მონღოლური ტუგრიკი
მონღოლური ტუგრიკი ᠮᠣᠨᠭᠭᠣᠯ ᠲᠥᠭᠥᠷᠢᠭ; Монгол төгрөг | |
---|---|
კოდი ISO 4217 | MNT |
ქვეყანა | მონღოლეთი |
ოფიციალური მომხმარებლები |
მონღოლეთი |
შედგება | 100 100 მიონგიოსგან |
სიმბოლო | ₮ |
მონეტები | ₮20, ₮50, ₮100, ₮200, ₮500 |
ბანკნოტები | ₮1, ₮5, ₮10, ₮20, ₮50, ₮100, ₮500, ₮1,000, ₮5,000, ₮10,000, ₮20,000 |
ცენტრალური ბანკი | მონღოლეთის ბანკი |
საიტი | [1] |
ტიოგრიოგი ან ტუგრიკი ( მონღოლური კირილიცა : төгрөг, მონღოლური დამწერლობა :ᠲᠥᠭᠥᠷᠢᠭ, ნიშანი :₮; კოდი : MNT ) — მონღოლეთის ოფიციალური ვალუტა. იგი ისტორიულად იყოფა 100 მიონგიოდ (мөнгө). ამჟამად, რეგულარულად გამოიყენებადი ყველაზე დაბალი ნომინალია 10 ტუგრიკიანი, ხოლო ყველაზე მაღალი - 20 000 ტუგრიკიანი. უნიკოდში ვალუტის ნიშანი არის ₮.
2010 წელს მონღოლეთში ტუგრიკი დოლართან მიმართებაში 15%-ით გამყარდა, შიდა მრეწველობის ზრდის გამო. გაუფასურების შედეგა მრეწველობის ზრდის გამო, დოლარი 15% -ით გაიზარდა დოლარი.[1] ამის საპირისპიროდ, მისი გაცვლითი კურსი 24% გაუფასურდა 2013 წლის დასაწყისიდან 2014 წლის ივნისამდე, უცხოური ინვესტიციების და სამთომოპოვებითი შემოსავლების შემცირების გამო.[2]
ეტიმოლოგია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]სიტყვა ტიოგრიოგი (төгрөг) ითარგმნება როგორც ,,წრე", ,,წრიული ობიექი". ამ სიტყვას ვალუტის აღნიშვნის გარდა ძალიან იშვიათად გამოიყენებენ. ის მხოლოდ შემორჩენილია ფრაზაში ტიოგრიოგ სარ (төгрөг сар), რაც ითარგმნება როგორც ,,სავსე მთვარე“.
ისტორია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]ტუგრიკი, როგორც ვალუტა შეიქმნა 1925 წლის 9 დეკემბერს,[3] მისი მნიშვნელობა კი ერთი საბჭოური რუბლი იყო. მან შეცვალა მონღოლური დოლარი და სხვა ვალუტა და გახდა ერთადერთი ლეგალური ვალუტა მონღოლეთში 1928 წლის 1 აპრილს.
მიონგიოს მონეტები აღარ არის მიმოქცევაში, როგორც ვალუტა, მათი უმნიშვნელო ღირებულების გამო. დღეს ეს მონეტები ონლაინ იყიდება კოლექციონერებზე.
მონეტები
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]სოციალიზმის დროს, მონეტის ნომინალები იყო 1, 2, 5, 10, 15, 20, 50 მიონგიო და 1 ტოგრიკი. მას შემდეგ, რაც მონღოლეთის სახალხო რესპუბლიკა დაიშალა 1992 წელს და ინფლაცია გაიზარდა, მონეტები აღარ გამოიყენება.
მონეტების სერია მონღოლეთის სახალხო რესპუბლიკის პერიოდში [2] | |||||
---|---|---|---|---|---|
სურათები | სერიები | პირველი მოჭრა | გაუფასურების თარიღი | დამწერლობა | მოჭრილი |
[3] | 1925 წ | 1950 წ | 1970 წ | მონღოლური | საბჭოთა კავშირი |
[4] | 1937 წ | 1960 წ | 1970 წ | ||
[5] | 1945 წ | 1970 წ | 1970 წ | კირილიცა | |
[6] | 1959 წ | 1990 წ | 1990 წ | ჩინეთის სახალხო რესპუბლია | |
[7], [8] | 1970, 77, 80, 81 წლები | — | — | 1970, 77: აღმოსავლეთი გერმანია 1980, 81: მონღოლეთი | |
[9] | მიმოქცევაში მყიოფი
სამახსოვრო 1 ტუგრიკიანი |
? | ? | 1971: აღმოსავლეთი გერმანია 1981: მონღოლეთი | |
1981–88: სამახსოვრო 1ტუგრიკიანი | ? | ? | მონღოლეთი |
ამჟამინდელი მონეტები [10] | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
სურათი | მნიშვნელობა | ტექნიკური პარამეტრები | აღწერა | პირველი მოჭრის თარიღი | ||||||
ავერსი | უკუ | დიამეტრი | სისქე | მასა | კომპოზიცია | პირას | ავერსი | უკუ | ||
[11] | [12] | 20 თვე | 17.5 მმ | 1.5 მმ | 0,78 გ | ალუმინის | სადა | მნიშვნელობა | სოიომბო | 1994 წ |
[13] | [14] | 50 გრამი | 23 მმ | 1.8 მმ | 1,68 გ | |||||
[15] | [16] | 100 გრამი | 22 მმ | 1.5 მმ | 3,84 გ | კუპრონიკელი | ღირებულება, ჯანრაიზიგის ტაძარი | |||
[17] | [18] | 200 გრამი | 25 მმ | 1.7 მმ | 6,2 გ | მნიშვნელობა, მთავრობის სახლი | ||||
[19] | [20] | 500 გრამი | 22 მმ | 1.7 მმ | 4,1 გ | გლუვი | ღირებულება, სოიომბო | დამდინ სუხბაატარი | 2001 წ |
ბანკნოტები
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]მონეტების მსგავსად, რუგრიკის ბანკნოტები ძალიან ჰგავდა მონღოლეთის სახალხო რესპუბლიკის ეპოქაში შექმნილ საბჭოთა რუბლს . მსგავსება შეიცავდა ფერთა თემას, საერთო დიზაინს და დასახელების ხაზს, რომელიც იყო 1, 3, 5, 10, 25, 50, 100 ბანკნოტიანები.
1 ტუგრიკი: ყავისფერი
3 ტუგრიკი: მწვანე
5 ტუგრიკი: ლურჯი
10 ტუგრიკი: მწვანე
20 ტუგრიკი: წითელი
25 ტუგრიკი: იასამნისფერი
50 ტუგრიკი: მწვანე
100 ტუგრიკი: ყავისფერი
ადრე ყველა ბანკნოტი იბეჭდებოდა საბჭოთა კავშირში . თანამედროვე ტუგრიკის ბანკნოტები ზოგადად იბეჭდება გაერთიანებულ სამეფოში .
ბანკნოტების სერია მონღოლეთის სახალხო რესპუბლიკის პერიოდში [21] | ||||
---|---|---|---|---|
სურათი | სერიები | შექმნის თარიღი | გამოიყენება | დამწერლობა |
[22] | 1925 წ | 1940 წ | 1966 წლიდან | მონღოლური |
[23] | 1939 წ | 1955 წ | 1966 წლიდან | |
1941 წ | ? | ? | ორივე | |
[24] | 1955 წ | 1966 წ | 1966 წლიდან | კირილიცა |
[25] | 1966 წ | — | — | ორივე |
1981, 83 წწ |
1993 წლის სერია [26] | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
სურათი | ღირებულება | ფიზიკური მახასიათებელი | დომინანტი ფერი | აღწერა | დაბეჭდვის თარიღი | გამოყენება | |
ავერსი | რევერსი | დასამახსოვრებელი ნიშანი | |||||
10 მიონგიო | 45 × 90 მილიმეტრი | ვარდისფერი | — | 1993 | ძალიან იშვიათი მიმოქცევაში. მეტწილად აქვთ კოლექციონერებს | ||
20 მიონგიო | 45 × 90 მილიმეტრი | ყვითელ- ყავისფერი | |||||
50 მიონგიო | 45 × 90 მილიმეტრი | ჭაობისფერი | |||||
[27] | [28] | 1 ტუგრიკი | 115 × 57 მილიმეტრი | მოყვითალო- მოყავისფრო | ჩიგიზ-ყაენი | 1993, 2008, 2014 | |
[29] | [30] | 5 ტუგრიკი | 120 × 60 mm | ნარინჯისფერი | ძალიან იშვიათად გამოიყენება | ||
10 ტუგრიკი | 125 × 61 mm | მწვანე | 1993, 2002, 2005, 2007, 2009, 2011, 2013, 2014, 2017 | ყველაზე ხშირად მოხმარებადი ყველაზე მცირე ნომინალის ბანკნოტი | |||
20 ტუგრიკი | 130 × 64 mm | მოწითალო იასამნისფერი | |||||
50 ტუგრიკი | 135 × 66 mm | ყავისფერი | 1993, 2000, 2008, 2013, 2014, 2016, 2019 | ||||
100 ტუგრიკი | 140 × 68 mm | იისფერი | |||||
[31] | [32] | 500 ტუგრიკი | 145 × 70 mm | მწვანე | 1993, 1997, 2003, 2007, 2011, 2013 2000, 2003 |
||
1000 ტუგრიკი | 150 × 72 mm | ლურჯი | 1993, 1997, 2003, 2007, 2011, 2013 2003 |
||||
5000 ტუგრიკი | 150 × 72 mm | ვარდისფერ- იასამნისფერი | 1994, 2003, 2013, 2018 | ||||
10,000 ტუგრიკი | 150 × 72 mm | ყვითელი | 1995, 2002, 2009, 2014 | ||||
[33] | [34] | 20,000 ტუგრიკი) | 151 × 72 mm | ღია მწვანე და იისფერი | 2006, 2009, 2013, 2019 |
ჩინური ექვივალენტი
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]ჩინეთში, არის ჰომონიმური ვალუტა, რომელსაც ეწოდება ტიუგიურიგი, მონღოლური სახელი, რომელიც ასევე იყოფა 100 მიონგგიუდ.
მსყიდველობითი უნარი აშშ დოლართან მიმართებით
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]1 ტუგრიკი: აღარ არის საერთო გამოყენება
5 ტუგრიკი: აღარ არის საერთო გამოყენება
10 ტუგრიკი: ( 0,0038 აშშ დოლარი) გამოიყენება მეტწილად მხოლოდ წყლის შესაძენად.
100 ტუგრიკი: (0,038 აშშ დოლარი) კევებისა და ჩუპაჩუპსების შესაძენად
200 ტუგრიკი: (0,076 აშშ დოლარი) გამოიყენება ნაყინებისთვის, ასევე ამდენი ღირს ბავშვთა მგზავრობა საზოგადოებრივი ტრანსპორტით (ავტობუსი)
500 ტუგრიკი: (0,19 აშშ დოლარი) მოზრდილებში საზოგადოებრივი ტრანსპორტის ფასი (ავტობუსი) ულანბატარში ; ასევე მცირე სასმელების ფასი.
1000 ტუგრიკი: (0,38 აშშ დოლარი) სასმელის საშუალო ფასი
2500 ტუგრიკი: (0.95 აშშ დოლარი) ერთი კვება პატარა რესტორანში.
3500 ტუგრიკი: (1,30 აშშ დოლარი) სიგარეტის კოლოფის საშუალო ფასი
10 000 ტუგრიკი : (3,80 აშშ დოლარი) ორი წიგნის ფასი ადგილობრივ წიგნის მაღაზიებში.
20 000 ტუგრიკი: (7.60 აშშ დოლარი) ტაქსის მგზავრობის საშუალო ფასი ბუიანატ-ყხაას საერთაშორისო აეროპორტიდან ულანბატორის ცენტრამდე (დაახლ. 20 კმ)
40 000 ტუგრიკი: (15,20 აშშ დოლარი) ერთი ღამის ფასი სასტუმროში
200 000 ტუგრიკი: (76 აშშ დოლარი) იაფი გაჯეტი
640,000 ტუგრიკი: (243,20 აშშ დოლარი) უახლესი თაობის სმარტფონი
90 000 000 მანქანა: (33,300 აშშ დოლარი) უახლესი თაობის მანქანის ფასი.
(ეს მაჩვენებლები მოცემულია 2019 წლის 16 აპრილის მდგომარეობით)
სქოლიო
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ↑ Frangos, Alex (3 January 2011). "Hot Money Roils Growth Currencies". The Wall Street Journal. Retrieved 2018-01-01.
- ↑ Chi, Leisha (17 August 2016). "The sudden slide of the world's worst performing currency". BBC News. Retrieved 2018-01-01.
- ↑ Bank of Mongolia. History – National Currency – Togrog. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2007-11-12. ციტირების თარიღი: 2007-12-15.
|