ვიკიპედია:ახალი თავფურცელი 9
ეს არის ვიკიმედიის თავისუფალი მრავალენოვანი ენციკლოპედიის პროექტი.
ამჟამად ქართულ ენაზე დამუშავების პროცესშია 143,366 სტატია.
საბუნებისმეტყველო მეცნიერებები
ასტრონომია · ბიოლოგია · ქიმია · ფიზიკა · გეომეტრია · ლოგიკა · მათემატიკა · ბუნება · სტატისტიკა
ხელოვნება, ლიტერატურა, მუსიკა
არქიტექტურა · ხელოვნება · კინო · ცეკვა · დიზაინი · ფოტოგრაფია · მოდა · ენა · ლიტერატურა · მხატვრობა · სკულპტურა · თეატრი
საზოგადოებრივი მეცნიერებები, ისტორია, გეოგრაფია, რელიგია
ანთროპოლოგია · არქეოლოგია · ეკონომიკა · განათლება · ფინანსები · ფილოსოფია · გეოგრაფია · მითოლოგია · პოლიტიკა · ფსიქოლოგია · სოციოლოგია
საზოგადოება და გართობა
ხელსაქმე · კოლექციონირება · კულინარია · მებაღეობა · გართობა · ჟურნალისტიკა · ჰობი · ინტერნეტი · მედია · დასვენება · სპორტი · ტელევიზია · ტურიზმი
გამოყენებითი მეცნიერებები
სოფლის მეურნეობა · კომუნიკაცია · ელექტრონიკა · ინდუსტრია · ინფორმატიკა · ინჟინერია · მედიცინა · ტექნოლოგია · ტრანსპორტი
აკაკი შანიძე (დ. 26 თებერვალი, 1887, ქვემო ნოღა, ქუთაისის მაზრა — გ. 29 მარტი, 1987, თბილისი) — ქართველი ენათმეცნიერი, დიალექტოლოგი, ფილოლოგი, ლექსიკოლოგი, რუსთველოლოგი, ფოლკლორისტი, არმენოლოგი, ალბანოლოგი, საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის თანადამფუძნებელი და აკადემიკოსი (1941), სსრკ მეცნიერებათა აკადემიის წევრ-კორესპონდენტი (1939), საქართველოს მეცნიერების დამსახურებული მოღვაწე (1943), სომხეთის მეცნიერების დამსახურებული მოღვაწე (1967), პრაღის აღმოსავლეთმცოდნეობის ინსტიტუტის წევრ-კორესპონდენტი (1937), იენის შილერის სახელობის უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი (1966), ინგლისის „ფილოლოგთა საზოგადოების“ საპატიო წევრი (1979), საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის საზოგადოებრივ მეცნიერებათა განყოფილების თავმჯდომარე (1946) და ვიცე-პრეზიდენტი (1948–1950). მან იოსებ ყიფშიძესა და გიორგი ახვლედიანთან ერთად საფუძველი ჩაუყარა საქართველოში ენათმეცნიერების კვლევა-ძიებას. მისი ნაშრომები ეხება ქართველური ენების სტრუქტურისა და ისტორიის, ქართული დიალექტოლოგიის, ლექსიკოლოგიის, ტექსტოლოგიის, ეპიგრაფიკის, ფოლკლორისტიკის, რუსთველოლოგიის, არმენისტიკის, ალბანოლოგიისა და ქართული სალიტერატურო ენის ნორმალიზაციის პრობლემატიკას. შანიძის ადრეული გამოკვლევები შეჯამებულია საეტაპო მნიშვნელობის წიგნში „ქართული ენის გრამატიკა“, რომელიც გამოიცა 1930 წელს და არის ახალი ქართული ენის პირველი მეცნიერული გრამატიკა. უაღრესად მნიშვნელოვანია აგრეთვე მისი „ძველი ქართული ენის გრამატიკა“, რომელიც 1976 წელს გამოიცა. აღნიშნული წიგნი ითარგმნა გერმანულ ენაზეც. მეცნიერის მოღვაწეობიდან აღსანიშნავია ე. წ. ხანმეტ-ჰაემეტი ტექსტების აღმოჩენა-გამომზეურება, ქართული ბიბლიური ტექსტების, ქართული ოთხთავის რედაქციების აკადემიური გამოცემა და სხვა. დიდია მისი ღვაწლი „ვეფხისტყაოსნის“ ტექსტის მეცნიერულად დადგენის საქმეში. მისმა კაპიტალურმა ნაშრომმა „ქართული ხალხური პოეზია - ხევსურული“ (1931), სათავე დაუდო ქართულ მეცნიერულ ფოლკლორისტიკას.
ვიკიპედიის ახალი მასალებიდან:
- მოზამბიკის დროშა (იხ. სურათზე) ერთადერთი დროშაა მსოფლიოში, რომელზეც გამოსახულია თანამედროვე საბრძოლო იარაღი — კალაშნიკოვი.
- თურქმენეთის პრეზიდენტი გურბანგული ბერდიმუჰამედოვი პირველი დანტისტია, რომელიც პრეზიდენტი გახდა.
- ამერიკულ ტბის კუზე დაბერების პროცესი არ მოქმედებს და შთამომავლობას მთელი სიცოცხლის განმავლობაში იძლევა.
- იტალიის ქალაქ ჩეზენაში დაიბადა სამი პაპი — პიუს VI, პიუს VII და პიუს VIII, რის გამოც ხშირად მას სამი პაპის ქალაქს უწოდებენ.
- 1883 წლის კრაკატაუს ამოფრქვევისას, მესამე აფეთქება იმდენად ძლიერი იყო, რომ მისი ხმა 3110 კმ-ის მოშორებით, ქალაქ პერთში (დასავლეთი ავსტრალია) და 4800 კმ-ის მოშორებით კუნძულ როდრიგესზე (მავრიკთან ახლოს) ისმოდა.
- აზიური სპილო, სახელად მერი ადამიანის მკვლელობისათვის ჩამოახრჩვეს.
- სახეობის კონსერვაციის მიზნით, მობუდარი ავსტრალიური რეგვენები სატყუარებითა და ჩაწერილი ხმებით მიიზიდეს იანგ-ნიკის კონცხზე, სადაც ფრინველებმა მოგვიანებით კოლონია დააარსეს.
- იავური მარტორქა დიდი ზომის ძუძუმწოვრებში ყველაზე იშვიათია, დღეს მისი მხოლოდ 58–61 ინდივიდია დარჩენილი უჯუნგ-კულონის ეროვნულ პარკში (კ. იავა, ინდონეზია).
|
ვიქსიკონი მრავალენოვანი ლექსიკონი |
|
ვიკიწიგნები თავისუფალი სახელმძღვანელოები და ტექსტები |
|
ვიკიციტატა ციტატების კრებული |
|
ვიკიწყარო საზოგადოებრივი დომენის ლიტერატურა |
|
ვიკისახეობები სახეობების კატალოგი |
 |
ვიკისიახლეები მსოფლიო სიახლეების პორტალი |
|
ვიკისაწყობი მულტიმედიური ფაილების საცავი |
|
მეტა-ვიკი ვიკიმედიის პროექტების კოორდინაცია |