ვიკიპედია:ახალი თავფურცელი/შეჯერებული

ვიკიპედია — თავისუფალი მრავალენოვანი ენციკლოპედია

2004 წლის ნოემბერს ქართული ვიკიპედიის დაარსებიდან დღემდე ქართულ ენაზე დამუშავების პროცესშია 172 100 ენციკლოპედიური სტატია, ხოლო ვიკიპედიის დაარსებიდან — 4 მილიონამდე სტატია მსოფლიოს 229 ენაზე.

რჩეული სტატია ჰანგულზე დაწერილი გვერდი ჰუმნიმ ჯეონგ-ეუმიდან 나랏말ㅆ̖미-ს აქვს ტონური მახვილის ნიშანი ჰანგული (კორ. 한글), ალტ. ჩოსონგული (조선글) დამწერლობა არის კორეული ენის ანბანი, რომელმაც კორეაში ჩინეთიდან შემოსული არაანბანური ჰანჯა შეცვალა. ანბანი ფონეტიკურია, მაგრამ მას მარცვლოვანი დამწერლობის გავლენაც ეტყობა, რაც ასოების მარცვლოვან ბლოკებში გაერთიანებაში გამოიხატება. ანბანი 14 თანხმოვნისგან და 10 ხმოვნისგან შედგება. ჰანგული მეცნიერთა ჯგუფმა 1443 წელს შექმნა ჯოსონის დინასტიის მეოთხე მეფის სეჯონგ დიდის დავალებით. მეფემ ახალი ანბანის საჭიროება იმით ახსნა, რომ კორეული ენა ჩინურისგან ძალიან განსხვავდებოდა და უბრალო ხალხს უჭირდა იეროგლიფების სწავლა. ახალი ანბანის შესწავლა ყველასთვის ხელმისაწვდომი უნდა გამხდარიყო. ჰანგული ფონეტიკური დამწერლობაა, ანუ ყოველ ბგერას თითო ასო შეესაბამება. ასოთა მოხაზულობა შემუშავდა სხვა დამწერლობებისგან დამოუკიდებლად. ანბანის შექმნის პროექტი დასრულდა 1446 წელს და გამოქვეყნდა დოკუმენტში სახელად "ჰუნმინ ჯონგუმ", რაც ნიშნავს "ხალხისთვის ბგერების სწორად გამოყენებაზე". სწორედ ამ დოკუმენტის სათაურიდან წარმოიშვა ანბანის სახელიც. სამხრეთ კორეაში ანბანის გამოსვლის დღეთ 9 ოქტომბერი ითვლება, ხოლო ჩრდილოეთ კორეაში - 15 იანვარი. ამ დღეს ჰანგულის დღეს აღნიშნავენ. (...სრულად) იცით თუ არა, რომ... ვიკიპედიის ახალი მასალებიდან: უილიამ პიტი რალფ ნორმან ენჯელი არის ერთადერთი ნობელის პრემიის ლაურეატი, რომელმაც ჯილდო წიგნის გამოცემისთვის მოიპოვა. იოანე II პირველი პაპი იყო, რომელმაც სახელი შეიცვალა პაპად არჩევის შემდეგ. უილიამ პიტი (სურათზე) დიდი ბრიტანეთის ყველაზე ახალგაზრდა პრემიერ-მინისტრია, 1783 წელს თანამდებობის დაკავების მომენტში იგი 24 წლის იყო. მეტამორფოზის ბოლო სტადიაზე (იმაგო) ერთდღიურები არ იკვებებიან და ცოცხლობენ ცოტა ხანს — რამდენიმე საათიდან ერთ ან რამდენიმე დღემდე. ჰაიტის პრეზიდენტი ჟან-კლოდ დიუვალიე მსოფლიოში ყველაზე ახალგაზრდა პრეზიდენტად ითვლება, მან თანამდებობა 19 წლის ასაკში დაიკავა. ზღვის მამლებს მკერდის წინა 3 სხივი თითისებრ გამონაზარდებად აქვთ გარდაქმნილი, რომელთა დახმარებითაც ფსკერზე ცოცავენ და საკვებს ეძებენ.

სიახლეები კოპენჰაგენში მდებარე ისტორიული ნაგებობა ბორსენი ხანძრის შედეგად ძლიერ დაზიანდა. საიმონ ჰარისი (ფოტოზე) ირლანდიის ყველაზე ახალგაზრდა პრემიერ-მინისტრი გახდა. ბრიტანელი ფიზიკოსი, ნობელის პრემიის ლაურეატი პიტერ ჰიგსი 94 წლის ასაკში გარდაიცვალა. პეტერ პელეგრინი სლოვაკეთის პრეზიდენტად აირჩიეს. საქართველოს საფეხბურთო ნაკრებმა საბერძნეთი დაამარცხა და ევროპის ჩემპიონატის საგზური ისტორიაში პირველად მოიპოვა შვედეთი ნატოს წევრი გახდა. მიმდინარე: რუსეთის შეჭრა უკრაინაში; ისრაელ-ჰამასის ომი. ამ დღეს... ჩერნობილის ატომური ელექტრო-სადგურის (АЭС) მეოთხე ბლოკი 1933 : დაარსდა გესტაპო, ნაცისტური გერმანიის საიდუმლო პოლიცია. 1937 : ესპანეთის სამოქალაქო ომი: გერნიკა, ესპანეთი დაიბომბა გერმანიის ლუფტვაფეს მიერ. 1962 : ნასას კოსმოსური ხომალდი რეინჯერ-4 მთვარეზე ვარდება. 1964 : ტანგანიიკისა და ზანზიბარის შეერთებით ყალიბდება ტანზანია. 1986 : უკრაინაში, ჩერნობილის ატომურ ელექტროსადგურზე (სურათზე) მომხდარი აფეთქებით მსოფლიოში ერთ-ერთი უდიდესი ატომური კატასტროფა მოხდა. 1991 : სამოცდაათი ტორნადო დაფიქსირდა აშშ-ს ცენტრალურ შტატებში. 2005 : საერთაშორისო ზეწოლის შედეგად, სირიას თავისი ბოლო 14 000-იანი გარნიზონი გაყავს ლიბანიდან, რითაც ამ ქვეყანაში მისი 29 წლიანი სამხედრო დომინირება მთავრდება. კვირის პროექტი

დღის ფოტოსურათი ტორეს-დელ-პაინეს ეროვნული პარკი ტორეს-დელ-პაინეს ეროვნული პარკი (ესპ. Parque Nacional Torres del Paine) — ეროვნული პარკი ჩილეში, სამხრეთ პატაგონიაში. პარკი გამოირჩევა ულამაზესი მთებით, ტბებით, მყინვარებით და მდინარეების სიუხვით. პარკი მდებარეობს მაგელანური სუბპოლარული ტყეებისა და პატაგონიის სტეპების ერთმანეთში გარდამავალ შუალედში, ქალაქ პუნტა-არენასიდან 312 კმ-ით ჩრდილოეთით. დასავლეთიდან ესაზღვრება ბერნარდო ო'ჰიგინსის ეროვნული პარკი, ხოლო ჩრდილოეთით არგენტინაში მდებარე ლოს-გლასიარესის ეროვნული პარკი. ავტორი: Winky

ვიკიპედიის დობილი პროექტები ვიკისაწყობი მედიაფაილების თავისუფალი საცავი ვიკისიახლენი თავისუფალი სიახლეები ვიქსიკონი ლექსიკონი და თეზაურუსი ვიკიციტატა ციტატების კოლექცია ვიკიწიგნები თავისუფალი სახელმძღვანელოები ვიკიწყარო თავისუფალი ბიბლიოთეკა ვიკისახეობები ჯიშთა და სახეობათა საცავი ვიკივერსიტეტი საგანმანათლებლო მასალები მეტა-ვიკი ვიკიმედიის პროექტების კოორდინაცია ვიკივოიაჟი თავისუფალი გზამკვლევი ვიკიმონაცემები მონაცემთა ბაზა მედიავიკი უფასო პროგრამული უზრუნველყოფა