სულეიმან იბნ ყუთლუმიში: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შეუმოწმებელი ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
მ მომხმარებელმა Georgiano გვერდი „სულეიმან იბნ ქუთულმიში“ გადაიტანა გვერდზე „სულეიმან იბნ ყუთლუმიში“: შესწორება |
მNo edit summary იარლიყი: წყაროს რედაქტირება 2017 |
||
ხაზი 1: | ხაზი 1: | ||
{{ინფოდაფა მმართველი |
{{ინფოდაფა მმართველი |
||
|სახელი = სულეიმან იბნ |
|სახელი = სულეიმან იბნ ყუთლუმიში |
||
|ორიგინალური სახელი = سلیمان بن قتلمش |
|ორიგინალური სახელი = سلیمان بن قتلمش |
||
|სურათი = |
|სურათი = |
||
ხაზი 13: | ხაზი 13: | ||
|პრეზიდენტი = |
|პრეზიდენტი = |
||
|ვიცე-პრეზიდენტი = |
|ვიცე-პრეზიდენტი = |
||
|წინამორბედი = [[ |
|წინამორბედი = [[ყუთლუმიში]] |
||
|მემკვიდრე = [[აბუ ლ-ქასიმი]] |
|მემკვიდრე = [[აბუ ლ-ქასიმი]] |
||
|დაბადების თარიღი = —? |
|დაბადების თარიღი = —? |
||
ხაზი 23: | ხაზი 23: | ||
|სრული სახელი =Kutalmışoglu Suleiman |
|სრული სახელი =Kutalmışoglu Suleiman |
||
|დინასტია = |
|დინასტია = |
||
|მამა = [[ |
|მამა = [[ყუთლუმიში]] |
||
}} |
}} |
||
'''სულეიმან იბნ |
'''სულეიმან იბნ ყუთლუმიში''', აგრეთვე ცნობილი როგორც '''სულეიმან I''' ({{Lang-tr|Kutalmışoğlu Süleyman Şah}}; {{lang-fa|سلیمان بن قتلمش}}) — [[რუმის სასულთნო|რუმის სასულთნოს]] დამაარსებელი, [[რუმის სასულთნო|რუმის]] სულთანი [[1077]]-[[1086]] წლებში, გარდაცვალებამდე. |
||
სულეიმანის მამა, [[ |
სულეიმანის მამა, [[ყუთლუმიში]] წარუმატებლად ებრძოდა საკუთარ ბიძაშვილს — [[ალფ-არსლანი|ალფ-არსლანს]] სელჩუკთა სახელმწიფოს ტახტისთვის. [[1064]] წელს, ყუთლუმიშის გარდაცვალების შემდეგ, სულეიმანი და მის სამი ძმა [[ტავრი|ტავრის]] მთებში გაიქცნენ, იქ კი თურქმანთა ტომებს შეაფარეს თავი. [[ალფ-არსლანი]] ამ ქმედებას სადამსჯელო ექსპედიციებით გამოეხმაურა, მან თავდასხმები დაიწყო, რასაც ოთხი ძმიდან მხოლოდ სულეიმანი გადაურჩა<ref>Claude Cahen, ''Pre-Ottoman Turkey: a general survey of the material and spiritual culture and history c. 1071-1330'', trans. J. Jones-Williams (New York: Taplinger, 1968), pp. 73-4.</ref>. |
||
[[1078]] წელს, [[ბიზანტიის იმპერატორი]] [[მიხეილ VII (ბიზანტია)|მიხეილ VII]] ცდილობდა სულეიმანისთვის დახმარების გაწევას [[ანატოლიის თემი|ანატოლიის თემის]] მეთაურის — [[ნიკიფორე III (ბიზანტია)|ნიკიფორე III ბოტანიატეს]] წინააღმდეგ, რომელიც იმპერატორს ტახტისთვის ებრძოდა. სულეიმანმა ხელში ჩაიგდო ბოტანიატეს მცირე ძალა [[ქუთაჰია|ქუთაჰიასა]] და [[ნიკეა|ნიკეას]] შორის, რის შემდეგაც, უზურპატორმა სულეიმანი დაარწმუნა, რომ შეერთებოდა მის აჯანყებას<ref>Speros Vryonis, ''The Decline of Medieval Hellenism in Asia Minor and the Process of Islamization from the Eleventh through the Fifteenth Century'' (University of California Press, 1971), pp. 112-3.</ref>. ნიკიფორე III-ის ძალაუფლებისთვის ბრძოლა წარმატებული აღმოჩნდა და მხარდაჭერის სანაცვლოდ, სულეიმანის ნაცნობ თურქმანებს [[კონსტანტინოპოლი|კონსტანტინოპოლთან]] ახლოს ცხოვრების ნება დართო. ცოტა ხნის შემდეგ, სულეიმანმა მხარი [[ნიკიფორე მელისენოსი|ნიკიფორე მელისენოსს]] დაუჭირა<ref>George Ostrogorsky, ''History of the Byzantine State'', trans. Joan Hussey (Rutgers University Press, 1969), pp. 348-9.</ref>, რომელმაც თურქმანებისთვის [[ნიკეის იმპერია|ნიკეის]] საზღვარი გახსნა<ref>Cahen, p. 75</ref>. ამის შემდეგ, ყველა [[ბითინია]] სულეიმანის კონტროლის ქვეშ მოექცა. [[1084]] წელს, მან ნიკეა დატოვა. |
[[1078]] წელს, [[ბიზანტიის იმპერატორი]] [[მიხეილ VII (ბიზანტია)|მიხეილ VII]] ცდილობდა სულეიმანისთვის დახმარების გაწევას [[ანატოლიის თემი|ანატოლიის თემის]] მეთაურის — [[ნიკიფორე III (ბიზანტია)|ნიკიფორე III ბოტანიატეს]] წინააღმდეგ, რომელიც იმპერატორს ტახტისთვის ებრძოდა. სულეიმანმა ხელში ჩაიგდო ბოტანიატეს მცირე ძალა [[ქუთაჰია|ქუთაჰიასა]] და [[ნიკეა|ნიკეას]] შორის, რის შემდეგაც, უზურპატორმა სულეიმანი დაარწმუნა, რომ შეერთებოდა მის აჯანყებას<ref>Speros Vryonis, ''The Decline of Medieval Hellenism in Asia Minor and the Process of Islamization from the Eleventh through the Fifteenth Century'' (University of California Press, 1971), pp. 112-3.</ref>. ნიკიფორე III-ის ძალაუფლებისთვის ბრძოლა წარმატებული აღმოჩნდა და მხარდაჭერის სანაცვლოდ, სულეიმანის ნაცნობ თურქმანებს [[კონსტანტინოპოლი|კონსტანტინოპოლთან]] ახლოს ცხოვრების ნება დართო. ცოტა ხნის შემდეგ, სულეიმანმა მხარი [[ნიკიფორე მელისენოსი|ნიკიფორე მელისენოსს]] დაუჭირა<ref>George Ostrogorsky, ''History of the Byzantine State'', trans. Joan Hussey (Rutgers University Press, 1969), pp. 348-9.</ref>, რომელმაც თურქმანებისთვის [[ნიკეის იმპერია|ნიკეის]] საზღვარი გახსნა<ref>Cahen, p. 75</ref>. ამის შემდეგ, ყველა [[ბითინია]] სულეიმანის კონტროლის ქვეშ მოექცა. [[1084]] წელს, მან ნიკეა დატოვა. |
||
ხაზი 51: | ხაზი 51: | ||
{{s-start}} |
{{s-start}} |
||
{{succession box|ტიტული=[[რუმის სასულთნო|რუმის]] სულთანი|წინამორბედი=[[ |
{{succession box|ტიტული=[[რუმის სასულთნო|რუმის]] სულთანი|წინამორბედი=[[ყუთლუმიში]]|შემდეგი=[[აბუ-ლ-ქასიმი]]|წლები=[[1077]]–[[1086]]}} |
||
{{s-end}} |
{{s-end}} |
||
უკანასკნელი რედაქცია 06:41, 20 მაისი 2018-ის მდგომარეობით
სულეიმან იბნ ყუთლუმიში | |
---|---|
سلیمان بن قتلمش | |
რუმის სულთანი | |
მმართ. დასაწყისი: | 1077 |
მმართ. დასასრული: | 1086 |
წინამორბედი: | ყუთლუმიში |
მემკვიდრე: | აბუ ლ-ქასიმი |
პირადი ცხოვრება | |
დაბ. თარიღი: | —? |
გარდ. თარიღი: | 1086 |
გარდ. ადგილი: | ანტიოქია |
სრული სახელი: | Kutalmışoglu Suleiman |
მამა: | ყუთლუმიში |
სულეიმან იბნ ყუთლუმიში, აგრეთვე ცნობილი როგორც სულეიმან I (თურქ. Kutalmışoğlu Süleyman Şah; სპარს. سلیمان بن قتلمش) — რუმის სასულთნოს დამაარსებელი, რუმის სულთანი 1077-1086 წლებში, გარდაცვალებამდე.
სულეიმანის მამა, ყუთლუმიში წარუმატებლად ებრძოდა საკუთარ ბიძაშვილს — ალფ-არსლანს სელჩუკთა სახელმწიფოს ტახტისთვის. 1064 წელს, ყუთლუმიშის გარდაცვალების შემდეგ, სულეიმანი და მის სამი ძმა ტავრის მთებში გაიქცნენ, იქ კი თურქმანთა ტომებს შეაფარეს თავი. ალფ-არსლანი ამ ქმედებას სადამსჯელო ექსპედიციებით გამოეხმაურა, მან თავდასხმები დაიწყო, რასაც ოთხი ძმიდან მხოლოდ სულეიმანი გადაურჩა[1].
1078 წელს, ბიზანტიის იმპერატორი მიხეილ VII ცდილობდა სულეიმანისთვის დახმარების გაწევას ანატოლიის თემის მეთაურის — ნიკიფორე III ბოტანიატეს წინააღმდეგ, რომელიც იმპერატორს ტახტისთვის ებრძოდა. სულეიმანმა ხელში ჩაიგდო ბოტანიატეს მცირე ძალა ქუთაჰიასა და ნიკეას შორის, რის შემდეგაც, უზურპატორმა სულეიმანი დაარწმუნა, რომ შეერთებოდა მის აჯანყებას[2]. ნიკიფორე III-ის ძალაუფლებისთვის ბრძოლა წარმატებული აღმოჩნდა და მხარდაჭერის სანაცვლოდ, სულეიმანის ნაცნობ თურქმანებს კონსტანტინოპოლთან ახლოს ცხოვრების ნება დართო. ცოტა ხნის შემდეგ, სულეიმანმა მხარი ნიკიფორე მელისენოსს დაუჭირა[3], რომელმაც თურქმანებისთვის ნიკეის საზღვარი გახსნა[4]. ამის შემდეგ, ყველა ბითინია სულეიმანის კონტროლის ქვეშ მოექცა. 1084 წელს, მან ნიკეა დატოვა.
1085 წელს, სულეიმანმა ანტიოქია დაიპყრო და განაგრძო იქ მცხოვრები ხალხის ხოცვა-ჟლეტა. 1086 წელს, იგი სირიის სელჩუკმა მმართველმა — ტუტუშ I-მა ანტიოქიასთან ახლოს მოკლა.
ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- Райс Тамара Т., Сельджуки. Кочевники - завоеватели Малой Азии, 2004. — გვ. 238, ISBN 5-9524-0949-0.
- Успенский, Фёдор Иванович, История Византийской Империи.Отдел VI. Комнины // История Византийской империи. В 5 т, ISBN 5-271-03856-4.
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ Claude Cahen, Pre-Ottoman Turkey: a general survey of the material and spiritual culture and history c. 1071-1330, trans. J. Jones-Williams (New York: Taplinger, 1968), pp. 73-4.
- ↑ Speros Vryonis, The Decline of Medieval Hellenism in Asia Minor and the Process of Islamization from the Eleventh through the Fifteenth Century (University of California Press, 1971), pp. 112-3.
- ↑ George Ostrogorsky, History of the Byzantine State, trans. Joan Hussey (Rutgers University Press, 1969), pp. 348-9.
- ↑ Cahen, p. 75
წინამორბედი: ყუთლუმიში |
რუმის სულთანი 1077–1086 |
შემდეგი: აბუ-ლ-ქასიმი |
|