წალკა

წალკა
ქალაქი
	წალკა;
	; ბერძნული მართლმადიდებლური ეკლესია წალკაში
ქვეყანა	საქართველო
მხარე	ქვემო ქართლის მხარე
მუნიციპალიტეტი	წალკის მუნიციპალიტეტი
კოორდინატები	41°35′00″ ჩ. გ. 44°05′00″ ა. გ. / 41.58333° ჩ. გ. 44.08333° ა. გ.
ამჟამინდელი სტატუსი	1984
ცენტრის სიმაღლე	1482 მეტრი
მოსახლეობა	3136 კაცი (2021)
ეროვნული შემადგენლობა	ქართველები 82 %; ბერძნები 14 %; აზერბაიჯანელები 2 %; სომხები 1 %
სასაათო სარტყელი	UTC+4
სატელეფონო კოდი	+995 363
საფოსტო ინდექსი	5300
	წალკა ვიკისაწყობში

წალკა — ქალაქი საქართველოში, წალკის მუნიციპალიტეტის ადმინისტრაციული ცენტრი. წალკის თემის ცენტრი (სოფ. ტბეთი). ქალაქში არის სამრეწველო საწარმოები, ჯანდაცვის, განათლებისა და კულტურის დაწესებულებები. წალკაში არის აგარაკ-წალკის ეპარქიის კათედრა და რეზიდენცია.

გეოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მდებარეობს წალკის ქვაბულში, წალკის წყალსაცავისა და მდინარე ხრამის ნაპირზე, ზღვის დონიდან 1482 მ სიმაღლეზე, თბილისიდან 120 კილომეტრი.

ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

წალკა მდებარეობს ისტორიული თრიალეთის ტერიტორიაზე. მისი ძველი სახელია ეძანი. ადრე აქ იდგა 6 ეკლესია, რომელთაგან აღსანიშნავია ეძანის VI საუკუნის სამეკლესიანი ბაზილიკა, რომლის შუა ეკლესიის აღმოსავლეთ სარკმლის ქვეშ მოთავსებული იყო სტელის სახის რელიეფი და ექვსსტრიქონიანი წარწერა. მეორე ეკლესია X საუკუნისაა. აქ უნდა ყოფილიყო წალკის საეპისკოპოსოს საკათედრო გუმბათოვანი ტაძარი. X-XV საუკუნეებში წალკა თრიალეთის რელიგიურ-ადმინისტრაციული ცენტრი იყო. აქ იჯდა ეპისკოპოსი წალკელი.

XIX საუკუნის II ნახევარში წალკაში დასახლდნენ ბერძნები. მათ დაშალეს და სამშენებლოდ გამოიყენეს ძველი ეკლესიები. ამავე დროს დაიკარგა წალკის ეკლესიის წარწერა. 1932 წლამდე დასახლებას ეწოდებოდა ბარმაქსიზი. 1932 წელს ეწოდა წალკა.

1946 წელს ისტორიული წალკა დაფარა წალკის წყალსაცავმა. საბჭოთა პერიოდში წალკის საქალაქო საბჭოს ეკუთვნოდა სოფლები ახალიკი, შიპიაკი, ქვემო ხარაბა, ჩაპაევკა. მოქმედებდა მეთესლეობის მეურნეობა, განვითარებული იყო მეკარტოფილეობა და მესაქონლეობა. მოქმედებდა ყველ-კარაქის და სამკერვალო ქარხნები. ქალაქად გამოცხადდა 1984 წელს.