცა ახალი ალბომი Rapture of the Deep. მას მოჰყვა ტურნე. ამ შემადგენლობის, Mark VIII, ორი სტუდიური ალბომის პროდიუსერი იყო მაიკლ ბრედფორდი, რომელიც უფრო მეტად პოპ და რეპ მუსიკაში მოღვაწეობდა.[86]

Deep Purple ლონდონის ასტორიაში, 2006

2007 წლის თებერვალში გილანმა ჯგუფის მსმენელებს სთხოვა, არ შეეძინათ ალბომი Come Hell or High Water, რომელიც ლეიბლმა Sony BMG გამოსცა. ეს იყო ჯგუფის ბირმინგემში 1993 წელს გამოსვლის ჩანაწერი.[79] შოუს ჩანაწერები მანამდე გილანისა თუ ჯგუფის სხვა წევრის ნებართვის გარეშე გამოდიოდა, მაგრამ გილანი ამბობდა: „ეს იყო ჩემი ცხოვრების ერთ-ერთი ყველაზე მძიმე პერიოდი - ყოველი ჩვენგანის, სინამდვილეში“.[79]

სხვადასხვა გზავნილისა თუ ჭორის შემდეგ, რომელიც ეხებოდა Rapture of the Deep-ის გაგრძელებას[84][87] სტივ მორსმა ფრანგულ ჟურნალ Rock Hard-თან საუბრისას განაცხადა, რომ მალე დაიწყებოდა ახალ ალბომზე მუშაობა, რომელზეც პროდიუსერის სახით იმუშავებდა სახელოვანი ბობ ეზრინი.[88]

2011 წლის დასაწყისში დევიდ კოვერდეილმა და გლენ ჰიუზმა ტელეარხ VH1-თან საუბარში განაცხადეს, რომ სიამოვნებით გაერთიანდებოდნენ Mark III-ის შემადგენლობით, მაგალითად, საქველმოქმედო კონცერტისათვის.[89] ჯგუფის ხმის ინჟინერი, რომელმაც Deep Purple-სთან ტურნეების ცხრა წლის მანძილზე იმუშავა, მორი მაკ-მილინი, გარდაიცვალა 2011 წლის სექტემბერში, 57 წლის ასაკში.[90]

2012 წლის 24 იანვარს, ოფიციალურ საიტზე, ჯგუფმა გამოაქვეყნა განცხადება, რომ 2013 წელს ახალ სტუდიურ ალბომს გამოსცემდა.[91] 2012 წლის 16 ივლისს ლონდონში, 71 წლის ასაკში გარდაიცვალა ჯონ ლორდი.[92][93][94] 2012 წლის დეკემბერში როჯერ გლოვერმა ინტერვიუში დაადასტურა, რომ ჯგუფმა დაასრულა მუშაობა ახალ სტუდიურ ალბომზე და 14 სიმღერაზე, საიდანაც ალბომზე, რომელიც 2013 წელს გამოიცემოდა, გამოჩნდებოდა 11-12 სიმღერა.[95][96] 2013 წლის 26 თებერვალს ცნობილი გახდა მომავალი ალბომის სათაური - Now What ?.[97] ალბომი გამოიცა 2013 წლის 26 აპრილს.

2016 წლის 25 ნოემბერს ცნობილი გახდა Infinite-ის, ჯგუფის მეოცე სტუდიური ალბომის სახელწოდება[98]. ჩანაწერი გამოიცა 2017 წლის 7 აპრილს.[99] მას მოჰყვება ტურნე სახელწოდებით The Long Goodbye Tour. 2016 წლის დეკემბერში პეისმა საიტთან Heavyworlds საუბრისას განაცხადა, რომ ეს, შესაძლოა, ყოფილიყო ჯგუფის უკანასკნელი დიდი ტურნე. „კონკრეტული გეგმები არ გვაქვს, მაგრამ აშკარაა, რომ ასაკთან ერთად ვერ იმოგზაურებ ისე, როგორც ამას 21 წლის ასაკში აკეთებდი. სულ უფრო რთული ხდება. ხალხის ცხოვრებაში სხვა რამეც ხდება, რასაც დრო უნდა დაუთმო. მაგრამ არასოდეს თქვა არასოდეს.“ [100] 2017 წლის 3 თებერვალს Deep Purple-მა გამოსცა ალბომში შეტანილი სიმღერის „Time for Bedlam“ ვიდეოვერსია.

გავლენა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

როგორც ლედ ზეპელინი და Black Sabbath, Deep Purple-იც ითვლება მძიმე როკისა და მძიმე მეტალის პიონერად.[3][5] ჯგუფმა გავლენა იქონია მთელ რიგ როკ და მეტალ ჯგუფზე. მათ შორის არიან: მეტალიკა,[101] Queen,[102] Aerosmith,[103] Van Halen,[104] Alice in Chains,[105] Pantera,[106] ბონ ჯოვი,[107] Rush,[108] მოუტერჰედი,[109] და ბრიტანული მძიმე მეტალის ახალი ტალღის არა ერთი წარმომადგენელი, მაგალითად - აირონ მეიდენი,[110] Judas Priest,[111] და დეფ ლეპარდი.[112] აირონ მეიდენის ბასისტი და სიმღერების ძირითადი ავტორი, სტივ ჰარისი თვლის, რომ მისი ჯგუფის „სიმძიმეზე“ გავლენა იქონია „Black Sabbath-ისა და Deep Purple-ის და ოდნავ ლედ ზეპელინის“ დამატებამ.[113] დეფ ლეპარდის წამყვანი ვოკალისტი, ჯო ელიოტი: „1971 წელს გავლენა ჰქონდა მხოლოდ 3 ჯგუფს, ესენი იყვნენ ლედ ზეპელინი, Black Sabbath და Deep Purple“.[4] 2000 წელს Deep Purple-ს VH1-მა გადაცემაში „მძიმე როკის 100 უდიდესი შემსრულებელი“ 22-ე ადგილი მიანიჭა.[114] 2011 წელს ჟურნალმა Classic Rock მათ ლონდონში გადასცა ნოვატორთა ჯილდო.[115] 2012 წელს ჟურნალ Rolling Stone-ის მკითხველთა გამოკითხვით ალბომი Made in Japan ყველა დროის რიგით მეექვსე საუკეთესო საკონცერტო ალბომად დასახელდა.[45] ალბომის Machine Head (1972) 40 წლიანი იუბილეს ფარგლებში 2012 წლის 25 სექტემბერს გამოვიდა ალბომი Re-Machined: A Tribute to Deep Purple's Machine Head.[116] Machine Head-ში შეტანილ სიმღერებს მასში ასრულებენ აირონ მეიდენი, მეტალიკა, კარლოს სანტანა, Chickenfoot (Van Halen-ის სემი ჰეგერისა და მაიკლ ენთონის, ჯო სატრიანისა და Red Hot Chili Peppers-ის ჩედ სმითის ერთობლივი ჯგუფი), The Flaming Lips, Black Label Society, Papa Roach-ის ვოკალისტი ჯეიკობი შედიქსი და Kings of Chaos, სუპერჯგუფი დეფ ლეპარდის ჯო ელიოტის, სტივ სტივენსისა და ჯგუფ Guns N' Roses-ის წევრების, დაფ მაკ-კეგენისა და მეტ სორუმის მონაწილეობით.[116]

2012 წლის ოქტომბრამდე ჯგუფი არც ერთხელ არ იქნა ნომინირებული როკ-ენ-როლის დიდების დარბაზში შეყვანაზე, მაგრამ 2013 წელს ნომინირებული იქნა.[117][118] მიუხედავად იმისა, რომ სახალხო გამოკითხვაში მას მეორე პოზიცია ეკავა (მილიონზე მეტი ხმით), დარბაზის კომიტეტმა ისინი არ შეიყვანა.[119] ჯედი ლიმ (Rush) ამის შესახებ Rolling Stone-თან საუბრისას საკუთარი აზრი გამოთქვა: „სიმართლე რომ ვთქვათ, ნაწყენი ვარ, რომ Deep Purple არ იქნა შეყვანილი. Heart-ს და Rush-ს ნამდვილად არ ექნებოდა ის ჟღერადობა, რაც ჰქონდათ, რომ არა Deep Purple.“[120] ჯგუფის დარბაზში არშეყვანის გამო კრიტიკული შეფასებებს წარსულშიც ჰქონია ადგილი. Toto-ს გიტარისტი სტივ ლუკათერი: „პეტი სმითი ჰყავთ და Deep Purple - არა? რომელია პირველი სიმღერა, რომლის დაკვრას ყოველი ბავშვი სწავლობს? [„Smoke On The Water“]...და ისინი არ არიან როკ-ენ-როლის დიდების დარბაზში?...როკ-ენ-როლის დიდების დარბაზმა დაკარგა იერი ასეთი თვალისმომჭრელი დაუდევრობებით“.[121] Guns N' Roses-ის ყოფილი გიტარისტი სლეში გამოთქვამდა გაოცებასა და უთანხმოებას ჯგუფის დარბაზში არშეყვანის გამო: „მათი სია, ვინც არც კი იქნა ნომინირებული, დაგაფრთხობს..ჩემთვის მნიშვნელოვანია Deep Purple. როგორ შეიძლება Deep Purple არ შეიყვანო?“.[122][123] როდესაც მეტალიკის დრამერ ლარს ულრიხს ჰკითხეს, დარბაზში რომელი ჯგუფის შეყვანას ისურვებდა, მან ასევე გამოყო Deep Purple.[124]

Deep Purple-ს ამჟამინდელი წევრები რუსეთის პრეზიდენტ დიმიტრი მედვედევთან ერთად, 2011 წელს

შემადგენლობები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ამჟამინდელი წევრები

მსოფლიო ტურნეები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

საკონცერტო გამოსვლებით Deep Purple ითვლება ერთ-ერთ ყველაზე აქტიურ ჯგუფად [125][126][127] 1968 წლიდან დღემდე (1976-1984 წლების უმოქმედობის გამოკლებით) ჯგუფი გამოდის კონცერტებით მსოფლიოს გარშემო. 2007 წელს საფრანგეთში 150.000-ზე მეტი გაყიდული ბილეთისათვის ჯგუფმა მიიღო სპეციალური ჯილდო. მან 2007 წელს მხოლოდ ამ ქვეყანაში 40 კონცერტი ჩაატარა.[128] 2007 წელს Deep Purple-ის ტურნე Rapture of the Deep რადიოსადგურ Planet Rock-ის მსმენელთა მიერ დასახელდა წლის #6 საკონცერტო ტურნედ (ყველა სხვა ჟანრის შემსრულებლებთან ერთად).[129] როლინგ სტოუნზის ტურნე A Bigger Bang დასახელდა #5 პოზიციაზე და Deep Purple-ს მხოლოდ 1 პროცენტით გაუსწრო. Deep Purple-მ 2008 წლის მაისში გამოსცა საკონცერტო ტურნეების შემაჯამებელი DVD Around The World Live. 2008 წლის თებერვალში იგი პირველად გამოჩნდა კრემლში (მოსკოვი, რუსეთი) [130], დიმიტრი მედვედევის პირადი მოწვევით. მანამდე ჯგუფი ჯერ 1987 წლიდან მოგზაურობდა რუსეთის სხვადასხვა ქალაქში, მაგრამ ასეთი მნიშვნელობის კონცერტი ჯერ არ ჩაუტარებია. ლიბერეცში (ჩეხეთის რესპუბლიკა) ჯგუფი გამოვიდა 2009 წლის სპორტის სათხილამურო სახეობათა ჩემპიონატზე.[131]

დისკოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სტუდიური ალბომები

ბიბლიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • Deep Purple - The Illustrated Biography, ჩარლზ ჩარლზუორთი, Omnibus Press, 1983, ISBN 0-7119-0174-0
  • Smoke on the Water: Deep Purple-ის ისტორია, დეივ თომპსონი, ECW Press, 2004, ISBN 1-55022-618-5
  • The Complete Deep Purple, მაიკლ ჰიტლი, Reynolds & Hearn, 2005, ISBN 1-903111-99-4

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. Shades of Deep Purple - ანოტაციები ალბომის გარეკანზე, გვ. 4–5.
  2. ჯებ რაიტი შიშველი სიმართლე: ექსკლუზიური ინტერვიუ Deep Purple-ის იენ გილანთან დაარქივებული 2009-04-27 საიტზე Wayback Machine. Classic Rock Revisited
  3. 3.0 3.1 3.2 ვასლერი, რობერტ (1993). რბოლა ეშმაკთან: ენერგია, სქესი და შეშლილობა მძიმე მეტალში გვ.10. Wesleyan University Press, 1993
  4. 4.0 4.1 მაიკლ კემპბელი, ჯეიმზ ბროუდი (2008) როკ-ენ-როლი: შესავალი, გვ.213
  5. 5.0 5.1 Deep Purple-ის ბიოგრაფია, ჯეისონ ენკენი და გრეგ პრატო Allmusic-იდან დაარქივებული 2009-05-30 საიტზე Wayback Machine. . VH1.
  6. მაკ-უირტერი, როს (1975). გინესის მსოფლიო რეკორდების წიგნი, 14, Sterling Pub. Co., გვ. 242. ISBN 978-0-8069-0012-4. 
  7. ჯეისონ ენკენი. Deep Purple. Allmusic. ციტირების თარიღი: 2011-12-24.
  8. "Deep Purple-ის დამაარსებელი, რომელმაც დაწერა კლასიკა, მათ შორის Smoke On The Water, გარდაიცვალა 71 წლის ასაკში". Daily Mail. წაკითხვის თარიღი: 25 ივლისი 2012
  9. "ჯონ ლორდი, ნაყოფიერი როკ-ჯგუფ Deep Purple-ის კლავიშისტი, გარდაიცვალა". CNN. წაკითხვის თარიღი: 25 ივლისი 2012
  10. "Deep Purple-ის კლავიშისტი ჯონ ლორდი 71 წლის ასაკში გარდაიცვალა" დაარქივებული 2012-07-19 საიტზე Wayback Machine. . The Telegraph. წაკითხვის თარიღი: 25 ივლისი 2012
  11. "Deep Purple-ის ჯონ ლორდი 71 წლის ასაკში გარდაიცვალა" დაარქივებული 2012-07-19 საიტზე Wayback Machine. . Msnbc. წაკითხვის თარიღი: 25 ივლისი 2012
  12. RIAA-ს ოქროსა და პლატინის მონაცემთა ბაზა. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2015-10-18. ციტირების თარიღი: 8 ივნისი 2010.
  13. უდიდესები: მძიმე როკის 100 უდიდესი შემსრულებელი (40–21) დაარქივებული 2009-03-16 საიტზე Wayback Machine. VH1.com-ზე.
  14. Deep Purple-ის მიმოხილვები.
  15. Deep Purple - Mark I & Mark II.
  16. ფილ მერდერი. (24 მარტი 2011) როკ-ენ-როლის დიდების დარბაზი ბურუსში, სადაც Deep Purple მოიაზრება. Goldminemag.
  17. როკის უდიდესი დარბაზის დატუქსვა Future Rock Legends. წაკითხვის თარიღი: 22 თებერვალი 2012
  18. თომპსონი, დეივ (2004). Smoke on the Water: Deep Purple-ის ისტორია. ციტირების თარიღი: 18 იანვარი 2011. 
  19. Eder, Bruce. The Artwoods Allmusic. წაკითხვის თარიღი: 12 დეკემბერი 2011
  20. 20.0 20.1 თომპსონი, დეივ. კრის კერტისის ბიოგრაფია Allmusic. წაკითხვის თარიღი: 12 დეკემბერი 2011
  21. თომპსონი, დეივ (2004). "Smoke on the Water: Deep Purple-ის ისტორია" გვ. 5. ECW Press
  22. 22.0 22.1 უელჩი, კრის. "Deep Purple-ის ისტორია" In Deep Purple: HM Photo Book, 1983, Omnibus Press.
  23. დეფიდ რისი, ლუკ კრემპტონი (1999). "როკ-ვარსკვლავების ენციკლოპედია" გვ.279. DK Publishing.
  24. ფრეიმი, პიტ (2000). "Pete Frame's Rocking Around Britain" გვ.54. Music Sales Group, 2000
  25. 25.0 25.1 ჯერი ბლუმი (2006). Black Knight: რიჩი ბლეკმორი. Omnibus Press 2008. „ბლეკმორმა განაცხადა; „ეს იყო სიმღერა, რომელსაც ბებიაჩემი ფორტეპიანოზე უკრავდა“.“ 
  26. Rock Formations: Categorical Answers to How Band Names Were Formed გვ.53. Cidermill Books. წაკითხვის თარიღი: 29 აპრილი 2011
  27. ტაილერი, კირონ On The შემოსავლელზე Deep Purple-სთან ერთად წაკითხვის თარიღი: 29 აპრილი 2011
  28. თომპსონი, დეივ (2004). "Smoke on the Water: Deep Purple-ის ისტორია" pგვ.41-42. ECW Press. წაკითხვის თარიღი: 19 თებერვალი 2012
  29. 29.0 29.1 29.2 მაილზი, ბარი (2009) ბრიტანული შემოჭრა: მუსიკა, დრო, ეპოქა გვ.264. Sterling Publishing Company, Inc., 2009
  30. The RPM 100: Deep Purple Library and Archives Canada. წაკითხვის თარიღი: 12 ნოემბერი 2011
  31. რიჩი ბლეკმორი, ინტერვიუები. Thehighwaystar.com. ციტირების თარიღი: 7 ნოემბერი 2010.
  32. თომპსონი, დეივ (2004). "Smoke on the Water: Deep Purple-ის ისტორია" გვ.324. ECW Press
  33. ჯოელ უიტბერნი (2007). "ბილბორდის ალბომები: ყოველი ალბომი, რომელიც ბილბორდის 200-ეულში მოხვედრილა". გვ.227. Record Research Inc., 2007
  34. „ინტერვიუ: მომღერალი და გიტარისტი ტერი რიდი“. The Independent. ლონდონი. 7 მარტი 2007. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2008-04-09. ციტირების თარიღი: 27 მარტი 2010.
  35. ანასონცისი, ჯორჯ. Rockpages.gr-ის ინტერვიუ ნიკ სიმპერთან. Rockpages. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2014-09-01. ციტირების თარიღი: 25 აგვისტო 2010.
  36. 36.0 36.1 36.2 ბლუმი, ჯერი (2008). "Black Knight: რიჩი ბლეკმორი" გვ.128. Omnibus Press, 2008
  37. Deep Purple-ის ბრიტანული ჩარტების სტატისტიკა. ChartStats.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-07-23. ციტირების თარიღი: 24 დეკემბერი 2011.
  38. A Highway Star: ინტერვიუ Deep Purple-ს როჯერ გლოვერთან. The Quietus (20 იანვარი 2011).
  39. სტივენ როუზენი. (1975) რიჩი ბლეკმორის ინტერვიუ: Deep Purple, რეინბოუ და დიო. Guitar International. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2011-12-22. ციტირების თარიღი: 2013-03-01.
  40. 40.0 40.1 40.2 რობერტსი, დევიდ (2006). ბრიტანული ჰიტ-სინგლები და ალბომები. London: Guinness World Records Limited
  41. Deep Purple: Fireball Allmusic. წაკითხვის თარიღი: 12 ნოემბერი 2011
  42. (DVD) Classic Albums - Deep Purple - Machine Head, Eagle Rock Entertainment, 2002
  43. Deep Purple გამოსცემს Machine Head-ს BBC. წაკითხვის თარიღი: 19 ოქტომბერი 2011
  44. ბილბორდი - Machine Head Allmusic. წაკითხვის თარიღი: 12 ნოემბერი 2011
  45. 45.0 45.1 "მკითხველთა გამოკითხვა: ყველა დროის 10 საუკეთესო საკონცერტო ალბომი" დაარქივებული 2017-12-02 საიტზე Wayback Machine. . Rolling Stone. წაკითხვის თარიღი: 22 ნოემბერი 2012
  46. "Smoke on the Water: Deep Purple-ის ისტორია". გვ.154.
  47. RIAA-ს ოქროსა და პლატინის მონაცემთა ბაზა. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2015-10-18. ციტირების თარიღი: 19 თებერვალი 2009.
  48. Deep Purple: ინტერვიუ. ინტერვიუს სურათიანი დისკი, 1984, Mercury Records.
  49. პიტერ ბაკლი (2003). როკის უბრალო მეგზური გვ.279. Rough Guides. წაკითხვის თარიღი: 1 მარტი 2012
  50. მაიკ კლიფორდი, პიტ ფრეიმი (1992). "Harmony-ს როკის ილუსტრირებული ენციკლოპედია" გვ.41. Harmony Books. წაკითხვის თარიღი: 1 მარტი 2012
  51. უიტბერნი, ჯოელი (2008). "ჯოელ უიტბერნის 1955-2006 წლების პოპულარული სინგლები" გვ.227. Record Research
  52. Burn-ის 30 წლიანი იუბილეს ანოტაციები.
  53. 53.0 53.1 53.2 ვამდერლი, მათისი. ''Burn'' მიმოხილვა საიტზე. Sputnikmusic.com (15 ოქტომბერი 2009). ციტირების თარიღი: 7 ნოემბერი 2010.
  54. გლენ ჰიუზის ინტერვიუ. Vintage Rock.com. ციტირების თარიღი: 29 ოქტომბერი 2011.
  55. "Smoke on the Water: Deep Purple-ის ისტორია". გვ.158.
  56. ჩემ შესახებ. DonBranker.com (6 აპრილი 1974). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2018-11-16. ციტირების თარიღი: 23 ოქტომბერი 2011.
  57. "ისტორია" - თავი DVD-ზე History, Hits & Highlights '68–'76.
  58. მაიკ ჯეფერსონი. (1 აპრილი 2009) Deep Purple - Stormbringer. Coffeerooms on Music. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2021-04-11. ციტირების თარიღი: 2013-03-01.
  59. სტივენ როუზენი. (1975)რიჩი ბლეკმორის ინტერვიუ. Guitar International. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2011-12-22. ციტირების თარიღი: 2013-03-01.
  60. დეფიდ რისი, ლუკ კრემპტონი (1991). "Rock movers & shakers, 1991 წლის გამოცემა, ნაწილი 2". გვ.419. ABC-CLIO, 1991
  61. Deep Purple-ის 4 დისკიანი ბოქს-სეტის ანოტაციები.
  62. Deep Purple-ის დაფასების საზოგადოება. (28 ივნისი 1975) 1975 ტომი ბოლინის ინტერვიუ. Deep-purple.net. ციტირების თარიღი: 7 ნოემბერი 2010.
  63. 63.0 63.1 63.2 ნიკ ტალევსკი (2006). Knocking on Heaven's Door: როკ-მუსიკის ნეკროლოგები გვ.42-43. Omnibus Press, 2006
  64. Deep Purple - Come Taste the Band: 35 წლიანი საიუბილეო გამოცემის მიმოხილვა, – BBC Music
  65. ბლუმი, ჯერი (2008) Black Knight: რიჩი ბლეკმორი გვ.198. Omnibus Press. წაკითხვის თარიღი: 23 ოქტომბერი 2011
  66. Smoke on the Water: Deep Purple-ის ისტორია გვ.191. წაკითხვის თარიღი: 23 ოქტომბერი 2011
  67. ჰარტმუტ კრეკელი. (1998)როდ ევანზი: მუსიკალური ინდუსტრიის ბნელი მხარე. Captain Beyond-ის საიტი. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2000-01-17. ციტირების თარიღი: 2013-03-02.
  68. ბილბორდი (18 მაისი 1985). Deep Purple: წლის სიურპრიზი ბილბორდი. გვ.41. წაკითხვის თარიღი: 2 მარტი 2012
  69. პიტ პრაუნი, ჰარვი, პ. ნიუკუისტი (1997). როკ-გიტარის ლეგენდები: როკის უდიდეს გიტარისტთა რჩეული წყაროები გვ.65. Hal Leonard Corporation. წაკითხვის თარიღი: 2 მარტი 2012
  70. Deep Purple-ის რჩეული კოლექცია – Planet Rock.
  71. Deep Purple: Perfect Strangers Allmusic. წაკითხვის თარიღი: 2 მარტი 2012
  72. ჯონ ლორდის ინტერვიუ საიტზე www.thehighwaystar.com. Thehighwaystar.com (12 თებერვალი 1968). ციტირების თარიღი: 23 ოქტომბერი 2011.
  73. ნებუორთი - როკ-კონცერტები დაარქივებული 2011-07-13 საიტზე Wayback Machine. KnebworthHouse.com. წაკითხვის თარიღი: 23 ოქტომბერი 2011
  74. ინტერვიუ: ჯიმი ჯემისონი. aor.nu. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2011-07-24. ციტირების თარიღი: 15 დეკემბერი 2010.
  75. Deep Purple-ის 25 წელი: The Battle Rages On...: ინტერვიუ ჯონ ლორდთან. pictured within.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2010-05-17. ციტირების თარიღი: 15 დეკემბერი 2010.
  76. დეივ თომპსონი (2004). Smoke on the Water: Deep Purple-ის ისტორია, გვ. 259. 
  77. 77.0 77.1 Billboard-ის Deep Purple ალბომების ჩამონათვალი. AllMusic.com.
  78. იენ გილანის ინტერვიუ საიტზე Rockpages.gr დაარქივებული 2008-10-22 საიტზე Wayback Machine. .
  79. 79.0 79.1 79.2 Deep Purple-ის საკონცერტო ალბომი ამოღებულია BBC News. წაკითხვის თარიღი: 2 მარტი 2012
  80. დანიელ ბუკშპანი, რონი ჯეიმზ დიო (2003).მძიმე მეტალის ენციკლოპედია გვ.56. Barnes & Noble Publishing. წაკითხვის თარიღი: 1 მარტი 2012
  81. 81.0 81.1 ბაკლი, პიტერ (2003). როკის უბრალო მეგზური. გვ.280. Rough Guides. წაკითხვის თარიღი: 23 ოქტომბერი 2011
  82. "Soundboard Series: Australian Tour 2001". Allmusic. წაკითხვის თარიღი: 4 ნოემბერი 2012
  83. გერი შარპ-იანგი (10 ნოემბერი 2005). „როჯერ გლოვერის ინტერვიუ“. Rockdetector. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2006-02-09. ციტირების თარიღი: 2013-03-03.
  84. 84.0 84.1 მეტ უორდლოუ (3 ივნისი 2011). „Deep Purple-ის როჯერ გლოვერი ამბობს, რომ ჯგუფში ახალი ალბომების ჩაწერაზე უთანხმოებაა“. Contactmusic.com.
  85. მარკ ენტსტედი (12 მარტი 2009). „Deep Purple-ის იენ გილანი საუბრობს ფულზე“. The Daily Telegraph.
  86. ბილბორდი, 15 ივნისი 2002 გვ.12. ბილბორდი. წაკითხვის თარიღი: 1 მარტი 2012
  87. დაიმონდ ოზი. Deep Purple 2010 წლის თებერვალში ახალ ალბომს ჩაწერს - მეტალის სიახლეებში. Metal Underground.com. ციტირების თარიღი: 7 ნოემბერი 2010.
  88. ნიკ სოვეიკო. ახალი ალბომის პროდიუსერი. The Highway Star. ციტირების თარიღი: 2 მაისი 2012.
  89. გლენ ჰიუზი მზად არის Deep Purple-ის Mk. III-ის გაერთიანებისათვის. blabbermouth.net (2 მაისი 2011). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2011-05-08. ციტირების თარიღი: 2013-03-03.
  90. ნორმან ლებრეხტი. (21 სექტემბერი 2011) პიროვნება, რომელმაც იმუშავა Deep Purple-ის ლონდონის სიმფონიურ ორკესტრთან ბალანსზე. Arts Journal. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-02-15. ციტირების თარიღი: 2013-03-03.
  91. "Deep Purple მომავალ წელს ახალ ალბომს გამოსცემს" დაარქივებული 2013-03-15 საიტზე Wayback Machine. . www.deeppurple.com. წაკითხვის თარიღი: 6 დეკემბერი 2012
  92. "ჯონ ლორდი, Deep Purple-ის დამაარსებელი, გარდაიცვალა 71 წლის ასაკში". BBC News. წაკითხვის თარიღი: 16 ივლისი 2012
  93. "Deep Purple-ის დამაარსებელი ჯონ ლორდი ტრომბოემბოლიით 71 წლის ასაკში ფილტვების ტრომბოემბოლიით გარდაიცვალა". Daily Mail. წაკითხვის თარიღი: 16 ივლისი 2012
  94. Deep Purple-ის კლავიშისტი ჯონ ლორდი 71 წლის ასაკში გარდაიცვალა. Rolling Stone. წაკითხვის თარიღი: 16 ივლისი 2012
  95. "Deep Purple: ტულუზის ხარისხიანი ვიდეოკადრები ხელმისაწვდომია - 7 დეკემბერი, 2012". Blabbermouth.net. წაკითხვის თარიღი: 24 დეკემბერი 2012
  96. "Deep Purple ადასტურებს ახალ ალბომს". Ultimate Guitar.
  97. Deep Purple: ახალი ალბომის სათაური ცნობილი ხდება - 26 თებერვალი, 2013. Blabbermouth.net. Roadrunner Records. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2020-02-26. ციტირების თარიღი: 26 თებერვალი 2013.
  98. Deep Purple: New Album Title Revealed – Feb. 26, 2013. Blabbermouth.net. Roadrunner Records. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 26 თებერვალი 2020. ციტირების თარიღი: 26 February 2013.
  99. DEEP PURPLE Unveils 'InFinite' Album Artwork, Releases 'Time For Bedlam' Single. Blabbermouth.net (December 14, 2016). ციტირების თარიღი: December 14, 2016.
  100. IAN PAICE: DEEP PURPLE Hasn't Decided Yet If 'Long Goodbye' Will Be Band's Last Big Tour - Blabbermouth.net. 20 January 2017. Retrieved 22 January 2017.
  101. ერლევაინი, სტივენ თომას. მეტალიკა AllMusic. წაკითხვის თარიღი: 22 თებერვალი 2012
  102. ერლევაინი, სტივენ თომას. Queen წაკითხვის თარიღი: 22 თებერვალი 2012
  103. ერლევაინი, სტივენ თომას. Aerosmith AllMusic. წაკითხვის თარიღი: 22 თებერვალი 2012
  104. ერლევაინი, სტივენ თომას. Van Halen AllMusic. წაკითხვის თარიღი: 22 თებერვალი 2012
  105. ერლევაინი, სტივენ თომას. Alice in Chains AllMusic. წაკითხვის თარიღი: 22 თებერვალი 2012
  106. ბერჩმაიერი, ჯეისონ. Pantera AllMusic. წაკითხვის თარიღი: 26 თებერვალი 2012
  107. ერლევაინი, სტივენ თომას. ბონ ჯოვი AllMusic. წაკითხვის თარიღი: 22 თებერვალი 2012
  108. ენკენი, ჯეისონ. Rush AllMusic. წაკითხვის თარიღი: 26 თებერვალი 2012
  109. ერლევაინი, სტივენ თომას. Motorhead AllMusic. წაკითხვის თარიღი: 22 თებერვალი 2012
  110. ერლევაინი, სტივენ თომას. აირონ მეიდენი AllMusic. წაკითხვის თარიღი: 22 თებერვალი 2012
  111. ერლევაინი, სტივენ თომას. Judas Priest AllMusic. წაკითხვის თარიღი: 22 თებერვალი 2012
  112. ერლევაინი, სტივენ თომას. დეფ ლეპარდი AllMusic. წაკითხვის თარიღი: 22 თებერვალი 2012
  113. აირონ მეიდენის ბასისტი საუბრობს თავის ტექნიკასა და გავლენებზე დაარქივებული 2012-05-26 საიტზე Archive.isCategory:Webarchive template archiveis links Blabbermouth. წაკითხვის თარიღი: 26 თებერვალი 2012
  114. VH1: 'მძიმე როკის 100 უდიდესი მძიმე-როკ შემსრულებელი': 1-50 Rock On The Net. წაკითხვის თარიღი: 22 თებერვალი 2012
  115. "Classic Rock-ის დაჯილდოება: გამარჯვებულები". ჟურნალი Classic Rock . წაკითხვის თარიღი: 17 ივნისი 2012
  116. 116.0 116.1 Re-Machined-ის Deep Purple-ისადმი მიძღვნა. Eagle Rock Entertainment. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-09-15. ციტირების თარიღი: 2 ოქტომბერი 2012.
  117. "Rush, Deep Purple, Public Enemy ნომინირებული როკ-ენ-როლის დიდების დარბაზში". ბილბორდი. წაკითხვის თარიღი: 11 ოქტომბერი 2012
  118. "Deep Purple მოხვდა აშშ-ის როკ-ენ-როლის დიდების დარბაზში შესაყვანად". Sky News. წაკითხვის თარიღი: 11 ოქტომბერი 2012
  119. "Rush, რენდი ნიუმენი, დონა სამერი როკ-ენ-როლის დიდების დარბაზში 2013 წლის შეყვანილთა შორის". Los Angeles Times. წაკითხვის თარიღი: 12 დეკემბერი 2012
  120. "ჯედი ლი Rush-ის როკ-ენ-როლის დიდების დარბაზში შეყვანაზე: გაღიმებულები მივალთ" დაარქივებული 2012-12-11 საიტზე Wayback Machine. . Rolling Stone. წაკითხვის თარიღი: 12 დეკემბერი 2012
  121. Toto-მ იან ვენერს უთხრა, რომ „შეეყო“ Future Rock Legends. წაკითხვის თარიღი: 22 თებერვალი 2012
  122. ჯეინ სტივენსონი (23 მარტი 2012). "სლეში კანადელთა წინაშე გამოდის". Toronto Sun. წაკითხვის თარიღი: 27 აპრილი 2012
  123. "სლეში ასრულებს Guns 'N' Roses-ის ისტორიას როკ-ენ-როლის დიდების დარბაზში" დაარქივებული 2017-10-24 საიტზე Wayback Machine. . Rolling Stone. წაკითხვის თარიღი: 27 აპრილი 2012
  124. "მეტალიკა თავს აარიდებს „Van Halen-ის დრამას“ როკ-ენ-როლის დიდების დარბაზში შეყვანისას" დაარქივებული 2017-10-24 საიტზე Wayback Machine. . Rolling Stone. წაკითხვის თარიღი: 28 თებერვალი 2012
  125. The Highway Star— შემოდგომის ტურნე გერმანიაში.
  126. The Highway Star—Pisco Sour პერუს ცის ქვეშ .
  127. The Deep Purple Live Index .
  128. Deep Purple, 2007 ტურნეს მიმოხილვები .
  129. 2007 წლის დასასრულის შედეგები. წაკითხვის თარიღი: 7 მაისი 2010.
  130. გილანი, იენ (17 თებერვალი 2008). „Deep Purple გამოდიან რუსეთის მომავალი პრეზიდენტის წინაშე“. The Times. ლონდონი. ციტირების თარიღი: 1 მაისი 2010.
  131. FIS Newsflash 215. 21 იანვარი 2009.
  132. DEEP PURPLE Announces 'The Long Goodbye Tour' (2 December 2016).
მუსიკის პორტალი – დაათვალიერეთ ვიკიპედიის სხვა სტატიები მუსიკაზე.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=Deep_Purple&oldid=4633830“-დან