მცხეთა-მთიანეთის მხარე: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
იარლიყი: სწრაფი გაუქმება |
No edit summary იარლიყი: გაუქმებულია |
||
| ხაზი 14: | ხაზი 14: | ||
|რუკა = Mtskheta-Mtianeti region in Georgia.svg |
|რუკა = Mtskheta-Mtianeti region in Georgia.svg |
||
}} |
}} |
||
'''მცხეთა-მთიანეთის მხარე''' — მხარე [[აღმოსავლეთი საქართველო|აღმოსავლეთ საქართველოში]], მოიცავს ისტორიულ-გეოგრაფიული პროვინციების [[შიდა ქართლი]]ს, [[ერწო-თიანეთი]]ს, [[ფშავი]]ს, [[ხევსურეთი]]ს, [[მთიულეთი]]ს, [[გუდამაყარი|გუდამაყრის]], [[ქსნისხევი]]ს ტერიტორიებს. რეგიონის საერთაშორისო კოდია: GE-MM. |
'''მცხეთა-მთიანეთის მხარე''' — მხარე [[აღმოსავლეთი საქართველო|აღმოსავლეთ საქართველოში]], მოიცავს ისტორიულ-გეოგრაფიული პროვინციების [[შიდა ქართლი]]ს, [[ერწო-თიანეთი]]ს, [[ფშავი]]ს, [[ხევსურეთი]]ს, [[მთიულეთი]]ს, [[გუდამაყარი|გუდამაყრის]], [[ქსნისხევი]]ს ტერიტორიებს. რეგიონის საერთაშორისო კოდია: GE-MM. 2008 წლიდან ოკუპირებულია მცხეთა-მთიანეთის [[ახალგორის მუნიციპალიტეტი]]. |
||
== ზოგადი ცნობები == |
== ზოგადი ცნობები == |
||
| ხაზი 25: | ხაზი 25: | ||
==ადმინისტრაციული დაყოფა== |
==ადმინისტრაციული დაყოფა== |
||
მცხეთა-მთიანეთის მხარეში შედის საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული შემდეგი ადმინისტრაციულ–ტერიტორიული ერთეულები: |
მცხეთა-მთიანეთის მხარეში შედის საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული შემდეგი ადმინისტრაციულ–ტერიტორიული ერთეულები<ref>[http://gov.ge/index.php?lang_id=geo&sec_id=419 საქართველოს რეგიონები]</ref>: |
||
{| class="wikitable" style="font-size:110%;" align= |
{| class="wikitable" style="font-size:110%;" align= |
||
| ხაზი 33: | ხაზი 33: | ||
|- |
|- |
||
|rowspan=5|[[ფაილი:MM-ka.svg|მარცხნივ|150 პქ]] |
|rowspan=5|[[ფაილი:MM-ka.svg|მარცხნივ|150 პქ]] |
||
| [[ახალგორის მუნიციპალიტეტი]] |
|||
|----- |
|||
| [[დუშეთის მუნიციპალიტეტი]] |
| [[დუშეთის მუნიციპალიტეტი]] |
||
|----- |
|----- |
||
| ხაზი 56: | ხაზი 58: | ||
==მოსახლეობა== |
==მოსახლეობა== |
||
{| class="wikitable" |
{| class="wikitable" |
||
! მხარე / რაიონი-მუნიციპალიტეტი<ref>[http://pop-stat.mashke.org/georgia- |
! მხარე / რაიონი-მუნიციპალიტეტი !! [[საქართველოს მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2002|2002 წ. აღწ.]]<ref>[http://pop-stat.mashke.org/georgia-census2002.htm საქართველოს მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2002 წელი]</ref> !! [[საქართველოს მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014|2014 წ. აღწ.]]<ref>[http://pop-stat.mashke.org/georgia-census2014.htm საქართველოს მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014 წელი]</ref> |
||
|- |
|||
| ⚫ | |||
|- |
|- |
||
| ახალგორის|| 7703 || - |
|||
| ⚫ | |||
|- |
|- |
||
| დუშეთის|| 33 636 || 25 659 |
| დუშეთის|| 33 636 || 25 659 |
||
|- |
|- |
||
| თიანეთის|| 14 014 || 9468 |
| თიანეთის|| 14 014 || 9468 |
||
|- |
|- |
||
| მცხეთის ||64 829 || 55 651 |
| მცხეთის || 64 829 || 55 651 |
||
|- |
|- |
||
| ყაზბეგის || 5261 || 3795 |
| ყაზბეგის || 5261 || 3795 |
||
|} |
|} |
||
15:38, 14 აპრილი 2021-ის ვერსია
| ადმინისტრაციული ერთეული | |
|---|---|
|
მცხეთა-მთიანეთის მხარე | |
 | |
| ქვეყანა |
 საქართველო |
| ადმ. ცენტრი | მცხეთა |
| შიდა დაყოფა | დუშეთის მუნიციპალიტეტი, თიანეთის მუნიციპალიტეტი, მცხეთის მუნიციპალიტეტი და ყაზბეგის მუნიციპალიტეტი |
| კოორდინატები | 42°17′00″ ჩ. გ. 44°45′00″ ა. გ. / 42.28333° ჩ. გ. 44.75000° ა. გ. |
| სახელმწიფო რწმუნებული | დავით ნოზაძე[1] |
| დაარსდა | 1995 |
| ფართობი | 6785 კმ² |
| ოფიციალური ენა | ქართული ენა |
| მოსახლეობა |
 94 573 (2014) კაცი |
| სიმჭიდროვე | 13,9 კაცი/კმ² |
| ეროვნული შემადგენლობა |
ქართველები 94,5 % აზერბაიჯანელები 2,4 % ოსები 1,4 % ასურელები 0,7 % სომხები 0,3 % რუსები 0,3 %[2] |
| სარწმუნოებრივი შემადგენლობა |
მართლმადიდებლები 96,07 % მუსლიმები 2,43 %[3] |
| სასაათო სარტყელი | UTC+4 |
| ოფიციალური საიტი | http://www.mtskheta-mtianeti.gov.ge |
 | |
მცხეთა-მთიანეთის მხარე — მხარე აღმოსავლეთ საქართველოში, მოიცავს ისტორიულ-გეოგრაფიული პროვინციების შიდა ქართლის, ერწო-თიანეთის, ფშავის, ხევსურეთის, მთიულეთის, გუდამაყრის, ქსნისხევის ტერიტორიებს. რეგიონის საერთაშორისო კოდია: GE-MM. 2008 წლიდან ოკუპირებულია მცხეთა-მთიანეთის ახალგორის მუნიციპალიტეტი.
ზოგადი ცნობები
მხარის ფართობი შეადგენს 6785 კვ.კმ-ს, მოსახლეობა – 94 573 ადამიანს, მოსახლეობის სიმჭიდროვე 1 კვ.კმ-ზე – 13,9 კაცს. მხარის ადმინისტრაციული ცენტრია ქალაქი მცხეთა. მხარეში 411 დასახლებული პუნქტია, მათ შორის:
- ქალაქი – 2: მცხეთა, დუშეთი;
- დაბა – 5: ჟინვალი, ფასანაური, თიანეთი, სიონი, სტეფანწმინდა;
- სოფელი – 404.
- ეთნიკური შემადგენლობა – ქართველები, აზერბაიჯანელები, ოსები, ასურელები, სომხები, რუსები.
ადმინისტრაციული დაყოფა
მცხეთა-მთიანეთის მხარეში შედის საქართველოს კანონმდებლობით განსაზღვრული შემდეგი ადმინისტრაციულ–ტერიტორიული ერთეულები[4]:
| რუკა | მუნიციპალიტეტები |
|---|---|
 |
ახალგორის მუნიციპალიტეტი |
| დუშეთის მუნიციპალიტეტი | |
| თიანეთის მუნიციპალიტეტი | |
| მცხეთის მუნიციპალიტეტი | |
| ყაზბეგის მუნიციპალიტეტი |
მმართველობა
- 1995–1997 — შალვა ოგბაიძე (პირველი გუბერნატორი);
- 1997–1998 — თემურ გიორგაძე;
- 1998–2001 — კობა ბუჩუკური;
- 2002–2004 — არმაზ შამანაური;
- 2004 — დავით ბაშალეიშვილი;
- 2004–2005 — გიორგი ხაჩიძე;
- 2005–2008 — ვასილ მაღლაფერიძე;
- 2008–2013 — ცეზარ ჩოჩელი;
- 2013 — ხათუნა ოჩიაური;
- 2013 — ნუგზარ ყიფიანი.
მოსახლეობა
| მხარე / რაიონი-მუნიციპალიტეტი | 2002 წ. აღწ.[5] | 2014 წ. აღწ.[6] |
|---|---|---|
| მცხეთა-მთიანეთი | 125 443 | 94 573 |
| ახალგორის | 7703 | - |
| დუშეთის | 33 636 | 25 659 |
| თიანეთის | 14 014 | 9468 |
| მცხეთის | 64 829 | 55 651 |
| ყაზბეგის | 5261 | 3795 |
ეკონომიკა
მცხეთა-მთიანეთი ძირითადად სასოფლო-სამეურნეო მხარეს წარმოადგენს, სადაც გამოიყოფა მეცხოველეობის (თიანეთი, დუშეთი, ყაზბეგი) და მებოსტნეობა-მებაღეობის რაიონები (მცხეთა, ნაწილობრივ დუშეთი). საქართველოს სამხედრო გზა ამ რეგიონზე გადის, რუსეთ-საქართველოს დამაკავშირებელი ერთადერთი მაგისტრალია ამჟამად. სამრეწველო ობიექტები თავმოყრილია მცხეთასა და დუშეთში. მხარეში მდებარეობს ქვეყნის მთავარი სამთო-სათხილამურო კურორტი გუდაური.
ღირსშესანიშნაობები
მხარის ტერიტორიაზე მდებარეობს ბუნების, არქიტექტურისა და კულტურის მრავალი ძეგლი, მათ შორის უმნიშვნელოვანესია:
- ქალაქი-მუზეუმი მცხეთა
- ანანურის ციხე
- ზედაზნის მონასტერი
- ლარგვისის მონასტერი
- შიომღვიმის მონასტერი
- შატილი (ძეგლი)
- გერგეტის სამება
რესურსები ინტერნეტში
- ოფიციალური საიტი დაარქივებული 2018-03-22 საიტზე Wayback Machine.
სქოლიო
| |||||||||||||||||
| ||||||||
