ახალი კალედონიის ბარიერული რიფი: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
მ r2.7.3) (ბოტის დამატება: sh:Lagune Nove Kaledonije |
მ r2.7.2) (ბოტის დამატება: sk:Lagúny Novej Kaledónie |
||
| ხაზი 60: | ხაზი 60: | ||
[[ru:Барьерный риф Новой Каледонии]] |
[[ru:Барьерный риф Новой Каледонии]] |
||
[[sh:Lagune Nove Kaledonije]] |
[[sh:Lagune Nove Kaledonije]] |
||
[[sk:Lagúny Novej Kaledónie]] |
|||
[[sv:Nya Kaledoniens barriärrev]] |
[[sv:Nya Kaledoniens barriärrev]] |
||
[[uk:Лагуни Нової Каледонії]] |
[[uk:Лагуни Нової Каледонії]] |
||
18:58, 6 მარტი 2013-ის ვერსია
| ახალი კალედონიის ლაგუნები:რიფების მრავალფეროვნება და მათთან დაკავშირებული ეკოსისტემები* | |
|---|---|
| იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლი | |
| |
| ქვეყანა |  საფრანგეთი
|
| ტიპი | ბუნებრივი |
| კრიტერიუმები | vii, ix, x |
| სია | [1] |
| რეგიონი** | ევროპა |
| კოორდინატები | 20°24′43″ ს. გ. 164°33′59″ ა. გ. / 20.41194° ს. გ. 164.56639° ა. გ. |
| გაწევრიანების ისტორია | |
| გაწევრიანება | 2008 (32-ე სესია) |
| ნომერი | 1115 |
| * იხ. ინგლ. სახელი UNESCO-ს სიაში. ** იუნესკოს მიერ კლასიფიცირებული რეგიონი. | |
|
მსოფლიო მემკვიდრეობა UNESCO, ობიექტი № 1115 ინგლ. • რუს. • ფრ. |
ახალი კალედონიის ბარიერული რიფი, მდებარეობს წყნარი ოკეანის სამხრეთ ნაწილში, ახალ კალედონიაში. წარმოადგენს მსოფლიოში სიგრძით მეორე, ორმაგ ბარიერულ, მარჯნის რიფს ავსტრალიის დიდი ბარიერული რიფის შემდეგ.
ბარიერული რიფი გარს ერტყმის ჯგუფის უდიდეს კუნძულს, გრან-ტერს, ისევე როგორც პენს და სხვა რამდენიმე პატარა კუნძულს, რის შედეგადაც მისის საერთო სიგრძე 1,500 კმ-ია. რიფს თან ახლავს 24 000 კმ² ფართობის მქონე ლაგუნა, რომლის საშუალო სიღრმეც 25 მეტრია. რიფები გაწოლილია სანაპიროდან 30 კმ-ის მოშორებით, მაგრამ ჩრდილო-დასავლეთით განფენილია 200 კმ-ზე. ამ განფენილობაში მდებარეობს კუნძული ბელეფი და და სხვა პატარა ქვიშიანი კუნძულები (Cay).
რიფი ცოცხალი სამყაროს სახეობების განსაკუთრებული მრავალფეროვნებითა და ენდემიზმის მღალი დონით გამოირჩევა. აქ ბინადრობენ საფრთხის ქვეშ მყოფი დუგონები (Dugong dugon), ასევე დიდი რაოდენობით ზღვის მწვანე კუები (Chelonia mydas).
რიფების უმრავლესობა, სიჯანსაღის მხრივ, კარგ მდგომარეობაშია. მხოლოდ მის ზოგიერთი აღმოსავლეთი ნაწილია დაზიანებული კუნძულ გრან-ტერზე ნიკელის მოპოვებითი სამუშაოების შედეგად.
მაღაროებიდან, სასოფლო სამეურნეო მიწებიდან და მდელოებიდან ჩატანილმა სედიმენტებმა მნიშვნელოვნად დააზიანა მდინარის შესართავებთან მდებარე რიფები. სიტუაცია კიდევ უფრო გაუარესდა მანგროს ტყეების გაჩეხვის შემდეგ, რომელიც სედიმენტების კუნძულზე შენარჩუნებას უწყობდა ხელს. ყოველივე ამის შემდეგ, ზოგიერთი რიფი რამდენიმე მეტრის სისქის შლამით დაიფარა.
ახალი კალედონიის ლაგუნებში გავრცელებულია მრავალი სახეობის პლანქტონი, დიდი ზომის თევზები და ზვიგენები.
2002 წელს, საფრანგეთის მთავრობამ იუნესკოს შესთავაზა ახალი კალედონიის რიფები მსოფლიო მემკვიდრეობის სიაში შეეტანა. ორგანიზაციამ თხოვნა 2008 წელს დააკმაყოფილა და ობიექტი მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლთა სიაში შეიტანა სახელით: ახალი კალედონიის ლაგუნები:რიფების მრავალფეროვნება და მათთან დაკავშირებული ეკოსისტემები.
იხილეთ აგრეთვე
რესურსები ინტერნეტში
- New Caledonia Barrier Reef (World Wildlife Fund)
- New Caledonia reefs (French Coral Reef Society)
- Biodiversity and Nickel Mining in Kanaky/New Caledonia (Mines and Communities Website)