დავით X: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შეუმოწმებელი ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
კახეთის მეფე არ ყოფილა |
No edit summary |
||
ხაზი 35: | ხაზი 35: | ||
==ლიტერატურა== |
==ლიტერატურა== |
||
{{ქსე|3|336|ჯამბურია გ.}} |
|||
*''ჯამბურია გ.,'' ქსე, ტ. 3, გვ. 336, თბ., 1978 |
|||
{{დაიწყე დაფა}} |
{{დაიწყე დაფა}} |
||
{{მემკვიდრეობის დაფა|წინამორბედი= [[კონსტანტინე II (ქართლის მეფე)|კონსტანტინე II]] | ტიტული=[[ქართლის მეფეები|ქართლის მეფე]] | წლები=[[1505]] - [[1525]]| შემდეგი = [[გიორგი IX]]}} |
{{მემკვიდრეობის დაფა|წინამორბედი= [[კონსტანტინე II (ქართლის მეფე)|კონსტანტინე II]] | ტიტული=[[ქართლის მეფეები|ქართლის მეფე]] | წლები=[[1505]] - [[1525]]| შემდეგი = [[გიორგი IX]]}} |
||
{{დაასრულე დაფა}} |
|||
{{საქართველოს მეფეები (1490-1810)}} |
{{საქართველოს მეფეები (1490-1810)}} |
19:22, 15 ივლისი 2020-ის ვერსია
დავით X | |
---|---|
ქართლის მეფე | |
მმართ. დასაწყისი: | 1505 |
მმართ. დასასრული: | 1525 |
წინამორბედი: | კონსტანტინე II |
მემკვიდრე: | გიორგი IX |
პირადი ცხოვრება | |
დაბ. თარიღი: | 1482 |
გარდ. თარიღი: | 1526 |
გარდ. ადგილი: | თბილისი |
მეუღლე: |
1.ნესტან-დარეჯანი (მირანგული) 2.თამარი |
შვილები: |
3 ქალიშვილი და 5 ვაჟიშვილი: 1.ლუარსაბ I 2. დიმიტრი 3.ბეჟანი 4.ადარნასე 5.რამაზი |
დინასტია: | ბაგრატიონები |
მამა: | კონსტანტინე II |
დედა: | თამარი |
დავით X (დ. 1482 — გ. 1526) — ქართლის მეფე 1505-1525, კონსტანტინე II-ის ძე.
მისი მეფობის დროს საქართველოს მეფე-მთავრებს შორის შინაფეოდალური ბრძოლა გრძელდებოდა, 1509 წლის აგვისტოში იმერეთის მეფემ ალექსანდრე II-მ დაიპყრო ქ. გორი და ქართლის ჩრდილო-დასავლეთი ნაწილი, რომელიც დავით X-მ 1510-ში დაიბრუნა. დავით X-ს ებრძოდა და ქართლს არბევდა კახეთის მეფე გიორგი II (ავგიორგი). მის წინააღმდეგ ბრძოლა დავითის უმცროსმა ძმამ, ბაგრატ მუხრანბატონმა იკისრა. 1513 წელს, როდესაც ბაგრატმა ავგიორგი შეიპყრო, დავით X-მ კახეთის სამეფო გააუქმა და ქართლს შემოუერთა. გიორგი მეორის მემკვიდრე, მცირეწლოვანი ლევანი მისმა მომხრე თავადებმა გადამალეს.
1518 წელს ქართლს ირანელები შემოესიენ შაჰ ისმაილ I-ის მეთაურობით. დავით X-მ შაჰს მორჩილება აღუთქვა და ყოველწლიურად 300 საპალნე აბრეშუმის გადახდა იკისრა. კახეთის თავადებმა უფლისწული ლევანი მეფედ დასვეს. დავით X-მ კვლავ დაიპყრო კახეთი. ლევანი მაღნარის ციხეში გამაგრდა. დავით X-მ ალყა შემოარტყა ციხეს, მაგრამ ქართლში ოსმალთა რაზმის შემოსევის გამო იძულებული გახდა ალყა მოეხსნა და ქართლში დაბრუნებულიყო. ოსმალების განდევნის შემდეგ ლევანმა გაიმარჯვა. დავით X-მ ლევანი კახეთის მეფედ ცნო და მასთან მტრის წინააღმდეგ ერთობლივი ბრძოლის კავშირი დადო.
1522 წელს დავით X-მ უარი თქვა ისლამის მიღებაზე, რის გამოც ქართლს ისევ სპარსელები შეესივნენ. დავით მეფეს ისმაილ I-ის წინააღმდეგ თელეთის ბრძოლაში დამარცხება მოუწია, რის შემდეგაც თბილისის ციხეში ყიზილბაშები ჩადგნენ. 1524 წელს ისმაილ I-ის გარდაცვალების შემდეგ, დავით X-მ თბილისი აიღო და ქართლის საზღვრებში შემოსახლებული თურქმანები განდევნა. 1525 წელს ტახტი თავის ძმას — გიორგის გადასცა, თავად ბერად აღიკვეცა დამიანეს სახელით. მოგვიანებით მისმა ვაჟმა, ლუარსაბ I-მა შეძლო თავზე ქართლის გვირგვინის დადგმა.
ლიტერატურა
- ჯამბურია გ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 3, თბ., 1978. — გვ. 336.
წინამორბედი: კონსტანტინე II |
ქართლის მეფე 1505 - 1525 |
შემდეგი: გიორგი IX |