ნეპალის ტურიზმი
ტურიზმი ნეპალის ეკონომიკის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი ინდუსტრია და შემოსავლების მნიშვნელოვანი წყაროა. მსოფლიოს 10 უმაღლესი მთიდან 8 ნეპალში მდებარეობს, რის გამოც ქვეყანა მთასვლელთა, კლდეზე მცოცავთა და თავგადასავლების მოყვარულთა საყვარელი დანიშნულების ადგილია. ნეპალის ინდუისტური და ბუდისტული მემკვიდრეობა და ცივი კლიმატი მრავალ ტურისტს იზიდავს.[1]
მსოფლიო ეკონომიკური ფორუმის 2017 წლის მოხსენების მიხედვით, მოგზაურობისა და ტურიზმის კონკურენტუნარიანობის ინდექსით (3.3 ქულა) ნეპალი მსოფლიოს 136 ქვეყანას შორის 103-ე ადგილზეა. 2015 წელთან შედარებით ნეპალმა სიაში 1 ადგილით დაბლა ჩაინაცვლა.[2] 2017 წელს ნეპლს 538 970 საერთაშორისო ტურისტი ეწვია, ხოლო საერთაშორისო ტურიზმიდან მიღებული შემოსავლები 481 300 000$-ს გაუტოლდა, რაც საშუალოდ ყოველი ტურისტის მიერ დახარჯულ 892.9$-ს უდრის. მოგზაურობისა და ტურიზმის სექტორში 426 395 სამუშაო ადგილია შექმნილი, რაც მთლიანი სამუშაო ადგილების 3.2%-ს შეადგენს. საერთაშორისო ტურიზმიდან მიღებული შემოსავლები მთლიანი შიდა პროდუქტის 4%-ია.[3] ნეპალს საუკეთესო მაჩვენებლები ფასების კონკურენტუნარიანობის (მე-19 ადგილი) და ბუნებრივი რესურსების (27-ე ადგილი) სვეტებში აქვს, ხოლო ყველაზე ცდი მაჩვენებლები სახმელეთო და პორტის ინფრასტურის (135-ე ადგილი), ინფორმაციული და კომუნიკაციური უზრუნველყოფის (124-ე ადგილი) და ტურისტული მომსახურების ინფრასტრუქტურის სვეტებში (124-ე ადგილი).[4]
მიმოხილვა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
მსოფლიოს უმაღლესი მწვერვალი ევერესტი ნეპალის ტერიტორიაზე მდებარეობს. ვიზიტორთა მნიშვნელოვან ნაწილს მთასვლელები, სათავგადასავლო ტურიზმის მოყვარულები და ეკოტურისტები შეადგენენ. კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლი ლუმბინი, გაუტამა ბუდას დაბადების ადგილი ნეპალის დასავლეთ რეგიონის სამხრეთ ნაწილში მდებარეობს. ქვეყნის მასშტაბით უამრავი მომლოცველობითი ძეგლი მდებარეობს.
ნეპალის ტურიზმის საბჭოს სტატისტიკური მონაცემების მიხედვით 2012 წელს ქვეყანას 598 204 უცხოელი ტურისტი ეწვია. 2011 წელს ნეპალის ხელისუფლებამ ეს წელი ნეპალის ტურიზმის წლად გამოაცხადა და იმედოვნებდა, რომ 1 მილიონ ტურისტს მიიზიდავდა. 2012 წელი კი ნეპალის ხელისუფლებამ ლუმბინის ხელშეწყობისა და რეკლამირებისთვის ლუმბინის ტურიზმის წლად გამოაცხადა.[5]
2015 წლის მიწისძვრების სერიამ ნეპალის ტურიზმის განვითარებაზე უარყოფითად იმოქმედა.
სტატისტიკა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
2007 წელს ნეალს 526 705 საერთაშორისო ტურისტი ეწვია, რაც წინა წელთან შედარებით 37.2%-ით მეტი იყო. 2008 წელს ტურისტა რაოდენობამ 5%-ით იკლო, ნეპალს მხოლოდ 500 277 საერთაშორისო ტურისტი ეწვია. 2008 წელს ტურისტთა 55.9% ნეპალში აზიიდან ჩავიდა (18.2% ინდოეთიდა), ხოლო დასავლეთ ევროპიდან — 27.5%. 7.6% ჩრდილოეთ ამერიკიდნ, 3.2% ავსტრალიისა და ოკეანეთის რეგიონიდან, 2.6% — აღმოსავლეთ ევროპიდან, 1.5% - ცენტრალური და სამხრეთი ამერიკიდან, 0.3% აფიკიდან, ხოლო 1.4% სხვა ქვეყნებიდან.
2008 წელს უცხოელ ტურისტთა ნეპალში დარჩენის საშუალო ხანგრძლივობა 11.78 დღე იყო.[6][7]
ტურისტული ღირსშესანიშნაოები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
2018 წლის მონაცემებით ნეპალში იუნესკოს მსოფლიოს კულტურული მემკვიდრეობის 4 ძეგლი მდებარეობს:
კულტურული[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- კატმანდუს ხეობა — აზიური ცივილიზაციების გზაჯვარედინზე მდებარე ხეობა 130-მდე მნიშვნელოვან ძეგლს მოიცავს, მათ შორის ინდუისტურ და ბიდისტურსალოცავებს. ხეობის ტერიტორიაზე იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის შვიდი ძეგლი მდებარეობს.კატმანდუს ხეობა იუნესკომ მსოფლიო კულტურული მემკვიდრეობის ნუსხაში 1992 წელს შეიტანა.
- ლუმბინი — ინდოეთისა და ნეპალის საზღვართან მდებარე სატაძრო კომპლექსი და ბუდისტი მომლოცველების წმინდა ადგილია. ლუმბინში დაიბადა სიჰართა გაუტამა, ბუდა გაუტამა, რომელმაც ბუდიზმის მოძღვრება ჩამოაყალიბა. ლუმბინი კუშინაგარის, ბოდჰგაიასა და სარნათჰისთან ერთად ბუდისტი მომლოცველებისთვის ოთხ უმნიშნვნელოვანეს ადგილს ქმნის. ლუმბვინი, როგორც ლორდ ბუდას დაბადების ადგილი იუნესკომ კულტურული მემკვიდრეობის სიაში 1997 შეიტანა.
ბუნებრივი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ჩიტვანის ეროვნული პარკი — ნეპალის პირველი ეროვნული პარკი, რომლის ტერიტორიის დიდი ნაწილი ჯუნგლებითაა დაფარული. პარკი ტურისტებისთვის ღიაა და სპილოებითა და ჯიპებით გასეირნებით მომსახურებას შეიცავს. იუნესკომ ჩიტვანის ეროვნული პარკი კულტურული მემკივიდრეობის ნუსხაში
ინტერტნეტ რესურსები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ნეპალი, ტურისტული მეგზური ვიკივოიაჟზე- Official tourism website დაარქივებული 2020-06-22 საიტზე Wayback Machine.
- Ministry of Tourism and Civil Aviation
- List of Nepal Hotels დაარქივებული 2019-01-24 საიტზე Wayback Machine.
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ Turner, Rochelle. Travel & Tourism Economic Impact 2015 Nepal. World Travel & Tourism Council. დაარქივებულია ორიგინალიდან — ივლისი 23, 2016. ციტირების თარიღი: დეკემბერი 1, 2018.
- ↑ The Travel & Tourism Competitiveness Report 2017. გვ. 254.
- ↑ The Travel & Tourism Competitiveness Report 2017. გვ.254.
- ↑ The Travel & Tourism Competitiveness Report 2017. გვ.255.
- ↑ Nepal aims to attract 1 million foreign tourists next year დაარქივებული 2010-10-02 საიტზე Wayback Machine. Xinhua News Agency, accessed 21 November 2010
- ↑ Survey report დაარქივებული 2011-03-04 საიტზე Wayback Machine. , Government of Nepal, Ministry of Finance, accessed 21 November 2010
- ↑ Nepal Tourism Statistics 2010 Report დაარქივებული 2012-09-07 საიტზე Wayback Machine. , Government of Nepal, Ministry of Tourism, and Civil Aviation, accessed April 3rd, 2012.