14 სექტემბერი

<<	სექტემბერი					>>
ორშ	სამ	ოთხ	ხუთ	პარ	შაბ	კვი
						1
2	3	4	5	6	7	8
9	10	11	12	13	14	15
16	17	18	19	20	21	22
23	24	25	26	27	28	29
30
2024

14 სექტემბერი — გრიგორიანული კალენდრის 257-ე დღე (ნაკიან წლებში – 258-ე დღე). წლის ბოლომდე დარჩენილია 108 დღე.

დღის მოვლენები

• ძვ. წ. 5509 : ეპოქა ბიზანტიური კალენდრით.
• 1752 : ბრიტანეთის იმპერია გრიგორიანულ კალენდარზე გადადის, 11 დღის გამოტოვებით (წინა თარიღი იყო 2 სექტემბერი).
• 1812 : ნაპოლეონის ჯარები მოსკოვში შედიან.
• 1829 : ოსმალეთის იმპერია ხელს აწერს ადრიანოპოლისის ხელშეკრულებას რუსეთთან, რითაც მთავრდება რუსეთ-თურქეთის ომი.
• 1847 : მექსიკა-ამერიკის ომი — უინფრიდ სკოტი მეხიკოს იღებს.
• 1886 : საბეჭდი მანქანის ლენტა დაპატენტდა.
• 1917 : დროებითმა მთავრობამ რუსეთი რესპუბლიკად გამოცხადდა.
• 1923 : მიგელ პრიმო დე რივერა ესპანეთის დიქტატორი ხდება.
• 1948 : საფუძველი ჩაეყარა გაეროს შენობას ნიუ-იორკში.
• 1959 : საბჭოთა კოსმოსური ხომალდი ლუნა-2 პირველი ხელოვნური ობიექტი გახდა, რომელმაც მთვარეს მიაღწია.
• 1960 : ნავთობის ექსპორტიორ ქვეყანათა ორგანიზაცია (ოპეკი) დაარსდა.
• 1975 : პირველი ამერიკელი წმინდანის, ელისაბედ ანა სეტონის, კანონიზაცია პაპი პავლე VI-ეს მიერ.
• 2003 : რეფერენდუმით შვედეთი ევროს გადასვლაზე უარს აცხადებს.
• 2003 : რეფერენდუმით ესტონეთი ევროკავშირში შესვლაზე თანხმობას აცხადებს.
• 2007 : იაპონური კოსმოსური ზონდი კაგუია გაუშვეს ტანეგაშიმას კოსმოდრომიდან მთვარის კვლევის მისიაზე.
• 2009 : ჩოგბურთში, კიმ კლეისტერსი და ხუან მარტინ დელ პოტრო აშშ-ის ღია ჩემპიონატის გამარჯვებულები გახდნენ.
• 2014 : შვედეთის სოციალ-დემოკრატიულმა პარტიამ, სტეფან ლევენის მეთაურობით საპარლამენტო არჩევნებში გაიმარჯვა.

ამ დღეს დაბადებულნი

• 1762 : ჩერუბინი, ლუიჯი — იტალიელი კომპოზიტორი
• 1769 : ჰუმბოლდტი, ალექსანდერ — გერმანელი ბუნებისმეტყველი და მოგზაური
• 1771 : რაევსკი, ნიკოლოზ — რუსი გენერალი და სახელმწიფო მოღვაწე
• 1849 : პავლოვი, ივანე — რუსი ფიზიოლოგი, ნობელის პრემიის ლაურეატი
• 1886 : ჰიოპნერი, ერიხ — გერმანელი სამხედრო მოღვაწე
• 1926 : ბიუტორი, მიშელ — ფრანგი მწერალი
• 1942 : ვირსალაძე, ელისო — ქართველი პიანისტი
• 1947 : ნილი, სემ — ახალ ზელანდიელი მსახიობი

ამ დღეს გარდაცვლილნი

ჯოვანი კასინი

• ძვ. წ. 9 : ნერონ კლავდიუს დრუზუსი — რომაელი პოლიტიკოსი (დ. ძვ. წ. 38)
• 258 : მღვდელმოწამე კვიპრიანე — კართაგენის ეპისკოპოსი
• 585 : ბიდაცუ — იაპონიის იმპერატორი
• 775 : კონსტანტინე V — ბიზანტიის იმპერატორი
• 891 : სტეფანე V — რომის პაპი
• 1164 : სუტოკუ — იაპონიის იმპერატორი
• 1523 : ადრეანე VI — რომის პაპი
• 1712 : კასინი, ჯოვანი დომენიკო — იტალიელი ასტრონომი
• 1851 : ჯეიმზ ფენიმორ კუპერი — ამერიკელი მწერალი
• 1852 : ართურ უელესლი, I ჰერცოგი უელინგტონი — ბრიტანეთის საგარეო საქმეთა და პრემიერ-მინისტრი
• 1927 : აისედორა დუნკანი — ამერიკელი ბალერინა, ესენინის მეუღლე
• 1940 : ემილ არგანი — შვეიცარიელი გეოლოგი
• 1958 : ანდღულაძე, ვასილ — ქართველი თერაპევტი
• 1966 : ჯემალ გიურსელი — თურქეთის საზოგადო მოღვაწე, რესპუბლიკის პრეზიდენტი, გენერალი
• 1984 : ნოდარ დუმბაძე — ქართველი მწერალი
• 2009 : პატრიკ სუეიზი — ამერიკელი მსახიობი, მოცეკვავე და მომღერალი

დღესასწაულები

• მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს შემდეგი წმინდანების ხსენების დღეს:
  • ძვ. სტ. 1 სექტემბერი — ბიზანტიური კალენდრის ერთ-ერთი ვარიანტის მიხედვით ახალი წლის დასაწყისი, გამოიყენებოდა საეკლესიო პრაქტიკაშიც
  • ‎წმინდა აითალე
  • 40 ქალწული და ამონა დიაკონი
  • კალისტა, ევოდი და ერმოგენი
  • მართალი ისუ

იხილეთ აგრეთვე

სხვა თვეები: