პაოლო იაშვილი: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
ხაზი 4: ხაზი 4:
| ჩარჩო =
| ჩარჩო =
| ფსევდონიმი = [[პაოლო იაშვილი]]
| ფსევდონიმი = [[პაოლო იაშვილი]]
| დაბადების თარიღი = [[1894]], [[29 ივნისი]]
| დაბადების თარიღი = [[29 ივნისი]], [[1894]]
| დაბადების ადგილი = [[არგვეთი (გამოღმა არგვეთი)|სოფ. არგვეთი]], [[საჩხერის რაიონი]]
| დაბადების ადგილი = [[გამოღმა არგვეთი]]
| გარდაცვალების თარიღი = [[22 ივლისი]], [[1937]]
| გარდაცვალების თარიღი = [[22 ივლისი]], [[1937]]
| გარდაცვალების ადგილი = [[თბილისი]]
| გარდაცვალების ადგილი = [[თბილისი]]
| საქმიანობა = [[პოეტი]]
| საქმიანობა = [[პოეტი]]
| ეროვნება = [[ქართველი]]
| ეროვნება = [[ქართველი]]
| პერიოდი = 1915–1937
| პერიოდი = [[1915]]–[[1937]]
| ჟანრი = [[ლირიკა|ლირიკული]]
| ჟანრი = [[ლირიკა]]
| თემატიკა = სიყვარული
| თემატიკა = სიყვარული
| მიმდინარეობა = [[სიმბოლიზმი]]
| მიმდინარეობა = [[სიმბოლიზმი]]
ხაზი 18: ხაზი 18:
| გავლენა მოახდინეს =
| გავლენა მოახდინეს =
| გავლენა მოახდინა =
| გავლენა მოახდინა =
| ვებგვერდი = http://paolo.caucasus.net/index.html
| ვებგვერდი =
| სქოლიო =
| სქოლიო =
}}
}}


'''პაოლო (პავლე) იაშვილი''' (დ. [[29 ივნისი]], [[1894]]<ref>პოეტის დაბადების ზუსტი თარიღი სადავოა, მაგრამ მიჩნეულია, რომ იგი დაიბადა 1894 წლის 29 ივნისს.</ref>, [[არგვეთი (გამოღმა არგვეთი)|სოფ. არგვეთი]], [[საჩხერის რაიონი]] - გ. [[22 ივლისი]], [[1937]], [[საქართველო]]), [[ქართველები|ქართველი]] პოეტი, მთარგმნელი, ესეისტი.
'''პაოლო (პავლე) იაშვილი''' (დ. [[29 ივნისი]], [[1894]]<ref>პოეტის დაბადების ზუსტი თარიღი სადავოა, მაგრამ მიჩნეულია, რომ იგი დაიბადა 1894 წლის 29 ივნისს.</ref>, [[გამოღმა არგვეთი]], [[საჩხერის მუნიციპალიტეტი]] - გ. [[22 ივლისი]], [[1937]], [[საქართველო]]), [[ქართველები|ქართველი]] პოეტი, მთარგმნელი, ესეისტი.


==ბიოგრაფია==
==ოჯახი==
===ოჯახი===
პაოლოს დედა, ბაბილინე ბარონის ასული მდივანი კეთილშობილი, სათნო, ღრმად მორწმუნე და სტუმართმოყვარე ქალი ყოფილა.
მამა, ჯიბრაელ (ჯიბო) დავითის ძე იაშვილი, წოდებით აზნაური, მთელ დასავლეთ საქართველოში ფრიად ცნობილი პიროვნება, კიევში განსწავლული პროვიზორი იყო.
პაოლოს დედა, ბაბილინე ბარონის ასული მდივანი კეთილშობილი, სათნო, ღრმად მორწმუნე და სტუმართმოყვარე ქალი ყოფილა. მამა, ჯიბრაელ (ჯიბო) დავითის ძე იაშვილი, წოდებით აზნაური, მთელ დასავლეთ საქართველოში ფრიად ცნობილი პიროვნება, [[კიევი|კიევში]] განსწავლული პროვიზორი იყო.


საკმაოდ შეძლებულ, შვილმრავალ ოჯახს ხშირად სტუმრობდნენ პაოლოს მეგობრები. ჯიბოს, სახელგანთქმულ ფარმაცევტს, ორსართულიანი სახლი ჰქონდა აგრეთვე ქუთაისშიც. სწორედ აქ ედო ბინა შემდგომში პაოლოს რედაქტორობით გამოცემულ ჟურნალებს - "[[ოქროს ვერძი]]" და "[[ცისფერი ყანწები]]".
საკმაოდ შეძლებულ, შვილმრავალ ოჯახს ხშირად სტუმრობდნენ პაოლოს მეგობრები. ჯიბოს, სახელგანთქმულ ფარმაცევტს, ორსართულიანი სახლი ჰქონდა აგრეთვე ქუთაისშიც. სწორედ აქ ედო ბინა შემდგომში პაოლოს რედაქტორობით გამოცემულ ჟურნალებს - "[[ოქროს ვერძი]]" და "[[ცისფერი ყანწები]]".
ხაზი 32: ხაზი 32:
პაოლოს გარდა, ჯიბრაელს ოთხი ვაჟი და ერთი ქალიშვილი ჰყოლია. ერთი ვაჟი [[1924]] წელს დაუხვრეტიათ, პაოლო როგორც ცნობილია, [[1937]] წელს გარდაიცვალა, მესამე კი [[1940]] წელს გადაუსახლებიათ.
პაოლოს გარდა, ჯიბრაელს ოთხი ვაჟი და ერთი ქალიშვილი ჰყოლია. ერთი ვაჟი [[1924]] წელს დაუხვრეტიათ, პაოლო როგორც ცნობილია, [[1937]] წელს გარდაიცვალა, მესამე კი [[1940]] წელს გადაუსახლებიათ.


==განათლება==
===განათლება===
[[1900]] წლის 1 სექტემბრიდან პაოლო იაშვილი მშობლებმა ქუთაისის კლასიკურ გიმნაზიაში მიაბარეს. მასთან ერთად სწავლობდნენ “[[ცისფერყანწელები|ცისფერყანწელთა]]” მომავალი ლიტერატურული ჯგუფის გამოჩენილი წარმომადგენლები: [[ვალერიან გაფრინდაშვილი]] და [[ტიციან ტაბიძე]].
[[1900]] წლის 1 სექტემბრიდან პაოლო იაშვილი მშობლებმა [[ქუთაისის კლასიკური გიმნაზია|ქუთაისის კლასიკურ გიმნაზიაში]] მიაბარეს. მასთან ერთად სწავლობდნენ “[[ცისფერყანწელები|ცისფერყანწელთა]]” მომავალი ლიტერატურული ჯგუფის გამოჩენილი წარმომადგენლები: [[ვალერიან გაფრინდაშვილი]] და [[ტიციან ტაბიძე]]. კლასიკური გიმნაზიის მოწაფეთა ისედაც მძლავრი ეროვნულ-პატრიოტული სულისკვეთება კიდევ უფრო გაძლიერდა [[1905 წლის რევოლუცია |1905 წლის რევოლუციის]] მოახლოების შედეგად.


[[1911]] წლიდან პოეტმა სწავლა განაგრძო [[ანაპა]]ში - კერძო გიმნაზიაში. [[1913]] წელს პაოლო [[პარიზი|პარიზში]] გაემგზავრა და [[ლუვრი|ლუვრთან]] არსებულ ხელოვნების ინსტიტუტში შევიდა. პარიზში გატარებულმა დრომ, შეიძლება ითქვას, გადამწყვეტი როლი შეასრულა პაოლო იაშვილის დიდ ხელოვანად ჩამოყალიბებაში. იგი განსაკუთრებით გაიტაცა [[სიმბოლიზმი|სიმბოლისტ მწერალთა]] შემოქმედებამ. [[1915]] წელს [[პირველი მსოფლიო ომი|მსოფლიო ომის]] ქარცეცხლსა და ევროპის ქაოსს გამოქცეული პოეტი ქუთაისში მკვიდრდება და აქტიურად ებმება ლიტერატურულ ცხოვრებაში.
კლასიკური გიმნაზიის მოწაფეთა ისედაც მძლავრი ეროვნულ-პატრიოტული სულისკვეთება კიდევ უფრო გაძლიერდა [[1905 წლის რევოლუცია |1905 წლის რევოლუციის]] მოახლოების შედეგად.


===მოღვაწეობა ===
[[1911]] წლიდან პოეტმა სწავლა განაგრძო [[ანაპა]]ში - კერძო გიმნაზიაში.
[[საქართველოს მწერალთა კავშირი|მწერალთა კავშირი]]ს დაარსების დღიდან პაოლო იაშვილი აქტიურ მონაწილეობას იღებდა მის საქმიანობაში. მისი საზოგადოებრივი ღვაწლის დახასიათების დროს საგანგებოდ უნდა აღინიშნოს ის ფაქტი, რომ მისი უშუალო რედაქტორობით, ქუთაისში ორი ჟურნალი გამოიცა: "ოქროს ვერძი" და "ცისფერი ყანწები".

[[1913]] წელს პაოლო [[პარიზი|პარიზში]] გაემგზავრა და [[ლუვრი|ლუვრთან]] არსებულ ხელოვნების ინსტიტუტში შევიდა.
პარიზში გატარებულმა დრომ, შეიძლება ითქვას, გადამწყვეტი როლი შეასრულა პაოლო იაშვილის დიდ ხელოვანად ჩამოყალიბებაში. იგი განსაკუთრებით გაიტაცა [[სიმბოლიზმი|სიმბოლისტ მწერალთა]] შემოქმედებამ.
[[1915]] წელს [[პირველი მსოფლიო ომი|მსოფლიო ომის]] ქარცეცხლსა და ევროპის ქაოსს გამოქცეული პოეტი ქუთაისში მკვიდრდება და აქტიურად ებმება ლიტერატურულ ცხოვრებაში.

==მოღვაწეობა ==
[[საქართველოს მწერალთა კავშირი |მწერალთა კავშირი]]ს დაარსების დღიდან პაოლო იაშვილი აქტიურ მონაწილეობას იღებდა მის საქმიანობაში. მისი საზოგადოებრივი ღვაწლის დახასიათების დროს საგანგებოდ უნდა აღინიშნოს ის ფაქტი, რომ მისი უშუალო რედაქტორობით, ქუთაისში ორი ჟურნალი გამოიცა: "ოქროს ვერძი" და "ცისფერი ყანწები".


მოგონებებსა და სამეცნიერო ლიტერატურაში ბოლო დრომდე აღინიშნებოდა, რომ პაოლო იაშვილი აღტაცებით შეეგება 1921 წლის 25 თებერვალს – [[რუსეთ-საქართველოს ომი (1921)|საქართველოს გასაბჭოების დღეს]] და იმავე საღამოს დაწერა ამ ფაქტისადმი მიძღვნილი სახოტბო ლექსი - "ახალ საქართველოს".
მოგონებებსა და სამეცნიერო ლიტერატურაში ბოლო დრომდე აღინიშნებოდა, რომ პაოლო იაშვილი აღტაცებით შეეგება 1921 წლის 25 თებერვალს – [[რუსეთ-საქართველოს ომი (1921)|საქართველოს გასაბჭოების დღეს]] და იმავე საღამოს დაწერა ამ ფაქტისადმი მიძღვნილი სახოტბო ლექსი - "ახალ საქართველოს".
ხაზი 51: ხაზი 44:
მიუხედვად იმისა, რომ პაოლოსა და მის მეგობარ "ცისფრერყანწელებს" საბჭოთა ხელისუფლებისადმი მკვეთრად შეურიგებელი პოზიცია არ გამოუმჟღავნებიათ, ეჭვმიუტანლად დასტურდება, რომ ზემოთ აღნიშნული საკითხი, გასაგები მიზეზების გამო, ცალმხრივად და ტენდენციურად შუქდებოდა.
მიუხედვად იმისა, რომ პაოლოსა და მის მეგობარ "ცისფრერყანწელებს" საბჭოთა ხელისუფლებისადმი მკვეთრად შეურიგებელი პოზიცია არ გამოუმჟღავნებიათ, ეჭვმიუტანლად დასტურდება, რომ ზემოთ აღნიშნული საკითხი, გასაგები მიზეზების გამო, ცალმხრივად და ტენდენციურად შუქდებოდა.


==მსხვერპლი==
===მსხვერპლი===


ქართველ მწერალთაგან პირველი, რომელიც [[1937]] წლის რეპრესიებმა შეიწირეს, პაოლო იაშვილი იყო. ეს ტრაგედია მოულოდნელი არ ყოფილა. იგი საკამაოდ დიდი ხნის მანძილზე, ნელ-ნელა და თანდათანობით მზადდებოდა.
ქართველ მწერალთაგან პირველი, რომელიც [[რეპრესიები საბჭოთა კავშირში|რეპრესიებმა]] შეიწირეს, პაოლო იაშვილი იყო. ეს ტრაგედია მოულოდნელი არ ყოფილა. იგი საკამაოდ დიდი ხნის მანძილზე, ნელ-ნელა და თანდათანობით მზადდებოდა. გარდა შემოქმედებითი დისკუსიებისა, რომელიც ბოლო ხანს პაოლოს უმართავდნენ ხოლმე "იდეოლოგიური მავნებლობის" გამო, მკაცრად აკრიტიკებდნენ ახლო ურთიერთობისათვის "ხალხის გამომჟღავნებულ მტრებთან": ჯიქიასთან, ლომინაძესთან, ელიავასთან, აღნიაშვილთან. ხშირად იმართებოდა სხდომები, სადაც მწერალთა კავშირის პრეზიდიუმი მსჯელობდა პოეტის "მოღალატებრივ საქმიანობაზე". ბრალმდებლებად იქცნენ ძველი მეგობრები თუ თანამოაზრენი, ზიზღნარევი აღშფოთებით გმობდნენ "ხალხის მტრისა და დივერსანტის" საქციელს და კატეგორიულად უსვამდნენ საკითხს, თუ მართალი ხარ-დაგვიმტკიცეო. ასე თანდათანობით მზადდება საფუძველი პაოლო იაშვილის ტრაგედიისათვის.
პაოლო სულიერი ენერგიის მაქსიმალური მოკრებით, ვაჟკაცურად მოემზადა ამ ტარაგედიასთან შესახვედრად და რომ იტყვიან, ერთი ნაბიჯით დაასწრო იმ საბედისწერო განაჩენს, რითაც ხალხისა და ქვეყნის მტრად შერაცხულისათვის ტყვია უნდა დაეხალათ.


{{ციტატა|ხავერდოვან თვალებში განუშორებელი სევდა ჩაუდგა. იშვიათად თუ ვხვდებოდით, ისიც მწერალთა სასახლეში ან მაჩაბლის ქუჩაზე. ასე ზეზეულად ჩაქრა მისი მჩქეფარე სიცოცხლე|შალვა აფხაიძე}}
ამ გასროლის ხმა მთელს იმპერიაში გაისმა, როგორც ერთ-ერთი ყველაზე გაბედული პროტესტი.
ამ "პროვოკაციული აქტით" გაბოროტებულმა ხელისუფლებამ, სხვა რომ ვერაფერი იღონა, მკვდარი პოეტიც არ დაინდო და მას მოუწყო ულმობელი სასამართლო.


თუმცა პაოლო იაშვილმა დაპატიმრებას დაასწრო და მწერალთა სახლში, 1937 წლის 22 ივლისს თავი მოიკლა. . მწერალთა სასახლეში დატრიალებული ტრაგედიით სულშეძრულ და აცრემლებულ [[მიხეილ ჯავახიშვილი|მიხეილ ჯავახიშვილს]] უთქვამს: "ნამდვილი ვაჟკაცი ყოფილა, ყველას გვაჯობა"-ო. საბჭოთა ხელისუფლებამ, სხვა რომ ვერაფერი იღონა, მკვდარი პოეტიც არ დაინდო და მას სასამართლო მოუწყო
გარდა შემოქმედებითი დისკუსიებისა, რომელიც ბოლო ხანს პაოლოს უმართავდნენ ხოლმე "იდეოლოგიური მავნებლობის" გამო, მკაცრად აკრიტიკებდნენ ახლო ურთიერთობისათვის "ხალხის გამომჟღავნებულ მტრებთან": ჯიქიასთან, ლომინაძესთან, ელიავასთან, აღნიაშვილთან. ხშირად იმართებოდა სხდომები, სადაც მწერალთა კავშირის პრეზიდიუმი მსჯელობდა პოეტის "მოღალატებრივ საქმიანობაზე".


{{ციტატა|კონსტატირება გაუკეთდეს, რომ პაოლო იაშვილის, გამოაშკარავებული ჯაშუშის და ხალხის მტერის, თვითმკვლელობა არის პროვოკაციული ქმედება პარტიისა და საბჭოთა წყობის წინააღმდეგ და ამის გამო იგი დასაფლავდეს, როგორც ხალხის მტერი...ლავრენტი ბერიას დაევალოს საქართველოს საბჭოთა მწერალთა კავშირის პრეზიდიუმს მიაწოდოს ინფორმაცია პაოლო იაშვილის კოტრრევოლუციურ, ჯაშუშურ და მავნებლურ საქმიანობაზე|<ref>საქართველოს კომუნისტური პარტიის ბიუროს სხდომა 23 ივლისი, 1937, საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს საარქივო სამმართველო, მე-2 განყოფილება, ფონდი 14, აღწერა N11, საქმე N8 გვ 58.</ref>}}
ბრალმდებლებად იქცნენ ძველი მეგობრები თუ თანამოაზრენი, ზიზღნარევი აღშფოთებით გმობდნენ "ხალხის მტრისა და დივერსანტის" საქციელს და კატეგორიულად უსვამდნენ საკითხს, თუ მართალი ხარ-დაგვიმტკიცეო.
ასე თანდათანობით მზადდება საფუძველი პაოლო იაშვილის ტრაგედიისათვის.
მწერალთა კავშირის ოქმებში ხშირად გვხვდება ხალხის მტრებად შერაცხულ მწერალთა, დასჯილთა თუ დასასჯელად გამზადებულთა, სიები, რომლებიც შემაძრწუნებელ შთაბეჭდილებას გვიქმნიან 1937 წლის მოვლენებზე.


პაოლო იაშვილი დაკრძალულია [[პანთეონი (დიდუბე)|დიდუბის პანთეონში]].
პაოლო ადვილად არ ეგუებოდა მდგომარეობას. მითუმეტეს, რომ მის მიმართ წაყენებული ბრალდებანი სრული სიყალბე და ცილისწამება იყო. მაგრამ, სამწუხაროდ, თავის გამართლებისა და გადარჩენის არანაირმა ფორმამ არ გამოიღო შედეგი.


==რესურსები ინტერნეტში==
ერთ დროს არტისტული ბუნებითა და სიცოცხლის ხალისით სავსე პოეტი სასოწარკვეთილებამ შეიპყრო, თითქმის ყველას ჩამოშორდა, "თავის განუყრელ მეგობარს, თავისი სიამის ძმას-ტიცინსაც კი. ხავერდოვან თვალებში განუშორებელი სევდა ჩაუდგა. იშვიათად თუ ვხვდებოდით, ისიც მწერალთა სასახლეში ან მაჩაბლის ქუჩაზე. ასე ზეზეულად ჩაქრა მისი მჩქეფარე სიცოცხლე". – იგონებს [[აფხაიძე, შალვა|შალვა აფხაიძე]].


* [http://lib.ge/each_author.php?364 პაოლო იაშვილის ლექსები lib.ge-ზე]
მეწყერივით თავს დამტყდარმა ბედისწერამ პაოლო ტრაგიკული არჩევანის წინაშე დააყენა: ან დალოდებოდა კარს მომდგარ უმკაცრეს განაჩენს, ან ნიშნად, პროტესტისა და უმწეობისა, თავად უნდა დაესწრო და თვითმკვლელობით აღდგომოდა წინ მოზღვავებულ ბოროტებას.
* [http://burusi.wordpress.com/literature/paolo-iashvili/ პაოლო იაშვილი, ცხოვრება, შემოქმედება]

როგორც ცნობილია, პოეტმა მეორე გზა აირჩია და საკუთარი სანადირო თოფით მოიკლა თავი.

მწერალთა სასახლეში დატრიალებული ტრაგედიით სულშეძრულ და აცრემლებულ [[ჯავახიშვილი, მიხეილ|მიხეილ ჯავახიშვილს]] უთქვამს: "ნამდვილი ვაჟკაცი ყოფილა, ყველას გვაჯობა"-ო.

თვითმკვლელობის ამ შემაძრწუნებელ ფაქტს, მეტ ტრაგიკულ შინაარსს ისიც სძენს, რომ პოეტმა ეს საბედისწერო ნაბიჯი სწორედ იმ წუთებში გადადგა,როდესაც პრეზიდიუმის სხდომაზე მისი განაჩენი გამოჰქონდათ.

1937 წლის ტრაგედიიდან მოყოლებული პაოლო იაშვილის, როგორც რეპრესირებული მწერლის, სახელის ხსენებაც კი აიკრძალა.

პაოლო იაშვილი დაკრძალულია [[პანთეონი (დიდუბე)|დიდუბის პანთეონში]].

==სქოლიო==
{{სქოლიო}}


==ლიტერატურა==
==ლიტერატურა==
*''ავალიანი, ლ.,'' პაოლო იაშვილი, თბ., 1977;
*''ავალიანი, ლ.,'' პაოლო იაშვილი, თბილისი, 1977;
*''ასათიანი გ.'', პაოლო იაშვილი, "მნათობი", 1964, № 7;
*''ასათიანი გ.'', პაოლო იაშვილი, "მნათობი", 1964, № 7;
* ''აფხაიძე, შ.'', პაოლო იაშვილი, იქვე, 1960 № 11, 12;
* ''აფხაიძე, შ.'', პაოლო იაშვილი, იქვე, 1960 № 11, 12;
*''კლდიაშვილი, ს.'', ახლობელი და შორეული, თბ., 1964;
*''კლდიაშვილი, ს.'', ახლობელი და შორეული, თბ., 1964;
*''ქიქოძე, გ.'', ეტიუდები და პორტრეტები, თბ.,1958
*''ქიქოძე, გ.'', ეტიუდები და პორტრეტები, თბ.,1958
==რესურსები ინტერნეტში==


==სქოლიო==
* [http://lit.400.ge/board/1-1-0-56 ინფორმაცია პაოლო იაშვილის შესახებ 400.ge-ზე]
{{სქოლიო}}
* [http://paolo.caucasus.net/index.html პაოლო იაშვილის ვებ-გვერდი ]
* [http://lib.ge/each_author.php?364 პაოლო იაშვილის ლექსები lib.ge-ზე]
* [http://burusi.wordpress.com/literature/paolo-iashvili/ პაოლო იაშვილი, ცხოვრება, შემოქმედება]


{{ცისფერყანწელები}}
{{ცისფერყანწელები}}
ხაზი 107: ხაზი 79:
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 1937]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 1937]]
[[კატეგორია:ცისფერყანწელები]]
[[კატეგორია:ცისფერყანწელები]]
[[კატეგორია:საბჭოთა კავშირის რეპრესიების მსხვერპლნი საქართველოში]]
[[კატეგორია:საჩხერის მუნიციპალიტეტში დაბადებულები]]
[[კატეგორია:საჩხერის მუნიციპალიტეტში დაბადებულები]]



14:46, 30 ივლისი 2011-ის ვერსია

პაოლო (პავლე) იაშვილი
დაბადების თარიღი 29 ივნისი, 1894
დაბადების ადგილი გამოღმა არგვეთი
გარდაცვალების თარიღი 22 ივლისი, 1937
გარდაცვალების ადგილი თბილისი
დასაფლავებულია დიდუბის პანთეონი
ფსევდონიმი პაოლო იაშვილი
საქმიანობა პოეტი
ენა ქართული ენა
ეროვნება ქართველი
მოქალაქეობა საქართველო
პერიოდი 1915–1937
ჟანრი ლირიკა
თემატიკა სიყვარული
მიმდინარეობა სიმბოლიზმი
Magnum opus "პოეზია", 1926
ჯილდოები შრომის წითელი დროშის ორდენი

პაოლო (პავლე) იაშვილი (დ. 29 ივნისი, 1894[1], გამოღმა არგვეთი, საჩხერის მუნიციპალიტეტი - გ. 22 ივლისი, 1937, საქართველო), ქართველი პოეტი, მთარგმნელი, ესეისტი.

ბიოგრაფია

ოჯახი

პაოლოს დედა, ბაბილინე ბარონის ასული მდივანი კეთილშობილი, სათნო, ღრმად მორწმუნე და სტუმართმოყვარე ქალი ყოფილა. მამა, ჯიბრაელ (ჯიბო) დავითის ძე იაშვილი, წოდებით აზნაური, მთელ დასავლეთ საქართველოში ფრიად ცნობილი პიროვნება, კიევში განსწავლული პროვიზორი იყო.

საკმაოდ შეძლებულ, შვილმრავალ ოჯახს ხშირად სტუმრობდნენ პაოლოს მეგობრები. ჯიბოს, სახელგანთქმულ ფარმაცევტს, ორსართულიანი სახლი ჰქონდა აგრეთვე ქუთაისშიც. სწორედ აქ ედო ბინა შემდგომში პაოლოს რედაქტორობით გამოცემულ ჟურნალებს - "ოქროს ვერძი" და "ცისფერი ყანწები".

პაოლოს გარდა, ჯიბრაელს ოთხი ვაჟი და ერთი ქალიშვილი ჰყოლია. ერთი ვაჟი 1924 წელს დაუხვრეტიათ, პაოლო როგორც ცნობილია, 1937 წელს გარდაიცვალა, მესამე კი 1940 წელს გადაუსახლებიათ.

განათლება

1900 წლის 1 სექტემბრიდან პაოლო იაშვილი მშობლებმა ქუთაისის კლასიკურ გიმნაზიაში მიაბარეს. მასთან ერთად სწავლობდნენ “ცისფერყანწელთა” მომავალი ლიტერატურული ჯგუფის გამოჩენილი წარმომადგენლები: ვალერიან გაფრინდაშვილი და ტიციან ტაბიძე. კლასიკური გიმნაზიის მოწაფეთა ისედაც მძლავრი ეროვნულ-პატრიოტული სულისკვეთება კიდევ უფრო გაძლიერდა 1905 წლის რევოლუციის მოახლოების შედეგად.

1911 წლიდან პოეტმა სწავლა განაგრძო ანაპაში - კერძო გიმნაზიაში. 1913 წელს პაოლო პარიზში გაემგზავრა და ლუვრთან არსებულ ხელოვნების ინსტიტუტში შევიდა. პარიზში გატარებულმა დრომ, შეიძლება ითქვას, გადამწყვეტი როლი შეასრულა პაოლო იაშვილის დიდ ხელოვანად ჩამოყალიბებაში. იგი განსაკუთრებით გაიტაცა სიმბოლისტ მწერალთა შემოქმედებამ. 1915 წელს მსოფლიო ომის ქარცეცხლსა და ევროპის ქაოსს გამოქცეული პოეტი ქუთაისში მკვიდრდება და აქტიურად ებმება ლიტერატურულ ცხოვრებაში.

მოღვაწეობა

მწერალთა კავშირის დაარსების დღიდან პაოლო იაშვილი აქტიურ მონაწილეობას იღებდა მის საქმიანობაში. მისი საზოგადოებრივი ღვაწლის დახასიათების დროს საგანგებოდ უნდა აღინიშნოს ის ფაქტი, რომ მისი უშუალო რედაქტორობით, ქუთაისში ორი ჟურნალი გამოიცა: "ოქროს ვერძი" და "ცისფერი ყანწები".

მოგონებებსა და სამეცნიერო ლიტერატურაში ბოლო დრომდე აღინიშნებოდა, რომ პაოლო იაშვილი აღტაცებით შეეგება 1921 წლის 25 თებერვალს – საქართველოს გასაბჭოების დღეს და იმავე საღამოს დაწერა ამ ფაქტისადმი მიძღვნილი სახოტბო ლექსი - "ახალ საქართველოს".

მიუხედვად იმისა, რომ პაოლოსა და მის მეგობარ "ცისფრერყანწელებს" საბჭოთა ხელისუფლებისადმი მკვეთრად შეურიგებელი პოზიცია არ გამოუმჟღავნებიათ, ეჭვმიუტანლად დასტურდება, რომ ზემოთ აღნიშნული საკითხი, გასაგები მიზეზების გამო, ცალმხრივად და ტენდენციურად შუქდებოდა.

მსხვერპლი

ქართველ მწერალთაგან პირველი, რომელიც რეპრესიებმა შეიწირეს, პაოლო იაშვილი იყო. ეს ტრაგედია მოულოდნელი არ ყოფილა. იგი საკამაოდ დიდი ხნის მანძილზე, ნელ-ნელა და თანდათანობით მზადდებოდა. გარდა შემოქმედებითი დისკუსიებისა, რომელიც ბოლო ხანს პაოლოს უმართავდნენ ხოლმე "იდეოლოგიური მავნებლობის" გამო, მკაცრად აკრიტიკებდნენ ახლო ურთიერთობისათვის "ხალხის გამომჟღავნებულ მტრებთან": ჯიქიასთან, ლომინაძესთან, ელიავასთან, აღნიაშვილთან. ხშირად იმართებოდა სხდომები, სადაც მწერალთა კავშირის პრეზიდიუმი მსჯელობდა პოეტის "მოღალატებრივ საქმიანობაზე". ბრალმდებლებად იქცნენ ძველი მეგობრები თუ თანამოაზრენი, ზიზღნარევი აღშფოთებით გმობდნენ "ხალხის მტრისა და დივერსანტის" საქციელს და კატეგორიულად უსვამდნენ საკითხს, თუ მართალი ხარ-დაგვიმტკიცეო. ასე თანდათანობით მზადდება საფუძველი პაოლო იაშვილის ტრაგედიისათვის.

ვიკიციტატა
„ხავერდოვან თვალებში განუშორებელი სევდა ჩაუდგა. იშვიათად თუ ვხვდებოდით, ისიც მწერალთა სასახლეში ან მაჩაბლის ქუჩაზე. ასე ზეზეულად ჩაქრა მისი მჩქეფარე სიცოცხლე“
(შალვა აფხაიძე)

თუმცა პაოლო იაშვილმა დაპატიმრებას დაასწრო და მწერალთა სახლში, 1937 წლის 22 ივლისს თავი მოიკლა. . მწერალთა სასახლეში დატრიალებული ტრაგედიით სულშეძრულ და აცრემლებულ მიხეილ ჯავახიშვილს უთქვამს: "ნამდვილი ვაჟკაცი ყოფილა, ყველას გვაჯობა"-ო. საბჭოთა ხელისუფლებამ, სხვა რომ ვერაფერი იღონა, მკვდარი პოეტიც არ დაინდო და მას სასამართლო მოუწყო

ვიკიციტატა
„კონსტატირება გაუკეთდეს, რომ პაოლო იაშვილის, გამოაშკარავებული ჯაშუშის და ხალხის მტერის, თვითმკვლელობა არის პროვოკაციული ქმედება პარტიისა და საბჭოთა წყობის წინააღმდეგ და ამის გამო იგი დასაფლავდეს, როგორც ხალხის მტერი...ლავრენტი ბერიას დაევალოს საქართველოს საბჭოთა მწერალთა კავშირის პრეზიდიუმს მიაწოდოს ინფორმაცია პაოლო იაშვილის კოტრრევოლუციურ, ჯაშუშურ და მავნებლურ საქმიანობაზე“
([2])

პაოლო იაშვილი დაკრძალულია დიდუბის პანთეონში.

რესურსები ინტერნეტში

ლიტერატურა

  • ავალიანი, ლ., პაოლო იაშვილი, თბილისი, 1977;
  • ასათიანი გ., პაოლო იაშვილი, "მნათობი", 1964, № 7;
  • აფხაიძე, შ., პაოლო იაშვილი, იქვე, 1960 № 11, 12;
  • კლდიაშვილი, ს., ახლობელი და შორეული, თბ., 1964;
  • ქიქოძე, გ., ეტიუდები და პორტრეტები, თბ.,1958

სქოლიო

  1. პოეტის დაბადების ზუსტი თარიღი სადავოა, მაგრამ მიჩნეულია, რომ იგი დაიბადა 1894 წლის 29 ივნისს.
  2. საქართველოს კომუნისტური პარტიის ბიუროს სხდომა 23 ივლისი, 1937, საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს საარქივო სამმართველო, მე-2 განყოფილება, ფონდი 14, აღწერა N11, საქმე N8 გვ 58.