დაშბაში

სოფელი
დაშბაში
წმინდა გიორგის გუმბათიანი ეკლესია
ქვეყანა	საქართველო
მხარე	ქვემო ქართლიქვემო ქართლის მხარე
მუნიციპალიტეტი	წალკის მუნიციპალიტეტი
თემი	დაშბაში
კოორდინატები	41°35′06″ ჩ. გ. 44°07′28″ ა. გ.
ცენტრის სიმაღლე	1500 მ
მოსახლეობა	295 კაცი (2014)
ეროვნული შემადგენლობა	სომხები 93,5 % ბერძნები 3 % ქართველები 1,5 %
სასაათო სარტყელი	UTC+4
სატელეფონო კოდი	+995

დაშბაშის ჩანჩქერი

დაშბაში, ტაშბაში — სოფელი წალკის მუნიციპალიტეტში (ადმინისტრაციული ერთეული დაშბაში).)

მდებარეობს ჭოჭიანის პლატოზე, ზღვის დონიდან 1500 მეტრზე, წალკიდან 2,5 კმ დაშორებით. სოფლის მოსახლეობა — 295 მცხოვრები (2014).

ისტორია და კულტურა

სოფლის ისტორიული სახელია ახალქალაქი. სოფლის სახელწოდება „ტაშბაში“ დაფიქსირებულია 1898 წლის რუსეთის ერთვერსიან რუკაზე „Ташбашъ“ სახით.

სოფელში არის ორი ეკლესია:

• ერთი — წმ. გიორგისა, „თავისუფალი ჯვრის“ ტიპის გუმბათოვანი ნაგებობაა. წარწერის მიხედვით, X-XI სს. მიჯნაზე თრიალეთის ერისთავთ-ერისთავის რატის დაკვეთით აუგიათ. ნაგებობა დაზიანებულია. გუმბათის ყელიდან მხოლოდ კარნიზის ფრაგმენტებია შემორჩენილი. შენობის დეკორატიულ სამკაულში გავრცელებულ სახეებთან ერთად გვხვდება ორიგინალური სკულპტურული კომპოზიციებიც.
• მეორე ეკლესია თლილი ქვით ნაგები უგუმბათო ერთკამარიანი შენობაა. საპირე ქვებზე ასომთავრულით ამოკვეთილი ლაპიდარული ტექსტების ფრაგმენტებიდან ირკვევა, რომ ისიც რატი ერისთავთ-ერისთავის მმართველობის დროს აუგიათ. დაშბაშის ძველი ქართული სახელწოდებაა ახალქალაქი. აქ სხვადასხვა დროს თრიალეთის ერისმთავართა, საბარათიანოს მმართველთა და სპასალართა საჯდომი იყო.

დაშბაშის მიდამოებში არის ლავებში ღრმად ჩაჭრილი კანიონი, რომლის მარჯვენა ქარაფოვან გვერდში გამოქვაბულთა ჯგუფია. ეს გამოქვაბულები ძირითადად ადამიანის მიერ არის გამოკვეთილი, მაგრამ ზოგიერთ მათგანს აშკარად ემჩნევა, რომ ბუნებრივი სიღრუისგან გაჩნდა (არის ლავური ნაღვენთები). დაშბაშის კანიონი შეტანილია „საქართველოს წითელ წიგნში“.

დემოგრაფია

2014 წლის აღწერის მონაცემებით სოფელში ცხოვრობს 295 ადამიანი, უმრავლესობა (94%) ეთნიკურად სომეხია.

აღწერის წელი	მოსახლეობა	კაცი	ქალი
2002	367	164	203
2014	295	136	159

იხილეთ აგრეთვე

• თრიალეთის ახალქალაქი

ლიტერატურა

• ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 3, თბ., 1978. — გვ. 408.

• ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 2, თბ., 2012.
• ლ. მელიქსეთ-ბეგი, მეგალითური კულტურა საქართველოში, თბ., 1938
• ქართული წარწერების კორპუსი. I.: აღმოსავლეთ და სამხრეთი საქართველო (V-X სს.), თბ., 1980, გვ., 243-248