შინაარსზე გადასვლა

ალიკანტე

Checked
მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ქალაქი
ალიკანტე
კატ. Alacant
დროშა გერბი

ქვეყანა ესპანეთის დროშა ესპანეთი
პროვინცია ალიკანტე
კოორდინატები 38°20′43″ ჩ. გ. 0°28′59″ დ. გ. / 38.34528° ჩ. გ. 0.48306° დ. გ. / 38.34528; -0.48306
მერი Natalia[1]
დაარსდა სავარ. ძვ. წ. 231[2]
ფართობი 201.27 კმ²
ცენტრის სიმაღლე 3 მეტრი
ოფიციალური ენა კატალანური ენა[3] [4] და ესპანური ენა
მოსახლეობა 349 282 (2023)[5]
სასაათო სარტყელი UTC+1
სატელეფონო კოდი 966 და 965
საფოსტო ინდექსი 03000–03016
საავტომობილო კოდი A
ოფიციალური საიტი http://www.alacant.es
ალიკანტე — ესპანეთი
ალიკანტე

ალიკანტე ან ალაკანტი (ესპ. Alicante) — საპორტო ქალაქი ესპანეთში, კოსტა-ბლანკას სანაპიროზე, ალიკანტეს პროვინციის დედაქალაქი. მდებარეობს ვალენსიის რეგიონის სამხრეთ ნაწილში. წარმოადგენს ხმელთაშუა ზღვის ისტორიული პორტს. 2016 წლის მონაცემებით, ქალაქის მოსახლეობა 330 525 ადამიანს შეადგენდა და იყო ვალენსიის რეგიონის მეორე უდიდიდესი ქალაქი.[6] ახლომდებარე მუნიციპალიტეტების ჩათვლით, ალიკანტეს კონურბაციის მოსახლეობა 452 462 ადამიანს აღწევს.[7] 2014 წლის შეფასებით, მეტროპოლიური არეალის მოსახლეობა (ელჩესა და სხვა თანამგზავრი ქალაქების ჩათვლით) 757 085 კაცს შეადგენდა და წარმოადგენდა მერვე უდიდეს მეტროპოლიურ არეალს ესპანეთში.[8]

ტოპონიმიკა

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ქალაქის სახელი მომდინარეობს არაბული სიტყვიდან ლაკანტ (لَقَنْت) ან ალ-ლაკანტ (ألَلَقَنْت), რასაც თავის მხრივ, ამ ადგილას წარსულში არსებულ რომაულ ქალაქ ლუკენტუმს უწოდებდნენ.[9]

ისტორია

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ალიკანტეს მიმდებარე ტერიტორია 7000 წელიწადზე მეტია, რაც დასახლებულია. მონადირე-შემგროვებელთა პირველი ტომები ცენტრალური ევროპიდან სამხრეთით თანდათან ძვ. წ. 5000-3000 წლებში დაიძრნენ. ერთ-ერთი პირველი დასახლებები გაჩნდა ბენაკანტილის მთის კალთებზე. ძვ. წ. 1000 წლისთვის, ესპანეთის აღმოსავლეთ სანაპიროსთან სტუმრობა დაიწყეს ბერძენმა და ფინიკიელმა ვაჭრებმა, რომლებმაც იქ პატარა სავაჭრო პორტები დააარსეს და ადგილობრივ იბერიულ ტომებს გააცნეს ანბანი, რკინა და კერამიკის ბორბალი. ძვ. წ. 320-იან წლებში, კართაგენელმა გენერალმა ჰამილკარ ბარკამ დააარსა ფორტიფიცირებული დასახლება აკრა-ლეუკა (ბერძ. Ἄκρα Λευκή; „თეთრი მთა“), რომელიც დღევანდელი ალიკანტეს ტერიტორიაზე მდებარეობდა.

მიუხედავად იმისა, რომ კართაგენელებმა ალიკანტეს მიმდებარე მიწების უმეტესი ნაწილი დაიპყრეს, ტარაკონიის ისპანიაზე კონტროლი თანდათან რომაელებმა აიღეს და 700 წლის განმავლობაშიც მართავდნენ. ახ. წ. V საუკუნისათვის, რომი დასუსტდა და ალიკანტეს წინაპარი რომაული ქალაქი, ლუკენტუმი მეტნაკლებად გადავიდა ვესტგუთების მხედართმთავარ ტეოდემირის, შესაბამისად ვესტგუთების მმართველობის ქვეშ, რაც ახ. წ. 400-700 წლებში გაგრძელდა. გუთებს დიდი წინააღმდეგობა არ გაუწევიათ VIII საუკუნეში შემოჭრილი არაბი დამპყრობლებისათვის. მავრები სამხრეთ და აღმოსავლეთ ესპანეთს XIII საუკუნის რეკონკისტამდე მართავდნენ. 1247 წელს ალიკანტე აიღო კასტილიის მეფე ალფონსო X-მ, მაგრამ იგი მალევა გარდაიცვალა და 1296 წელს, ქალაქი ვალენსიის მეფე ხაიმე II არაგონელის ხელში გადავიდა. დასახლებას მან სამეფო სოფლის (Vila Reial) სტატუსი უბოძა, რომელსაც საკუთარი წარმომადგენელიც ჰყავდა შუა საუკუნეების ვალანსიურ პარლამენტში.

ტოსალ-დე-მანისესის არქეოლოგიური ძეგლი. ანტიკური იბერიულ-კართაგენულ-რომაული ქალაქი „აკრა-ლეუკე“, იგივე ლუკენტუმი
ალიკანტეს ნავსადგური
ლუსეროსის მოედანი

ათწლეულების განმავლობაში, ნამდვილ ბრძოლის ველად იყო ქცეული კასტილიისა და არაგონის სამეფოებს შორის. ამის შემდეგ, ქალაქი მნიშვნელოვანი ხმელთშუაზღვიური სავაჭრო სადგური ხდება, საიდანაც ექსპორტზე გადიოდა ბრინჯი, ღვინო, ზეითუნის ზეთი, ფორთოხალი და მატყლი. 1609-1614 წლებში, მეფე ფილიპე III-მ გააძევა რეკონკისტას შემდეგ ვალენსიაში დარჩენილი ათასობით მორისკო, ანუ ქრისტიანობაზე მოქცეული მუსლიმი, რადგან ისინი თანამშრომლებდნენ ბერბერ მეკობრეებთან, რომლებიც გამუდმებით თავს ესხმოდნენ სანაპირო ქალაქებს და დიდ ზიანს აყენებდნენ ვაჭრობას. მაგრამ ეს ქმედება რეგიონს ძვირად დაუჯდა; წავიდა ძალიან ბევრი ნიჭიერი გლეხი და მუშახელი, რის გამოც, ფეოდალი დიდებულები გაკოტრების პირას მივიდნენ. XVIII საუკუნის დასაწყისში ყველაფერი კიდევ უფრო გაუარესდა; ესპანური მემკვიდრეობისათვის ომის შემდეგ, ალიკანტეში ხანგრძლივმა, ნელმა უკუსვლამ დაისადგურა. XVIII-XIX საუკუნეებში ქალაქი გადაარჩინა მეწაღეობამ, ფორთოხლისა და ნუშის მოყვანამ და მეთევზეობამ. XIX საუკუნის მიწურულს დაიწყო ადგილობრივი ეკონომიკის უეცარი აღორძინება; გაიზარდა საერთაშორისო ვაჭრობა და ქალაქის ნავსადგურის დატვირთვა, საიდანაც ექსპორტზე გადიოდა სხვადასხვა პროდუქტი (განსაკუთრებით I მსოფლიო ომის დროს, რომელშიც ესპანეთს ნეიტრალიტეტი ეჭირა).

ალიკანტე 1832 წელს. ალფრედ გესდონის გრავიურა

XX საუკუნის დასაწყისში, ალიკანტე მცირე დედაქალაქი იყო, რომელიც დიდ სარგებელს ნახულობდა I მსოფლიო ომში ესპანეთის ნეიტრალიტეტით, რამაც ახალი შესაძლებლობები გაუხსნა ადგილობრივ მრეწველობასა და სოფლის მეურნეობას. 1920-იან წლებში, მრავალი ალიკანტელი ჩართული იყო რიფის ომში, ხანგრძლივ და სისხლიან კამპანიაში, რომელიც ესპანეთის ყოფილ პროტექტორატში (ჩრდილოეთ მაროკო — სეუტა და მელილია) მიმდინარეობდა რიფის რეგიონში მცხოვრები აჯანყებულების წინააღმდეგ. 1920-იანი წლების მიწურულს წარმოქმნილმა პოლიტიკურმა არეულობამ განაპირობა რესპუბლიკელ კანდიდატთა გამარჯვება ადგილობრივ საბჭოების არჩევნებში, მთელი ქვეყნის მასშტაბით, რასაც მეფე ალფონსო XIII-ის ტახტიდან გადადგომა მოჰყვა. 1931 წლის 14 აპრილს ქალაქში დიდი ზარ-ზეიმით აღნიშნეს ესპანეთის მეორე რესპუბლიკის გამოცხადება. 1936 წლის 17 ივლისს დაიწყო ესპანეთის სამოქალაქო ომი. ალიკანტე 1939 წლის 1 აპრილს გენერალ ფრანკოს ჯარის მიერ დამხობილი რესპუბლიკური მთავრობისადმი ლოიალურად განწყობილი უკანასკნელი ქალაქი იყო. სწორედ მისი პორტიდან დატოვეს ქვეყანა რესპუბლიკური მთავრობის უკანასკნელმა წევრებმა. სამწლიანი სამოქალაქო ომის მიმდინარეობისას, ალიკანტე არაერთხელ დაიბომბა; მათ შორის ყველაზე სასტიკი იყო 1938 წლის 25 მაისს იტალიის სამეფო საჰაერო ძალების (Aviazione Legionaria) მიერ აბასტოსის ბაზრობის დაბომბვა, რასაც 300-ზე მეტი მშვიდობიანი მოქალაქე ემსხვერპლა.

1950-იანი წლების ბოლოსა და 1960-იანი წლების დასაწყისში ქალაქის გარდაქმნა ტურიზმის ინდუსტრიამ დაიწყო. ელ-ბარკოს კოშკისა და სან-ხუანის პლაჟის სიახლოვეს წამოიჭიმა დიდი შენობები და კომპლექსები. ტურისტების მოზიდვას ხელს უწყობდა კარგი კლიმატი. მშენებლობებმა დიდი სარგებელი მოუტანა ეკონომიკას; ტურიზმის სექტროის განვითარებამ წარმოშვა სხვა ახალი ბიზნესებიც, მაგალითად სარესტორნო საქმიანობა, ბარები და ტურისტებზე ორიენტირებული სხვა დაწესებულებები. გარდა ამისა, დაიხურა რაბასას ძველი აეროდრომი და საჰაერო ტრაფიკმა ახალ ადგილას, ელ-ალტეტის აეროპორტში (ალიკანტე-ელჩეს აეროპორტი) გადაინაცვლა, რომელიც გაცილებით ხელსაყრელი და თანამედროვე იყო ჩარტერული ფრენებისთვის, ჩრდილოეთ ევროპის ქვეყნიდან მომავალი ტურისტებისათვის.

1975 წელს ფრანკო დაიღუპა ესპანეთი დემოკრატიულ კონსტიტუციურ მონარქიაზე გადავიდა, მეფე ხუან კარლოს I-ის ხელმძღვანელობით. რეგიონულ გაერთიანებათა ხელისუფლებებს კონსტიტუციური სტატუსი და უფრო მეტი ავტონომია მიეცათ; მათ შორის იყო ვალენსიის რეგიონიც, იგივე ვალენსიის გენერალიტეტი (Generalitat Valenciana).

1980-იანი წლების სამრეწველო დეინდუსტრიალიზაციის შემდეგ, ალიკანტეს ნავსადგური აღადგინეს. ბოლო წლებში, პორტის ხელმძღვანელობამ ის ესპანეთის ერთ-ერთ უმნიშვნელოვანეს საკრუიზო ნავსადგურად გამოაცხადა. ყოველწლიურად, საკრუიზო გემებს პორტში 80 000-ზე მეტი მგზავრი შეჰყავთ.[10] ქალაქის მოსახლეობა და ხელმძღვანელობა მიესალმება პორტის ტურისტული ინფრასტრუქტურის განვითარებას, მაგრამ ბოლო გეგმამ, რომელიც იქ ინდუსტრიული პარკის შექმნას ითვალისწინებს, აზრთა დიდი სხვადასხვაობა გამოიწვია.

ეკონომიკა

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

2007-2008 წლების გლობალურ ეკონომიკურ კრიზისამდე, ალიკანტე ესპანეთის ერთ-ერთი ყველაზე სწრაფად მზარდი ქალაქი იყო. ეკონომიკური ბუმი ერთი მხრივ დამოკიდებული იყო ტურიზმზე, რომლის ძირითადი კერაც კოსტა-ბლანკას პლაჟები იყო, მეორე მხრივ კი საცხოვრებელი ზონის მშენებლობის ბუმზე. ამ ზონის განაშენიანება 1960-იან წლებში დაიწყო და 1990-იანი წლებიდან გაგრელდა. ქალაქის ეკონომიკაში ასევე მნიშვნელოვან როლს თამაშობს მომსახურების სფერო და საჯარო ადმინისტრაცია. მშენებლობის ბუმმა მრავალი ეკოლოგიური საფრთხე წარმოშვა; შესაბამისად, როგორც ქალაქის, ისე ავტონომიური მთავრიობა ევროკავშირის მკაცრი კონტროლის ქვეშა. მშენებლობის ტალღა ცხარე დებატების საგანი გახდა პოლიტიკოსებსა და მოქალაქეებს შორის. ბოლო ყველაზე დიდი დაპირისპირება მოჰყვა ნავსადგურის ხელმძღვანელობის გეგმას, რომელიც ითვალისწინებს სამრწეველო პარკის შემქნას პირდაპირ სანაპირო ზოლის გასწვრივ, რაც არღვევს როგორც ადგილობრივ, ისე ეროვნულ და ევროკავშირის რეგულაციებს.

ალიკანტეში მდებარეობს ევროკავშირის ინტელექტუალური საკუთრების ოფისის შტაბ-ბინა. ქალაქის ჩრდილოეთ საზღვართან, სან-ვისენტე-დელ-რესპეიგის მუნიციპალიტეტში მდებარეობს ალიკანტეს უნივერსიტეტი, რომელშიც 27 000-ზე მეტი სტუდენტი სწავლობს.

2005 წლის შემდეგ, ალიკანტეში ფუნქციონირებს ევროპაში ერთ-ერთი უდიდესი ფილმების სტუდია სიუდად-დე-ლა-ლუსი. ამ სტუდიაში გადაღებულია როგორც ესპანური, ისე საერთაშორისო ფილმები, მათ შორის ასტერიქსი ოლიმპიურ თამაშებზე და მანოლეტე.

ხელისუფლება

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ალიკანტეს მერიის შენობა

ქალაქის ამჟამინდელი (2018) მერია გაბრიელ ეჩავარი. ამ პოსტზე იგი 2015 წლის მუნიციპალური არჩევნების შემდეგ აირჩიეს.

წინა მუნიციპალურ არჩევნებში, 2011 წლის მაისში, არჩევნები ხმათა უმრავლესობით მოიგო სახალხო პარტიის კანდიდატმა სონია კასტედომ, მაგრამ რამდენიმე კორუფციული სკანდალის შემდეგ, იგი 2014 წლის დეკემბერში მერის თანამდებობიდან გადადგა; გამოძიება დღემდე გრძელდება. ეჩავარის არჩევამდე, მერის მოვალეობას სახალხო პარტიის წევრი მიგელ ვალორი ასრულებდა.

მერიის შენობის კიბის პირველი საფეხური წარმოადგენს ნულოვან წერტილს, რომლის მიხედვითაც განსაზღვრავენ სიმაღლეს ზღვის დონიდან მთელ ესპანეთში, რადგან ალიკანტეში ხმელთაშუა ზღვის მიქცევა-მოქცევა უმნიშვნელოა.[11]

კლიმატი

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ალიკანტე გამოირჩევა რბილი ზამთრითა და ცხელი, ოდნავ წვიმიანი ზაფხულით. კიოპენის კლიმატის კლასიფიკაციის მიხედვით, ალიკანტეს რეგიონის კლიმატი ცხელი ნახევრად-არიდულია.[12][13] საშუალოდ, იანვარში ტემპერატურა 17 °C — 6,7 °C-ს შორის მერყეობს, აგვისტოში კი 30,8 °C — 21,5 °C-ს შორის. საშუალო წლიური მაჩვენებელი 18,3 °C-ია. ზღვის სტაბილური გავლენის გამო, ტემპერატურის ცვალებადობა დღის მანძილზე ძალიან მცირეა, თუმცა, დასავლეთის უცაბედ ქარს შეუძლია ტემპრერატურა 15 °C-ით შეცვალოს. გარდა ამისა, შედარებით მცირეა ტემპერატურის სეზონური სხვაობაც.

ნალექების საშუალო წლიური მაჩვენებელი 277 მილიმეტრია. ყველაზე უხვნალექიანი თვეები სექტემბერი და ოქტომბერია. იშვაითად, შეიძლება მოვიდეს საკმაოდ უხვი ნალექი და მაჩვენებელმა 24 საათში მიაღწიოს 100 მილიმეტრს, რასაც თან ახლავს სასტიკი დატბორვა. საერთო ჯამში, ალიკანტეში წელიწადში მხოლოდ 35 წვიმიანი დღე ფიქსირდება, მზის ნათების მთლიანი ოდენობა კი წელიწადში 2 953 საათია.

უმაღლესი, რეკორდული ტემპერატურა დაფიქსირებულია 1994 წლის 4 ივლისს, 41,4 °C,[14] მინიმალური კი 1971 წლის 2 იანვარს, −1,6 °C.[15] უახლესი ისტორიის ყველაზე სასტიკი დატბორვა 1997 წლის 30 სექტემბერს მოხდა, როცა სულ რაღაც 6 საათში 270,2 მმ ნალექი მოვიდა.[16] ტემპერატურა 2 °C-ს ქვემოთ იშვიათად ჩამოდის. 1926 წლის შემდეგ არ მოსულა თოვლი.[17] ზამთარში დღის განმავლობაში ალიკანტეში ყველაზე თბილი ტემპერატურაა მთელ ევროპაში და ზოგადად, ქალაქის კლიმატი ძალიან ჰგავს ლოს-ანჯელესისას.

წლიური ამინდი — ალიკანტე, 1971-2000
თვე იან თებ მარ აპრ მაი ივნ ივლ აგვ სექ ოქტ ნოე დეკ წელი
რეკორდ. მაღალი °C (°F) 29.2 (85) 29.4 (85) 32.6 (91) 32.6 (91) 35.1 (95) 37.8 (100) 41.4 (107) 40.4 (105) 38.4 (101) 36.2 (97) 30.6 (87) 26.6 (80) 41,4 (107)
საშუალო მაღალი °C (°F) 16.8 (62) 17.8 (64) 19.2 (67) 20.9 (70) 23.6 (74) 27.2 (81) 30.1 (86) 30.6 (87) 28.4 (83) 24.4 (76) 20.4 (69) 17.6 (64) 23,1 (74)
საშუალო დღიური °C (°F)
საშუალო დაბალი °C (°F) 6.2 (43) 7.0 (45) 8.2 (47) 10.1 (50) 13.3 (56) 17.1 (63) 19.7 (67) 20.4 (69) 17.8 (64) 13.7 (57) 10.0 (50) 7.3 (45) 12,6 (55)
რეკორდ. დაბალი °C (°F) -2.6 (27) -4.6 (24) -1.0 (30) 2.6 (37) 4.8 (41) 10.4 (51) 13.4 (56) 13.2 (56) 9.4 (49) 4.0 (39) 0.2 (32) -2.6 (27) −4,6 (24)
ნალექი მმ (დუიმი) 22 (0.9) 26 (1) 26 (1) 30 (1.2) 33 (1.3) 17 (0.7) 6 (0.2) 8 (0.3) 47 (1.9) 52 (2) 42 (1.7) 26 (1) 336 (13,2)
წყარო: Spanish State Meteorological Agency (AEMET)[18]

მოსახლეობა

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

2014 წლის მონაცემებით, ალიკანტეს მოსახლეობა 332 067 ადამიანს შეადგენდა, ალიკანტე-ელჩეს მეტროპოლიური არეალის კი 757 085 კაცს.[6] მოსახლეობის დაახლოებით 15% უცხოელია, მათი უმეტესობა ბოლო 20 წლის განმავლობაში ჩამოსული იმიგრანტია არგენტინიდან, ეკვადორიდან, გაერთიანებული სამეფოდან და კოლუმბიიდან. გარდა ამისა, ასევე არიან იმიგრანტები გერმანიიდან, რუმინეთიდან, რუსეთიდან, ალჟირიდან, მაროკოდან, უკრაინიდან და იტალიიდან. ერვოკავშირის არაწევრი ქვეყნებიდან შემოსულ იმიგრანტთა დიდი ნაწილი ქალაქში არალეგალურად იმყოფება და შესაბამისად, ეს ხალხი არაა შესული არც ერთ ოფიციალურ აღწერაში. შესაბამისად, უცხოელების რეალური ოდენობა გაცილებით მაღალია. ამას ემატება ისიც, რომ ალიკანტეს მეტროპოლიურ ზონაში ცხოვრობს მრავალი პენსიონერი ჩრდილოეთ ევროპიდან ისე, რომ ოფიციალურად მაინც ითვლებიან თავიანთ სამშობლოს მოქალაქეებად. იგივე შეიძლება ითქვას ესპანეთის მოქალაქეთა საკმაოდ დიდ რიცხვზე, რომლებიც ალიკანტეს მუდმივი მცხოვრებლები არიან, მაგრამ ოფიციალურად ჩაწერილნი არიან მადრიდში, ბასკეთში თუ ქვეყნის სხვა რეგიონებში.

უცხოელი მოსახლეობა (ოფიციალური თარიღი, 2008)[19]
პოზ. ეროვნული მოსახლეობა
1 დროშა: კოლუმბია კოლუმბია 5,186
2 დროშა: ეკვადორი ეკვადორი 4,520
3 დროშა: არგენტინა არგენტინა 3,715
4 დროშა: მაროკო მაროკო 3,505
5 დროშა: რუმინეთი რუმინეთი 3,287
6 დროშა: ალჟირი ალჟირი 3,064
7 იტალიის დროშა იტალია 2,746
8 დროშა: საფრანგეთი საფრანგეთი 2,299
9 დროშა: ბოლივია ბოლივია 1,614
10 დროშა: რუსეთი რუსეთი 1,203
ისტორიული მოსახლეობა
წელი მოსახლეობა წელი მოსახლეობა წელი მოსახლეობა
1250 2,500 1797 19,313 1930 71,271
1350 3,250 1803 21,447 1940 89,198
1418 1,539 1857 27,550 1950 101,791
1609 5,040 1860 31,162 1960 121,832
1646 6,174 1877 34,926 1970 181,550
1717 11,019 1887 40,115 1981 245,963
1735 12,604 1897 49,463 1991 265,473
1754 14,394 1900 50,495 2001 288,481
1768 17,213 1910 55,116 2007 322,673
1786 17,345 1920 63,382 2008 331,750

ტრანსპორტი

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ალიკანტეს ტრამვაის ხაზი L1 სანგუეტას სადგურის სიახლოვეს

ალიკანტეს აეროპორტი ჯაბნის მის ვალენსიელ კოლეგას და წარმოადგენს ერთ-ერთ ყველაზე დატვირთულ აეროპორტს ესპანეთში მადრიდის, ბარსელონის, პალმა-დე-მაიორკისა და მალაგის აეროპორტების შემდეგ. მადრიდთან და ბარსელონასთან დაკავშირებულია კომპანია Iberia-სა და Vueling-ის ხშირი რეისებით. დასავლეთ ევროპის მრავალ სხვა ქალაქში ფრენებს ასრულებენ ისეთი ავიაკომპანიები, როგორებიცაა Ryanair-ი, Easyjet-ი და Jet2.com-ი. ასევე დანიშნულია რეგულარული ფრენები ალჟირისა და რუსეთის მიმართუელბით.

ალიკანტეს რკინიგზის სადგურიდან მატარებელი (ე.წ. სერკანიასი) დადის გარეუბნებისა და მურსიის მიმართუელბით.[20] კომპანია RENFE რეგულარულ, ხშირ რეისებს ასრულებს მადრიდის, ბარსელონისა და ვალენსიის მიმართუელბით.[21]

ალიკანტეს ტრამვაი კოსტა-ბლანკას გასწვრივ გაშენებულ პერიფერულ დასახლებებს ქალაქის ცენტრალურ ნაწილთან აკავშირებს. 2011 წლიდან, ელექტრომატარებელი დადის ბენიდორმის მუნიციპალიტეტის მიმართუელბით, დიზელის მატარებლები კი უფრო შორს, ქალაქ დენიისკენ.[22]

ალიკანტედან რეგულარული საბორნე რეისები სრულდება ბალეარის კუნძულებისა და ალჟირის მიმართულებით.[23]

ძირითადი ღირსშესანიშნაობები

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ბენაკანტილის მთა და სანტა-ბარბარას ციხესიმაგრე

ქალაქის ყველაზე გამორჩეულ ღირსშესანიშნაობათა შორისაა სანტა-ბარბარას ციხესიმაგრე, რომელიც ქალაქის ყველაზე მაღალ ადგილას მდებარეობს, გადმოჰყურებს ნავსადგურს.

სანტა-ბარბარა აშენებულია ბენაკანტილის მთაზე. ციხესიმაგრის უძველესი ნაწილია წვერზე დაშენებული კოშკი; ქვედა ზონის ნაწილი და კედლები აგებულია მოგვიანებით, XVIII საუკუნეში.

ექსპლანადა-დე-ესპანიას

საფეხმავლო ბილიკ ექსპლანადა-დე-ესპანიას გასწვრივ ჩამწკრივებულია პალმის ხეები, მოპირკეთებულია მარმარილოს 6,5 მილიონი ფილით და წარმოადგენს ერთ-ერთ ყველაზე პოპულარულ სასეირნო ბილიკს მთელ ესპანეთში. ბილიკი იწყება ალიკანტეს პორტთან, გაივლის გრან-ვიას და მთავრდება მარკ ჰერშის ცნობილ ქანდაკებასთან. ალიკანტეს მოსახლეობისთვის ეს ბილიკი არის ადგილი შეხვედრებისათვის, სასეირნოდ, სადაც ღია ცის ქვეშ ხშირად იმართება მუსიკალური კონცერტები. ბილიკის ბოლოს აღმართულია XIX საუკუნის ხელოვნის, ბანიულსის მიერ შექმნილი მონუმენტი.

ძველი ქალაქის ფერადი კვარტალია ბარიო-დე-ლა-სანტა-კრუსი, რომელიც სანტა-ბარბარას ციხესიმაგრის სამხრეთ-დასავლეთით მდებარეობს. მისი პატარა სახლები მთის კალთებზეა შეფენილი და ციხის კედლებისკენ მიემართება, ვიწრო ქუჩები მორთულია დროშებითა და ქოთნებში ჩარგული ყვავილებით.

ბენაკანტილის მთის კალთბზე, ციხესიმაგრისკენ მიმავალ გზაზე გაშენებულია ლ'ერეტას პარკი, რომელიც სანტა-ბარბარას ციხიდან დაბლა, ალიკანტეს ძველ ნაწილამდე ივრცობა და შედგება რამდენიმე დონისგან, გზისგან და მოსასვენებელი გაჩერებებისგან, საიდანაც ქალაქის პანორამული ხედები იშლება.

ალიკანტეს მცხოვრებთა ერთ-ერთი საყვარელი პარკია ელ-პალმერალი. მოიცავს საფეხმავლო ბილიკებს, ბავშვთა სათამაშო მოედნებს, ტბორებს და ნაკადულებს, საპიკნიკე მაგიდებსა და საკონცერტო აუდიტორიას.

ალიკანტედან რამდენიმე კილომეტრის მოშრებით, ხმელთაშუა ზღვაში მდებარეობს კუნძული ტაბარკა, რომელიც ერთ დროს ბერბერი პირატების ნამდვილი სამოთხე იყო, ახლა კი თვალწარმტაცი ტურისტული დანიშნულების ადგილია.

წმინდა მარიამის ბაზილიკა

სხვა ღირსშესანიშნაობებს შორისაა:

  • სანტა-მარიას ბაზილიკა (XIV-XVI საუკუნეები) — ყოფილი მეჩეთის ადგილზე აშენებული გოთიკური ნაგებობა. გამოირჩევა როკოკოს სტილის საკუთხევლითა და ბაროკოს სტილის კარით; ორივე მათგანი XVIII საუკუნეს მიეკუთვნება.
  • ბარის წმინდა ნიკოლოზის საკათედრო ტაძარი (XV-XVIII საუკუნეები), რომელიც ასევე მეჩეთის ადგილასაა აგებული. წარმოადგენს ალიკანტეს მთავარ ეკლლესიას და ეპისკოპოსის რეზიდენციას.
  • სანტა-ფასის მონასტერი (XV საუკუნე) მდებარეობს ქალაქიდან 5 კილომეტრში, აგებულია ბაროკოს სტილში.
  • თავდაცვითი კოშკები უერტა-დე-ალიკანტე (XV-XVIII საუკუნე) აშენდა ბერბერი მეკობრეებისგან დასაცავად. ამ დროისთვის შემორჩენილია 20-მდე კოშკი.
  • ბაროკოს სტილის კასა-დე-ლა-ასეგურადა (1685 წ) — ქალაქის უძველესი სამოქალაქო ნაგებობა. დღეისათვის ამ შემობაში ფუნქციონირებს ალიკანტეს თანამედროვე ხელოვნების მუზეუმი.
  • სან-ფერნანდოს ციხესიმაგრე.

ალიკანტეში უამრავი მუზეუმია. ალიკანტეს არქეოლოგიურ მუზეუმში გამოფენილია ადგილობრივი არტეფაქტები. მათ შორის არის როგორც 100 000 წლის წინანდელი, ისე ადრეული XX საუკუნის რელიკვიები. კოლექცია სხვადასხვა ოთახებშია გადანაწილებული და წარმოადგენს არქეოლოგიური მეთოდოლოგიის სამ დანაყოფს: მიწისქვეშა, ურბანულ და წყალქვეშა არქეოლოგიას; წარმოდგენილია დიორამები, აუდიოვიზუალური და ინტერაქტიული ზონები. 2004 წელს ალიკანტეს მუზეუმმა ევროპის წლის მუზეუმის ტიტული მიიღო.

გრავინას ნატიფი ხელოვნების მუზეუმში წარმოდგენილია XVI-XIX საუკუნეების ნახატები და სკულპტურები.

ასეგურადის თანამედროვე ხელოვნების მუზეუმი მასპინძლობს XX საუკუნის ხელოვნების მნიშვნელოვან კოლექციებს.

ფესტივალები

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
სანტა-ბარბარას ციხესიმაგრე და პოსტიგეტის პლაჟი წმინდა იოანეს კოცონის ფინალურ ღამეს

ყოველწლიურად, ზაფხულის ბუნიაობაზე ალიკანტეში იმართება ქალაქის ყველაზე მნიშვნელოვანი ფესტივალი წმინდა იოანეს კოცონი. ერთი კვირის შემდეგ, მას მოსდევს ფოიერვერკებისა და პიროტექნიკის შეჯიბრი, რომელიც კომპანიებს შორის იმართება და შვიდი ღამის განმავლობაში გრძელდება პლაია-დელ-პოსტიგეტის პლაჟზე. კიდევ ერთი კარგად ცნობილი ფესტივალია მავრები და ქრისტიანები (ესპ. Moros y cristianos) სან-ბლასის რაიონში.

საერთო ჯამში, ქალაქში მთელი წლის მანძილზე ჩქეფს ღამის ცხოვრება, რომელიც ზაფხულობით ძირითადად სან-ხუანის პლაჟის სიახლოვესაა კონცენტრირებული.

ყოველ ზაფხულს, ალიკანტეში, პაესო-დელ-პუერტეში მიმდინარეობს მუსიკის, თეატრისა და კინოს ორთვიანი პროგრამა.[24]

სპორტი

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ალიკანტეს ჰყავდა ორი საფეხბურთო კლუბი, თუმცა ამჟამად ჰყავს მხოლოდ ერთი — ჰერკულესი, რომელიც ამ დროისთვის ესპანეთის საფეხბურთო ჩემპიონატის მეორე დივიზიონის მე-3 ჯგუფში ასპარეზობს. მეორე კლუბი — ალიკანტე, რომელიც მესამე დივიზიონში ასპარეზობდა, 2014 წელს ეკონომიკური პრობლემების გამო დაიშალა. 1996/1997 და 2010/2011 წლებში ჰერკულესი ასპარეზობდა ლა-ლიგაში; კლუბში სხვადასხვა დროს თამაშობდნენ ისეთი ვარსკვლავები, როგორებიც არიან დავიდ ტრეზეგე, როისტონ დრენტე და ნელსონ ვალდესი. 1997 წელს ჰერკულესმა დაამარცხა ბარსელონა, რის გამოც ლა-ლიგის გამარჯვებული მადრიდის რეალი გახდა. საშინაო თამაშებს კლუბი 30 000 მაყურებლიან ხოსე-რიკო-პერესის სტადიონზე მართვს.

ესპანეთის საკალათბურთო ლიგაში მონაწილეობს ალიკანტეს კლუბი ლუკენტუმ-ალიკანტე.

ალიკანტე წარმოადგენს იახტების ყოველწლიურ რბოლა Volvo Ocean Race-ის საწყის წერტილს.

საერთაშორისო ურთიერთობები

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

დაძმობილებული ქალაქები

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

2009 წელს ალიკანტესთან ასევე დამეგობრდა გაერთიანებული სამეფოს ქალაქი ნიუკასლი.[27]

რესურსები ინტერნეტში

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:

სქოლიო

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
  1. ↑ Argos: Portal d'informació, Portal de información
  2. ↑ Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
  3. ↑ Llei 4/1983, de 23 de novembre, d'Ús i Ensenyament del Valencià
  4. ↑ Ley 4/1983, de 23 de noviembre, de Uso y Enseñanza del Valenciano
  5. ↑ National Statistics Institute Municipal Register of Spain of 2023 — 2023.
  6. ↑ 6.0 6.1 List of place name: Population of the Continuous Municipal Register by Population Unit English. Instituto Nacional de Estadística (INE) (2016). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 15 April 2016. ციტირების თარიღი: 15 April 2016.
  7. ↑ The conurbation includes Alicante, Sant Vicent del Raspeig, Sant Joan d'Alacant, Mutxamel and El Campello.
  8. ↑ See Área metropolitana de Alicante-Elche for data and methodology.
  9. ↑ „Laqant“. Gran Enciclopedia Temática de la Comunidad Valenciana (Valencian). Historia. Editorial Prensa Valenciana. 2009.
  10. ↑ El puerto de Alicante registrará 72 escalas de cruceros durante 2007 Spanish. Diariocrítico de la Comunidad Valenciana (16 May 2007). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 20 July 2011.
  11. ↑ Ayuntamiento de Alicante, Edificios Singulares Spanish. alicante-ayto.es. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 10 June 2009.
  12. ↑ M. Kottek; J. Grieser; C. Beck; B. Rudolf; F. Rubel (2006). „World Map of the Köppen-Geiger climate classification updated“. Meteorologische Zeitschrift. 15: 259–263. doi:10.1127/0941-2948/2006/0130. ციტირების თარიღი: 2 February 2011.
  13. ↑ Peel, M. C.; Finlayson, B. L.; McMahon, T. A. (2007). „Updated world map of the Köppen-Geiger climate classification“. Hydrology and Earth System Sciences. 11 (5): 1633–1644. doi:10.5194/hess-11-1633-2007. ციტირების თარიღი: 2011-02-27.
  14. ↑ Alicante/Alacant Aeropuerto. Agencia Estatal de Meteorología. ციტირების თარიღი: 15 January 2017.
  15. ↑ Alicante/Alacant Aeropuerto. Agencia Estatal de Meteorología. ციტირების თარიღი: 15 January 2017.
  16. ↑ D. Prats Rico; M.F. Chillón Arias (1 May 2001). „A reverse osmosis potable water plant at Alicante University: first years of operation“ (PDF). Desalination. Alicante University, Alicante, Spain: Elsevier B.V. 137 (1–3): 92. doi:10.1016/S0011-9164(01)00215-6. ISSN 0011-9164. ციტატა: „As can be observed, torrential rain was registered in Alicante on 30th September 1997 (270L/m2). This occurred during an interval of only 6h, causing widespread flooding in the city.“
  17. ↑ Nieve en la Ciudad de Alicante Spanish. myartsonline.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 7 თებერვალი 2017. ციტირების თარიღი: 15 January 2017.
  18. ↑ Spanish State Meteorological Agency (AEMET)
  19. ↑ Ayuntamiento de Alicante დაარქივებული 2014-06-20 საიტზე Wayback Machine. Sección de Estadística. La Población de Alicante (01-01-2008).
  20. ↑ Murcia/Alicante. RENFE Cercanías.
  21. ↑ RENFE destinations from ALACANT-TERMINAL. Horarios.renfe.es. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 20 July 2011. ციტირების თარიღი: 11 March 2011.
  22. ↑ TRAM Alicante. Ferrocarrils de la Generalitat Valenciana.[მკვდარი ბმული]
  23. ↑ Alicante Ferry Port. Aferry.co.uk. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 26 თებერვალი 2011. ციტირების თარიღი: 11 March 2011.
  24. ↑ Alicante Festivals. Alicante.com. ციტირების თარიღი: 11 March 2011.
  25. ↑ Villes jumelées avec la Ville de Nice French. Ville de Nice. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 13 September 2014. ციტირების თარიღი: 24 June 2013.
  26. ↑ Uzaklar Yakinlaşti – Sivas Twin Towns. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 27 December 2013. (თურქული)
  27. ↑ „Alicante is "alreet" by us“. News Guardian. 12 February 2009. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 14 დეკემბერი 2017. ციტირების თარიღი: 8 აპრილი 2018. ციტატა: „Big Brother 6 winner Anthony Hutton, former Newcastle United captain Les Ferdinand and winner of the BBC's Strictly Come Dancing, Jill Halfpenny are among a host of the city's celebrity supporters who are backing the move with easyJet.“
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ალიკანტე&oldid=4696280“-დან