თანხმოვანი
| ენათმეცნიერება |
| თეორიული ენათმეცნიერება |
|---|
| მორფოლოგია |
| სემასიოლოგია |
| ენათმეცნიერული ტიპოლოგია |
| გამოყენებითი და ექსერიმენტალური ენათმეცნიერება |
| ინტერნეტ ენათმეცნიერება |
| ფსიქოლინგვისტიკა |
| დაკავშირებული სტატიები |
| ენათმეცნიერების სია |
| ენათმეცნიერების ისტორია გადაუჭრელი პრობლემები ენათმეცნიერებაში |
თანხმოვანი — ფონეტიკაში ისეთი ბგერა, რომელიც წამოიშობა ჰაერის გამოტარებით სრულიად დახშულ, ანუ დაკეტილ, არეში ან შევიწროებულ გამოსავალში. თანხმოვნის წარმოსათქმელად საჭიროა ჰაერის ნაკადი, რომელიც უმეტესწილად ფილტვებიდან ამოდის და ხორხსა და პირში ამოივლის. ეს ჰაერის ნაკადი ამა თუ იმ ადგილას შეფერხდება: შედგება ცოტახანს, რადგანაც გამოსავალი სრულიად დახშული (დაკეტილი) დახვდება, რომ სწრაფად გამოაპოს იგი ან გამოვიდეს შევიწროვებულ არეში.
თუ ჰაერის ნაკადმა სრულად დახშული არე გამოაპო, მივიღებთ ხშულ თანხმოვანს, ანუ ოკლუზივს (მაგ., ქ თ ფ), და, თუ შევიწროვებულ ნაპრალში გამოატანა, მაშინ თანხმოვანი იქნება ნაპრალოვანი, ანუ სპირანტი (სხვანაირად კიდევ ფრიკატივი, მაგ., ს შ).
იხილეთ აგრეთვე
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]ლიტერატურა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- აკაკი შანიძე: ქართული ენის გრამატიკა. ძველი ქართული ენის კათედრის შრომები. ტომი 1. მორფოლოგია. თბილისი, სტალინის სახელობის სახელმწიფო უნივერსიტეტის გამომცემლობა, 1955.