З
| კირილური ასო „З“ | |
|---|---|
| Зз | |
| სახელწოდება | |
| З: |
CYRILLIC CAPITAL LETTER ZE |
| з: |
CYRILLIC SMALL LETTER ZE |
| უნიკოდი | |
| З: |
U+0417 |
| з: |
U+0437 |
| HTML-კოდი | |
| З: |
З ანЗ |
| з: |
з ან з |
| ასო „З-ს“ სურათი | |
 | |
ვიკისაწყობი  ასო „З“ | |
З, з (IPA გამოთქმა [z] — „ჲო“; [z~ʒ]; [ð]; [ts]) — კირილური დამწერლობის ასო. ის თანხმოვანია და შეესატყვისება ქართულ „ზ“-ს.
დამატებითი ინფორმაცია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]კირილიცაში მისი სახელწოდებაა „ზემლია“, ხოლო რიცხვითი მნიშვნელობა — შვიდი (7).
ძველ სლავურად და რუსულ საეკლეისო ენაზე „ზემლია“ ნიშნავს „მიწა“-ს. კირილიცაში ის გამოიყურება როგორც 
, ხოლო გლაგოლიცაში როგორც — 
.
აღნიშნული ასო გამოიყენება შემდეგ ენებში:
| # | ენები | რიგითი ნომერი |
IPA გამოთქმა |
ენათა ჯგუფი |
|---|---|---|---|---|
| 1 | რუსული ენა | 9 | /z/ | სლავური ენა |
| 2 | ბელარუსული ენა | 9 | /z/ | სლავური ენა |
| 3 | უკრაინული ენა | 10 | /z/ | სლავური ენა |
| 4 | რუსინული ენა | 11 | /z/ | სლავური ენა |
| 5 | სერბული ენა | 9 | /z/ | სლავური ენა |
| 6 | ბულგარული ენა | 8 | /z/ | სლავური ენა |
| 7 | მაკედონური ენა | 9 | /z/ | სლავური ენა |
| 8 | მოლდავური ენა | 9 | /z/ | რომანული ენა |
| 9 | ოსური ენა | 13 | /z~ʒ/ | ირანული ენები |
| 10 | ტაჯიკური ენა | 10 | /z/ | ირანული ენები |
| 11 | კილდინ-საამური ენა | 10 | /z/ | ფინურ-უნგრული ენა |
| 12 | აღმოსავლურ-დაბლობის მარიული ენა | 9 | /z/ | ფინურ-უნგრული ენა |
| 13 | მთის მარიული ენა | 10 | /z/ | ფინურ-უნგრული ენა |
| 14 | ჩრდილო-დასავლური მარიული ენა | 10 | /z/ | ფინურ-უნგრული ენა |
| 15 | უდმურტული ენა | 10 | /z/ | ფინურ-უნგრული ენა |
| 16 | ხანტი ენა | 13 | /z/ | ფინურ-უნგრული ენა |
| 17 | ნენური ენა | 9 | /z/ | სამოდიური ენა |
| 18 | აფხაზური ენა | 16 | /z/ | კავკასიური ენა |
კოდების ცხრილი
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]| კოდირება | რეგისტრი | ათობითი კოდი | 16-ითი კოდი | რვაობითი კოდი | ორობითი კოდი |
|---|---|---|---|---|---|
| უნიკოდი | დიდი ასო | 1047 | 0417 | 002027 | 00000100 00010111 |
| პატარა ასო | 1079 | 0437 | 002067 | 00000100 00110111 | |
| ISO 8859-5 | დიდი ასო | 183 | B7 | 267 | 10110111 |
| პატარა ასო | 215 | D7 | 327 | 11010111 | |
| KOI 8 | დიდი ასო | 250 | FA | 372 | 11111010 |
| პატარა ასო | 218 | DA | 332 | 11011010 | |
| Windows 1251 | დიდი ასო | 199 | C7 | 307 | 11000111 |
| პატარა ასო | 231 | E7 | 347 | 11100111 |
ლიტერატურა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- З // ბროკჰაუზისა და ეფრონის ენციკლოპედიური ლექსიკონი : 86 ტომად. (82 ტ. და 4 დამ.). — სპბ., 1890—1907.
- З // Железо-Зазор. — М. : საბჭოთა ენციკლოპედია, 1969. — (დიდი საბჭოთა ენციკლოპედია : [30 ტომად.] / მთ. რედ. ა. მ. პროხოროვი ; 1969—1978, ტ. 25).
